59
n
F
F
общ
отст
/
=
.
Тұндырғыштың
диаметрін D, м, мына формуламен есептейді:
n
F
D
общ
·
·
=
p
4
. (12)
Тұндырғыш тұндыру бөлімінің биіктігін 4-5 м аралығында қабылдайды.
Сонымен қатар тік тұндырғыш диаметрінің D оның тұну бөлімінің биіктігіне Н
қатынасы 1,5-тен аспауы керек. Векртикальды тұндырғыштардың тұну бөлімі
жантайған қабырғалармен
орналастырылады. Тұнбалардың
жылжуын
қамтамасыз ету үшін, тұну бөлімінің конустық бұрышы 70
0
-тан көбірек болуы
керек. Тұндырғыштағы ағарған суды жинау периферийлі жəне радиалды
науалармен іске асады. Тұнба шығару аралығындағы тұндырғыш жұмысының
ұзақтығы 8 сағаттан кем болмау керек.
Тұндырғыштардың тұну бөлімін есептеу
Горизонтальды жəне вертикальды тұндырғыштардың тұну бөлімінің
көлемі, егер онда тұнбаны толассыз тазалап тұру құрылғылары
қарастырылмаған болса, 8-24 сағат аралығында тұнбаны қабылдау мен
нығыздауды қамтамасыз ететіндей болуы керек.
Тұндырғыштың тұну бөлігінің көлемі W (м
3
) мына
формуламен есептелген
шамадан үлкен болуға тиісті:
ср
M
M
q
T
W
d
)
(
2
1
-
·
=
. (13)
мұндағы Т – тұнбаның шығарылуына дейінгі жиналу ұзақтығы, 8-ден 24
сағатқа дейінгі аралықта қабылданады;
d
ср
– нығыздалған тұнбадағы жүзгіндердің орташа концентрациясы, мг/л,
тұнбаның жиналу уақытына Т байланысты 3- кестеден алынады;
q – тұндырғыштағы ағарған
судың шығыны, м
3
/сағ.
3-кесте
Нығыздалған тұнбадағы жүзгін заттардың
концентрациясы
1 сағат уақыт аралығында тұнбаның су астында нығыздалуынан
кейінгі тұнбадағы жүзгіндердің концентрациясы
d
(мг/л)
Судағы жүзгін заттардың
құрамы, мг/л
2
4
6
8 12
24
24 - тен
жоғары
50-ге дейін
5000
5500
6000
6500
7500 10000 15000
50-ден 100-ге дейін
6500
7500
8000
8500
9500 15000 30000
100-ден 400-ге дейін
17000 21000 24000 25000 27000 30000 50000
400-ден 1000-ға дейін
20000 25000 27000 29000 31000 50000 70000
1000-нан
2500-ге дейін 25000 31000 33000 35000 37000 70000 90000
Нығыздалған тұнбаның мөлшерін есептеу
Тұндырғыш жұмысының берілген тиімділігінде ұсталған тұнбаның
теориялық массасы М
ос
(т/тəулік) мына формуламен есептеледі:
6
1
10
Q
К
у
М
М
ос
·
·
·
=
. (14)
мұндағы М
ос
– құрғақ тұнбаға есептегенде
ұсталған тұнба массасы, т/сут;
60
М
1
- тұндырғышқа түсетін судағы жүзгін заттардың құрамы, мг/л;
У - (0,9÷0,96), 2-формуламен есептелген, тұндырғыш жұмысының
салыстырмалы тиімділігі (пайыз үлесінде);
К – 1,2-ге тең
коэффициент;
Q – тұндырғышқа түсетін су шығыны, м
3
/тəулік.
Тұндырғыш
бірыңғай
қалпында
жұмыс
істегенінде
тұнба
ылғалдылығының 95%-ке дейінгі азаятындығын ескере отырып, тұнба көлемін
V
1
(м
3
/тəулік) мына формуламен есептейміз:
r
)
100
(
100
1
1
P
М
V
ос
-
·
=
. (15)
мұндағы Р
1
– тұнбаның тұндырғышта нығыздалғаннан кейінгі
ылғалдылығы, 95% деп қабылдаймыз;
r
– тұнба
тығыздығы, 1÷1,8 т/м
3
аралығында таңдаймыз.
Тұндырғышта түзілген V
1
- есептелген тұнба көлемін, W - тұндырғыштың
тұндыру бөлімінің көлемімен салыстыра отырып, Т - тұнбаны жинаудың
ұзақтығының мүмкіндігі туралы қорытынды шығаруға болады.
Нығыздалған тұнбаны одан əрі құрғату үшін (ылғалдылығы 95%)
дымқылдығын 75% дейін азайтатын вакуум - фильтрлерді қолданады (Р
2
).
Құрғатылған V
2
(м
3
/тəулік) тұнбаның көлемін мына формула бойынша
есептейді:
75
100
)
100
(
1
1
2
-
-
=
P
V
V
. (16)
Осы
жағдайда
ф
=V
1
-V
2
, м
3
/тəулік мөлшерінде фильтрат түзіледі.
Тапсырма: Жоғарыда келтірілген формулалардың негізінде төмендегі
бастапқы мəндермен (5-кесте) сипатталатын суды тазартуға қажетті
горизонтальды
жəне
вертикальды
тұндырғыштардың
параметрлерін
есептеңіздер.
5-кесте
Тұндырғыштардың параметрлерін есептеуге арналған тапсырмалар:
Есептердің варианттары
Су сапасының көрсеткіштері
1
2
3
4
1.Судың шығыны, М
3
/тəулік
35000
100000
60000
40000
2. Бастапқы судағы жүзгіндердің
концентрациясы
250,0
40,0
150,0
60,0
3. Судың түсі, град
50
80
40
30
4. Коагулянттың дозасы, мг/л
А1
2
( SО
4
)
3
80,0
А1
2
( SО
4
)
3
60,0
ҒеС1
3
40,0
А1
2
( SО
4
)
3
25,0
5. Əк сүтінің дозасы (50%), мг/л
100,0
80,0
90,0
40,0
6. Флокулянт дозасы ПАА, мг/л
1,5
1,0
1,2
-
7. Бастапқы ортаның рН-ы
7,2
6,5
6,8
7,0
Достарыңызбен бөлісу: