а) алтын стандарты жүйесі
б) алтын паритеті жүйесі
+в) өзара байланысты валюта бағамы белгіленген жүйе
г) құбылмалы валюта бағамы жүйесі
д) айырбас бағамы жүйесі
305. Елдің импорттық тауарларға шығыстарынан сол елдің тауарларына басқа әлемнің шығыстарын шегерген кездегі қалдық қалай аталады?
а) ұлттық тұтыну
б) импорт
в) экспорт
г) ұлттық жинақ
+д) таза экспорт
306. Егер импорт тауарларына кеден салығы салынбаса, онда (дұрыс емес жауапты табыңыз):
а) тауардың іштегі бағасы төмендейді
+б) тауардың іштегі бағасы жоғарылайды
в) тауарды тұтыну артады
г) ел ішінде тауардың өндірісі қысқарады
д) мемлекеттік бюджет табысы кемиді
307. Салыстырмалы артықшылықтар қағидасы бойынша:
а) айнымалы шығындары төмен елдерде тауарлар өндірілетін болса ғана өндірістің жалпы шығындар аз болады
б) әрбір тауар мамандануы тиімді жүзеге асқан елдерде өндірілетін болса ғана өндірістің жалпы көлемі аз болады
+в) әрбір тауар айқын шығындары төмен елдерде өндірілетін болса ғана өндірістің жалпы көлемі жоғары болады
г) әрбір тауар мамандануы тиімді жүзеге асқан елдерде өндірілетін болса ғана өндірістің жалпы көлемі жоғары болады
д) елдің таза экспорты басқа елдерден жоғары болады
Елдегі төлем балансының тапшылығының өсуі:
а) орталық банктің валюталық қорын арттырады
+б) орталық банктің валюталық қорын және елдегі ақша массасын кемітеді
в) елдегі ақша массасын арттырады
г) орталық банктің валюталық қорын және елдегі ақша массасын арттырады
д) ақша массасына әсер етпейді
309. Ұлттық валютаның толық айырбасталу қабілеттілігі:
а) шетел валютасын шектеусіз сатып алу мүмкіншілігі
б) ұлттық валютаның еркін ену және шығу мүмкіндігі
в) шетел валютасының еркін ену және шығу мүмкіндігі
+г) шетел валютасының ұлттық валютаға еркін айырбасталу мүмкіншілігі
д) ұлттық валюта бағамының еркін қалыптасу мүмкіндігі
310. Байлықтың көзі- ауыл шаруашылығында деп санаған экономикалық мектеп:
+А) физиократтар
Б) меркантилизм
В) монетаризм
Г) институционализм
Д) маржинализм
311. Институционалдық пікір бойынша экономикалық талдауда қандай мәселелер қаралуы тиіс:
а) коммуникативтік
б) этикалық
в) құқықтық
г) саяси
+д) әлеуметтік, этикалық, құқықтық, саяси
312. Талап етуге дейінгі есеп шот ашуды қандай банк атқарады?
А) коммерциялық банк
+Б) орталық банк
В) ипотекалық банк
Г) ұлттық банк
Д) жинақ банкі
313. Қор биржасы дегеніміз?
А) тауарлар көтерме бағамен сатылатын және сатылып алынатын нарық
Б) несие бойынша келісім шарттар жасалатын нарық
В) жұмыс күшін жалдау нарығы
+Г) бағалы қағаздар сатылатын және сатып алынатын нарық
Д) ғылыми-техникалық зерттемелер нарығы
314. Ақша-несие саясаты қалай жүргізіледі:
А) елдің үкіметімен
Б) елдің барлық қаржы несие мекемелерімен
+В) елдегі орталық банкпен
Г) қаржы министрлігімен
Д) тек коммерциялық банктермен
315. Банк пайдасы дегеніміз не?
А) несие мен депозиттің пайыздық мөлшерлемелерінің арасындағы айырмашылық
+Б) банктің барлық шығыстары мен табыстары арасындағы айырмашылық
В) банктік несие бойынша пайыздар
Г) банктік депозит бойынша пайыздар
Д) капитал бойынша пайыз
316. Пайыз мөлшерлемесі қалай анықталады:
А) ақша массасына деген сұраныс азаяды
+ Б) ақша массасына деге сұраныс жоғарылайды
В) өтімділігі жоғары құралдар алғысы келетіндер саны азаяды
Г) ақша массасына деген сұраныс өзгермейді
Д) пайыздық мөлшерлеме ақша массасына ешқандай әсер етпейді
317. Нарықтық экономиканың мәні?
а) хаос пен анархия жүйесі
б) сұраныс пен ұсынысты теңестіретін қарапайым механизм
+в) баға мен нарықтар жүйесі арқылы қызмет ететін координациялаудың күрделі механизмі
г) реттеу механизмі күрделі, көп құрылымды икемсіз жүйе
д) тұтынушылар, өндірушілер, өндіріс факторлары иелері шешімдерінің келісімге келу ортасы
318. Нарыққа жатпайтын процесс?
а) сату- сатып алу актілерінің жүзеге асуы
б) сатушылар мен тұтынушылардың қарым-қатынасы
в) сұраныс пен ұсыныстың өзара әрекеттесуі
г) тауарлармен айырбас жасаудың экономикалық нысаны
+д) натуралды өнімдермен айырбас жасау
319. Нарықтық шаруашылықтың субьектілері болып кімдер табылады?
а) өндіріс факторларының иелері
б) өнеркәсіптік, сауда, қарыз капиталистері
в) жалдамалы жұмысшылар, капиталистер, жер иелері
г) кәсіподақтар, кәсіпкерлік бірлестіктер, мемлекеттік институттар
+д) үй шаруашылығы, бизнес, үкімет.
320. Нарықтық механизмнің элементіне жатпайды?
+а) жоспарлау
б) сұраныс
в) ұсыныс
г) бәсеке
д) баға
321.Қоғамның әлеуметтік – экономикалық даму көрсеткішін көрметіңіз:
а) жан басына шаққандағы ЖҰӨ
+б) жан басына шаққандағы ұлттық табыс
в) жан басына шаққандағы ұлттық байлық
г) таза ұлттық табыс
д) жалпы ішкі өнім
322.Жалақы мөлшері қай кезде ескеріледі:
а) шығыстар әдісі бойынша ЖҰӨ- ді есептегенде
б) таза экспортты есептегенде
в) қосымша құн әдісі бойынша есептегенде
+г) табыстар әдісі бойынша ЖҰӨ- ді есептегенде
д) мемлекеттік кәсіпорындардың субсидиясын есептегенде
323. Салық төлегеннен кейінгі табыс:
+а) жеке қолдағы табыс
б) жергілікті билік органдары үміт ете алатын табыстың бір бөлігі
в) жұмсалмайтын табыс
г) халықтың жинағы
д) нақты табыс
324. Егер адамдар өздерінің табысының бір бөлігін банкте сақтаса:
+а) қор жинайды, бірақ инвеситцияламайды
б) ивестициялайды, бірақ қор жинамайды.
в) қор жинамайды, сонымен қатар инвеситицияламайды
г) қор жинайды және инвестициялайды
д) қордың бір бөлігін инвестициялайды
325. ЖҰӨ дефляторы:
а) нақты ЖҰӨ-ң номиналды ЖҰӨ -ге қатынасы
б) номиналды ЖҰӨ-ң номиналды ЖҰӨ -ге қатынасы
в) номиналды ЖІӨ-ң нақты ЖҰӨ -ге қатынасы
+г) номиналды ЖҰӨ-ң нақты ЖҰӨ -ге қатынасы
д) нақты ЖҰӨ-ң нақты ЖІӨ -ге қатынасы
326. Макроэкономикадағы жиынтық сұраныс:
а) мемлекеттік шығыстар мен кәсіпорындардың инвестициялық сұранысы
б) үй шаруашылығының сұранысы мен таза экспорт
+в) макроэкономикадағы барлық экономикалық субъектілердің сұранысы
г) үй шаруашылығы мен кәсіпорынның инвистициялық сұраныстары
д) мемлекеттік шығыстар
327. «Өтімділік» - бұл?
+а) айырбас немесе төлем құралы ретінде қолданылатын активтің өз құнын тұрақты сақтау қабілеті
б) қор биржаларында оңай танылуы
в) тауар нысанынан ақша нысанына айналу қабілеттілігі
г) ақша массасы
д) мемлекетік қарыздар мен бағалы қағаздар, Ml, M2, МЗ
328. Шекті пайдалылықтың кему заңын түсіндіретін жалпы пайдалылықты көрсетіңіз?
а) 200,450, 750,1100
6)200,400,1600,9600
+в)200,150,100,50
г)200, 250,270, 280
д) 200, 300,400, 500
329. Тауарды қолма-қол ақшаға сатып алғандағы ақшаның қызметі ?
а) төлем құралы
+б) айналыс құралы
в) жинақ құралы
г) әлемдік ақша
д) құн мөлшері
330. Алғашқы ірі қоғамдық еңбек бөлінісінің басты сипаттамасы?
+а) мал шаруашылығынан егіншіліктің бөлінуі
б) сауда мен саудагердің ерекшеленуі
в) қолөнердің ерекше қызмет ретінде бөлінуі
г) тауар өндірушілердің ерекшеленуі
д) өндірістің жалпылануы
331. Олигополия дегеніміз не?:
а) еркін бәсеке нарығы
б) монопольды жоғары табыс алу мақсатында біріккен ірі капиталистердің бірлестігі
+в) бірнеше ірі фирмалар билік ететін және біртекті немесе дифференциялданған тауар өндіретін нарық
г) еркін бәсеке нарығы, монопольды жоғары табыс алу мақсатында біріккен ірі капиталистер бірлестігі
д) нарықта бір фирманың билік етуі
332. Жетілген және монополистік бәсеке нарықтарының ортақ белгісі ?
+а) нарықта сатушылар мен тұтынушылардың көп болуы
б) біртекті тауарлар сатылады
в) дифференциялданған тауарлар сатылады
г) жоғары деңгейлі технологиялардың болуы
д) өз өніміне сұраныстың болуы
333. Мемлекеттің экономикаға араласуының басты себебі ? (дұрыс емес жауабты белгілеңіз)
+а) әлеуметтік жағдайы өте жақсы топтардың мүдделерін қорғау
б) қоғамдық мүддені қорғау
в) нарық механизмінің тиімді қызмет етуін қамтамасыз ету
г) экономикалық саясатты жүргізу
д) экономикалық және әлеуметтік даму үшін нақты міндеттерді шешу
334. Нарықтық экономиканың мәні?
а) хаос пен анархия жүйесі
б) сұраныс пен ұсынысты теңестіретін қарапайым механизм
+в) баға мен нарықтар жүйесі арқылы қызмет ететін координациялаудың күрделі механизмі
г) реттеу механизмі күрделі, көп құрылымды икемсіз жүйе
д) тұтынушылар, өндірушілер, өндіріс факторлары иелері шешімдерінің келісімге келу ортасы
335. Нарыққа тән емес қандай процесс?
а) сату- сатып алу актілерінің жүзеге асуы
б) сатушылар мен тұтынушылардың қарым-қатынасы
в) сұраныс пен ұсыныстың өзара әрекеттесуі
г) тауарлармен айырбас жасаудың экономикалық нысаны
+д) натуралды өнімдермен айырбас жасау
336. Кез келген өндіріс факторының қосымша бірлігін арттыру арқылы алынған өндірістің өсішесі?
а) ақша түріндегі шекті өнім
б) қосымша тауар бірлігінен алынатын шекті табыс
+в) өндіріс факторының шекті өнімі
г) өнімге сіңген еңбек мөлшері
д) натуралды түрдегі шекті өнім
337. Өндіріс факторларының жиынтық шығындары мен өндіріс көлемі арасындағы өзара байланысты не деп атаймыз?
а) еңбектің өсуі
б) өзіндік құн
в) икемділік
г) сатылу көрсеткіші
+д) өндірістік функция
338. Изокванта - бұл.......
а) ұсыныс кестесіндегі бағамен байланысты тауардың саны
б) құндары бірдей еңбек пен капиталдың үйлесуін көрсететін қисық
в) тауардың бағасы мен көлемі арасындағы қатынасты көрсететін қисық
+г) белгілі бір өнім көлемін өндіруде пайдалануға болатын өзгермелі ресурстардың үйлесуін көрсететін қисық
д) тауар бағасы мен сраныс мөлшері арасындағы қатынасты көрсететін қисық
339. Изокоста - бұл.....
а) ұсыныс кестесіндегі бағамен байланысты тауардың саны
+б) құндары бірдей еңбек пен капиталдың үйлесуін көрсететін қисық
в) тауардың бағасы мен көлемі арасындағы қатынасты көрсететін қисық
г) белгілі бір өнім көлемін өндіруде пайдалануға болатын өзгермелі ресурстардың үйлесуін көрсететін қисық
д) тауар бағасы мен сраныс мөлшері арасындағы қатынасты көрсететін қисық
340. Өндіріс факторларының өнімділігінің кему заңы қандай?
а) уақыт өте жердің өнімділігі төмендейді
б) барлық ресурстар олардың өнімділігінің кемуіне қарай өндіріске тартылады
+в) өзге факторлардың шығындарын тұрақты қалдырып, өзгермелі ресурстардың санын арттыру оның шекті өнімін төмендетеді
г) өзгермелі фактордың шекті өнімі көбейеді, ал жалпы өнім төмендейді
д) масштабтың оң әсері байқалады
341. Жалпы өнім дегеніміз.....
а) өзгермелі шығындар нөлге тең болғандағы өндірістің көлемі
+б) өндірістің барлық факторларын қолданудан алынатын өндіріс көлемі
в) өндіріс факторларының тұрақты жағдайындағы өндірістің өсімі
г) қосымша өндіріс факторларын енгізгендегі өндірістің өсімі
д) тұрақты шығындары нөлге тең болғандағы өндіріс көлемі
342. Капиталдың қорлануы дегеніміз не?
+а) өндірісті кеңейту үшін қосымша құнның бір бөлігін қолдану
б) қосымша құнның бір бөлігін байлыққа айналдыру
в) қосымша құнның бір бөлігін банк шотында жинау
г) қоймадағы тауарлар
д) мерзімді депозит
343. Тұрақты капитал дегеніміз не?
а) физикалық қасиеті бойынша тұрақты
б) физикалық қозғалмайды
+в) пайдалану кезінде оның құны өспейді
г) пайдалану үрдісінде түрін өзгертпейді
д) барлық аванстық капитал
344. Өзгермелі капитал дегеніміз не?
а) өзінің материалдық заттай түрін өзгертетін капиталдың бір бөлігі
б) физикалық қозғалмайды
в) пайдалану үрдісінде оның құны жоғарыламайды
+г) пайдалану үрдісінде оның құны өседі
д) пайдалану үрдісінде оның құны кемиді
345. Капиталдың өзгермелі және тұрақты болып бөліну себебі?
а) өндіріс процесіне қатысуы әр түрлі
б) ұдайы өндірістегі ерекшеліктері әртүрлі
+в) қосымша құнды жасаудағы рөлдері әр түрлі
г) натуралдық нысандары әртүрлі
д) еш айырмашылығы жоқ
346. Негізгі өндіріс қорлары –бұл....
а) шикізат, материалдар, жұмыс күші
б) өндірістегі дайын өнім
в) өндірістік циклда тек бір рет болатын материалдық заттар
г) отын, энергия, жартылай фабрикаттар
+д) өндірістік циклда бірнеше рет қолданылатын, дайындалатын өнімнің бөліктеріне өз құнын біртіндеп өткізетін материалдық құралдар
347. Айналмалы өндірістік қорлар дегеніміз не?
+а) бір өндірістік циклда толық қолданылатын және дайын өнімге өз құнын толық өткізетін материалдық заттар
б) өндірістен шыққан дайын өнім
в) ғимараттар мен құрал-жабдықтар
г) тұтынушыларға жеткізуге арналған дайын өнім
д) дайындалатын өнімнің бөліктеріне өз құнын біртіндеп өткізетін материалдық құралдар
348. Амортизация дегеніміз не?
а) сауда-саттық іс-әрекет нәтижесіндегі табыстан жасалатын аударымдар
б) жинақ қорына аударымдар
+в) белгілі бір уақыт аралығында қолданылған негізгі капиталдың құнына тең жыл сайынғы аударымдар
г) кәсіпорынның уақытша қолданылмаған құралдары
д) ақша құралдарымен тәуекел еткені үшін төлем
349. Капиталдың айналым жылдамдығы дегеніміз не?
а) өндіріс уақыты
б) айналыс уақыты
в) кәсіпорынға ақшаның қайту жылдамдығы
+г) бір жыл ішінде жасалатын ресурс айналымының саны
д) жұмыс күшінің қозғалысы
350. Қоғамның экономикалық өмірінде қандай қатынастар маңызды болып табылады?
а) діни
+б) өндірістік
в) саяси
г) идеологиялық
д) моральдық- құқықтық
351. Либерализм идеялары мен мемлекеттің экономикаға араласуын шектеу туралы көзқарастарды алғаш ұсынған?
а) Дж. Кейнс
б) К. Маркс
+в) А. Смит
г) У. Петти
д) А. Маршалл
352. Қандай әдіс экономикалық өмірдегі процестердің ішкі мәніне үңілуге мүмкіндік береді?
а) анализ
б) синтез
в) диалектикалық
+г) ғылыми абстракция
д) математикалық талдау
353. Микроэкономика зерттейтін мәселе?
а) елдегі жұмыссыздық деңгейін
+б) өндіріс факторлары рыногындағы салыстырмалы бағалардың орнауын
в) экономикадағы ивестициялық сұраныстың көлемін
г) экономикалық өсуге фискалды саясаттың әсерін
д) инфляцияға қарсы саясаттың әдістерін
354. Экономикалық ғылымдар жүйесіне жалпы, арнайы және салалық экономика ғылымдары енеді. Жалпы ғылымға жататынын көрсетіңіз?
а) көлік экономикасы
б) менеджмент
в) кәсіпорын экономикасы
+г) экономикалық теория
д) еңбек экономикасы
355. Әрбір экономикалық жүйеде “не, қалай және кім үшін өндіру” мәселесі микро және макро деңгейлерде шешіледі. Мына
сұрақтардың қайсысы микроэкономикалық деңгейде шешіледі?
а) толық жұмыспен қамтуға қалай жетуге болады?
+б) не және қанша өндіру?
в) инфляциядан қалай құтылуға болады?
г) жұмыссыздықтан қалай құтылуға болады?
д) экономикалық өсуді қалай ынталандыруға болады?
356. Қоғамның негізгі даму заңы?
а) ақша айналысының заңы
б) баға заңы
в) сұраныс заңы
г) ұсыныс заңы
+д) өндірістік қатынастардың өндірістік күштер деңгейі мен даму сипатына сәйкес келу заңы
357. Қоғамдық өндірістің басты бөліміне жатпайды?
а) өндіріс
б) бөлу
в) айырбас
г) тұтыну
+д) жинақтау
358. Өндіріс факторлары:
а) еңбек, капитал, ақпарат, технология
б) заттық және жеке
в) табиғи ресаурстар, капитал, еңбек
+г) жер, капитал, еңбек және кәсіпкерлік
д) табиғи, еңбек, материалдық және қаржы ресурстары
359. Материалдық өндіріске не жатады:
а) денсаулық сақтау
б) білім беру
+в) ауыл шаруашылығы
г) спортпен шұғылдану
д) балет өнері
360. Материалдық емес өндіріске не жатады:
+а) білім беру
б) құрылыс
в) өнеркәсіп тауарларының өндірісі
г) пайдалы қазбалар өндірісі
д) агроөнеркәсіп кешені