Атриовентрикулярлық түйін аймағында 2-5 см/с созылатын атриовентрикулярлық кідіріс болады, ол жүрекшелер мен қарыншалардың іздік жиырылуын қамтамасыз етеді

Атриовентрикулярлық түйін аймағында 2-5 см/с созылатын атриовентрикулярлық кідіріс болады, ол жүрекшелер мен қарыншалардың іздік жиырылуын қамтамасыз етеді.

СТАННИУСТЫҢ САЛҒАН ЛИГАТУРАЛАРЫ

1 лигатура

2 лигатура

3 лигатура

ПУЛЬС ЖИІЛІГІ БОЙЫНША АВТОМАТИЯНЫҢ ӨЗГЕРІСІН БАҒАЛАУ

• АВТОМАТИЯ ЖОҒАРЫ - ПУЛЬС ЖИІЛЕЙДІ- ТАХИКАРДИЯ
• АВТОМАТИЯ ТӨМЕН - ПУЛЬС СИРЕЙДІ - БРАДИКАРДИЯ
• ӨЗГЕРМЕЛІ АВТОМАТИЯ - ТҮРЛІ ЖИІЛІКТЕГІ ПУЛЬС - СИНУСТЫҚ АРИТМИЯ

Кардиомиоциттер – жүректің ортаңғы етті қабығы – миокардтың жасушалары. Қызметіне қарай: жұмысшы және өткізгіш болып бөлінеді.

Өткізгіш кардиомиоциттің ӘП

Жұмысшы кардиомиоциттің ӘП

ЖҮРЕКТІҢ ЫРҒАҚ ЖҮРГІЗУШІ ЖАСУШАЛАРЫНЫҢ ӘРЕКЕТ ПОТЕНЦИАЛЫ

2

3

2 –ДЕПОЛЯРИЗАЦИЯ

Синоатриалдық түйінде әрекет потенциалының дамуы

Жүректің ырғағын қалаушы жасушаларындағы электрлік потенциалдар пайда болуының иондық механизмдері

Кардиомиоциттердің әрекет потенциалы

0 фаза – шапшаң Na+ каналдарының белсенділігі.

Бастапқы шапшаң реполяризация фазасы – К+ каналдарының белсенділігі (1 фаза).

Плато фазасы – жасушадан К+ баяу шығуы жасушаға Са++ иондарының баяу енуімен теңестіріледі (2 фаза).

Реполяризация фазасы - жасушадан К+ сыртқа шығуы (3 фаза).

Тыныштық фазасы мембраналық потенциалдың қалыпқа келуі (4 фаза).

«Бәрі немесе ештеңе емес» заңы

Рефрактерлік

- дегеніміз қозбаушылық.

Жүрек бұлшықетінің абсолюттік рефрактерлік кезеңі – 0,27 с, ал салыстырмалы рефрактерлік кезеңі 0,03 с құрайды.

Абсолюттік рефрактерліктің ұзақ кезеңі жүрек бұлшықетінің жеке дара жиырылу режимі мен оның ырғақтылығын қамтамасыз етеді.

Жүрек бұлшықетіне тетанустық жиырылу тән емес.

Өткізгіштік

дегеніміз – қозуды белсенді күйдегі аймақтардан тыныштық күйдегі аймақтарға өткізу қабілеті.

Жүректің өткізгіштік қасиеті электротониялық табиғатқа ие.

Ол атиптік және жұмысшы миокард жасушалар арасындағы нексустардың және кардиомиоциттерді бөліп тұратын қосымша пластинкалардың төменгі электрлік кедергісімен қамтамасыз етіледі.

Нәтижесінде, кез келген аймақты табалдырықтан жоғары тітіркендіру миокардтың түгел қозуын тудырады.

Бұл жүрек бұлшықетінің ұлпасын жекелеген жасушаларға (функционалдық синцитий) морфологиялық түрде ажыратылған деп санауға мүмкіндік береді.

Жүрекшелер бойынша қозуды өткізу жылдамдығы 1 м/с.

Қарыншалар бойынша қозуды өткізу жылдамдығы 0,8 м/с.

Жиырылғыштық

дегеніміз – жүрек бұлшықетінің ұзындығының өзгеруі немесе оның кернеу күшінің өзгеруі.

• Жүрек ырғақты түрде, жеке дара жиырылу режимінде жұмыс атқарады.
• Жүректің жиырылуы систола деп алатады. Алдымен жүрекшелер, содан соң қарыншалар жиырылады.
• Жиырылу фазасынан кейін босаңсу фазасы, яғни диастола болады.

Жүрек циклі – жүректің жиырылуы (систола) мен одан кейінгі босаңсуына (диастола) жұмсалатын уақыт.

Жүрек циклінің орташа ұзақтылығы = 0,8 сек (жүрек минутына 75 рет соқса)

ЖҮРЕК ЦИКЛІНІҢ ФАЗАЛАРЫ

• Жүрекшелердің систоласы (0.1 с)
• Қарыншалардың систоласы (0.33 с)
• Қарыншалардың диастоласы (жүректің жалпы паузасы) (0.47 с)

ЖҮРЕК ЦИКЛІНІҢ ФАЗАЛАРЫ

ЖҮРЕКШЕЛЕРДІҢ СИСТОЛАСЫ

ҚАРЫНШАЛАРДЫҢ СИСТОЛАСЫ

ҚАРЫНШАЛАРДЫҢ ДИАСТОЛАСЫ (ЖҮРЕКТІҢ ЖАЛПЫ ПАУЗАСЫ)

Гемодинамиканың негізгі көрсеткіштері

• Қанның систолалық көлемі = 50-70 мл
• Қанның минуттық көлемі = 4,5-5 л/мин
• Жүрек индексі = қанның минуттық көлемі / дене беткейінің ауданы (1,76 м2).

Орта есеппен алғанда оның көлемі = 2,84 л/м2.

Егде жастағы адамдарда байқалатын жүрек қызметінің өзгерістері

Миокардтағы биологиялық тотығу үрдістерінде май қышқылдарын қолдану баяулайды, соның салдарынан жүректе май жиналып, кардиосклероз дамиды.

Миокардтың энергетикалық субстрат ретінде сүт қышқылын қолдану қабілеті азаяды, ал миокардта сүт қышқылының жинақталуы ұлпалық ацидоздың дамуына әкеледі.

Кардиомиоциттерде миоглобин мен митохондрий саны азаяды.

Егде жастағы адамдарда байқалатын жүрек қызметінің өзгерістері

Жасушалық тыныс алудың ферменттік жүйесінің белсенділігі төмендейді.

Тотығу үрдістерінің қарқындылығының азаюы миокардтың жиырылғыштық қызметінің төмендеуіне әкеледі.

Миокардтың жиырылғыштық қасиетінің азаюы жүректің соғу көлемі мен жүректің жиырылу жиілігінің азаюяна әкеледі.

Миокардтың қозғыштығы мен өткізгіштігі төмендейді, ол жүрек ырғағының баяулауымен, электрокардиограммада P-Q интервалының ұлғаюымен және QRS кешенінің ұзақтығының артуымен көрініс береді.