· кәсіпорын және делдал арасындағы комиссияның келісімшарты негізінде құрылған комиссиялық операциялар, мұнда делдал өндірушіден тауар сатып алмайды, сату-сатып алу мәмілесін жүзеге асырады

· брокерлік операциялар, мұнда делдал сатушы мен сатып алушы арасындағы байланысты жүзеге асырады.

Сату-сатып алу келісімшартын коммерциялық мәмілелерді жүргізудегі негізгі құжат ретінде қарастырайық. Сату-сатып алу келісімшарты тауарды жеткізуге және мәмілені өткізуге қажет басқа операцияларды жүргізуге қатысушылардың келісімімен бекітіледі.

• Келісімшартта төмендегідей шарттар қарастырылуы қажет:
• · тапсырыс заты және көлемі;
• · тауардың саны мен сапасын анықтау тәсілдері;
• · тапсырыс мерзімі, орны және шарттары;
• · келісімшарт бағасы;
• · төлем шарттары және төлем валютасының атауы;
• · тауарды өткізу және қабылдау тәртібі;
• · тапсырыс кепілі, айыппұлдық немесе ынталандыру санкциялары;
• · қатысушылардың келісе алмаушылық жағдайындағы арбитраж;
• · бағынбайтын күштер жағдайы (форс-мажорлық жағдайлар);
• · қатысушылардың құқықты мекен-жайы және басқа да реквизиттері;
• · қатысу жақтардың қолдары.

• Келісімшарт мәміле өткізу шарттарын, оны орындау тәртібін және қатысушылардың міндеттерін анықтайды.

Келісімшарттың негізгі бөлімдеріне қысқаша сипаттама берейік.

• Кіріспе бөлім.
• Бұл бөлімде мәміле жайлы жалпы мәліметтер, қатысушы жақтардың толық атаулары, осы мәтінде қолданылатын терминдер, олардың мәні, келісімшарт атауы және номері, оның келісу уақыты мен орны көрсетілуі керек.

• Келісімшарт тақырыбы. Бұл жерде тауар атауы негізгі сапалық және сандық сипаттарының анықтамасымен көрсетіледі.
• Мәміле бойынша тауар саны. Бұл бапта тауардың өлшем бірлігі (дана, куб метр, тонна және т.б.), тауар санын анықтау тәртібі түсіндіріледі.