Технологиялық параметрлер датчиктерінің арналымы, ҚҰрылымы және әрекеттер қАҒидаты
жүктеу/скачать 0,83 Mb.
|
1 2
Байланысты:9bd3c44e-9f4c-49b2-a98d-5a92faabd829 (1)
|
ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ ПАРАМЕТРЛЕР ДАТЧИКТЕРІНІҢ АРНАЛЫМЫ, ҚҰРЫЛЫМЫ ЖӘНЕ ӘРЕКЕТТЕР ҚАҒИДАТЫ Электрлік емес шамаларды өлшеу қағидаттары. Өндіріс жəне өлшеудің кешенді автоматтандыру механикалық, жылу, химиялық, оптикалық жəне электрлі емес деп айту қабылданған басқа да объектіні басқару (зерттеу) күйін сипаттайтын əр түрлі физикалық шамалар туралы деректер алуымен байланысты. Әсіресе электрлі емес шамасының басым көп саны металлургиялық жəне химиялық экономика салаларында өлшей жəне бақылауды талап етіледі. Өлшеу техникаларын дамыту аса көп артықшылықтары бар электрлік емес шамаларды өлшеудің көптеген əдістерінің арасында мына төмендегілерді қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін электрлі əдістерге ие екендігін көрсетті: ■ өте аз шамадағы сигналдарды өлшеу мүмкіндігі – электрлік күшейткіштерді қолдану ешқандай басқа тəсілдермен өлшенбейтін сигналдарды өлшеуге мүмкіндік береді; ■ өлшеу шамасын ара қашықтықта беру мүмкіндігі, ал ізінше, əрі əр түрлі процестермен қашықтықтан басқару мүмкіндігі; ■ өлшеудің жоғары дəлдігі мен жылдамдығы, өлшеу құралдарын пайдаланудағы ыңғайлылық, атқарудағы жеңілдік (жобалау, өндіріс); ■ сəйкестендірілген өлшеу қондырғыларын құру мүмкіндігі. Электрлі емес шаманы (температура, қысым, шығын, жылдамдық) өлшеу кезіндегі кез келген өлшеу құрылғысында энергияның деңгейі, спектрі жəне түрі бойынша бірнеше өзгерістерге ұшырайтын аспаптың түрлендіргіш тізбегі арқылы өтетін шығу электрлі сигналындағы бастапқы өлшеу түрлендіргішінің көмегімен оның түрлендірілуі орын алады. Нəтижесінде талап етілетін өлшем бірліктеріндегі өлшенетін шаманың мəндерін анықтайтын саны (коды) алынады. Өлшеу түрлендіргішінің міндетті талаптары - өлшенетін көлемнің сандық мəні туралы ақпараттың шығу шамасында сақталады. Өлшеу түрлендіргіші - кез келген өлшеу құрылғыларын салудың жалғыз тəсілі. Өлшеу түрлендіргіші басқа түрлендіргіштерден ерекшелігі - орнатылған дəлдікпен түрлендіруді жүзеге асыру қабілеті. Өлшеу шамасын қабылдаудан өлшеу нəтижесін алғанға дейін бірнеше кезекті түрлендіруді жүзеге асыратын құрылғы сияқты өлшеу құрылғыларын ұсыну тұжырымдамасы алғашқы рет елімізде М.Л. Цукерман алға тартты жəне Ф.Е. Темников жəне Р.Р.Харченко электрлік емес шаманы өлшеуге қолданбалы ретінде біржола құрылымдалды (1948). 1960 жылдары бұл өлшеу техникаларының, аспаптар жасау жəне метрологияның барлық салаларында көпшілік қабылдаған тұжырымдама болды. Жалпы жағдайда электрлі емес шаманы өлшеуге арналған құрылғыны 3.1-суретте ұсынылған құрылымдық сызбасын көрсетуге болады. Санау құрылғысы ретінде электр өлшемін көрсететін аспап қолданылады. Жеке жағдайларда өлшеу нəтижелері сандық формада ұсынылады (кодталады). Электрлік емес шаманы электрліге түрлендіретін элементті белгілеу үшін «бастапқы өлшеу түрлендіргіші » терминінен өзге «электрлік емес шама датчигі» немесе қарапайым ғана «датчик» терминін қолданады. Шет ел əдебиетінде «sensor» — сенсор ретінде белгіленеді. Бастапқы өлшеу құралдарына y = f(x) түрлендіру сипаттамасының жаңғырмалылығы мен біртектілігі, уақыттағы тұрақтылығы, зерттелетін объектіге мен тез қозғалыс ділдігі жəне басқаларының талаптарын ұсынады. Бастапқы өлшеу түрлендіргіштер əрекет, құрылғы, кіріс сигналының жүктеу/скачать 0,83 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2