Тақырыбы: Азық түлік проблемалары Сабақтың мақсаты

Тақырыбы: Азық - түлік проблемалары

Сабақтың мақсаты
Азық-түлік мәселесі ең өзекті
жаһандық проблемаларды,
адамзат алдында тұрған өткір
мәселелердің бірі болып
табылады. Біздің қоғамда тойып
тамақ жемеу және аштықпен
күрес осы өмірлік мәселенің
шешу ажырап мүмкін емес,
сондай-ақ, кедейлікті жою
ретінде, жаһандық сипатқа ие.

Аштық мәселесі
•
Жер халқының саны тұрақты өсуде. Бірақ табиғи ресурстар, өкінішке орай, жоқ.
Егер өткен ғасырдың басында планетамыз бір жарым миллиард адамды
тамақтандырса, бүгінде бұл көрсеткіш 7,5 миллиардқа дейін өсті. Мұндай қарқынды
демографиялық өсу азық-түлік мәселесінің шиеленісуіне алып келмеуі мүмкін емес
еді. Негізінде, олар бұл туралы алғаш рет жүз жыл бұрын айта бастады. Осылайша,
бразилиялық ғалым Хосе де Кастро ХХ ғасырдың басында жарық көрген «Аштық
географиясы» атты еңбегінде жер шарындағы халықтың үштен екісіне жуығы
үздіксіз аштық жағдайында екенін жазған. Қазіргі уақытта жағдай айтарлықтай
жақсарды, бірақ мәселенің өзі еш жерде жойылған жоқ. Біріккен Ұлттар Ұйымының
мәліметтері бойынша, бүгінде әлемде әрбір тоғыз адамның бірі әлі де толық
тамақтанбайды. Тамақтанбаған және аш адамдардың көпшілігі (шамамен 85%)
дамушы елдерде. Бұл ең алдымен Орталық және Оңтүстік Африканың, Латын
Америкасының және Оңтүстік-Шығыс Азияның ең кедей мемлекеттері. Мысалы,
Гаити тұрғындарының үштен бірі (Батыс жарты шардағы ең кедей ел) қажетті
калориялардың күнделікті мөлшерін алмайды. Дүниежүзілік азық-түлік проблемасы
қазіргі заманның ең маңызды және ең өткір жаһандық проблемаларының бірі
болып табылады. Ол өндірістік күштердің жеткіліксіз дамуы, қолайсыз
табиғи-климаттық жағдайлар, әскери қақтығыстар немесе саяси сілкіністерден
туындаған қарапайым азық-түлік тапшылығынан көрінеді.

Азық-түлік проблемасының негізгі себептері
•
Сонда аштық пен дұрыс тамақтанбау мәселесіне не себеп? Бірнеше ықтимал
себептер бар. Біз олардың ең негізгілерін ғана атап өтеміз:
•
Дүние жүзіндегі халық санының жылдам өсуі.
•
Дүние жүзі халқының біркелкі таралуы.
•
Аумақтардың урбандалу және индустрияландыру дәрежесінің артуы.
•
Әлемнің кейбір елдерінің әлеуметтік-экономикалық артта қалуы.
•
Жер ресурстарының тозуы, атап айтқанда топырақтың пестицидтермен, ауыр
металдармен және басқа да зиянды заттармен ластануы.
•
Дәнді дақылдардың шығымдылығының төмендеуі.
•
Жер ресурстарын ұтымсыз пайдалану.
•
Егістік алқаптарының қысқаруы.
•
Таза тұщы судың тапшылығы.

Азық-түлік мәселесін шешу жолдары 
•
Бүгінгі таңда аштық мәселесін шешумен бірқатар халықаралық, мемлекеттік және жеке ұйымдар,
үкіметаралық комиссиялар мен институттар айналысуда. Оларға әлемдік қаржылық және
коммерциялық құрылымдар, атап айтқанда, ХҚДБ (Халықаралық қайта құру және даму банкі) және
ОПЕК (Мұнай экспорттаушы елдер ұйымы) кіреді. Олар дамушы елдердегі агроөнеркәсіптік
секторды дамытуға бағытталған көптеген жобаларды қаржыландырады.Бұл ретте ғалымдар
дағдарыстың теориялық аспектілерімен айналысуда. Олардың құзыреті азық-түлік мәселесінің
ықтимал шешімдерін іздеу болып табылады. Олардың ішінде мыналарды ерекше атап өткен жөн:
•
Тамақ өндірісіндегі сапалық және құрылымдық өзгерістер.
•
Ауыл шаруашылығын жаңғырту, артта қалған мемлекеттерде тұрақты дамып келе жатқан
агроөнеркәсіптік секторды қалыптастыру.
•
Биотехнологияның белсенді дамуы.
•
Ірі қалалардан тыс инфрақұрылымды жақсарту – ауылдық жерлерді брендтеу.
•
Әлемнің дамушы елдерінде экономикалық реформалар жүргізу, олардың халқының сатып алу
қабілетін арттыру.
•
Ғылыми-техникалық прогрестің жемістерін экономиканың аграрлық секторына енгізу.
•
Адами капиталды дамыту, аз қамтылғандарды оқыту үшін жағдайлар мен мүмкіндіктерді
қамтамасыз ету.
•
Азық-түлік дағдарысының әсерін азайтуда кедей және дамушы елдерге гуманитарлық көмек көрсету
маңызды рөл атқарады.

Қорытынды:
•
Азық-түлік ең өзекті жаһандық
проблемалардың бірі болып табылады.
Жыл сайын ол тек қана нашарлайды,
ең алдымен планетамыздағы халық
санының жылдам өсуі нәтижесінде.
Азық-түлік мәселесін шешудің оңтайлы
жолдарын іздестіру адамзат дамуының
қазіргі кезеңіндегі басты міндеттерінің
бірі болып табылады. Әлемдік
экономикадағы жаһандану процестері,
ғылыми-техникалық прогрестің
жетістіктері бұл мәселені барынша
тиімді шешуге көмектеседі деп сенейік.

Назарларыңызға рахмет!

Zoho Show
Загрузите Zoho Show из Play Store 
https://zoho.to/cy7
для создания привлекательных презентаций
Азық түлік проблемалары .pdf
(Этот файл PDF сгенерирован в Zoho Show)