Коллоидты теория: несеп қорғаныш коллоидтарының лиофильді күйден лиофобты күйге ауысуы. Оның арқасында несептің қаныққан ерітіндісінің патологиялық кристаллизациялануына қолайлы жағдай пайда болады.
Ионды теория: зәрде протеолиз жеткіліксіздігіне негізделген. Ол өз алдына зәр Ph-ның өзгеруінен тас түзілуіне әкеледі.
Ионды теория: зәрде протеолиз жеткіліксіздігіне негізделген. Ол өз алдына зәр Ph-ның өзгеруінен тас түзілуіне әкеледі.
Ингибиторлы теория: несеп метатұрақтылығын ұстап тұратын ингибиторлар мен промоторлар арасындағы тепе-теңділік бұзылысын қарастырады.
Приципитация және кристалдану теориясы: кристаллизация дағдысы күшейген қаныққан зәрде конкременттер түзіле бастайды.
Тастардың классификациясы
Тас түйіршіктері келесі белгілер бойынша жіктеледі:
өлшемі;
оқшаулануы;
рентгенологиялық сипаттамалары;
тастардың түзілу этиологиясы;
тастардың минералогиялық құрамы;
тас түзілу қаупі тобы.
Химиялық құрамы бойынша тастарды бөлуге болады:
Құрамында кальций бар тастар – урат, цистин.
Құрамында кальций жоқ тастар – оксалат, фосфат, карбонат,ақуызды, холестеринді, ксантин.
Оксалаттар құрамында кальций тұздары бар . Олар тығыз құрылымы бар, қара және сұр, беті тегіс . Оксалатты бүйрек тастары қышқыл және сілтілі зәрде де болуы мүмкін.
Оксалаттар құрамында кальций тұздары бар . Олар тығыз құрылымы бар, қара және сұр, беті тегіс . Оксалатты бүйрек тастары қышқыл және сілтілі зәрде де болуы мүмкін.
Фосфаттар – бұл тастардың негізгі құрамы фосфор қышқылының кальций тұзынан тұрады. Олар дәйектілікпен жұмсақ, борпылдақ, тегіс немесе сәл өрескел беті бар, ақтығы сұр. Фосфат тастары бүйректе сілтілі зәрді құрайды, жеткілікті жылдам өседі, әсіресе инфекция болған кезде (пиелонефрит).
Ураттар қышқылды тұзды кристалдар болып табылады. Олардың құрылымы тығыз, түсі – ашық сарыдан кірпіш қызыл түске дейін, беті — тегіс. Уратты бүйрек тастары қышқыл несепте кездеседі. Көміртегі кальцийі көмірдің кальций тұздары кезінде қалыптасады (карбонат) қышқылдар. Олардың структурасы борпылдақ болады.