Термодинамиканың бiрiншi заңын изопроцестерге қолдану Изохоралық процесс

Бұл процесс табиғатта, жылу двигательдерінде кездеседі.

           а) қабырғасы қалың шыны цилиндірдің ішінде (4-сурет) поршень еркін қозғалады. Поршеннің түбінде тез от алатын – сіріңкенің үгітілген басын, қышқылға батырылған мақтаны салайық. Поршеньді тез алға қарай жылжытсақ ұшқын пайда болады, мұның себебі газдың қысымымен бірге температурасыда артады. Газға жылу бермесек те, температураның артуы поршеньді қысу кезіндегі жұмыс салдарынан болады.

4-сурет.

          б) ауа насосының қалпағының астына дымқыл қағаз немесе мақта орналастырып оның ішінен ауаны тез сорып алайық. Осы кезде  қалпақ астынан тұман көреміз. Мұның себебі сорылмай қалған ауа ұлғаяды да, өзінің көлемін де , қысымын да өзгертеді. Ұлғаю кезіндегі газ жұмыс істейді де суынады, оны тұманның пайда болуынан байқаймыз.Бұл да адиабаттық ұлғаю процесі . Тура осыған ұқсас процесті атмосферадан бақылауға болады. Ылғал ауа жер бетінен көтеріліп, қысымы төмен атмосфераға енгенде ұлғаяды да, одан бұлт пайда болады.

Адиабаттық процесстің теңдеуін қорыталық. dQ=0 болғандықтан термодинамиканың бірінші бастамасын төмендегіше жазамыз: