Тестовые вопросы по модулю «Эндокринология»
жүктеу/скачать 454 Kb.
|
эндо каз
|
Тестовые вопросы по модулю «Эндокринология» для интернов-терапевтов (7 курс) 360 вопросов ~ Науқас 48 жаста. Шағымдары: салмағының артуына, басының, белінің ауруына, бетінде түктің пайда болуына. Беті қошқыл – қызыл түсті, бет ұшы қызыл шырайлы, іші өскен, аяқ пен қолдары жүдеген. АҚҚ сынап бағанасы бойынша 190/110 мм. Рентгенограммада: омыртқада остеопороз белгісі анықталады. Қан мен зәрде гидрокортикотропин деңгейі сәл көтерілген. Сіздің диагнозыныз: @ Иценко-Кушинг синдромы @семіздік @ гломелуронефрит. СБШ @ біріншілік альдостеронизм @ гипертония ауруы ~ Науқас 48 жаста. Шағымдары: салмағының артуына, басының, белінің ауруына, бетінде түктің пайда болуына. Беті қошқыл – қызыл түсті, бет ұшы қызыл шырайлы, іші өскен, аяқ пен қолдары жүдеген. АҚҚ сынап бағанасы бойынша 190/110 мм. Рентгенограммада: омыртқада остеопороз белгісі анықталады. Қан мен зәрде гидрокортикотропин деңгейі сәл көтерілген. Тиімді емі: @ бүйрек үсті безі ісігін алып тастау @ Гидрокортизон @ гипотензивті дәрілер @ тәбетті тежейтін дәрәні тағайындау /аноректические средства/ @ спиронолактон ~ Науқас 48 жаста. Шағымдары: салмағының артуына, басының, белінің ауруына, бетінде түктің пайда болуына. Беті қошқыл – қызыл түсті, бет ұшы қызыл шырайлы, іші өскен, аяқ пен қолдары жүдеген. АҚҚ сынап бағанасы бойынша 190/110 мм. Рентгенограммада: омыртқада остеопороз белгісі анықталады. Қан мен зәрде гидрокортикотропин деңгейі сәл көтерілген. Осы ауруға тән: 1.бет пішінінің қаталдануы 2.жыныс органдарының қызметі бұзылуы 3.іш пен санда «стрии» пайда болуы 4.жыныс органдарының гипоплазиясы 5.шаштың түсуі @ 2,3,4,5 @ 1,2,3,4 @ 1,3,4,5 @ 1,2,4,5 @ 1,2,3,5 ~ 62 жаста науқаста селқостық, есте сақтау қабілетінің төмендеуі, бетінің ісінуі, салмағының артуы, көздің тарылуы, қабақтарының түсуі, брадикардия және айқын гиперхолестеринемия байқалады. Клиникалық көрініс көрсетілген ауруға тән: @ гипотиреоз @ Иценко-Кушинг ауруы @ B12 жетіспкушілік анемия @ диффузды-токсикалық зоб @ атеросклероз ~ 62 жаста науқаста селқостық, есте сақтау қабілетінің төмендеуі, бетінің ісінуі, салмағының артуы, көздің тарылуы, қабақтарының түсуі, брадикардия және айқын гиперхолестеринемия байқалады. Таңдалған ауруға тән клиникалық белгілерді: 1. қозу 2. тершеңдік 3. бозғылт, құрғақ тері 4. шаштың түсуі @ 3,4 @ 1,2 @ 1,3 @ 2,4 @ 1,4. ~ Науқас 34 жаста шағымдары: сәл тұншығу мен мойнының ұлғаюы. Анамнезі бойынша науқас, көп жылдар бойы таулы елді, эндомиялық аймақта тұрған. Объективті тексергенде: қалқанша безі көзге көрінеді, пальпацияда ауырмайды, оның мөлшері II дәрежеге дейін ұлғайған. АҚҚ сынап бағанасы бойынша140 / 70 мм. ТСЖ минутына 62 рет. Қанда ТТГ, Тз, Т4 және тиреоглобулинге антидене титрі қалыпты. Сіздің диагнозыныз: @ эндемиялық зобтың түйінді түрі @ Хашимото ауруы @ диффузды токсикалық зоб @ біріншілік гипотиреоз @ Ридель тиреоидиті ~ Науқас 34 жаста шағымдары: сәл тұншығу мен мойнының ұлғаюы. Анамнезі бойынша науқас, көп жылдар бойы таулы елді, эндомиялық аймақта тұрған. Объективті тексергенде: қалқанша безі көзге көрінеді, пальпацияда ауырмайды, оның мөлшері II дәрежеге дейін ұлғайған. АҚҚ сынап бағанасы бойынша140 / 70 мм. ТСЖ минутына 62 рет. Қанда ТТГ, Тз, Т4 және тиреоглобулинге антидене титрі қалыпты. Емдеудің ен тиімді әдісін: @ қалқанша безіне жартылай резекция жасау @ мерказолил @ В – адреноблокатор @ L-тироксин @ преднизолон ~ Науқас 34 жаста шағымдары: сәл тұншығу мен мойнының ұлғаюы. Анамнезі бойынша науқас, көп жылдар бойы таулы елді, эндомиялық аймақта тұрған. Объективті тексергенде: қалқанша безі көзге көрінеді, пальпацияда ауырмайды, оның мөлшері II дәрежеге дейін ұлғайған. АҚҚ сынап бағанасы бойынша140 / 70 мм. ТСЖ минутына 62 рет. Қанда ТТГ, Тз, Т4 және тиреоглобулинге антидене титрі қалыпты. Қойылған диагнозды дәлелдеу үшін көрсетілген диагностика әдістерінің қолданылады: 1. қалқанша безіне УДЗ 2. қалқанша безіне биопсия 3. ТТГ, Тз, Т4 және тиреоглобулинге антиденелерді анықтау 4. кеуде клеткасына рентгендік зерттеу @ -1,2 @- 1,4 @ -3,4 @ -4,5 @– 3,5 ~ Науқас 25 жаста, 8 жыл бойы инсулинге тәуелді қант диабетімен аурады. Тұрақты түрде инсулин қабылдайды. Кезекті диспансерлік қарау кезінде – жағдайы қанағаттанарлық, көңіл күйі жақсы, АҚҚ сынап бағанасы бойынша 130/80 мм. Ертеңгілік зәр анализінде: белок 0,4 г/л, гемоглобин 125 г/л, қан сарысуында креатинин 0,14 ммоль/л, шумақ фильтрациясы 162 мл/мин. Клиникалық хаттамаға бойынша келесі бүйректің жағдайын жақсартатын әрекеттер: 1. гипергликемия деңгейін бақылау 2. жүйелі түрде каптоприлді қабылдау 3. белок құрамды тағамды шектеу 4. протеинурия артқан жағдайда преднизолон тағайындау 5. антибиотиктер қолдану @ 1,2,3 @ 1,2,5 @ 1,3,5 @ 2,3,4 @ 2,4,5 ~ Науқас жайылмалы уытты жемсау, 2 ауырлық сатысы диагнозымен, мерказолил 10 мг күніне 3 рет, обзидан 20 мг күніне 3 рет, фенозепам 1 мг 2 рет күніне ем қабылдауда. Жүргізілген терапия фонында жағдайы жақсарды, бірақ айқын лейкопения дамыды. Лейкопенияның даму себебі: @ мерказолил @фенозепам қабылдағаннан @ Обзиданның дазасының жағры болуы @аурудың одан әрі дамуы @ аурудың ауырлығы ~ 16 жастағы қыз, айқын семіздігі бар (салмағы-116 кг, бойы-172 см). Етеккірі ретсіз, басының ауыруы, санының терісінде жіңішке ақшыл қызыл жолақтар бар, артық салмақ 5 жылдан бері. Диета сақтамайды. АҚҚ – 160/100 мм.с.б. Мүмкін болатын диагноз: @ пубертатты-жас өспірімдік диспитуитаризм @ микропролактинома @ семіздік @ Иценко-Кушингаауруы @ Иценко – Кушинга синдромы ~ 60 жастағы әйел, шөлдеуге, полиурияға, арықтауға, ішнің ауырсынуына, түнгі мезгілдегі тершеңдікке шағым айтады. АҚҚ 185/105 мм.с.б.тең. 10 мг тропафен енгізгеннен кейін АҚҚ 70/40 мм.с.б. төмендеді. Тәуліктік экскреция вмк зәрде-50 мкмоль/л (норма 2,5-3,8). Мүмкін болатын диагноз: @ феохромоцитома @ климактериялық невроз @ Иценко-Кушинга ауруы @ Иценко – Кушинга синдром @ вегето- тамырлық дистония ~ 23 жастағы науқас ес-тұссыз күйде клиникаға алып келінді. Терісі құрғақ, бет ұшында «румянец» бар. Ацетон исі сезіледі. Куссмауль тынысы. Сыеап бағанасы бойынша АҚҚ 130 / 90 мм. Тамыр соғысы минутына 102 рет. Қанда: глюкоза 28,4 ммоль/л, зәрде 6 %, ацетонға реакция «оң». Болжам диагноз: @ кетоацидозды кома @ бүйректік кома @ уремиялық кома @ гиперосмолярлы кома @ гиперлактацидемиялық кома ~ Гестозды диабет деген ұғымға анықтама: @ жүктілік кезде пайда болып, босанғаннан кейін де жалғасатын қант диабеті @ салыстармалы жағдайда инсулин жетіспеушілігімен жүретін қант диабеті @ жүктілік кезде пайда болып, босанғаннан кейін болмайтын қант диабеті @ 2 типті қант диабеті төңірегінде дамиды @ глюкозаға төзімділіктің бұзылысы ~ Иценко-Кушинг синдромы кезінде жоғарылайды: @ глюкокортикоидтар @ минералокортикоидтар @ соматотропин @ кортикотропин @ катехоламиндер ~ Феохромоцитома кезінде жоғарылайды: @ катехоламиндер @ глюкокортикоидтар @ минералокортикоидтар @ соматотропин @ кортикотропин ~ Конн синдромында АҚ-ның жоғарылау себебі: @ қан тамырларында су және натридің ұсталуынан @ қанда катехоламиндердің концентрациясының жоғарылауы. @ қанда глюкокортикоидтардың концентрациясының жоғарылауы. @ қанда кортикотропиндердің концентрациясының жоғарылауы @ Ми құрылымының қыртысасты доминаттылығына байланысты. ~ Конн синдромына тән: @ гиперальдостеронемия @ гиперренинемия @ гипокалиемия @ гипокалиемиялық алкалоз @ гипонатриемия @ қанда альдостеронның жоғарылауы ~ Науқас 26 жаста 2 жыл аралығында периодты түрде АҚ 260/180 мм.с.б. дейін жоғарылайды, кенеттен дамиды, бірнеше минуттан бірнеше сағатқа дейін созылады, кенеттен төмендейді, криз соңында гиперсаливация, профузды терлеу, 3-5 литрге дейін ашық түсті зәр шығару, әлсіздік болады. Ауру барысында науқас 5 кг. арықтады. Орнынан тұрғанда ортостатикалық гипотензия. Болжам диагноз: @ феохромоцитома @ эссенциальды АГ @ Конн синдромы @ Иценко-Кушинг ауруы @ Пейдж синдромы ~ 18 жастаңы жасөспірімде салқын тиіп ауырғаннан кейін шөлдеу, полиурия, жалпы шаршағыштық пайда болды. Қанда қант 16 ммол/л, зірде 5%, зірде ацетон анықталады. Науқаста диабеттің түрі: @ қант диабеті инсулинге тәуелді (1-й тип) @ қант диабеті инсулинге тәуелсіз (2-й тип) @ қант диабеті инсулинге тәуелсіз (2-й тип), инсулин талап ететін фаза @ қант диабеті 2 – тип жас адамда (MODY) @ екіншілік қант диабеті ~ 45 жастағы семіз әйелде диспансерлік қарау кезінде аш қарында гликемия 9,2 ммоль/л, глюкозурия 3%, зәрде ацетон «теріс». Туған ағасы қант диабетімен ауырады. Науқаста диабеттің түрі: @ – қант диабеті инсулинге тәуелсіз (2-й тип) @ – қант диабеті инсулинге тәуелді (1-й тип) @ – қант диабеті инсулинге тәуелсіз (2-й тип), инсулин талап ететін фаза @ – қант диабеті 2 – тип жас адамда (MODY) @ – екіншілік қант диабеті ~ Қант диабетімен ауыратын науқаста тканьдік гипоксия белгісі бар болса (анемия, тыныс жетіспеушілігі және т.б./ бигуанидтерден жағымсыз әсер күтуге болады: @ кетоацидоз @ полиурияның күшеюі @ лактацитоз @ агранулоцитоз @ холестазды сарғаю ~ Науқаста струмэктомиядан кейін Хвостека, Труссо симптомдары пайда болды. Пайда болған асқыну : @ гипопаратиреоз @ гипотиреоз @ тиреотоксикозды криз @ кеңірдек жарақаты @ тиреотоксикоздың қалдық белгілері ~ Науқас артериалды гипертензия ауруының систоло-диастололық түріне байланысты стационарда тексерілді. Гиперкальцемия, кальциурия, екі бүйректін табақшаларының конкременттері анықталды. Гормондарды тексеру жүргізілген жоқ. Гипертензияның даму себебі: @ гиперпаратиреоз @ гипертония ауруы @ Аорта коарктациясы @ Бүйрек үсті альдостерома @ гипертиреоз ~ Науқас 3 жылдан бері Қант диабеті, 2 түрімен ауырады. Соңғы 1 жылда АҚҚ 200/120 мм.с.б. көтеріледі. Раувольф дәрісінің гипотензивті әсері төмен. Зәрдегі альбуминнің деңгейі микропротениурияға сәйкес келеді (150 мг/л аспайды). Гипертензияның даму мүмкін себебі: @ Кимельстиль – Вильсон синдромы @ Созылмалы пиелонефрит @ Созылмалы гломерулонефрит @ эссенциальдық гипертензия @ Бүйрек артериясының стенозы ~ 32 жастағы әйел, жүрегінің ауруына, жүректін шалыс сағуына, тахикардия 130 рет минутына болуына байланысты стационарда тексерілді. Нейроциркуляторлық дистония, гипертония түрі диагнозы қойылды. АҚҚ максималды - 160/80 мм.с.б. Гормондарды тексеру жүргізілген жоқ. Қан-тамыр жүйесінің бұзылысы болуы мүмкін себебі: @ гипертиреоз @ пролактин синтездеушігипофиздін аденомасы @ миокардит @ феохромоцитома @ бүйрек үстінің кортикостеромасы ~ Кетоацидозды кома кезінде биохимиялық көрсеткіштер: 1. зәрде ацетонның болмауы 2. глюкозурия –17 ммоль/л 3. гликемия –22 ммоль/л 4. рН –7 ,3 5. осмолярлығы –328 ммоль/л @2,3,4,5 @1,2,3,4 @1,3,4,5 @1,2,4,5 @1,2,3,5 ~ Қант диабетінің ауыр түріне тән: 1. тек диетаны сақтауымен компенсацияға жету 2. кетоацидозды декомпенсация 3. гипогликемия 4. нефро- және ретинопатияның болуы 5. полинейропатияның болуы @2,3,4,5 @1,2,3,4 @1,3,4,5 @1,2,4,5 @1,2,3,5 ~ Тиреотоксикоздың себебіне жатады: 1. екіншілік тиреотропинома 2. жеделдеу тиреоидит 3. диффузды уытты жемсау 4. фолликулярлы қатерлі ісік 5. уытты аденома @2,3,4,5 @1,2,3,4 @1,3,4,5 @1,2,4,5 @1,2,3,5 ~ Біріншілік альдостеронизм кезіндегі гипертониялық криз төменде көрсетілгендердің сипатталады: 1. тетанияның және өтпелі құрысулардың болмауы 2. шапшаң бас ауруымен 3. жүрек айнуы және құсу 4. шапшаң артериалды қысымның, әсіресе диастолалық қысымның жоғарлауы 5. көзінің көрмеуі немесе соқыр болуы @2,3,4,5 @1,2,3,4 @1,3,4,5 @1,2,4,5 @1,2,3,5 ~ Диабеттік кардиомиопатияның көрінісіне жатады: 1. Кардиомегалия 2. ырғақтың әр түрлі бұзылуларымен тұрақты синусты тахикардия 3. гиподинамикалық синдром 4. физикалық күштемеге толерантлығының төмендеуі 5. ЭХО-кардиоскопияда анықталған, диастололық дисфункция @2,3,4,5 @1,2,3,4 @1,3,4,5 @1,2,4,5 @1,2,3,5 ~ Гиперосмолярлы кома кезінде қандай метаболикалық ығысулар анықталады: 1 гиперлактацидемия 2 гипернатриемия 3 гипергликемия 4 глюкозурия 5 гиперосмолярлық @2,3,4,5 @1,2,3,4 @1,3,4,5 @1,2,4,5 @1,2,3,5 ~ Сүт қышқылды кома кезіндегі сүт қышқылы деңгейінің жоғарлауы: @ 2 ,0 ммоль/л @ 1 ,5 ммоль/л @ 1 ,0 ммоль/л @ 1 ,6 ммоль/л @ 1 ,9 ммоль/л ~ Бүйрек үстілік кризін емдеу бағдарламасына кіреді: 1 гипотензивті препараттарды қолдану 2 глюкокортикоидтарды қолдану 3 минералокортикоидтарды қолдану 4 дегидратациямен күрес 5 электролит балансын қалпына келтіру @2,3,4,5 @1,2,3,4 @1,3,4,5 @1,2,4,5 @1,2,3,5 ~ Бигуанидтерді қолдануға кері көрсеткіш: @ диабетті науқастардағы тіндік гипоксиясы бар созылмалы ауру @ тек семіздіктің болуы @ 2 типті қан диабеті семіздіксіз @ компенсацияға жетудің болмауы @ бұрын сульфанилмочевина туындыларын қолданудың нәтижесіздігі ~ Төменде көрсетілген ауруларда симптоматикалық гипергликемия болады: 1 Гипотиреозда 2 Феохромоцитомада 3 Кушинг синдромында 4 Акромегалияда 5 Диффузды уытты жемсауда @2,3,4,5 @1,2,3,4 @1,3,4,5 @1,2,4,5 @1,2,3,5 ~ Клиникалық хаттамаға бойынша гиперосмолярлы команың еміне кіреді: 1 гипокоагуляцияны жою 2 дегидратациямен күресу 3 инсулин тапшылығын жою 4 электролитті бұзылыстарды коррекциялау 5 мидың сусінділуін алдын –алу @2,3,4,5 @1,2,3,4 @1,3,4,5 @1,2,4,5 @1,2,3,5 ~ Көп мөлшерде қан кетумен және септикалық жағдаймен байланысты дамығын, әйелдерде босанудан кейін, гипоталамо-гипофизарлы жеткіліксіздік аталады: @ Шиен ауруы @ Симмондс ауруы @ Иценко-Кушинг ауруы @ Аддисон ауруы @ Конн ауруы ~ Гипогликемия мына жағдайда дамиды: 1 глюкокортикоидтерді қабылдау 2 ашығуда 3 экстрапанкреатты ісіктің дамуында 4 этанолды қолдану 5 инсулиннің мөлшерін дұрыс тандамау @2,3,4,5 @1,2,3,4 @1,3,4,5 @1,2,4,5 @1,2,3,5 ~ Семіздіктің дамуына жатады: 1 көп мөлшерде өсімдік тағамын қолдану 2 аз көлемде жиі калориялы тамақтану 3 жеңіл сіңірілетін көмірсуларды мөлшерден тыс қолдану 4 мөлшерден тыс майларды қолдану 5 көп көлемде 2-3 рет жоғары калориялы тамақты қолдану @2,3,4,5 @1,2,3,4 @1,3,4,5 @1,2,4,5 @1,2,3,5 ~ Гипофиздің және гипоталамустың белсенділігін төмендететін препаратты: @ бромкриптин @ адамың соматотропин @ дексаметазон @ питуитрин @инсулин ~ Кетоацидоз кезінде тән симптомдар: 1 диффузды гипергидроз 2 ацетон иісінің болуы 3 жиі, шулы тыныс алу 4 кілегейдің құрғақтығы 5 жүрек айнуы, құсу @2,3,4,5 @1,2,3,4 @1,3,4,5 @1,2,4,5 @1,2,3,5 ~ Кетоацидоздық комаға тән симптомдар: 1 кома жедел басталады 2 терісі құрғақ 3 шулы терең тыныс 4 қарашық тарылуы 5 аузынан ацетон иісі @2,3,4,5 @1,2,3,4 @1,3,4,5 @1,2,4,5 @1,2,3,5 ~ Гипотиреозға тән: 1 тахикардия 2 суыққа сезімталдық жоғары 3 салмақтың жоғарлауы 4 шаштың түсуі 5 Т3,Т4 төмендеуі @2,3,4,5 @1,2,3,4 @1,3,4,5 @1,2,4,5 @1,2,3,5 ~Дене салмағының индексінің идеалды маңыздығы (ИМТ=вес(кг)/бойы(метр)): @ 25 дейін @ 25-26 @ 27-28 @ 28-29 @ 29 жоғары ~ Диабеттік кетоацидозда белгілер: 1 липолиздің төмендеуі 2 глюкозаның утилизациясының төмендеуі 3 ақуыз катаболизмінің жоғарлауы 4 осмосты диурез 5 анионді айырмашылықтың жоғарлауы ~ Қалқанша без қызметінің шеткерілік эффектісін атқаратың гормондар,: @ бос Т3; @ ТТГ @ байланысқан Т4 ; @ бос Т4 @ кальцитонин ~ Тиреолиберинмен сынама жүргізу үшін көрсеткіш болып табылады: @ тиреоидзктомиядан кейінгі біріншілік гипотиреоз @ екіншілік гипотиреоздың диагностикасы @ ҚБ қатерлі ісігі кезінде ТТГ деңгейін адекватты басуын анықтау @ ТТГ деңгейін басуымен және төмендетуін ажырата алмайтын, әдістемені қолдану @ гормоналды фонның стандартты зерттеуіндегі қарама-қайшы нәтиже ~ Жеделдеу тиреоидитке тән: 1 қалқанша безбен йодтың сіңірілуінің жоғарлауы 2 температураның жоғарлауы 3 ЭТЖ жоғарлауы 4 айқын ауырсыну синдромы 5 лейкоцитоз @2,3,4,5 @1,2,3,4 @1,3,4,5 @1,2,4,5 @1,2,3,5 ~ Қалқанша бездің аутоиммунды зақымдалуын көрсететін маркерлер: 1 ТТГ антидене 2 тиреоглобулинге антиденелер 3 микросомды антигендерге антидене 4 йодпероксидазаға антидене 5 Т4 және Т3 антидене @2,3,4,5 @1,2,3,4 @1,3,4,5 @1,2,4,5 @1,2,3,5 ~ Қант диабетті науқаста шөлдеу, полиурия, жағдайының тез нашарлауы, қандағы қант 19,6 ммоль, зәрінде ацетон, ауызынан ацетон иісі байқалады. Мүмкін болатын диагноз: @ кетоацидозды кома @ гиперосмолярлы кома @ гипогликемиялық кома @ гиперлактацидемиялық @ уремиялық кома ~ Гипогликемиялық комада жүргізіледі: @ 40 мl 40% глюкозаны к/тамырға енгізу @ бір сәтте 20 ЕД инсулинді б/етке енгізу @ регидратация @ 120 m l % метилді көк сұйықтығын к/т тамшылай енгізу @ адреналинді енгізу ~ Клиникалық хаттамаға бойынша гиперосмолярлы комада АҚМ (ОЦК) толтыра бастайды: @ гипотониялық ертіндімен @ гипертониялық ертіндімен @ нормотониялық ертіндімен @. реополиглюкинмен @ АҚМ (ОЦК) толтыру қажеті жоқ ~ Гиперлактоцидемиялық команың көрінісі болып табылады: 1 ауыздың ацетон иісі 2 цианоз 3 тері құрғақтылығы 4 Куссмаул тынысы 5 сіңір рефлексінің төмендеуі @2,3,4,5 @1,2,3,4 @1,3,4,5 @1,2,4,5 @1,2,3,5 ~ Науқас К. 24 жаста,қатты арықтағанына (1 айда 9 кг),аузының құрғауына,шөлге,кіші дәретінің жиілеуіне,жүрек айнуына,тәбет төмендеуіне шағымданады.Обьективті: терісі құрғақ,табаны мен алақандары сарғыш реңкті,фурункулез бар.Зәр анализінде қант анықталған-2,9% және ацетонурия. Клиникалық хаттамаға бойынша науқасқа тағайындау қажет: @ қарапайым инсулинді @ сульфаниламидтерді @ бигуанидтерді @ пролонгирленген инсулинді @ гипокалориялы диета ~ Әйелдер консультациясына ұстама тәрізді ішінің төменгі бөлігіндегі ауру сезіміне жүкті әйел келді.Ауру сезімі физикалық жүктемеден кейін күшейеді.Жүктіліктің 28-29 аптасы,6 жыл қант диабетімен ауырады.14 бірлік инсулин қабылдайды.Қарағанда жағдайы орташа ,жүрек тондары тұйықталған,ЖЖЖ 80мин,АҚ 110/60мм с б ,қант 10ммоль/л,зәрдегі қант 0,5%. Клиникалық хаттамаға бойынша босанған кезде науқасты ауыстыру керек: @ жай инсулин @ сульфанилмочевина препараты @ бигуанидтер @ диета № 9 @ ұзақ әсерлі инсулин ~ Науқас 60 жаста ,трофикалық жаралар бойынша амбулаторлы хирургиялық ем қабылдаған,нәтижесіз.Бір жыл ішінде манинил қабылдайды.Терісі құрғақ , ісінулері жоқ.АҚ 135/80мм с б, ЖЖЖ 82мин. Қарағанда: оң өкшесі гиперемияланған, ісінген, сыртқы жағында дұрыс емес формалы 4,5 х 6,1 см жаралар бар. Оң жақ табан перифериялық тамырлардың пульсациясы төмендеген.Қанда қант 15ммоль/л,тәуліктік глюкозурия 29г/л. Кейінгі емдеу тактикаңыз: @ инсулинге көшу @ Сульфаниламидтер дозасын жоғарылату @ Сульфаниламидтермен бигуанидтерді комплексті тағайындау @ Бигуанидтерге көшу @ Қатал диетамен рационалді физикалық күштеме ~ Науқас М. 27 жаста.қабылдау бөліміне ессіз түсті .Қалтасында диабетик паспорт. Қарағанда: төмен тамақтанатын, терісі дымқыл. Бұлшық ет тонусы жоғарылағаан. Қарашықтары үлкейген, жарыққа ракция жоқ. Тілі дымқыл,қызғылт. Дем шығаратын ауасы иіссіз. Дем алысы дұрыс,мин 24.Пульс 105. Бауыр 4см қабырға доғасынан шығып тұр,тығыз. Қанда лейк.-8,6 мың., СОЭ-22 мм/сағ. Зәрде салыст тығ 1029, лейк 10-12к/а. Науқаста дамыған кома: @ гипогликемиялық @ Лактацидемиялық @ Гиперосмолярлы @ Бауырлық @ кетоацидозды ~ Науқас 65 жаста ,ұзақ уақыт қант диабетімен қаралды.күніне 2 табл. Адебит 3рет қабылдаған.Бір жұма бұрын тұмаудан кейін жөтел пайда болды.Түскенге дейін құсу болды.Қабылдау бөліміне ессіз жеткізілді.Терісі құрғақ,бозғылт.дем шығаратын ауада ацетон иісі жоқ.Куссмауль тынысы.АҚ 50/30мм с б ,ЖЖЖ 120мин.Қандағы қант12ммоль/л,зәрде қант 6%,сүт қышқылы 2 ммоль/л.Сіздің диагнозыңыз: @ ІІ типті қант диабеті,лактатацидоздық кома @ ІІ типті қант диабеті,кетоацидозды кома @ ІІ типті қант диабеті, гиперосмолярлы кома @ Уремиялық кома @ Бауырлық кома ~ Қабылдау бөліміне қант диабетімен учетта тұрған 60 жастағы науқас ессіз жеткізілді.Соңғы екі күн құсып,көп реттік сұйық нәжіс,тырысулар. Қарағанда: науқас ешқандай тітіркендіргішке жауап бермейді.Қарашықтары ұлғайған.Терісі құрғақ,тургоры төмен.Көз алмалары жұмсақ.ТЖ22мин,АҚ 60/40мм с б ,ЖЖЖ 110мин.Қанда эритр-6,5 млн., лейк-12,8 мың., СОЭ-8 мм/сағ. Қан қанты-65 ммоль/л.Бұл коматозды жағдай дамуына әсер ететін фактор: @ Ағза сусыздануы @ Гипоксия @ Бүйрек функциясының жетіспеушілігі @ Көмірсулар қабылдау жетіспеушілігі @ Интоксикация ~ Жайылмалы уытты жемсау дегеніміз: @ Қалқанша безінің жайылмалы ұлғаюы мен қызметінің күшеюімен сипатталатын, генетикалық бейімділігі бар адамдарда қалқанша безінің аутоиммунды ауруы @ Қалқанша бездегі аутоиммунды генезді созылмалы қабыну процесі. @ Автономды түрде тиреоидты гормондарды өндіретін түйіннің (аденома) болуымен және қалқанша безінің қалған бөлігінің гипоплазиясы мен қызметінің төмендеуімен сипатталатын ауру @ Қалқанша безінің қызметінің төмендеуімен не толық тоқтауымен сипатталатын гетерогенді синдром @ Йод тапшылығының әсерінен дамитын қалқанша безінің ұлғаюы ~ Инсулин жетіспеушілігінде дамиды: @ Гипергликемия @ Гиперлипидемия @ Гликоген синтезінің күшеюі @ Кетон денелерінің өндірілуінің төмендеуі @ Гипогликемия ~ Қант диабетімен ауыратын науқастардағы бауыр көлемінің ұлғаю себебі: @ Майлы гепатоз @ Гепатит @ Бауыр циррозы @ Созылмалы холецистит @ Бауыр шамасыздығы ~ Глюкоза сынамасынан кейін 2 сағаттан соң (сау адамда) қандағы глюкозаның максимальды мөлшері: @ 7,8 ммоль/л @ 8,5 ммоль/л @ 7,0 ммоль/л @ 9,6 ммоль/л @ 10,2 ммоль/л ~ Аталған белгілердің жайылмалы уытты жемсауға тән: @ Жүдеу @ Брадикардия @ Гипотония @ Терінің құрғауы @ Семіздік ~ 38 жастағы науқас әйел қабылдау бөліміне ессіз күйде келіп түсті. Анамнезінен қант диабетімен 8 жылдан бері ауырады. Жағдайының нашарлауы соңғы 2 күнде. Қарау кезінде тынысы қатты, Куссмаул тынысы, тыныс шығарғанда ацетон иісі сезіледі. Тері жамылғысы құрғақ, тілі, ерні құрғақ. Көз қарашықтары тарылған. Тамыр соғысы жіп тәрізді, АҚҚ 80/50 мм с.б. қандағы қант 30 ммоль/л жоғары. Науқаста дамыған асқынуы: @ Гиперкетонемиялық прекома @ Гипогликемиялық кома @ Жедел бас ми қанайналысының бұзылысы @ Гиперлактацидемиялық кома @ Гиперосмолярлық кома ~ 42 жастағы науқас әйел терапевтке мына шағымдармен келді: жалпы әлсіздік, тері жамылғысының қатты құрғауы, шашының түсуі, есте сақтау қабілетінің төмендеуі, дауысының жуандауы, ұйқышылдық. Қарау кезінде науқас адинамиялық, терісі құрғақ, кей жерлерінде қабыршақталған. Беті ісінкі, аяқ-қолдары ісінген. Жүрек тондары тынықталған, ырғағы дұрыс. АҚҚ – 80/50 мм с. б. Пульс – 50 соққы минутына. Сіздің алғашқы диагнозыңыз: @ Гипотиреоз @ Бауыр циррозы @ Айқын жұрек шамасыздығы @ Семіздік @ Гипертиреоз ~ 18 жасар балада салқын тигеннен кейін шөлдеу, жиі зәрге шығу, жалпы әлсіздік пайда болды. Қандағы қант көлемі 20 ммоль/л, зәрде 5%, зәрдегі ацетон оң мәнді. Науқаста диабеттің түрі: @ Инсулин тәуелді қант диабеті (І түрі) @ Инсулин тәуелді емес қант диабеті (ІІ түрі) @ Инсулин тәуелді емес қант диабеті (ІІ түрі), инсулин қажетті @ Жасөспірімдер қант диабеті ІІ түрі (MODY) @ Екіншілік қант диабеті ~ Қант диабетінің І түрімен ауыратын науқаста дене қызуының жоғарлауымен жүретін ауру қосарланса емдеу тактикасы: @ Қабылдап жатқан инсулин мөлшерін көбейту @ Инсулинды алып тастау @ Пероральды қант деңгейін төмендететін препараттарды қолдану @ Инсулиннің тәуліктік мөлшерін төмендету @ Тамақтағы көмірсу деңгейін азайту ~ Қант диабеті кезіндегі полинейропатия: 1. дистальді 2.«шұлық» белгісі бойынша 3.«қолғап» белгісі бойынша 4.проксимальді 5.орталық @ 1,2,3 @ 1,2,3, 5 @ 1,3,4 @ 2,3,4,5 @ 3,4,5 ~ Науқас А., 38 жаста, бас ауруы, менструальді циклінің бұзылуы, соңғы 2 жылда дене салмағының жоғарылауы мазалайды. Объективті: бет терісі қызарған, гипертрихоз, бойы – 158 см, салмағы – 103 кг. Тері асты майдың таралуы бет пен кеудеде басымырақ. АҚҚ -160/85 мм.с.б.б. Жүрек шекаралары солға ығысқан. Қандағы қант–6,1 ммоль/л, жалпы белок–57г/л. Тексеру әдістерінің барынша мәліметті: @ 17-ОКС анықтаумен жүргізілетін Лиддл сынамасы @ Т3, Т4 деңгейін тексеру @ Глюкозаға толеранттылық сынамасы @ Холестерин деңгейін тексеру @ Қынаптың жағындысын тексеру ~ Қант диабеті кезіндегі микроангиопатияға кіреді: 1.Полинейропатия 2.Макроангиопатия 3.Нефропатия 4.Ретинопатия 5.Гипергликемия @ 1,3,4 @ 1,2,3 @ 2,4,5 @ 3,4,5 @ 1,2,4 ~ Тиреоидты гормондардың миокардқа тура токсикалық әсері дамуына әкеледі: 1.Жыпылықты аритмия 2.Өкпенің ісінуі 3.Жүрек шамасыздығы 4.Бүйрек инфаркты 5.Брадикардия @ 1,3 @ 2,4 @ 2,5 @ 1,4 @ 1,5 ~ Науқас П.,36 жаста, әлсіздікке, жүрегінің айнуына шағымданады. 16 жыл инсулин қабылдап келген. Тамақтануы төмен, бет әлпеті ісіңкі. АҚҚ 150 /100 мм.с.б.б. ЖЖЖ-80 рет минутына. Қанда қант-6,8ммоль/л, азот қалдығы 50мкмоль/л, креатинин 670 мкмоль/л . Зәр талдауы: сал.тығ.-1010, белок-3,0 г/л, қант-оң, бүйрек шумақшасындағы сүзілу -50 мл/мин. Науқасқа тағайындау керек: @ Инсулин жэне трентал @ Сульфаниламидтер @ Бигуанидтер @ Инсулин жэне бигуанид @ Инсулин жэне сульфаниламидтер ~ Науқас К есімді., 23 жаста, біріншілік қант диабеті диагнозымен ауруханаға жатқызылған, кезекші дэрігер шақырылды. Қарағанда науқас ес-түссіз, тамақтануы төмен, тері жамылғысы ылғалды. Тыныс шығарған ауасы иіссіз. Тынысы бір қалыпты, 24 рет минутына. ЖЖЖ 100 рет минутына. АҚҚ 90 / 60 мм.с.б.б. Қанда: лейкоциттер -8,2 мың, ЭТЖ-20 мм/сағ. ЖЗА: салыстырмалы тығ-1027; белок жоқ, лейкоциттер 8-10 к/а. Науқаста дамыған кома: @ Гипогликемиялық @ Лактацидемиялык @ Апоплекциялық @ Гиперосмолярлық @ Кетоацидотикалык ~ Қант диабетінің негізгі патогномикалық симптомы: 1.Шөлдеу 2.Семіру 3.Арықтау 4.Полиурия 5.Олигурия @ 1,3,4 @ 2,3,5 @ 1,2,5 @ 1,4,5 @ 2,4,5 ~ Науқас П.,36 жаста, әлсіздікке, жүрегінің айнуына шағымданады. 16 жыл инсулин қабылдап келген. Тамақтануы төмен, бет әлпеті ісіңкі. АҚҚ 150 /100 мм.с.б.б. ЖЖЖ-80 рет минутына. Қанда қант-6,8ммоль/л, азот қалдығы 50мкмоль/л, креатинин 670 мкмоль/л . Зэр талдауы: сал.тығ. 1010, белок-3,0 г/л, қант-оң, бүйрекшумақшасындағы сүзілу -50 мл/мин. Сіздің диагнозыңыз: @ Қант диабеті I тип.Диабеттік нефропатия, нефросклероздық стадия @ Қант диабеті I типті. Диабеттік нефропатия, пренефроздық саты @ Самоджи синдромы @ Қант диабеті 1 типті.Созылмалы тубулоинтерстициалды нефрит @ Киммельстил- Уилсон синдромы ~ Қалқанша безінде түзілетін гормон: 1.Трийодтиронин 2.Тироксин 3.Тиролиберин 4.Тиреотропин 5.Соматостатин @ 1, 2 @ 3, 4 @ 4, 5 @ 3, 5 @ 1, 5 ~ Науқас К., 23 жаста, біріншілік қант диабеті диагнозымен ауруханаға жатқызылған, кезекші дэрігер шақырылды. Қарағанда науқас ес-түссіз, тамақтануы төмен, тері жамылғысы ылғалды. Тыныс шығарған ауасы иіссіз. Тынысы бір қалыпты, 24 рет минутына. ЖЖЖ 100 рет минутына. АҚҚ 90 / 60 мм.с.б.б. Қанда:лейкоциттер -8,2 мың, ЭТЖ-20 мм/сағ. ЖЗА: салыстырмалы тығ-1027; белок жоқ, лейкоциттер 8-10 к/а. Клиникалық хаттамаға бойынша бұл команың патогенетикалық емі: @ 40% глюкоза @ Метилен көгі @ Дезинтоксикалық ем @ 5% глюкоза @ Инсулин ~ Клиникалық хаттамаға бойынша гипогликемиялық команың емінде қолданады: 1.Кортикостероидтар 2.Инсулин 3.Глюкагон 4.Глюкоза 5.Адреналин @ 1,3,4,5 @ 2,3,4,5 @ 1,2,3,4 @ 1,2,4,5 @ 1,2,3,5 ~ 2 типті қант диабетінің неғұрлым мүмкін компенсация белгісі: @ Қандағы қанттың аш қарынға деңгейі 7,0 ммоль/л @ HbA1с 8,0 % @ HbA1с 9,5 % @ Зәрдегі қант деңгейі 0,5 % @ Қанда холестерин деңгейі 6,0 ммоль/л ~ 17 жастағы науқас әйел бір жыл ішінде дене салмағының артуына, менструалды циклдің бұзылуына шағымданады. Сан, іш, сүт бездері терісінде қошқыл жолақтар. АҚ - 140/90 мм с.б. Глюкозаға төзімділік сынамасы: аш қарынға – 4,5 ммоль/л; глюкозамен күштемеден кейін 2 сағаттан соң – 8,6 ммоль/л. КТ: екі бүйрек үсті безінің гиперплазиясы. Қандағы кортизол деңгейі сағат 8 –де 1060 нг/л (қалыпты – 260-720 нг/л), сағат 14 – те 1250 нг/л. Неғұрлым мүмкін диагноз: @ Иценко-Кушинг ауруы @ Церебралды семіздік @ Гипоталамиялық синдром @ Штейн-Левенталь синдромы @ Экзогенді-конституциялық семіздік ~ Науқас қабылдау бөліміне АҚ 300/130 мм с.б. көтерілуімен жеткізілді. Криз тахикардиямен, полидипсиямен, бұлшық еттік дірілдеумен, қорқыныш сезімімен өтеді. Қан анализінде глюкоза деңгейінің 20 ммоль/л дейін көтерілуі анықталады. Неғұрлым мүмкін диагноз: @ Феохромоцитома @ Кон синдромы @ Иценко-Кушинг синдромы @ Эссенциалды артериялық гипертензия @ Екіншілік гиперальдостеронизм ~ 28 жастағы науқас диабеттік кетоацидоздық кома жағдайында жан сақтау бөлімшесіне түсті. Клиникалық хаттамаға бойынша ең алдымен неғұрлым тиімді тағайындау: @ Натрий хлоридінің 0,9% ерітіндісі @ Реополиглюкин @ Глюкозаның 5% ерітіндісі @ Глюкозаның 40% ерітіндісі @ Калий хлоридінің 7,5% ерітіндісі ~ 25 жастағы науқас әйел артық дене салмағына, кезеңді шөлдеуге шағымданады. Бойы-160 см, салмағы -70 кг, артық дене салмағы 29%. Ашқарынға гликемия - 5,1 ммоль/л. Глюкозаға төзімділік сынамасы: ашқарынға гликемия – 5,5 ммоль/л, күштемеден кейін 2 сағаттан соң – 7,0 ммоль/л. Неғұрлым мүмкін диагноз: @ 1 дәрежелі семіздік @ 2 дәрежелі семіздік @ Артық дене салмағы @ Қант диабеті 2 типті @ Глюкозаға төзімділіктің бұзылуы ~ К. атты 24 жастағы науқас емханадағы дәрігерге аса жүдеуге (бір айда 9 кг), ауыздың құрғауына, шөлдеуге, жиі зәр шығаруға, жүрек айнуына, тәбетінің нашарлауына шағымданды. Объективті: терісі құрғақ, алақандары мен табандары сарғыш реңді, фурункулез бар. Зәр анализінде қант - 2,9% және ацетон. Клиникалық хаттамаға бойынша еміне тағайындау тиімді: @ қысқа әсерлі инсулин @ бигуанидтер @ сульфаниламидтер @ инсулиндік қоспа @ ұзақ әсерлі инсулин ~ 17 жастағы жас адамда І дәрежелі эндемиялық зоб анықталды. Жағдайы эутиреоидты. Клиникалық хаттамаға бойынша еміне тағайындау тиімді: @ күніне 200 мкг дозасында йод препараттарын 6 ай бойы қабылдау @ левотироксин @ мерказолил мен в-блокаторлардың комбинациясы @ күніне 100 мкг дозасында йод препараттарын өмір бойы қабылдау @ левотироксин мен йод препараттарының комбинациясы ~ 45 жастағы науқас әйел АҚ 200/110 мм с.б. дейін үнемі көтерілуіне, бұлшық еттік әлсіздікке, тырысуларға, жиі зәр шығаруға шағымданады. Бұл симптомдар бір жыл бойы мазалауда. Компьютерлік томограммада сол жақ бүйрек үсті безінің ұлғаюы. Клиникалық хаттамаға бойынша еміне тағайындау тиімді: @ Верошпирон @ Конкор @ Физиотенз @ Фуросемид @ Индапамид ~ 50 жастағы науқас жүрек тұсындағы күйдіріп ауырсынуға, ыстықтау сезіміне, аменореяға шағымданады. Объективті: терінің гиперемиясы мен гипергидрозы. Жүрек тондары тұйықталған, тахикардия. ЖСЖ минутына 100 рет. АҚ - 140/85 мм с.б. ЭКГ: синусты тахикардия. ТV1-V4 инверсиясы. Анаприлиндік сынама оң. Кольпоцитограмма – 100/0/0. Клиникалық хаттамаға бойынша еміне тағайындау тиімді: @ Циклопрогиновтар @ Конкор @ L-тироксин @ Мерказолил @ Грандаксин ~ Айқын гипертиреозбен беттің ай тәрізді болуы және қызаруы неғұрлым тән: @ Иценко-Кушинг ауруына @ акромегалияға @ феохромоцитомаға @ қантсыз диабетке @ адипозогениталды дистрофияға ~ Дене салмағы артық 50 жастағы науқас әйелде екі рет ашқарынға гликемияның жоғары деңгейі анықталған 6,9 және 7,2 ммоль/л. Неғұрлым мүмкін диагноз: @ қант диабеті 2 типті @ семіздік @ қант диабеті 1 типті @ ашқарынға гликемияның бұзылуы @ глюкозаға төзімділіктің бұзылуы ~ 25 жастағы науқас әйел мойын аймағының құлаққа берілетін ауырсынуына, жұтынудың қиындауына шағымданады. Жағдайының нашарлауын ЖРВИ ауырумен байланыстырады. Объективті: жағдайы орташа ауырлықта, Т– 37,8С. Терісі ылғалды, ыстық. Қалқанша безі 2 дәрежеге дейін ұлғайған, тығыз, пальпацияда ауырсынады, қозалысы шектеулі. Пульс – минутына 96 рет, АҚ - 120/80 мм с. б. Қан анализі: Нв - 134 г/л, Л - 9,8 мың, ЭТЖ - 30 мм/сағ. Тироксин – 100 нмоль/л. Неғұрлым мүмкін диагноз: @ Жеделдеу тиреоидит @ Диффузды токсикалық зоб @ Фиброзды тиреоидит @ Аутоиммунды тиреоидит @ Жедел іріңді тиреоидит ~ 40 жастағы науқас әйелді бір жыл бойы АҚ 220/120 мм с.б. дейін тұрақты көтерілуі, басының ауыруы, аяқтардың кезеңді күрт әлсіздігі, тырысулар, полиурия, жүрек тұсында ауырсыну ұстамалары мазалауда. АПФ ингибиторлары мен гипотиазид әсер етпеген. Компьютерлік томографияда – оң жақ бүйрек үсті безінің ұлғаюы. Неғұрлым мүмкін диагноз: @ Конн синдромы @ бүйрек үсті безінің аденомасы @ андростерома @ Иценко-Кушинг синдромы @ артериялық гипертензия ~ М. атты 35 жастағы науқас әйел қатты күйзелістен кейін аса тершеңдік, ашушаңдық пайда болып, салмақ жоғалтқанын айтады. Объективті: бойы – 170 см, салмағы – 55 кг. Терінің айқын гипергидрозы, алдыға созған қол саусақтарының треморы. Жүрек шекаралары солға ығысқан, тондары күшейген, жүрек ұшында систолалық шу, ЖСЖ – минутына 150 рет, АҚ - 140/70 мм с.б. Қалқанша бездің 2 дәрежелі ұлғаюы. Негізгі зат алмасу 20 пайызға артқан. Ашқарынға гликемия - 6,3 ммоль/л. Қандағы холестерин - 7,0 ммоль/л. Неғұрлым деректі зерттеу тәсілі: @ Т3, Т4, тиреотроптық гормонды зерттеу @ ЭХОКГ @ АҚ тәуліктік мониторлау @ Қалқанша бездің пункциясы @ Гликозирленген гемоглобинді зерттеу ~ 45 жастағы науқас әйелді мертігуден кейін басының ауыруы, АҚ 150/90 мм с.б. дейін көтерілуі, дене салмағының тез артуы, терінің трофикалық бұзылулары мазалауда. Тері асты шел қабаты біркелкі емес, беті қызарған. Денситометрия: остеопороз белгілері. Қандағы кортизол деңгейі сағат 8 де -1100 нг/л (норма – 260 -720 нг/л), ашқарынға гликемия - 6,1 ммоль/л. Клиникалық хаттамаға бойынша еміне тиімді тағайындау: @ Парлодел @ Сиофор @ Нифедипин @ Кальций Д3 @ Гидрокортизон ~ 42 жастағы науқас артық дене салмағына, АҚ көтерілуіне, шөлдеуге, полиурияға шағымданады. Объективті: Бойы- 174 см, салмағы - 100 кг. Ашқарынға гликемия натощак 9,9-10,7 ммоль/л. Клиникалық хаттамаға бойынша еміне тағайындау тиімді: @ Сиофор @ Амарил @ Диабетон @ Моноприл @ Сибутрамин ~ 20 жастағы қыз бала шөлдеуге, дене салмағының артуына шағымданады. Объективті: бойы - 162 см, салмағы: - 94 кг. ДСИ - 35,8 кг/м2. Ашқарынға гликемия - 5,9 ммоль/л, жалпы холестерин – 5,2 ммоль/л, триглицеридтер – 2,4 ммоль/л. Клиникалық хаттамаға бойынша еміне тағайындау тиімді: @ Ксеникал @ Манинил @ Диабетон @ Новонорм @ Симвастатин ~ А. атты 32 жастағы науқас шамалы әлсіздікке, шаршағыштыққа шағымданады. Қарағанда: қалғанша бездің ассимметриялық ұлғаюы. Пальпацияда шеттері анық, үсті тегіс, еркін қозғалатын түйін анықталады. Неғұрлым тиімді тактика: @ оперативтік ем @ тиреостатиктер @ йод препараттары @ тиреоидты гормондар @ қабынуға қарсы дәрілер ~ Үшіншіліқ гипотериоздың себебі болады: @ Серотонинмен терапия @ Қалқанша без резекциясы @ Аутоиммуннды тиреоидит @ Жеделдеу тиреоидит (гипотиреоидтті фаза) @ Тиреостатикалық терапия ~ Нейроинфекциядан кейін жас адамда тәбеті артып,салмағы көбейіп, АҚ жоғарылаған. Бойы - 172 см, дене массасы индексы – 30кг/м2. Іш, иық терісінде қызару, дененің ашық жерлерінде гиперпигментация байқалады. Сіздің диагнозыңыз: @ 2-деңгейлі гипоталамиялық майбасу @ 2-деңгейлі алиментарлы-конституциональды майбасу @ 1-деңгейлі нейрогенді майбасу @ Жалпы майбасу @ Адипозогенитальды дистрофия ~ 47 жастағы ауруда 2-типті қант диабеті анықталған. Соңғы 2 жылда салмағы ұлғайған, АҚ 150/85 мм.рт.ст., жүрек тұсында ауру біленеді. Жалпы холестерин – 5,8 ммоль/л, ЛПВП – 0,5 ммоль/л, триглицеридтер -3.4 ммоль/л. Аурудың артериалдық гипертензиясы мүмкін байланысты: @ дислипидемиямен @ гипергликемиямен @ гиперхолестеринемиямен @ гиперинсулинемиямен @ диабеттік нефропатиямен ~ Ауру қант диабетінің 1 типімен 7 жыл ауырады. Шектен тыс күш жұмсағаннан кейін ол гипогликемиялық комаға түсті. Гликемияның 11,8 ммоль/л-ға дейін көтеруге мүмкүндік жасаған 40% 20 мл глюкоза ерітіндісінің венаішілік берілгеніне қарамастан науқас есін жимады. Дәрігердің келесі әрекеті: @ Бас миы ісігімен күрес шараларын белгілеу @ глюкозаның 5% еретіндісін тамшымен енгізу @ 40% глюкозаны қайтадан енгізу @ 0,1 бірлік/кг/сағ мөлшерімен қысқаәсерлі инсулин инфузиясын белгілеу @ жұлынми пункциясын жүргізу ~ 37 жасар ер адамда стресстен кейін ашушаңдық, ыстық көтеру, жоғары тершеңдік пайда болды. Соңгы алты айда 7 кг арықтады. Оның бойы -176см, салмағы-61кг. Тартылған қолсаусақтарының дірілі, тері гипергидрозы байқалады. 2 деңгейлі қалқанша безінің ұлғаюы көрінеді. ЧСС мин- 134, АҚ - 150/75 мм рт. ст. Негізгі алмасу 20% жоғарылады. Ашқарынға гликемия - 6,2 ммоль/л. Неғұрлым деректі зерттеу тәсілі: @ Т3, Т4, тиреотроптық гормонды зерттеу @ Қалқанша безінің КТ @ АҚ тәуліктік мониторингі @ Қалқанша безінің пункциясы @ Гликозилириялық гемоглобинді зерттеу ~ Науқасқа диффузды-токсикалық ұрамен аппендэктомия жүргізілгенде асқыну инфекция пайда болған. Жалпы жағдайы кенеттен нашарлады. Науқаста қозушылық, дене қызуы 39-ға дейін жоғарылады ,жүрек айнуы, құсу, кіші дәреті жиі бола бастады. ЧСС-120 1 мин. ЖҚ – 195/85 мм.рт.ст. Содан кейін есінің психикалық қозушылығы ауысты, жүрек-тамыр жеткіліксіздігі күшейе түсті. Науқаста пайда болған асқынуы: @ Тиреотоксический криз @ Сепсис @ Гипертонический криз @ТЭЛА @ Мидың қан айналуының жедел бұзылуы ~ Дәрігерге науқас әлсіздік, терінің қараюы, тәбетінің жоқтығы, тұзды тағамға құштарлық, тұрақсыз іш өту шағымымен қаралды. Ол соңғы 6 айда 8 кг арықтаған. Дене массасы 52кг, бойы 166 см, теріде, әсіресе мойында, иықта, алақанда, шапта, еріннің шырышты қызыл иегінде диффузиялық дақтар байқалады. АҚ – 80/60 мм.рт.ст. ЧСС –98в 1 мин. Диагнозды анықтау үшін неғұрлым деректі зерттеу тәсілі: @ Қан, зәр, қандағы қант анализі, кортизол плазмасы,бүйрек және бүйрек асты КТ, зәр, калий, натрий, қандағы натрийдің тәуліктік экскрециясының кортизолды босаңдығы @ Қан анализін, зәр, қандағы қант, қалқанша безі гормоны, тиреотропты гормон, қалқанша безінің ультрадыбыстық зерттеуі @ Қан анализін, зәр, іш қуысы мүшелерінің ультрадыбыстық зерттеуі, электрокардиография, фиброгастродуоденоскопия. @ Қан анализін, зәр іш қуысы мүшелерінің ультрадыбыстық зерттеу, қандағы қант адреналині, плазмадағы қан норадреналині, бүцрек, іш қуысы мүшелерінің ультрадыбыстық зерттеуі @ Қан, зәр, қандағы қант анализі, бүйрек, іш қуысы мүшелерінің компьютерлік томографиясы, қалқанша безінің ультрадыбыстық зерттеуі ~ К. атты науқастың андроидонды тип бойынша май басудағы дене массасының индексі – 34 кг/м2. Белінің көлем байланысы сан жамбас көлемінен 1,0 артығырақтау. Ер адамда пайда болуы мүмкін асқынулар: @Қант диабеті, атеросклероз, метаболикалық синдром, ЖКБ @Кардиомиопатия @Соз. панкреатит секреторлы жеткіліксіздігі ,ішектің бұзылуы @Созылмалы тубулоинтерстициалды нефрит, зәр тас ауруы @Обструктивті созылмалы өкпе ауруы ~ 38 жасар әйел емханаға жүрек тұсындағы ауру, ашушаңдық, жиі үдеуі, соңғы 7 айда етеккірінің болмауымен қаралды: АҚ 155/90 мм рт. ст. ЧСС–96 1мин. Кольпоцитограмма – 100/0/0. Клиникалық хаттамаға бойынша препараттар тобын енгізу керек : @ Эстрон, феминизирді әрекет байқалады: эндометрия пролиферациясын шақырады @ Л-тироксин, анаболикалық әрекет көрсетеді, оттегінде тканнің қажеттілігіне себепші болады. @ Бисопролол, хроно- және инотропты әрекеттерді терістейді @ Амитриптилин, седативтік эффектілікті айқындайды, тимоаналептикалық әрекетке ие. @ Лизиноприл, жүктемелік, жүрекке салмақ түсіруді төмендетеді ~ Теріні зақымдай отырып, жұмсақ тіндердің айқын ісінуімен көрінетін, артериальді гипертония,брадикардия,жалпыәлсіздікпен,ақыл-естің және жыныс жолдарының бұзылысымен байқалатын ауруды атаныз @ Біріншілік гипотиреоз @ Диффузды токсикалық зоб @ Көптүйінді токсикалық зоб @ Жеделдеу тиреоидит (алғашқы 1-2ші апта) @ Аутоиммунды тиреоидит (гипертиреоидты фаза) ~ 42 жастағы ауруда струмэктомиядан 6 айдан кейін әлсіздік, естің нашарлауы, салмағының қосылуы, беттегі ісі, терінің құрғақтығы, іш қату, аменорея байқалған. Қалқанша безі байқалмайды. АҚ-95/60 мм.рт.ст., пульс – мин 56 рет соғады. Т3,Т4 төмендеген, ТТГ – жоғары. Сіздің болжам диагнозыңыз: @ Алғашқы гипотиреоз @ Орталық май басу @ Гипоталамиялық синдром @ Екінші гипотиреоз @ Поликистозды аналық без синдромы ~ Тәулігіне тиреотоксикозды емдеуде 30-40мг мерказолиламен қандай асқынулар ұзақтылығы қалай пайда болады: @ Агранулоцитозаның дамуы мен нейтрофил санының төмендеуі @ Гипергликемия @ Қанда мочевинаның және креатина деңгейінің жоғарылауы @ Гипокалиемия @ Гипокальциемия ~ 22 жастағы қан диабетінің 1 типімен ауыратын науқас инсулин салғаннан 2 сағаттан кейін коматоздық жағдайға түскен. Клиникалық хаттамаға бойынша алдымен жасау керек: @ глюкозаның 40% ерітіндісін венаға енгізу @ глюкозаның 5% ерітіндісін венаға енгізу @ Қанттың 2-3 түйірін жегізу @ Глюкозаның 40% ерітіндісін теріге енгізу @ Тері астына инсулин ~ Қант диабетінің 1 типімен ауыратын науқасқа базальды инсулин дозасын мына жағдайда көбейту керек: @ Түнде және ашқарынға жоғары гликемия @ Жоғары препрандиальды гликемия @ Ашқарынға жоғары гликемия @ Тамақтанғаннан 2 сағ.кейінгі жоғары гликемия @ Ұйқы алдындағы жоғары гликемия ~ Науқасқа диффузды-токсикалық ұрамен струмдэктомия жүргізілгенде асқыну пайда болған. Жалпы жағдайы кенеттен нашарлады .Науқаста қозушылық,дене қызуы 390 дейін жоғарылады ,жүрек айнуы, құсу, кіші дәреті жиі бола бастады. ЧСС-120 1 мин. ЖҚ – 195/85 мм.рт.ст. Содан кейін есінің психикалық қозушылығы ауысты, жүрек-тамыр жеткіліксіздігі күшейе түсті. Науқаста пайда болуы мүмкін асқынулар: @ Тиреотоксический криз @ Сепсис @ Гипертонический криз @ ТЭЛА @ Мидың қан айналуының жедел бұзылуы ~ 57 жасар әйел 2-ші типті қант диабеті ауруының белгісінің жоғары деңгейдегі тамақтануы бойынша емделуде. Күніне 500 мг сиофорқабылдайды, диета сақтайды. (1200 ккал/күніне). Айдың соңында оң жақ қабырға астындағы ауруды сезе бастады. ЧСС- 84 1 мин. АҚ-150/85 мм.рт.ст. Бауыр қабырға доғасының шектігімен 3-4 см шығып тұрады,орташа тығыздығы. Аш қарын гликемиясы 9,2 -9,5 ммоль/л, 2 сағ.тамақтан кейін – 12,0 -14,2 ммоль/л. Эндокринолог - дәрігердің болуы тиіс тактикасы: @ Сиофорды өзгертіп және ұйқтар алдында пролонгиронды инсулинді белгілеу @ сиофора дозасын сол қалпында қалдыру @ Күніне 1000мг сиофор дозасын көбейту @ Сиофорға сульфанилмочевина тобынан препарат қосу @ Сиофорды өзгертіп және инсулинге қысқаәрекеттегі инъекцияны белгілеу ~ 25 жасар науқас қабылдау бөлмесіне ессіз қалыпта түсті. Ертеде науқас немен ауырғаны табылмады.Оның қалтасында қант және аурудың қант диабетімен ауыратын карточкасы табылды. Объективті: науқас солғындау, тері тершіген, көз алмасу тонусы жоғары, көз қарашығының ұлғауы, бұлшық ет гипертонусы Тамыр соғуы мин. 108. Жүрек тоны таза. Демалысы үстірт, сырыл жоқ. Іш қуыс мүшелері өзгермеген. Науқастың кенеттен естен тануының негізгі себебі: @ Бас миы ісігі @ Мидың қан айналуының жедел бұзылуы Острое нарушение мозгового кровообращения @ Кетоацидоз @ Бауыр энцефалопатиясы @ Уремия ~ 25 жастағы науқаста тұмаудан кейін сырқаттық, әлсіздік, тәбетінің жоқтығы, үнемі тұзды тамаққа тартуы, құрғақ жөтел, ішінің белгісіз түрде ауруы, арықтау орташалығы. Витаминдер қабылдаған, жалпы жағдайы бірнеше рет жақсарған, іш аймағының ауыру қалған,әлсіздік. Бала кезінде өкпе түберкулезі болған. Объективті: тері дақтары байқалады, жоғары бүгу, мойын, иық, алақандарында. АҚК 80/60.с.б.б. ЧСС – 98 1 мин. Бұлшық ет күші төмендеген. Өкпені рентгенге түсірген уақытта жоғары жолақтан солға қарай үлкен көлемдегі қараю байқалады. Сіздің болжам диагнозыңыз: @ Біріншілік бүйрек безінің жеткіліксіздігі, деструкция коры бүйрек безінің түберкулезді процесімен байланысты @ Біріншілік бүйрек безінің жеткіліксіздігі, аутоиммунды деструкция бүйрек безінің корымен байланысты @ Біріншілк бүйрек безінің жеткіліксідігі,бүйрек безі зақымдалуының ісігі мен метастатикалықпен байланысты @ Біріншілк бүйрек безінің жеткіліксідігі, бүйрек безі инфарктінің геморрагиясымен байланысты @ Біріншілк бүйрек безінің жеткіліксідігі , гипопитуиаризммен байланысты ~ 2 типті қантты диабетінің компенсация белгісі: @ Ашқарындағы гликемия < 7,0 ммоль/л @ HbA1c< 8,0% @ HbA1c< 9,5% @ Зәрдегі глюкоза >0,5 % @ Холестерин < 6,0 ммоль/л ~ 17 жасар жасөспірімде І дәрежелі эндемиялық жемсау (зоб) анықталды. Эутиреозды жағдай. Клиникалық хаттамаға бойынша пациенті жүргізудің тиімді тәсілі: @ 6 ай бойына тәулігіне 200 мкг йод дәрмектерін қабылдау @ Левотироксинді қабылдау @ Мерказолил мен β-блокаторларды бірге қабылдау @ Йод препараттарын өмір бойы тәул . 100мкг мөлшерінде қабылдау @ Левотироксин және йод препараттарын бірге қабылдау ~ 4 жыл бойы қантты диабетімен ауыратын 16 жастағы қыз бала инсулинтерапиясын алады. Дене шынықтыру сабағы кезінде есінен танып, қысқа мерзімдік тырысулар болды. Терісі ылғалды. Науқаста пайда болуы мүмкін асқыну: @ Гипогликемиялық кома @ Гиперосмостық кома @ Лактацидозды кома @ Кетоацидозды кома @ Жедел өкпе-текті жүрек ~ 28 жастағы ер адам диабеттік кетоацидоздық кома жағдайында жан сақтау бөлімшесіне түсті. Клиникалық хаттамаға бойынша еміне тиімді:тағайындау: @ 0,9% натрий хлориді ерітіндісі @ Реополиглюкин @ 5% глюкоза ерітіндісі @ 40% глюкоза ерітіндісі @ 7,5% калий хлориді ерітіндісі ~ 35 жастағы әйел, стресстен кейінгі тершеңдік, мазасыздық, дене салмағының азаюына шағымданады. Объективті: бойы 170см, салмағы 55кг. Терісінің айқын гипергидрозы, қолдарын созғанда саусақтарының қалтырауы бар. Жүрек шекаралары солға ығысқан, тондары күшейген, жүрек ұшында систолалық шу естілді. ЖЖЖ 150 рет мин, АҚ 140/70 мм сын. бағ. Қалқанша безі ұлғайған, 2 дәрежелі. ҚЖА өзгеріссіз. Негізгі зат алмасуы 20% жоғарылаған. Ашқарынға гликемия 6,3 ммоль/л. Холестерині 7,0 ммоль/л. Зерттеу әдісінің мәліметті: @ Т3 Т4, тиреотропты гормондарды зерттеу @ ЭхоКГ @ АҚ тәуліктік мониторингі @ Қалқанша безінің пункциясы @ Гликозаланған гемоглобинді зерттеу ~ Дене салмағы шамадан тыс артық 60 жастағы ер адамда, гликемияның ашқарындағы деңгейінің жоғарылауы 2 рет анықталған (8,9 және 10,9 ммоль/л). Емхана эндокринологі алғаш анықталған 2 типті қант диабеті диагнозын қойған. Патогенездік терапияның мақсаты: @ Шеткі тіндердің инсулинге сезімталдығын жоғарылату @ Ішекте глюкозаның сіңірілуін төмендету @ Экзогенді инсулиннің әсерін күшейту @ Инсулиндік рецепторлардың сезімталдығын төмендету @ Лангерганс аралшықтарының бета-жасушаларының функциясын ынталандыру ~ 32 жастағы әйел аздаған әлсіздік, шаршағыштыққа шағымданады. Қарап тексергенде: қалқанша безі асимметриялы ұлғайған, сипағанда беті тегіс, шекарасы айқын, қозғалмалы түйін анықталды. Клиникалық хаттамаға бойынша емдеудің барынша тиімді тәсілі: @ Операциялық ем @ Тиреостатиктер @ Йод дәрмектері @ Тиреоидты гормондар @ Қабынуға қарсы дәрмектер ~ Науқастардың беті «ай тәріздес» және айқын гиперемия, гипертрихозбен сипатталады: @ Иценко-Кушинг ауруында @ Акромегалияда @ Феохромоцитомада @ Қантсыз диабетте @ Адипозо-генитальді дистрофияда ~ 62 жастағы әйел жедел жәрдем бригадасымен ессіз жағдайда жеткізілді. Туысқандарының айтуынша қантты диабетімен ауырады. Соңғы 5 күнде құсу, бірнеше қайталанған іш өту, тырысу байқалған. Қарап тексергенде: науқас сыртқы тітіркендіргіштерге жауапсыз, қарашықтары кеңейген, терісі құрғақ, тургоры төмендеген, көз алмалары жұмсарған. ТЖ 24 рет мин, АҚ 50/30 мм сын. бағ. ЖЖЖ 120 рет мин. Қанда: эритроциттер 6,5млн., лейкоциттер 12,8 мың, ЭТЖ 8мм/сағ. Қандағы қант 14,8 ммоль/л. Болуы мүмкін кома: @ Гиперосмостық @ Бауырлық @ Кетоацидозды @ Гипогликемиялық @ Лактатацидозды ~ 25 жастағы әйел, құлаққа берілетін, мойын аймағындағы ауыру сезімі мен жұтынудың қиындауына шағымданды. Жағдайының нашарлауын ЖРВИ байланыстырады. Қарап тексергенде: жағдайы орташа ауырлықта, дене қызуы 37,80С. Терісі ылғалды, ыстық. Қалқанша безі 2 дәрежелі ұлғайған, тығыз, сипағанда ауырмайды, айтарлықтай қозғалмалы емес. Пульсі 96 рет мин, АҚ - 120/80 мм сын. бағ. Қанда: Нв 134 г/л, лейкоциттер 9,8 мың, ЭТЖ 30 мм/сағ. Тироксин 100 нмоль/л. Сіздің диагнозыңыз: @ Жеделдеу тиреоидит @ Тиреотоксикоз @ Фиброздық тиреоидит @ Аутоиммундық тиреоидит @ Жедел іріңді тиреоидит ~ 38 жастағы әйел дене салмағының артуы, терлеудің азаюы және бетінің ісінуіне шағымданды. Ұзақ уақыттан бері созылмалы тонзиллитпен ауырады. Объективті: бойы 158см, салмағы 89кг. Стриялар жоқ, айқын гиперкератоз. Беті, көз қабақтары ісіңкі. ЖСС 56 рет мин. АҚ 100/60 мм сын. бағ. Қанда: эритроциттер 3,2 млн, лейкоциттер 7,5 мың, Нв 82/г/л, ЭТЖ 14мм/сағ, қандағы глюкоза 3,3 ммоль/л, сарысу белоктарымен байланысқан йод 300 ммоль/л. Емдеудің тиімді тәсілі: @ Тиреоидты дәрмектермен емдеу @ Витаминдік ем @ Зәр айдағыштарды тағайындау @ Қабынуға қарсы терапия @ Төмен калориялы ем дәмді тағайындау ~ 60 жастағы ер адамда трофикалық жара емі нәтижесіз болған. Бір жылдан бері манинил қабылдайды. Терісі құрғақ, ісінулер жоқ. АҚ 135/80 мм сын. бағ. ЖСС 82 рет мин. Status localis: оң аяқтың табаны гиперемияланған, сәл ісінген, үстіңгі бетінде пішіні дұрыс емес, көлемі 4,5х6,1см жара бар, шеткі тамырларының пульсациясы әлсіреген. Қандағы глюкоза 15 ммоль/л, тәуліктік глюкозурия 29 г/л. Клиникалық хаттамаға бойынша науқасты жүргізудің тиімді тәсілі: @ Инсулинге ауыстыру @ Бигуанидтерге ауыстыру @ Сульфонилмочевина препараттарының мөлшерін ұлғайту @ Емдәмді қатаң сақтау және тиімді физикалық күштеме @ Бигуанидтер мен секретагогтарды кешенді пайдалану ~ 50 жастағы әйелді төс артындағы күйдіріп ауыру сезімі мазалайды, пульс жиілігі қалыпты. Анаприлиндік сынама – оң. Сіздің диагнозыңыз: @ Климактериялық кардиомиопатия @ Миокардит @ Тиреотоксикоз @ Миокард жедел инфаркті @ НЦД кардиальді түрі ~ 55 жасар ер кісіде қант диабетінің І типі, физикалық жүктемеден кейін қысқа кезеңді қозулы кома дамыды. Науқаста пайда болған кома: @ Гипогликемиялық @ Гиперосмолярлық @ Кетоацидоздық @ Бауырлық @ Гипергликемиялық ~ 43 жастағы әйел тез ашулануға, жалпы әлсіздік, құйылулар(приливы), тәулігіне 15 рет болуына шағымданады. Объективті: гипергидроз, артериалды қан қысымы - 150/90 мм.с. б.б. жүректің жиырылу жиілігі- 86 рет мин. Сіздің диагнозыңыз: @ Патологиялық климакс @ Тиреотоксикоз @ Ретериалдық гипертензия @ Феохромоцитома @ Гипотиреоз ~ 39 жасар, әйел қаралу кезіндегі шағымдары: басының ауыруы, артық дене салмағына. Артериалды қан қысымы -180/100 мм.с.б.б. іш терісінің қоңыр қызыл жолақтары, тері гиперпегментациясы. Анамнезінде: қан сарусуында адреногортикотропты гормонның мөлшері аздап жоғарылаған. Болжам диагноз: @ Иценко-Кушинг ауруы @ Адиссон ауруы @ Гипоталамиялық синдром @ Алиментарлық семіздік @ Конн синдромы ~ Науқас 39 жаста қаралу кезіндегі шағымдары: бастың ауыруы, құлақтағы шуыл. Тексеру кезінде жоғары артериалды қан қысымы 180/110 м.с.б.б. Гиперкальцемия, екі бүйректің табақшасының конкременттері анықталды. Артериялық гипертензияны себебі: @ Гиперпаратиреоз @ Аорта коарктациясы @ Гипертиреоз @ Бүйрек үсті безінің альдестеромасы @ Иценко-Кушинг синдромы ~ 48 жастағы әйелде қорқыныш сезімі, полидипсия, тахикардия байқалады. Артериалды қан қысымы - 300/130 мм.с.б.б. Қандағы глюкоза 20 ммоль/л. Сіздің диагнозыңыз: @ Феохромоцитома @ Иценко-Кушинг синдромы @ Артериалды гипертензия @ Тиреотоксикоз @ Конн синдромы ~ 3 жыл бойы қант диабетінің І типімен ауыратын 15 жасар қыз бала инсулино терапиясын алады. Аздаған физикалық жүктемеден кейін естен танып, қысқа мерзімде тырысу болды. Терісі ылғалды. Науқаста пайда болған кома: @ Гипогликемиялық @ Гиперосмолярлық @ Кетацидоздық @ Лактоацидоздық @ Бауырлық ~ 46 жаста, ер кісі дәрігерге алғаш рет келуде. Шағымдары: шөлдеу, ауыздың құрғауы, айқ-қол саусақ ұштарының жансыздануы, есте сақтау қабілетінің төмендеуі. Артериалды қан қысымы - 150/90 мм.с. б.б. Дене салмағы-80кг, дене салмағының индексі 32, қандағы глюкоза-9,1 ммоль/л. Сіздің диагнозыңыз: @ Метаболикалық синдром @ Қан диабеті 2 тип @ Қан диабет 1 тип @ Семіздік @ Артериалды гипертензия ~ 18 жастағы, жеткіншек жедел респираторлы инфекциямен ауырғаннан кейін 3 апта өткеннен соң салмағының төмендегенінің, шөлдеу сезімінің пайда болғанын, кіші дәреттің жиілегенін байқаған. Тілі мен тері қабаттары құрғақтау. Бауыры қабырға доғасынан 2 см шығып тұр. Ашқарынға гликемия 17 ммоль/л. Зәрдің салыстырмалы тығыздығы-1030, кетон денелері (++), глюкоза 5 %. Клиникалық хаттамаға бойынша еміне тиімді:тағайындау: @ Инсулин 0,1 б/кг есеппен @ Инсулин 6 бірлік @ Сиофор 1таб кешкі уақытта үнемі @ Диабетон мр 2 таб азанда, үнемі @ Инсулин 1,0 б/кг есеппен ~ Ұзақ уақыт бойы қант диабеті І типімен ауыратын, 45 жастағы ер кісі тексеру кезінде тұрақты микроальбуминурия анықталды. Емдеу түрі тиімді: @ Ангиотензин айналдырушы фермент ингибиторларын тағайындау @ Диуретиктерді тағайындау @ Антикоагулянттар @ Ақуыз препараттары @ Антиагреганттар ~ Жансақтау бөліміне қант диабеті І типімен ауыратын 29 жасар науқас диабеттік кетоацидозбен түсті. Клиникалық хаттамаға бойынша еміне тиімді:тағайындау: @ Натрий хлорид 0,9% ерітіндісі @ Реополиглюкин @ Глюкоза 5%ерітіндісі @ Глюкоза 40%ерітіндісі @ Натрий хлорид 7,5% ерітіндісі ~ Науқас, 44 жаста шағымдары салмағының артуы, басының ауыруы. Объективті: беті қошқыл қызыл түсті, іші өскен, аяқ-қолдары жүдеген, артериалды қан қысымы-190/110 мм.с.б.б. Рентгенограммада: омыртқада остеопороз белгісі анықталды. Қан мен зәрде гидрокортикотропин деңгейі сәл жоғарылаған. Сіздің диагнозыңыз: @ Иценко-Кушинг синдромы @ Семіздік @ Гломерулонефрит. Созылмалы бүйрек жетіспеушілік @ Біріншілік альдестеронизм @ Гипертония ауруы ~ 55 жастағы, әйел шөлдеуге, полиурияға, арықтауға, түнгі мезгілдегі тершеңдікке, бас ауруына шағымданады. Артериалды қан қысымы-70/40 мм.с.б.б. төмендеді. Сіздің диагнозыңыз: @ Феохромацитома @ Климактериялық невроз @ Иценко-Кушинг ауруы @ Иценко-Кушинг синдромы @ Вегето-тамырлық синдром ~ 40 жастағы, ер кісі шағымдары тез қозғыштық, жиі жүрек соғысы, тез шаршағыштық. Тексеруден кейін эндемиялық зобтың түйінді формасы диагнозы қойылды. Клиникалық хаттамаға бойынша емі жүргізу тактикасы: @ Йодомарин @ Тирозол @ Преднизолон @ Меркозолил @ L-тироксин ~ 40 жастағы, әйел 10 жылдан бері гипотиреозбен ауырады. 125 мг тәуліктік дозамен тиреоидты препаратты ұзақ уақыттан бері қабылдайды. Науқаста тері қабатының құрғақтығы, іш қатуы, есте сақтау қабілетінің төмендеуі, ұйқышылдық сақталады. Анамнезінде тиреоидты гормондардың деңгейі жоғары. Клиникалық хаттамаға бойынша емі жүргізу тактикасы: @ Тироксин мөлшерін жоғарылату @ Преднизолон тағайындау @ Меркозолилді тағайындау @ Оперативті емге жіберу @ Азотиоприн тағайындау ~ Қантты диабеттің компенсациясына сәйкес болатын гликозилирленген гемоглобин (НbА1c) : @ <7,5% @ 7,6% @ 7,8% @ 7,9% @ 8% ~ 25 жасар науқаста бір жыл бұрын диффузды токсикалық зоб анықталған (УДЗ, гормоналды спектр, пункциялық биопсия). Тәулігіне 20-30 мг мөлшерінде мерказолилмен тиреостатикалық терапия нғтижесіз. II дәрежелі (ДД¦) зоб, айқын офтальмопатия, нормосистолалық жыбырлы аритмия, дене салмағының жеткіліксіздігі және бос Т4 жоғары деңгейі сақталды. Тиреотоксикоздың ауыр дәрежесін көрсетеді: @ Нормосистолалық жыбырлы аритмия @ Бос Т4 жоғары деңгейі @ Айқын офтальмопатия @ Дене салмағының жеткіліксіздігі @ II дәрежелі зоб ~ Эндокринологқа 42 жасар науқас қаралды. Айқын әлсіздік, дене салмағы мен көлемдерінің ұлғаюына әкелген тығыз ісінулерге шағымданады. Шамалы физикалық күштеме кезінде ентігу мазалайды. Анамнезінде көп түйінді эутиреоидты зобқа байланысты струмэктомия. АҚ 70/40мм.с.б., ЖЖЖ-56 рет мин., жүрек үндері ғлсіз, кардиомегалия. Т4 0,4 ( норма- 0,9- 1,3 нмг/л). Гипотиреозды ауырлығын көрсететін белгілер: @ Шамалы гидроперикардтың болуы @ Ісіну синдромының айқындылығы @ Гипотония дғрежесі @ Брадикардия айқындылығы @ Бос Т4 деңгейінің төмендігі ~ Науқас 30 жаста, 5 жыл қантты диабеттің 1 типімен сырқаттанады. Бірнеше күн бұрын суықтанғаннан кейін субфебриллитет, катаральды көріністер, тәбетінің төмендеуі байқалғандықтан науқас инсулин мөлшерін төмендеткен. Кеше лоқсу, екі рет құсу қосылып, ғлсіздік пен ауыздың құрғауы үдеді. Айқын апатия пайда болды. Гликемия – 15ммоль/л. Жедел жәрдеммен стационарға жеткізілді. Диагностиканың бірінші қадамы болады: @ Зәрде ацетонды анықтау @ Гликемиялық профильді зерттеу @ Жалпы қан анализін зерттеу @ Қанда креатинин деңгейін анықтау @ Қанда калий мен натрий деңгейін анықтау ~ Жедел жәрдеммен 64 жастағы қантты диабетпен сырқаттанған науқас жеткізілді. Бірнеше күн бойы бірнеше рет құсу, көп мөлшерде сұйық нәжіс болып, құрысқақ (судороги) пен естен тану байқалған. Қарағанда кома II дғрежесі, қарашықтар ұлғайған, көз алмалары жұмсақ, ошақтық белгілер жоқ. Терісі құрғақ, тургоры төмендеген. ЖАЖ- 21, ЖЖЖ- 98 рет мин., АҚ - 70/40 мм.с.б. Гликемия - 35ммоль/л. Жалпы қан анализінде ұю қабілеті жоғарылаған. Осы команың дамуында патогенездік механизм маңыз: @ Сусыздану @ Инсулин тапшылығы @ Интоксикация @ Гипоксия @ Ацидоз ~ Қабылдау бөліміне қантты диабеттің 1 типімен сырқаттанған науқас жеткізілді, міңгүрттенген (заторможен), апатиялы, тері жамылғысы құрғақ, тынысы шулы, шамалы ацетон иісі бар, жүрек үндері ғлсіз, тахикардия 110 рет мин. біртекті (единичные) экстрасистолалар, АҚ 80/60 мм.с.б., тілі құрғақ, ішін пальпациялағанда эпигастрий аймағында ауырсыну, олигоурия. Клиникалық хаттамаға бойынша шұғыл көмекті препаратты көктамырға енгізуден бастау керек: @ Сағатына 10-12 ЕД қысқа ғсерлі инсулин мен басқа көктамырға кристаллоидтарды енгізу @ Көп мөлшерде коллоидты жғне кристаллоидты ерітінділерді (тғулігіне дене салмағының 10%) @ Қандағы калий деңгейіне байланысты калий хлоридінің ерітіндісін @ Кристаллоидты ерітінділерді көп мөлшерде (физиологиялық ерітінді, Рингер ерітіндісі, 5% глюкоза) @ Қысқа әсерлі инсулинді 20 ЕД болюсті және поляризациялық қоспа ~ 51 жастағы науқаста аяқтарындағы ауырсынуға байланысты ангиохирургта тексерілу барысында ашқарындық гликемия 5,9 және 5,7ммоль/л (капиллярлы қанда) болды. Дәрігер бұл көрсеткіштерді қалыпты деп бағалаған. Бірақ науқас көмірсуларды қатаң шектей отырып эндокринологқа қаралған. Анамнезінде созылмалы панкреатит. Ашқарындық гликемия 5,3 ммоль/л, глюкозотолеранттылық сынамасының көрсеткіштері қалыпты. Сіздің диагнозыңыз: @ Ашқарындық гликемия бұзылысы @ Көмірсу алмасу бұзылысы жоқ @ Қантты диабеттің 2 типі @ Панкреатогенді диабет @ Науқас диабет бойынша қауіп тобына жатады ~ Қабылдау бөліміне гипертониялық кризбен (АҚ 280/130 мм.с.б.) 39 жастағы науқас жеткізілді. ¦стама тәрізді АҚ жоғарылауы бір жыл аралығында байқалады, криздер қобалжу, тахикардия, діріл, бұлшықеттік тартылулармен қатар болады. Криз көп мөлшерде зғр бөлумен аяқталады. Криздер кезінде 9,6 ммоль/л дейін гипергликемия анықталған. Клиникалық хаттамаға бойынша шұғыл көмекті препаратты көктамырға енгізуден бастау керек: @ Пропранолол @ Магний сульфаты @ Эналаприл @ Реджетин @ Клонидин ~ Қантты диабетпен науқас коматозды жағдайда қабылдау бөліміне жеткізілді. Бұл жағдай көп рет құсу жғне сұйық нғжіспен көрініс берген тағамнан уланудан кейін дамыған. Айқын гипотония жғне олигоуриямен сипатталған дегидратацияның клиникалық көріністері бар. Гликемия 27 ммоль/л, плазма осмолярлығы 380 ммоль/л, зәрдегі ацетонға сынама теріс Клиникалық хаттамаға бойынша шұғыл көмекті препаратты көктамырға енгізуден бастау керек: @ Гипотониялық ерітіндіні сағатына 1 литр есебінен @ 20 ЕД инсулинді болюсті түрде @ Сағатына 10-12 ЕД инсулинді тамшылап @ Физиологиялық ерітіндіні сағатына 1 литр есебінен @ Коллоидты ерітіндіні сағатына 500 мл есебінен ~ Постпрандиальды гипергликемияның қалыпты деңгейі: @ 7,8 ммоль/л дейін @ 8,0 ммоль/л дейін @ 8,2 ммоль/л дейін @ 8,5 ммоль/л дейін @ 8,8 ммоль/л дейін ~ ЛОР-дәрігерге жас әйел ЖРВИ (ОРВИ) кейін мойынының оң жағында құлағына иррадиацияланатын ауырсыну, жұтынудың қиындауы шағымдарымен қаралды. Температура субфебрильді, терісі дымқыл, ыстық. Қалқанша безі I дәрежеге дейін ұлғайған, оң бөлігінде тығыз, ауырсынатын түзілім (образование) анықталады. Оның сипатын ауырсынуға байланысты анықтау мүмкіндігі болмады. ЖЖЖ 100 рет мин., АҚ 120/80 мм.с.б. Қан анализінде: гемоглобин – 126 г/л, лейкоцит -7,8 х 109/л., ЭТЖ – 32 мм/сағ, тироксин - 96 нмоль/л, ТТГ қалыпты. Сіздің диагнозыңыз: @ Жеделдеу тиреоидит @ Түйінді зоб @ Аралас токсикалық зоб @ Токсикалық аденома @ Гормоналды белсенді рак ~ Эндокринологқа 32 жастағы науқас қаралды, бір ай бұрын ЖРВИ (ОРВИ) кезінде гипергликемия - 7,8 ммоль/л анықталды. Сауыққаннан екі жғне үш аптадан кейін бақылау барысында гликемия 6,2 ммоль/л жғне 6,5ммоль/л болды. Анасында қантты диабет. Объективті қарағанда дене салмағының артықтығынан (ДМИ-30кг/м2) басқа патологиялық өзгерістер анықталмады. Сіздің диагнозыңыз: @ 2 типті қантты диабет @ Семіздік @ Ашқарындық гликемияның бұзылысы @ Симптоматикалық гипергликемия @ MODY диабет ~ Әйел адам, 62 жаста, шамалы жарақаттан кейін пайда болған оң жақ аяқ басының бірінші саусағының дымқыл гангренасы көріністерімен хирургиялық бөлімге түсті. Объективті: тері мен шарашты қабықтардың құрғақтығы, бетінің гиперемиясы. Айқын семіздік, көз көруінің төмендеуі, варикозды аурудың белгілері. Анасы мен апасында қантты диабет. Ашқарындық гликемия 6,2 ммоль/л. Сіздің болжам диагнозыңыз: @ 2 типті қантты диабет макроангиопатиямен @ Ашқарындық гликемия бұзылысы жарақаттан кейінгі асқыныстарымен @ Глюкозаға толеранттылықтың бұзылысы мен варикозды аурудың асқынуы @ Метаболикалық синдром макроваскулярлы асқынулармен @ Семіздікпен науқастардағы варикозды аурудың асқынуы ~ Субтотальды струмэктомиядан кейін 3 күн өткен соң қол – аяқтары, бет, диафрагма бұлшықеттерінің құрысқағы (судороги) пайда болды. Қол – аяқтарда айқын парестезиялар мен ұю сезімі. Бір рет есінен танғаннан кейін күнде эпилептиформды талмалар дамыды. Бұл кезде артериялық қысым жиі төмен деңгейде тіркеледі. Диагностиканың бірінші қадамы болып табылады: @ Қанда кальций деңгейін анықтау @ Электроэнцефалография @ ТТГ мен бос Т4 деңгейін анықтау @ АҚ тғуліктік мониторлау @ Кортизол деңгейін анықтау ~ Эндокринологқа 35 жасар әйел адам жалпы әлсіздіктің, шаршағыштықтың үдеуі, тәбетінің төмендеуі, жиі лоқсу шағымдарымен қаралды. Дене салмағының төмендеуі аясында 2 ай аралығында етеккір циклінің аменорея түрінде бұзылысы байқалған. Соңғы айда бірнеше рет есінен тану жағдайлары болған. Анамнезінде туберкулезге байланысты нефрэктомия жасалған. Объективті: дене салмағының жеткіліксіздігі, тері мен ауыздың шырышты қабатының гиперпигментациясы. АҚ – 70/40мм.с.б. Қанда: гемоглобин – 72 г/л, ашқарындық гипогликемия 2,9 ммоль/л дейін. Сіздің болжам диагнозыңыз: @ Бүйрек үсті безінің жеткіліксіздігі @ Жүктілік @ Гепатодуоденалды аймақ ісігі @ Аналық без туберкулезі @ Нейрогенді анорексия ~ Дәрігерге 48 жастағы әйел адам физикалық күштемеге байланыссыз, валидол, корвалол, валерианамен басылатын жүрек аймағындағы интенсивті ауырсыну шағымдарымен қаралды. Соңғы жылда кезеңді түрде ыстықтау сезімі, беттің гиперемиясы, декольте аймағында тершеңдік, жүрек қағуы, қобалжу, қорқу сезімі байқалады. Кейінгі бір жыл аралығында етеккір циклінің бұзылысы, 4 ай аменорея. Объективті: беті гиперемияланған, айқын диффузды гипергидроз. АҚ- 150/90 мм.с.б., ЖЖЖ 98 рет мин. ЭКГ: ғлсіз негативті Т V4-V6, анаприлинмен сынама оң. Гинеколог консультациясы – атрофиялық сүртінді. Сіздің болжам диагнозыңыз: @ Патологиялық климакс @ ЖИА (ИБС). Күш түсу стенокардиясы ФКII @ Артериальды гипертензия @ Тиреотоксикоздың басталуы @ Нейроциркуляторлы дистония ~ Инсулинді терапиядағы қантты диабеті бар науқаста фебрильді сандарға дейін дене температурасының жоғарылауымен ЖРВИ (ОРВИ) дамыды, асқазандық және ішектік диспепсия пайда болып, тғбеті бірден төмендеді. Науқастың емдеу схемасында өзгерістер жасау қажет: @ Қысқа және ұзақ ғсерлі инсулин мөлшерін жоғарылату @ Қысқа әсерлі инсулиннің мөлшерін төмендету @ Тәбет қалыптанғанға дейін инсулинді терапияны тоқтату @ Ұзақ әсерлі инсулин мөлшерін жоғарылату, қысқа әсерліні тоқтату @ Тек тамақ қабылдағанда қысқа ғсерлі инсулин беру ~ 9 жыл 1типті қантты диабетпен сырқаттанған науқаста гликемияның салыстырмалы компенсациясы аясында көздің көруі нашарлады, транзиторлы гипертония 145/95 мм.с.б., микроальбуминурия пайда болды. Клиникалық хаттамаға бойынша емдеу бағдарламасына қосу керек: @ Ангиотензин алмастырушы фермент ингибиторларын @ Орталық ғсерлі альфа-агонисттерін @ Бета-блокаторларын @ Аз дозалы диуретиктерді @ Белокты препараттар инфузиясын ~ 25 жастағы қыз 8 жыл бойы қант диабетімен ауырады. Тәулігіне инсулин ленте - 38 бірлігін қабылдайды. ЖРВИмен ауырғаннан 3 аптадан кейін шөлдеу, полиурия, әлсіздік күшейген. 3ка азған. Объ-ті: терісі құрғақ, тырнақ іздері бар. Қандағы глюкоза - 19 ммоль/л. Сіздің диагнозыңыз: @ Қант диабеті 1 тип, декомпенсация кезеңі @ Қант диабеті 2 тип, субкомпенсация кезеңі @ Қант диабеті 1 тип, субкомпенсация кезеңі @ Қант диабеті 2 тип, декомпенсация кезеңі @ Қант диабеті 1 тип, компенсация кезеңі ~ 50 жастағы ер адамды соңғы 3-4 ай аралығында шөлдеу, әлсiздiк, полиурия мазалайды. Объ-ті: дене салмағы - 106 кг, бойы - 170 см., терісі құрғақ, тырнақ іздері бар, АҚ - 140/85 мм.с.б. Зәр шығаруы жиіленген, ауыру сезімсіз. Гликемиялық профиль: 9,7-14,9-12,3 ммоль/л. Клиникалық хаттамаға бойынша еміне тиімді тағайындау: @ Метформинді @ Глибенкламидті @ Орташа әсерлi инсулинді @ Қысқа әсерлі инсулинді @ Ұзақ әсерлі инсулин ~ 30 жастағы еркек, жұмыс орнында кенеттен есiнен танды. Қасындағылардың айтуы бойынша инсулин алады. Объ-ті: Терiсі ылғалды. Бұлшық ет тонусы жоғарлаған. Қарашығы кеңейген, жарыққа әсер етпейді. Тiлі ылғалды, қызғылт. АҚ 125/80 мм.с.б. ЖСЖ 96 рет/ мин. Науқаста дамыған кома: @ Гипогликемиялық @ Бауырлық @ Кетоацидоздық @ Лактацидемиялық @ Гиперосмолярлы ~ 47 жастағы ерк адам көп қозғалып, психикалық қозудан кейін, кенеттен есінен танды. Объ-ті: терісі ылғалды, инъекция iздерi бар. Бетінің бұлшық еттерінің жиырылуы, қарашығының кеңейюі анықталады.ТЖ-32 рет. Дәрілердің тағайындау БАРЫНША тиімді: @ 1 мл глюкогонды @ 0,9% натрий хлорид ерiтiндiсiн @ 0, 45% натрий хлорид ерiтiндiсiн @ 2 % бикорбанат натрий ерiтiндiсiн @ 30 бірлік қысқа әсерлі инсулинді ~ 37 жастағы әйел жүрек аймағындағы ауыру сезімі, жүрек қағу, тез шаршағыштықты байқады. Ауыру сезімі үш ай бойы мазалайды, осы уақытта ашушаңдық, жылауықтық пайда болып, 5 кг арықтады. Объективтi: жүдеу, тері гипергидрозы, қалқанша безі қарағанда байқалады. Қолдарында майда тремор, «телеграфт бағанасы» симптомдары анықталады. АҚ - 130/60 мм.с.б. ЖСЖ – 120 рет мин. Диагнозды нақтылау үшін немен сынама жүргізу БАРЫНША мәліметті: @ Тиролиберинмен @ Инсулинмен @ Клофелинмен @ Кортикотропинмен @ Калий перхлоратымен ~ 47 жастағы әйел струмэктомиядан соң 2 күні полиурия, тершеңдікпен қосарласқан қалтырау, қорқыныш сезімін байқады. Объ-тi: қозған, байланыссыз тез сөйлейді. Тері жабындыларының гиперемиясы, гипергидрозы, қолдың үлкен треморы, қызуы-38С. ТЖ-30 рет. Жүрек үндері анық, - 100 рет мин. АҚ 90/60 мм.с.б. ЭКГ: синусты тахикардия, алдыңғы –қабырға мен қарынша аралық пердеде реполяризациялық үрдіс бұзылыстары. Емдеу бағдарламасына ерітіндіні қосу БАРЫНША тиімді: @ Люголь ерiтiндiсін @ 40% глюкоза ерiтiндiсін @ Метилен көгін @ Сутегі асқын тотығын @ Хлорлы кальцийді ~ Қанда кортикостероид құрамының төмендеуі және зәрмен 17-ОКС, 17-КС экскрециясының азаюы БАРЫНША сәйкес келеді: @ Аддисон ауруына @ Шиен синдромына @ Нельсон синдромына @ Симмондс синдромына @ Иценко-кушинг ауруына ~ 25 жастағы қыз дене салмағының жоғарлауына, бас ауыруына, етекір бұзылыстарына, бұлшық ет әлсіздігіне шағымданады. Анамнезінде: нейроинфекциямен ауырған. Қарап тексергенде: толық, іш және иық аймағында майдың жиналуы. Беті ай тәрізді, кеудесінде қою-қызыл стриялар, кеудесі ер адамдар типтес жүнді. АҚ 220/130 мм.с.б. Омыртқа тірегінің рентгенографиясы: «балық» омыртқалары. Гликемия-8,2ммоль/л. Клиникалық хаттамаға бойынша еміне тиімді:тағайындау: @ Парлоделды @ Аминалонды @ Фуросемидты @ Метформинды @ Церебролизинды ~ 27 жастағы жүкті әйелде аш қарынға екі рет гликемия деңгейін анықтау 7,9 және 10,9 ммоль/л. көрсеткен. Анамнезеінде гликемия деңгейінің жоғарлауы анықталмаған. Сіздің диагнозыңыз: @ Гестационды диабет @ Қант диабеті 2 тип @ Екіншілік қант диабеті @ Аш қарынға гликемияның бұзылысы @ Глюкозаға толеранттылықтың бұзылысы ~ Cеміздіктің үшінші дәрежесіне қалыпты дене салмағынан қаншаға жоғарылау (В.Г. Баранов классификациясы бойынша) БАРЫНША сипатты: @ 50-99% @ 1-9% @ 10-29% @ 30-49% @ 100% және оданда көп ~ 55 жастағы ер адам, 5 жыл қант диабетімен ауырады, манинил қабылдайды. Соңғы 10 күнде жай физикалық күштемеде пайда болып, тыныштықта басылатын, төс артындағы басып ауыратын ауыру сезімі алғаш рет мазалайды. ЭКГда тыныштықта патологиялық өзгерiстер жоқ. Қандағы қант - 13 ммоль/л, тәулiктiк глюкозурия - 2 г/л. Клиникалық хаттамаға бойынша еміне тиімді тағайындау: @ Инсулинге ауысу @ Метформинге ауысу @ Манинил мөлшерін жоғарылату @ Қатаң ем дәм және тиімді физикалық күштеме @ Метформин мен бірге манинилді кешендi қолдану ~ 45 жастағы ер адам кома жағдайында түсті. Зерттеу кезінде: АҚ - 130/80 мм с. б., ЖСЖ - 67 уд/мин., глюкоза деңгейi 26,6 ммоль/л, кетонурия +++. Қысқа әсерлі инсулинмен интенсивті регидратациялық терапия фонында гликемия 2 сағаттан кейін -7,8 ммоль/л. Науқас ес түссіз жағдайда қалуда. Естен тану жағдайының себебі: @ Мидың iсiнуi @ Кетоацидоз @ Лактоацидоз @ Гипогликемия @ Ми қанайналымының жедел бұзылысы ~ Қант диабетімен ауыратын және бигуанидтер қабылдайтын 67 жастағы ер адам клиникаға ес түссіз жағдайда жеткізілді. Үш күн бұрын ұйқышылдық, құсу, сұйық нәжіс мазалаған. Объ-ті: тері жабындылары құрғақ, бозғылт. Куссмауль тынысы. АҚ 53/32 мм.с.бб. ЖСЖ-112 рет мин. Қанда қант-12 ммоль/л, сүт қышқылы-5,5 ммоль/л. Клиникалық хаттамаға бойынша еміне тиімді тағайындау: @ Қысқа әсерлі инсулин 5% глюкоза ерітіндісімен @ Ұзақ әсерлі инсулин 5% глюкоза ерітіндісімен @ Қысқа әсерлі инсулин 0,9% хлорид натрий ерітіндісімен @ Қысқа әсерлі инсулин 0,45% хлорид натрий ерітіндісімен @ Орташа ұзақ әсерлі инсулин 5% глюкоза ерітіндісімен ~ 49 жастағы ер адам ұйқышылдық, ентiгу, айқын iсiнуге шағымданады. Объективтi: тері жабындылары бозғылт, сарғыш, ұстап қарағанда салқын. Беті, аяқтары ісінген. Өкпеде әлсіреген везикулалық тыныс. Жүрек үндері әлсіреген. АҚ 90/60 мм.с.б. ЖСЖ - 55 рет мин. Зерттегенде гипофиздің тиреотропты гормонының деңгейі 52 мкХБ/мл (қалыпты көрсеткіші 0,4 – 4,0 мкХБ/мл). жоғарлағаны анықталды. Сіздің диагнозыңыз: @ Біріншілік гипотиреоз @ Ридел тиреоидиті @ Эндемиялық жемсау @ Жеделдеу тиреоидит @ Диффузды токсикалық жемсау ~ 43 жастағы әйел салмағының жоғарылауы, терісінің құрғауы, сөйлеудің қиындауын байқаған. Анамнезінде: созылмалы гайморит. Объективтi: бойы - 168см, салмағы-92кг. Айқын гиперкератоз. Беті ісіңкі, тiлінің қырында тiстер ізі таңбаланған. Жүрек үндері әлсіреген, брадикардия. АҚ 80/50 мм.с.б. Қанда: эритроциттер - 3,5 миллион, гемоглобин - 75 г/л, лейкоциттер - 4, 5 мың, ЭТЖ - 13 мм/с. Қанда қант - 3, 5 ммоль/л. Сары су ақуыздарымен байланысқан йод - 300 ммоль/л. Клиникалық хаттамаға бойынша еміне тиімді тағайындау: @ Тиреоидты препараттарды @ Витаминдер @ Йод дәрілері @ Зәр айдайтын дәрiлерді @ Қабынуға қарсы дәрi-дәрмектерді ~ Әйелде асқынған босанудан кейін құсу, жүрек айнуы, бұлшық ет әлсіздігі, диарея және психикалық бұзылыстар пайда болды. Объективтi: акроцианоз, аяқ қолдары салқын, гипотермия. АҚ 50/30 мм.с.б. Адренокортикотропты гормонмен сынама теріс. Науқаста синдром дамуы БАРЫНША мүмкін: @ Уотерхаус – Фридериксен @ Конн @ Сомоджи @ Иценко-кушинг @ Золлингер-Эллисон ~ 18 жастағы қыз нейроинфекциядан кейiн шөлдеу, тәбеті мен, дене салмағаның жоғарлауын байқады. Қарап тексергенде: бойы - 160 см, салмағы 80 кг. Кеудесінде ал қызыл стриялар байқалады. АҚ 140/90 мм.с.б. Глюкозаға толеранттылық сынамасын жүргізу екі сағаттан кейін гликемияның 9, 0 ммоль/л екенін көрсетті. Сіздің диагнозыңыз: @ Гипоталамиялық семiру @ Гипотиреоидты семiру @ Бүйрек үстi бездік семiру @ Екiншiлік қант диабеті @ Алиментарлы - конституциялық семiру ~ 45 жастағы әйел соңғы 6 айда етеккірі келмеуі мен «құюлуларды» байқады. АҚ 140/90 мм.с.б. Кольпоцитограмманы зерттеу кезінде – қынап жағындысының атрофиялық түрі анықталды. Емдеу жоспарына дәрілер тобын енгізген БАРЫНША тиімді: @ Эстрогендерді @ Андрогендерді @ Анаболиктерді @ Глюкокортикоидтарды @ Минералокортикоидтарды ~ Қант диабеті бар науқаста гипогликемия шақырылуы мүмкін: 1 инсулиннің көп дозасын енгізу 2 алкоголь қабылдау 3 сульфонилмочевина препараттарын қолдану 4 бигуаниттерді қолдану 5 тиазитті диуретиктер қолдану @ 1,2,3 @ 2,3,4 @ 1,3,5 @ 1,4,5 @ 2,3,4 ~ Науқасқа глюкозаға толеранттылық тестін жұргізуге көрсеткіш: 1 шөлдеу, полиурия 2 қайталамалы фурункулез 3 дислипидемия 4 аш қарынға қандағы глюкоза деңгейі10 ммоль/л 5 семіздік @ 1,2,5 @ 2,3,5 @ 1,3,5 @ 1,4,5 @ 2,3,4 ~ Берілген препараттардың қант диабеттің ағымын нашарлауын шақырайды: 1 дексаметазон 2 аспирин 3 пероральдык контрацептивтер 4 каптоприл 5 тиазитті диуретиктер @ 1,3 @ 2,5 @ 3,5 @ 1,5 @ 2,3 ~ Тиреотоксикоздың клиникалық көрінісіне аса тән: A дене салмағының төмендеуі B қозғыштықтың жоғарылауы C ұйқышылдық D іш қату E тұрақты тахикардия @ А,В,Е @ В,С,Е @ А,С,Е @ А,D,Е @ В,С,D ~ Сцинтиграфия мынаны анықтаудың негізгі әдісі: @ Қалқанша безінің обыры @ Жеделше тиреодит @ Хашимото зобы @ Диффузды токсикалық зоб @ Қалқанша безінің токсикалық аденомасы ~ Қалқанша безінің обырын анықтауда аса мәліметті әдіс болып табылады: @ Қалқанша безіне компьютерлік томография жүргізу @ Қалқанша безінің сцинтиграфиясы @ Пальпация жүргізу @ Қалқанша безіне ультрадыбыстық зерттеу жүргізу @ Қалқанша безіне жіңішке инемен аспирациялықбиопсия жүргізу ~ Тиреотоксикоз емінде мерказолилді қолданғанда қандай асқыну көрінеді: @ Нейтрофилдер санының азаюы @ Гипокалиемия @ Қанда креатинин мочевина деңгейінің жоғарылауы @ Гипергликемия @ гипокальциемия ~ 17 жастағы науқаста зәрінде полиурия салыстырмалы тығыздығы төмендеген. Сұйықтықты шектеп тест жүргізгенде зәрдің салыстырмалы тығыздығы өзгермеді. Сіздің диагнозыңыз: @ Қантты емес диабет @ Психогендік полидипсия @ Қант диабет @ Созылмалы пиелонефрит @ Хашимото зобы ~ Тиреотоксикалывқ синдром кездесуі мүмкін: A Диффузды токсикалық зобта B Хашимото зобында C Жеделдеу тиреодитте D Қалқанша безінің біріншілік атрофиясында E ТТГ – секреттеуші гипофиз ісігінде @ А,В,С @ В,С,Е @ А,С,Е @ А,D,Е @ В,С,D ~ Қант диабетпен ұзақ зардап шегетін науқаста көзінің көрмеуінің мүмкін себебі: @ Пролиферациялық ретинопатия @ Глаукома @ Катаракта @ Көру нервінің атрофиясы @ Автономды нейропатия ~ Тиреотоксикалық кризге байланысты төменде келтірілген дұрыс: A Хирургиялық кірісулер және инфекциялар тиреотоксикалық криз шақыруы мүмкін B Криздің дамуы қанда кенеттен тиреоидты гормонның деңгейінің жоғарылауымен байланысты C Тиреотоксикалық криздерадиобелсенді иодты тағайындаудың әсері жоғары D Криз емінде В- аденоблакаторларды кезеңмен қолдану E Криз емінде бейорганикалықйодты кезеңмен қолдану @ А,В,D,Е @ В,С,Е,А @ А,С,Е,D @ А,В,Е @ В,С,D ~ Науқас 40 жаста, шаршағыштық, ұйқышылдық, ішінің қатуына шағымданады. Қарағанда: қалқанша безі ұлғайған, біріншілік гипотиреозға күмәнденді. Диагнозды нақтылау үшін аса мәліметті: @ ТТГ деңгейін анықтау @ Қалқанша безінің сцинтиграфин @ Қандағы Са 2+ деңгейін анықтау @ Т3 анықтау @ Т4анықтау ~ Науқас 30 жаста қант диабеті І типімен ауырады, инсулин енгізгеннен 6 сағат өткен соң комотозды жағдайда табылған. Клиникалық хаттамаға бойынша еміне тиімді тағайындау: @ 20 мл 40% глюкоза ерітіндісін енгізу @ ЭКГ түсіру @ 5% глюкоза ерітіндісін енгізу @ Инсулин (10-20 ЕД) енгізу @ Қандағы креатинин электрлиттер, глюкоза деңгейін анықтау ~ Науқаста глюкозурия анықталса ең бірінші жүргізу керек: @ Аш қарынға қандағы глюкоза деңгейін анықтау @ Глюкозотолерантта тест жүргізу @ Сульфонилмочевина препараттарын тағайындау @ Көмірсуларды қабылдауды шектеу @ Базалды инсулин деңгейін анықта ~ Қант диабетінің І типіне тән. A Диабет үнемі инсулинмен емдеуді қажет етеді B Диабет жиі жас адамдарда дамиды C Диабет ағымы кетсацидозға бейім D Диабет семіздік фонында дамиды E Диабет жиі ұйқы безініңобырын шақырады @ А,В,С @ В,С,Е @ А,С,Е @ А,D,Е @ В,С,D ~ Қант диабетінің І типін емдеу керек: @ тек диетотерапия @ сульфаниламидты препараттар @ диетотерарпия мен инсулин @ аштықпен @ бигуанидтермен ~ Есресек 18 жаста, салқын тигеннен кейін шөлдеу, полиурия, жалпы әлсіздікпайда болған. Қандағы қант мөлшері 16 ммоль/л, зәрде 5% ацетон оң. Науқаста диабеттің түрі: @ қантты диабет инсулин тәуелді (І тип) @ қантты диабет инсулин тәуелсіз (2 тип) @ қантты диабет инсулин тәуелсіз (2 тип) инсулин қолданатын @ қантты диабет 2 тип жастардағы (МОВУ) @ екіншілік қант диабеті ~ Семіз әйел 45 жаста кездейсоқ диспансерлік бақылау өткенде ашқарында қандса гликемия 9,2 ммоль/л, глюкозурия 3%ацитон теріс анықталды.Туған ағасықант диабетімен зардап шегеді. Науқаста қант диабет типі : @ қантты диабет инсулин тәуелді (І тип) @ қантты диабет инсулин тәуелсіз (2 тип) @ қантты диабет инсулин тәуелсіз (2 тип) инсулин қолданатын @ қантты диабет 2 тип жастардағы (МОВУ) @ екіншілік қант диабеті ~ Қант диабетінің 1 типінде ең жиі өлім себебі болып табылады: @ аяқ гангренасы @ гиперосмолярлы кома @ миокард инфарктысы @ кетонемиялық кома @ диабеттік нефропатия ~ Кетоацидоздық команы емдеуді бастау керек: @ натрий хлоридің изотоникалық ерітіндісі және инсулин строфантин @ строфантин @ кальций тұздары @ норадреналин @ калий тұздары ~ Инсулинге резистенттілік шақырылуы мүмкін: 1) инфекциялық аурулармен 2) инсулиндік рецепторлардың патологиясы 3) инсулинге дамығай антиденелер 4) диабет ұзақтығы 1 жылдан жоғары болуы. @ 1, 2,3 @ 1,2,3, @ 1,3,4 @ 2,3,4 @ 1,2,4 ~ Егер қант диабетінің 1 типімен ауыратын науқаста дене қызуы көтерілуімен жүретін ауру дамыға жасау керек: @ инсулинді доғару @ пероральді қант түсіретін дәрілерді қолдану @ инсулиннің тәуліктік дозасын төмендету @ тағамда көмірсулардың мөлшерін төмендету @ инсулиннің тәуліктік дозасын көбейту ~ Липогенезді тездетедін гормон: @ инсулин @ адреналин @ глюкагон @ соматотропты @ тироксин ~ Қант диабеті бар тіндікгипоксиясына шақыратын ауруы бар науқастарда бигуанидтердің жанама әсерін күтуіміз керек: @ лактацидоз @ кетоацидоз @ агранулоцидоз @ полиурияның күшеюі @ холестаздық сарғаю ~ Инсулин секрециясына әсер ететін белсенді тездеткіш (стимулятор): @ глюкоза @ бос май қышқылдар @ аминқышқылдар @ фруктоза @ электролиттер ~ Глюкозаның жасуша мембранасынан өтуі инсулиннің қатысуынсыз мына тіндерде жүреді: А) жүйке тіндерінде Б) бүйректің милы қабатында В) эритроциттерді Г) шыны тәрізді денеде @ а, б,в,г @ а, б, в,д @ б, в,г,д @ а, в, г,д @ а,б, г,д ~ Ұзаққа созылған гипоглекемия ең бірінші мынаның қайтымсыз зақымдалуына әкеледі: @ орталық жүйке жүйесінде миокардта @ перифериялық жүйке жүйесінде @ миокардта @ гепатоциттерде @ көлденең – жолақты бұлшықетте ~ Кетоацитоздық комадағы науқасқа натрий бикарбонаттан еңгізуге көрсеткіш болып табылады: @ қанның рН 7,0 төмендеуі натрий бикорбанаты кетоацидоздың кома жағдайдағы барлық науқасқа ацидозбен күрес мақсатында енгізіледі. @ қанның рН 7,36 төмендеуі @ ми ісінуінің басталуы @ натрий бикарбанаты барлық науқасқа ацидозбен енгізіледі @ қосымша лактацидоз ~ Қант диабетінің 1-типімен ауыратын науқастардың диетасындағы ақуыз, көмірсу және майлардың арақатынасы : @ Ақуыздар 16%, көмірсулар 60%, майлар 24% @ Ақуыздар 25%, көмірсулар 40%, майлар 35% @ Ақуыздар 30%, көмірсулар 30%, майлар 40% @ Ақуыздар 10%, көмірсулар 50%, майлар 40% @ Ақуыздар 40%, көмірсулар 30%, майлар 30% ~ Қант диабетімен науқастың диетасының құндылығы төмендегілерге негізделеді: а) шынайы дене салмағына, б) мінсіз дене салмағына, в) физикалық жүктемеге, г) жасына, д) асқазан- ішек жолдарында қосымша ауруларының болуы @ а, в @ б, г @ б,д @ г,д @ в,г ~ Бір жылдан аз уақытқа созылған қант диабетінің 1-типінде инсулинге деген қажеттілік: @ 0,5 Б/ кг мінсіз салмаққа @ 0.1 Б /кг нақты салмаққа @ 0,7 Б/ кг нақты салмаққа @ 0,9 Б /кг мінсіз салмаққа @ 1,0 Б /кг мінсіз салмаққа ~ 1-типті қант диабеті бір жылдан аса созылса және нефропатия жоқ болса инсулинге деген орташа тәуліктік қажеттілік: @ 0,7-0,8 Б /кг мінсіз салмаққа @ 0.1 -0,2 Б /кг мінсіз салмаққа @ 0,3-0,4 Б/ кг мінсіз салмаққа @ 0,5-0,6 Б /кг нақты салмаққа @ 0,9-1,0 Б/ кг мінсіз салмаққа ~ Қант диабетімен науқастың диетасында шектеудің қажеті бар: а) картоп, б) қияр, в) май, г) салат, д) сүт. @ б, г @ а, б @ а, г @ а, д @ а, в ~ Динамикалық зерттеуде көрсеткіш қант диабетінің кампенсация дәрежесінің ең сенімді критериі : @ гликозирленген гемоглобин @ С-пептид @ орташа тәуліктік гликемия @ гликемиялық ауытқудың орташа амплитудасы @ қандағы кконтринсулярлық гормонның деңгейі ~ Әсер ету механизмдері инсулинге тән а) ақуыз синтезі мен аминқышқылдар утилизациясының күшеюі, б) гликогенолиздің күшеюі, в) липолиздің тежелуі, г) глюконеогенездің күшеюі @ а, в @ б, в, г @ а,б @ а, г @ а,в,г ~ Клиникалық хаттамаға бойынша инсулинге тәуелсіз қант диабетіне қоса бүйрек патологиясы бар науқасқа қант түсіретін препараттарды ұсынады: @ глюренорм @ манинил @ хлорпропамид @ диабетон @ адебит ~ Науқас 56 жаста. Инсулинге тәуелсіз қант диабетімен ауырады. Диабет диета және глкокоренорма қабылдау арқылы орны толтырылады. Науқасқа калькулезды холециститке байланысты ота жасалуы керек. Гипогликемиялық емдеу тактикасы: @ инсулиннің көпкомпонентті препаратын тағайындау @ бұрынғы емін жалғастыру @ глюкоренормды алып тастау @ преднизалон қосу @ манинил тағайындау ~ 1- типті асқынбаған қант диабетіне симптомдар тән: а) полиурия, б) жарақаттың нашар жазылуы, в) жүрек аймағында қатты ауру сезімі, г) полидипсия, д) астениялық синдром. @ а, г @ в,д @ б, д @ а, д @ г, д ~ Қант диабетіне тән бүйрек зақымдануының атауы: @ Киммелстил-Уилсон синдромы @ Менкеберг артериосклерозы @ Мориак синдромы @ Нобекур синдромы @ Сомоджи синдромы ~ Инсулинотерапияның асқынуларына жатады: а) гипогликемиялық жағдай, б) кетоацидоз, в) липодистрофия, г) Нобекур синдромы, д) Сомоджи синдромы. @ а, в,д @ а, б,г @ а,б, в @ а,б,д @ б, г, д ~ Гипогликемияның мүмкін болатын себептері: а) инсулиннің жоғары дозасы, б) рационында нандық бірліктің жеткіліксіз болуы, в) инсулиннің жеткіліксіз дозасы, г) алкоголь қабылдау, д) физикалық жүктеме. @ а, б, г, д @ а, б,в, д @ б, в, г,д @ а,в,г,д @ а,б, в, г ~ Типті диффузды токсикалық зоб кезіндегі тиреотропты гормон секрециясы: @ қысымының артуы @ қалыпты @Жоғарылаған @ Төмендеген @ Жеткіліксіз ~ Тиреотоксикоз бен нейроциркуляторлы дистонияның ең ақпаратты дифференциалды- диагностикалық критериі: @ қандағы трийодтиронин және тироксин деңгейі @ қалқанша безінің йод сіңіру функциясы @ негізгі алмасу көрсеткіштері @ ақуызбен байланысқан йод @ қанда холестериннің болуы ~ Ауыр гипотиреозбен ауыратын егде жастағы науқасқа тағайындау ем керек: @ L-тироксиннің аз дозасымен емді бастау @ Санаториға бальнеологиялық емге бағыттау @ L-тироксиннің жоғары дозасын глюкокортикоидтармен бірге қолдану @ зәр айдағыштарды қолдану @ гипотиреоз емінен бас тарту ~ Қателесіп L-тироксинді тағайындаған жағдайда (көрсеткішсіз) ең алдымен дамиды: @ тиреотоксикоз @ етеккір циклының бұзылуы @ брадикардия @ бедеулік @ электролиттік жылжу ~ Қалқанша безінде «суық» түйін деп атайды: @ изотопты сіңірмейтін түйін @ көп мөлшерде радиоактивті изотопты сіңіретін түйін @ тиреотропты гормондармен ынталандырғаннан кейін радиоактивті изотопты сіңіреді. @ айналасындағы тін сияқты радиоактивті изотопты сіңіреді. @ қалқанша безінің эктопиялық тіні. ~ Мерказолил қолдануға абсолютті қарсы көрсеткіш: @ агранулоцитоз @ жүктілік @ йод препараттарына аллергиялық реакциялар @ гиповолемия @ егде жас ~ Стенокардия IIФК мен қосарланған ауыр гипотиреоздың емі: @ емді тироксиннің аз мөлшерінен бастау @ гипотиреоз емінен бас тарту @ ТТГ тағайындау @ емді тироксиннің жоғары мөлшерінен бастау @ Люголь ерітіндісін тағайындау ~ Біріншілік гипотиреоз кезінде қанда анықталады: @ ТТГ-ның жоғары деңгейі @ ТТГ-ның төмен деңгейі @ ТТГ қалыпты @ ТТГ болмайды @ ТТГ-ны анықтаудың диагностикалық маңызы жоқ. ~ Науқас диагнозы: диффузды токсикалық зоб, 2- ауырлық дәрежесі. Жүргізіліп жатқан ем: мерказолил 10мг күніне 3 рет, обзидан 20мг күніне 3 рет, фенозепам 1 мг, тәулігіне 2 рет. Емдеу кезінде жағдайы айтарлықтай жақсарды. Бірақ, айқын лейкопения дамыды. Лейкопенияның себебі: @ мерказолил @ фенозепам қабылдау @ обзиданның жоғары мөлшері @ аурудың одан әрі үдей түсуі @ дұрыс жауап жоқ ~ Кеуде артылық зобтың белгілері: а) рентгенограммадағы трахея девиациясы, б) мойын веналарының кеңеюі, в) ентігу, г)беттің ісінуі д) беттің кызару @ а, б, в, г @ а, б,в,д @ а, в,г,д @ б,в, г,д @ а, б, г,д ~ Бір аймақта тұратын көпшілік адамдарда зобтың болуы: @ эндемиялық зоб @ эпидемиологиялық зоб @ спорадиялық зоб @ струмит де Кервена @ диффузды токсикалық зоб ~ Струмэктомиядан кейін науқаста ұстама, Хвостек, Труссо симптомдары пайда болды. Науқаста пайда болған асқыну: @ гипопаратиреоз @ гипотиреоз @ тиреотоксикалық криз @ көмей нервтерінің жарақаты @ тиреотоксикоздың қалдық көріністері ~ Диффузды токсикалық зоб кезінде жүрек зақымдануына тән: а) тұрақты синусты тахикардия, б) жүрекшелер жыпылқтауының жиі дамуы, в) шеткері кедергінің төмендеуі, г) қан айналым жеткіліксіздігінің қалыптасуы @ а, б, в, г @ а, б,в @ а,в, г @ б, в, г @ а, б, г ~ Қантсыз диабет емінде қолданылады: @ адиуретин @ акарбоза @ манинил @ десмопрессин @ хлорпропамид ~ Фосфор - кальцийдің организмдегі алмасуын реттейтін гормон: а) тиреотропты гормон, б) этиохоланолон, в) паратгормон, г) тиреокальцетонин, д) 1,25-диоксикальциферол. @ в, г, д @ а, б @ а, в, г @ б, д @ а, д ~ Қызбала16жаста,айқынсеміздіктензардапщегеді, (салмағы 116кг, бойы 172 см). Етеккірі ретсіз,бас ауруы,сан аймағында жіңішке қызғылт сызықтар ,артық салмағы 5 жылдан бері мазалайды. Диетаны сақтамайды. АҚ 160/100 мм сын. бағ. Болжам диагнозыныз: @ Жасөспірім - пубертатті диспитуитаризм @ микропролактинома @ Семіздік @ Иценко—Кушинг ауруы @ Иценко-Кушинг синдромы ~ Галактореи- аменореяны персистирлеуші синдром: а)бедеулік, б)аменорея, в)галакторея г)жатыр гипоплазиясы @ А,б,в,г. @ А @ Б,в @ А,г @ А,б,г ~ Белсенді акромегалияның бастапқы симптомдары: а)терлеу, б)тістердің арасын ашылуы, в)аяқ киім өлшемінің ұлғаюы, г)кистаның ұлғаюы @ А,б,в,г. @ Б,в @ В,г @ А,б @ А,в,г ~ Орталық семіздік,артериальды гипертония,қарынның май басуы,сонымен қатар науқастың терісінде аздап гиперпигментация,плазмада АКТГжоғары дәрежеде болуы мүмкін,бұл.1.Әлументарлық семіздік,2.Конн синдромы,3.Гипоталамустық синдром,4.Иценко-Кушинг ауруы,5.Аддисон ауруы.Дұрыс жауапты таңдаңыз. @ 3,4 @ 1,4 @ 2,4 @ 2,3 ~ Науқас жүйелі қызыл жегімен ауруына байланысты 3 ай бойы дексаметазоннын тәулігіне 2,5 мг дозасын қабылдайды.Бүйрекүстіндегі кортизолдың шығарылымы: @ Төмендеген @ Жоғарылаған @ Өзгеріссіз @ Синактенмен сынауға алған кезде бұзылысты байқауға болады @ Жартылай ыдырау мерзімін төмендеуі ~ Дифференциальды диагностика үшін дексаметазонды сынама жасалады: @ Кушинг синдромы және ауруы @ Гипоталамикалық және Кушинг синдромы @ Семіздік және Кушинг синдромы @ Қалып және Кушинг синдромы @ Семіздік және гипоталамикалық синдром ~ Екіжақты бүйрекүстілік гиперплазияны шақырады: @ АКТГ секрециясының жоғарылауы @ кортиколиберин секрециясының жоғарылауы @ АКТГ секрециясының төмендеуі @ ТТГ секрециясының жоғарылауы @ Соматостатин секрециясының жоғарылауы ~ Глюкокортикоидтардың биологиялық әсері: а)бүйрек каналының дистальды бөлігінде калийдің реабсорбциясының жоғарылауы,б)асқынуға қарсы әрекет,в)катаболикалық әсер,г)перифериялық тінде глюкозаның тазарылуының төмендеуі,д)бауырда глюконеогенездің белсенділігі @ Б,д @ А,д @ Б,г @ А,г,д @ Б,в,д ~ Иценко Кушинга ауруының негізгі патогенезі болады: @ Гипоталамо-гипофизарлық жүйенің және кортикостероид сезімталдығының төмендеуі(«қайтымды байланыс» системасындағы –өзгеріс ) @ Кортикостероидтердың катоболикалық әсері @ Кортиколиберин секрециясының бұзылуы байланысты АКТГ дәрежесінің төмендеуі @ Электроидты бұзылыстардың дамуы @ Микроаденом гипофизінің АКТГ секрециясының жоғарылуының даму сатысы ~ Жіті бүйрекүсті жетіспеушілігіне жатады:а)Температура б)Іштің ауруы в)Жүрек айну Г)Артериальды гипертензия @ а,б,в @ а,в,г @ б,г @ б,в @ а,г ~ 60 жастағы әйел шөлдеуге, полиурия, арықтау, іштің ауруы, түнде терлеуге шағымданады.АҚ 185/105 мм.рт.ст. көктамыр ішіне тропофенді 10 мг енгізгеннен кейін 70/40 мм.рт.ст. Тәуліктік ВМК экскрециясы зәрмен 50 мкмоль(норма 2,5-3,8). Болжам диагноз: @ Феохромоцитома @ Иценко-Кушинг синдромы @ Иценко –Кушинг ауруы @ Климактериялық невроз @ Вегетососудистая дистония ~ Гипертониялық аурулардың феохромоцитомадан ерекшелігі: а)Көбіне жас адамдарда дамиды. б)Гипотензивті терапияның эффетивті болмауы в)Гипертониялық криздің дене қысымының жоғарлауымен көрінуі г)Зәрде катехоламиндер мен ванилиндамидальлды қышқылдардың жоғарлауы. д)Ортостатикалық гипотензия @ а,б,в,г,д @ а,б,в @ б @ г,д @ б,в,г,д ~ Аддиссоникалық кризға жататындар:а) тоқтаусыз құсу,б)АҚ төмендеуі,в)прострация,г)ацетонурия @ А,б,в,г @ А @ Б @ А,б @ А,б,в ~ Аддиссон ауруында теріде пигментациялардың болуы кезінде дифференциальды диагностика жүргізіледі:а)диффузды токсикалық зоб, б)гемохроматоз, в)пеллагра, г)склеродермия @ А,б,в,г @ а,в,г @ б,в,г @ А,б,в @ А,в ~. Қант төмендетуші сульфаниламидті препараттардың ең басты әсер ету механизмі. а) Ұйқыбезіндегі инсулин секрециясының жоғарылауы. б) Қандағы бетта клеткалардың физиологиялық сезімталдығын қалпына келтіру. в) НЭЖК және глицериннің төмен көрсеткіші. г) Бауырда және бұлшықеттерде глюкоза утилизациясының жоғарылауы. @ а,б @ а,б,г @ а.б.в @ а,г @ б,в,г ~ Қант диабетінің 1-типінің этилогиялық фаторлары . а) Семідік б) Бетта -жасушасының вирустық зақымдануы. в) Ұйқы безінің жарақаты. г) Психикалық жарақат. д) Лангерганс аралшықтарының инсулин дамуымен жүретін аутоиммундық бұзылысы. @ б,д @ а,г @ б.в.д @ б.в.г @ а,г ~ Инсулин препараттарының ұзақ әсерлі болып келеді: @ ультраленте @ семиленте @ инсулин В @ ленте @ актрапид ~ Мына келтірген қант төмендеткіш препараттардың қайсысы анорексогенді әсер етеді. @ метморфин @ глибенкланид @ акарбоза @ глюренорм @ инсулин ~ Инсулиннің ақуызды молекулярлы массада: @ 6000 @ 20000 @ 3000 @ 8000 @ 10000 ~ Диабеттік нейропатияға жатады: а) радикулопатия б) полинейропатия в) аминотрофия г) энцефалопатия @ а б, в г @ а,в г @ б, в, д @ б, в, г @ а, б г ~ Иценко – Кушинго ауруымен ауыратын науқаста «стероидты миопатияның» негізгі себебі. @ гиперкортицизм және гиперкальцемия @ гиперандрогения @ гипернатриемия @ гиперальдостеронизм @ гиперкалиемия ~ Компенсирленбеген біріншілік гипотериозда мына көрсетілген гормон жоғарылайды: @ пролактин @ АКТГ @ инсулин @ кортизол @ СТГ ~ Эндогенді конституциялық семіздіктің клиникалық симптомы: @ гипертензия, майдың тепе тең орналасуы @ диспластикалық семіздік, жыныстық дамудың бұзылысы @ терінің гиперпигментациясы, майдың кең орналасуы @ жыныстық дамудың бұзылысы @ терінің гипопигментациясы, майдың кең орналасуы ~ Жасөспірімдік диспитуитаризмаға тән симптом: @ семіздік және жыныстық жетілудің бұзылысы @ семіздік, стриялар, терінің пигментациясы @ семіздік, гипертензия, дислипопротеинемия @ жыныстық жетілудің бұзылысы @ семіздік, стриялар ~ Жас әйел – шашының түсуіне, қозғыштыққа және әлсіздікке шағымданады. Әр дайынғы шатық сезімі, тәбеті жақсы. Соған қарамай салмағының төмендеуі болған. Назар аударуы қиын. Әр дайынғы тахикардия. ТТГ-0нг/мл. Болжам диагнозыңыз: @ тиреотоксикоз @ гипофиза обыры @ феохромоцитома @ психогенді анорексия @ гипотиреоз ~ Науқас М 3 ай көлемінде жүйелі қызыл жиекке байланыстыдексометазон 2,5 мг қабылдаған. Бүйрекүсті безімен кортизолдың өндірілуі : @ төмен @ жоғары @ өзгеріссіз @ синактенмен сынама жүргізгенде ғана өзгеріс болады @ жартылай еру кезеңі төмендеген ~ Науқас әйел 60 жаста. Шағымдары – шөлдеу, полеурия, арықтау, іштегі ауру сезімі, түндегі тершеңдік. АҚ – 185/105 мм. с. б. көк тамырға10 мгтропофен енгізгеннен икейін АҚ 70/40 мм. с. б.венилмендальды қышқылдың зәрмен тәуліктікэспертциясы 50 мк/ моль (қалыпты 2,5 – 3,8). Болжам диагноз. @ феохромоцитомия @ Иценко – Кушинга синдромы @ Иценко – Кушинга ауруы @ климактерлік невроз @ Вегето – қантамырлық дистония ~ Кетоацитоздың комада міндетті түрде болуы керек: @ канды кетон денелері @ сүт қышқылының артық мөлшері @ плазмасының гиперосмолярлығының жоғарылауы @ қанда глюкозаның төмендеуі @ гипербилирубинения ~ Науқас Қ 26 жаста. Шағымы: шөлдеу, беттегі ісіну, 9 жылдан бері қант диабетімен ауырады, тәулігіне 24 бірік инсулин қабылдайды. Тамақтануы төмен. АҚ – 150/100 мм.с.б. ЖСЖ 80уд \мин. Соққылау симптомы теріс екі жақты қандағы қант мөлщері 6,8 м/моль/л, қалдық азот 30 мк моль/л, жалпы белок 63 г/л, зәр талдауы: тығыздығы 1010, белок – 0,66 г/л, Реберг сынамасында қандағы креатинин 1,1 мл/моль/л, сиунаның фактрация 60мл/мин. Сіздің диагнозыңыз: @ диабетікалык нефропатия @ созылмалы пиелонефрит @ Синдром Киммельстиль – Уилсон синдромы @ созылмалы гломерулонефрит @ бүйрек амилоидозы ~ Неврологиялық симптомдар (Бабинский, бұлшык ет гипертонусы, екі жақты нистагм) қандағы кетон денелерімен рН қалыпты кезіндегі айқын көрінетін гипергликемия комаға тән: @ гиперосмолярлы @ гиперлактацидемиялық @ хлорпениялық @ кетоацидоздық @ гипогликемиялық кома ~ Қалқанша безі ауруларында преднизолон тағайындауға көрсеткіш: 1. жедел зоб, 2. тиреотоксикалық криз, 3. 2-лік ҚД-нің дамуы, 4. аурудың ауыр ағымы, 5. тиреостатиктермен емінің нәтижесіздігі. @ 2, 4, 5 @ 1, 2, 3 @ 3, 4, 5 @ 1, 3, 4 @ 2, 3, 4 ~ Науқас А, 20 жаста. Ішінің ауырсынуына, жүрек айнуына, құсуға, ауызының құрғауына, әлсіздікке шағымданады. 10 күннен бері шөлдеу күшейген және полурия болған. Науқас затормажона. Терісі құрғақ, бозғылт. Дем шығару кезінде ацетон иісі шығады. Пульс – 97 мин, АҚҚ – 105/70 мм сан. бағ. Эпигастрий аймағында ауырсыну, ішті тітіркендері симптомы әлсізоң. Қанда: лейк -12,8 мын, қант – 26 ммоль/л. Патогенетикалық ем әдісі болып табылады: @ қарапайым инсулинды қолдану @ оксигенотерапия @ витаминотерапия @ метилен көгі ерітіндісі @ қант түсіруші заттарды пероральді қабылдау ~ Инсулинотерапияның асқынуына жатады. 1. липидодистрофия 2. гипогликемия 3. аллергиялық реакция 4. тромбоцитопения 5. трансаминазаның жоғарылауы @ 1 ,2 ,3 @ 1, 2, 5 @ 1, 3, 4 @ 1, 4, 5 @ 1, 3, 5 ~ Науқвс Қ. 30 жаста қатты шөлдеуге, бетінде ісіну пайда болуына шағымданады. 9 жылдан бері қант диабетімен ауырады, күніне 24 ЕД инсулин алады. Тамақтануы төмен. АҚҚ150/100 мм сан. бағ. ЖСЖ – 80 рет мин. Соққылау симптомы кеі жақта да теріс. Қандағы қант мөлшері – 6,8 ммоль/л, азот қышқылы 30 мк моль/л, жалпы белок – 30 г/л. Зәр нализі: тығыздығы – 1010, белок – 0,66 г/л. Реберг сынамасы: креатинин – 1,1 ммоль/л, шумақтық фильтрация – 60 мл/мин. Сіздің диагнозыңыз. @ диабетикалық нефропатия @ созылмалы пиелонефрит @ Киммельстил – Уилсан синдромы @ созылмалы гломерулонефрит @ бүйрек амилоидозы ~ Қалқанша бездің аурулары кезінде преднизалон тағайындауға көрсеткіш: 1. жедел зат 2. териотоксикалық криз 3. екіншілік қант диабетінің дамуы 4. аурудың ауыр ағымы 5. тиреостатиктермен емінің эффектісі болмайды @ 2, 4, 5 @ 1, 2, 3 @ 3, 4, 5 @ 1, 3, 4 @ 2, 3, 4 ~ Науқас А. 40 жаста. Салмағының жоғарылауы, тер бөлімдінің азаюы, бетінің пастозность бар. Анамнезінде гайморит. Обьективті: бойы – 168 м, салмағы – 92 кг. Тері жалақтарыжоқ, айқын гиперкератоз. Беті пастозное,көз қабағысалбыраған, тілінде тіс іздері бар. ЖСЖ – 60 рет мин, АҚҚ – 90/60 мм сан.бағ. Қанда: эр - 3,5 млн, лейк – 4,5 мын, Нв – 75 г/л, СОЭ – 13 мм/л. Қант мөлщері – 3,5 ммоль/л сарысудағы белокпен байланысқан, йод- 300ммоль/л. Осы аурудың негізгі емдеу әдісі болып табылады. @ тиреоидты препараттармен алмастыру терапиясы: @ витаминотерапия @ диета @ зәр айдаушы препараттар тағайындау @ қабынуға қарсы терапия ~ Қант диабетінің І типіне тән: 1. күлгін түсті жолақтардың болуы 2. аурудың бала кезде дамуы 3. ауру ағымы тұрақты 4. инсулинді рецепторлардың қалыпты жағдайда болуы 5. кетоацитозға бейім. @ 2, 4, 5 @ 3, 4, 5 @ 2, 3, 4 @ 1, 2, 3 @ 1, 4, 5 ~ 56 жастағы әйелде қозғыштық, жалпы әлсіздік, тәулігіне 20 ретке дейін прилив анықталған. Обьективті: гипергидроз, асқазан дермографизм. АҚҚ – 150/90 мм. сан. бағ. ЖСЖ – 86 рет мин. Шырышты қынап атрофияланған. Сіздің диагнозыңыз: @ патологиялық климакс @ эндометриоз @ жатыр миомасы @ тиреотоксикоз @ артериалдық гипертензия ~ 27 жастағы ер кісі қабылдау бөлімшесіне ес түссіз жағдайда жеткізілді. Іш терісінде иньекция іздері бар. Қарау кезінде: Тамақтану төмен, тері жамылғысы ылғалды, бұлшық ет тонусы жоғарылаған. Қараның кеңейген, жарыққа реакциясы жоқ. Тілі ылғалды, алқызыл түсті. Дем шығару кезінде өзгеше иіс жоқ. Тыныс алу – 24 рет мин. Пульс – 105 рет мин. Бауыр қабырға доғасынан 4 см – ге төмен түскен, қаттылау. Қанда: лейк -8,6 мын, ЭТЖ – 22 мм/ сағ. Зәр анализі. Тығыздығы – 1029, лейк -10-12 көру алаңында, белок жок. Сіздің диагнозыңыз: @ гипогликемиялық кома @ бауырлық кома @ гиперосмолярлық кома @ кетаоцидоздық кома @ лактоцидемиялық кома ~ Қабылдау бөлімшесіне АҚҚ 300/130 мм сын.бағ. дейін көтерілген әйел жеткізілді. Криз қорқыныш, тахикардия, полидипсиямен көрінді. Қан анализінде глюкоза мөлшері 20 ммоль/л дейін көтерілген. Сіздің диагнозыңыз: @ феохромацитома @ Конн синдромы @ Иценко-Кушинг синдромы @ Артериальды гипертензия @ Екіншілік гиперальдостеронизм ~ 43 жастағы әйел, тері құрғақтығына, іш қатуына, ұйқышылдыққа шағымданады. Анамнезінде созылмалы гайморит. Қарау кезінде бойы – 168 см, салмағы 92 кг. Стриялар жоқ, гипернератоз. Беті ісінген, қабағы салбыраған. ЖСЖ – 60 рет мин. АҚҚ - 80/60 мм сан. бағ. Қанда: Нв-75 г/л, қант мөлшері 3,5 ммоль/л, қан сарысуында белокпен байланысқан йод – 300 ммоль/л. Тексеру әдістерінің барынша мәліметті: @ Т 3Т 4 ТГ зерттеу @ реберг сынамасын жүргізу @ қандағы холестеринді анықтау @ нечипаренко бойнша зәрді тексеру @ глюкозаға талеранттылық тестін жүргізу ~ Қант диабетінің І типі дамуы негізінде механизм жатыр: @ инсулиннің абсолютті жетіспеушілігі @ инсулиннің салыстырмалы жеткіліксіздігі @ инсулиндік резистенттіліктің төмендеуі @ антидиуретикалық гормон төмендеуі @ глюкозаға толеранттылықтың бұзылысы ~ Хашимото тиреоидитінің патогенезінде даму механизм негізгі болып табылады: @ аутоиммунды бұзылыс @ қалқанша безінде қабыну өзгерістері @ генетикалық бұзылыс @ хромосомды аномалия @ қалқанша бездің жарақаты ~ Науқас 33 жаста, эндокринологқа шамалы тұншығу, мойнының жуандауына шағынданып келді. Обьективті: қалқанша безі пальпация кезінде ауырсынусыз, 2 дәрежеге дейін ұлғайған. АҚҚ 130/80 мм сан.бағ. Пульс 64 рет мин. Териотропты гормон,тироксинмөлшері қалыпты. Зерттеу әдісі тиімді және мәліметті: @ қалқанша безі биопсиясы @ қалқанша безінің УДЗ @ кеуде клеткасыныңрентгенологиялық зерттеуі @ артериалдық қысымының тәуліктік маниторингі @ еркін трийодтиронин анықталуы ~ 50 жастағы әйел, қабылдау бөлімшесіне бірден жағдайының нашарлауымен келді. Басының қатты ауыруы, бас айналу, бетінің қызаруы, зәр шығару непроизвольные. Обьективті:жағдайы ауыр, тері ылғалды, беті гиперемиялы, АҚҚ 260/180 мм сан.бағ. Пульс 105 рет мин. Кризді тоқтатуға препарат тиімді: @ фентоламин @ изокет @ коринфар @ каптоприл @ фуросемид ~ Клиникалық хаттамаға бойынша Қант диабетінің 1 типінің емдеу кезінде инсулин қарастырылады: @ Инсулинмен диетотерапия түрінде @ Тек диетотерапиямен @ Сульфаниламидті препараттармен @ Аштықпен @ Бигуанидтермен ~Н. 18 жаста грипптан сон шөлдеуге,полиурия,жалпы әлсіздік,қан құрамындағы қант 16 ммоль/л,зәрде-5%,зәрде ацетон. Қант диабетінің қай типі? @ Қант диабеті 1 тип @ Қант диабеті 2 тип @ Қант диабеті 2 тип инсулинтәуелді @ Жастардағы қант диабеті (MODY) @ Қант диабетінің екіншілік түрі ~ 45 жастағы әйел салмақтың жоғарылауымен күтпеген жағдайда (диспансерлік тексеру кезінде) ашқарынға гликемия 9,2 ммоль/л,глюкозурия 3%,з2рде ацетон анықталған жоқ.Туған ағасы қантты диабетте ауырады. Науқаста қант диабетінің типі: @ Қант диабеті 2 тип @ Қант диабеті 1 тип @ Қант диабеті 2 тип инсулинтәуелді @ Жастардағы қант диабеті (MODY) @ Қант диабетінің екіншілік түрі ~ Қант диабетінің 1- типінде жиі өлім себебі: @ Диабетикалық нефропатия @ Кетонемикалық кома @ Гиперосмолярлық кома @ Инфаркт миокарды @ Төменгі бөліктердің гангренасы ~ Кетоацидозды команың емі басталады: @ Изотониялық натрий хлор ерітіндісі және инсулин @ Строфантин @ Кальций тұзы @ Норадреналин @ Калий тұзы ~ Инсулинге тәуелділік алып келуі мүмкін : а) Жұқпалы аурулар в) Инсулин рецепторының патологиясы с) инсулин антиденесін д) Диабеттің 1 жылдан артық созылуы @ а,в,с @ a,г,д @ a,в,г @ a,в,д ~ Қант диабетінің 1типі ауыратын науқаста температура жоғарылауымен жүрген кездегі көмек: @ Тәуліктік инсулин мөлшерін жоғарылату @ Инсулиннен бас тарту @ Қанттөмендеткіш препараттарды пероральды @ Тәуліктік инсулин мөлшерін төмендету @ Тамақтағы углеводтың мөлшерін азайту ~ Липогенезды стимулдайтын гормон: @ Инсулин @ Соматотропты @ Адреналин @ Глюкагон @ Тироксин ~ Ең активті инсулин стимулдайтын болып табылады: @ Глюкоза @ Аминоқышқылдар @ Бос май қышқылы @ Фруктоза @ Электролиттер ~ Созылмалы гипогликемия қайтымсыз зақымдануларға алып келеді,әсіресе: @ Орталық жүйке жүйесінде @ Миокардте @ Перифериялық жүйке жүйесі @ Гепатоциттерде @ Алдыңгы жолақты бұлшықеттерде ~ Кетоацидозды кома кезінде натрий хлорды еңгізуге көрсеткіш: @ Қанда pH 7,0 ден төмен болған кезде @ Кетоацидозды комамен барлық науқастарға бикарбонат натрий бірдей енгізіледі,ацидозға қарсы мақсатымен @ Қанда pH 7,36 дан төмен болған кезде @ Ми ісінуі басталу кезінде @ Қосалқты лактоацидоз ~ Қант диабетінің 1типінде диетасындағы көмірсу,ақуыз,майдың қатынасы: @ Ақуыз 16,көмірсу60,май 24 @ Ақуыз 25,көмірсу40,май 35 @ Ақуыз 30,көмірсу30,май 40 @ Ақуыз 10,көмірсу50,май 40 @ Ақуыз 40,көмірсу30,май 30 ~ Қант диабетімен аурыған науқастың диеталық калориясы байланысты негізделеді: а) табиғи дене салмағына байланысты, б) идеальды дене салмағына, в) физикалық салмақ, г) жасы, д) қосалқы ауру ЖҚТ @ б,в @ а,г @ а,в,г @ а,в,г,д @ а,в ~ Бір жылға жетпей қант диабетімен аурыған науқастың инсулинге талабы: @ 0,5 Ед идеалды масса кг.ға @ 0,1 Ед физикалық масса кг.ға @ 0,7 Ед физикалық масса кг.ға @ 0,9 Ед физикалық масса кг.ға @ 1,0 Ед физикалық масса кг.ға ~ Қант диабетінің 1типінің 1жылдан артық созылуы немесе нефропатияның болмауы кезіндегі инсулинге тәуелділіктің орташа тәуліктік дозасы. @ 0,6-0,7 ЕД нақты дене массасына @ 0,1-0,2 ЕД нақты дене массасына @ 0,3-0,4 ЕД нақты дене массасына @ 0,5-0,6 ЕД фактілік дене массасына @ 0,9-1,0 ЕД нақты дене массасына ~ Қант диабетімен аурыған науқастар диетасында шектеусіз турде қолдануға болады: а) картофель, б) қияр, в) май, г) салат, д) сүт @ б, г @ а,б @ а,б,г @ а,д @ а,г ~ Қант диабетінің компенсациялық сатысын анықтау кезінде динамикалық тексерудің сенімді көрсеткіші. @ гликозирленген гемоглобин @ С пептид @ орташа тәуліктік гликемия @ гликемия амплитудасының орташа ауытқуы @ Қандағы контринсулярлы гормонның мөлшері ~ Инсулин бөлінуінің механикалық әсері а) белок синтезінің және аминқышқылының утилизациясының күшею процессі. в) гликогенолиздің күшеюі с) липолиздің тежелуі д) глюконеогенездің күшеюі @ а, в @ в,с.д @ а,с,д @ а,в,с @ в,д ~ Инсулинге тәуелді қант диабетімен қосалқы бүйрек патологиясы бар науқастарға қант төмендеткіш препарат тағайындалады: @ Глюренорм @ Манинил @ Хлорпропамид @ Диабетон @ Адебит ~ Науқас 56жаста. Қант диабетімен 2 типімен зардап шегеді.Диабет диета және глюренорммен компенсацияланған.Науқасқа калькулезды холецистит бойынша операция жасалуы керек. Гипогликемиялаушы терапияның тактикасы: @ Монокомпонентті инсулинді препараттарды тағайындау @ Алдыңғы емді семаны тағайындау @ Глюренормнан бас тарту @ Преднизолонды қосу @ Манинилді тағайындау ~ Асқынбаған қант диабетінің 1типі симптомдарына тән: а) полиурия, б) жараның толық жазылмауы, в) жүрек аймеғындағы қатты ауру сезімі, г) полидипсия, д) астеникалық синдром @ a,б,г,д @ a,г @ a,д @ в,д @ а,г,д ~ Қант диабеті кезінде бүйректің спецификалық зақымдану синдром атауы: @ Киммелстил-Уилсон @ Менкеберга @ Мориака @ Нобекур @ Сомоджи ~ Гипогликемияға әкеп соғуы мүмкін себептер:а) инсулиннің үлкен дозасы,б) рациондағы нан бірліктерінің тетіспейтін мөлшері,в) инсулин дозасын жетіспеушілігі,г) алкоголь қолдану,д) физикалық ауырлық @ А,б,г,д @ А,б,д @ Б,в,г @ А,г @ Б,в,д ~ Қарт жастағы науқастарда ауыр гипотиреоз кезінде жүргізіледі: @ L-тироксиннің аз дозасымен емдеуді бастау @ Санаторияға бальнеологиялық емге бағыттау @ L-тироксиннің глюкокортикоидпен жабылған үлкен дозасымен емдеуді бастау @ Диуретиктер та0ғайындау @ Гипотиреозды емінен бас тарту ~ Қателіктен тағайындалған L-тироксин ен бірінші әкеп соғады: @ Тиреотоксикоз @ Етеккір циклының бұзылуы @ Брадикардия @ Бедеулік @ Электролиттердің бұзылысы ~ Қалқанша безінің "суық торабы" - @ Изотоптарды өзіне сіңірмейтін торап @ Радиоактивті өзіне көп мөлшерде сіңіретін торап @ Стимуляциялық торапты гормоннан кейін радиоактивті изотопты өзіне сіңіретін торап @ Қалқанша безінің эктопированды түрі ~ Мерказолилды қабылдауға абсолютты қарсы көрсеткіш: @ Агранулоцитоз @ Жүктілік @ Йодтекті препараттарға аллергиялық реакциялар @ Гиповолемия @ Қарттық жас ~ Ауыр гипотиреозбен стенокардияның екінші функциональды классының байланысына жатады: @ Емді тироксиндің аз мөлшерімен бастау @ Гипотиреоза емінен бас тарту @ ТТГ тағайындау @ Тироксиннің үлкен дозасымен емдеуді бастау @ Люголь ерітіндісінен бастау ~ Біріншілік гипотиреозде қанда байқалады: @ ТТГ-ң жоғары дәрежесі @ ТТГ-ң төменгі дәрежесі @ ТТГ-ң қалыпты дәрежесі @ ТТГ-ң болмауы @ ТТГ-ң зертханалық маңызы жоқ ~ Науқаста орташа дәрежедегі диффузды токсикалық зоб. Тағайындалған емі:10 мг мерказолил күніне 3рет,20 мг обзиданмен күніне 3 рет,1 мг.фенозепаммен тәулігіне 2 рет. Терапия кезінде жағдайы анағұрлым жақсарды,бірақ лейкопения дамыды . Лейкопенияның даму себебі: @ Мерказолилді қабылдаудан @ Фенозепам қабылдаудан @ Обзиданның үлкен дозасы @ Алдағы аурудың өршуі @ Обзиданның төмен дозасы ~ Көкірек арты зобының белгілері: а) кеуде рентгенограммасында кеңірдекті ауыстыру, б) мойын веналарының кеңеюі, в) ентігу г) беттің ісінуі @ а,б @ а,в @ а,г @ в,г @ б,г ~ Орталық семіздік,артериальды гипертония,қарынның май басуы,сонымен қатар науқастың терісінде аздап гиперпигментация,плазмада АКТГжоғары дәрежеде болуы мүмкін,бұл. 1.Әлументарлық семіздік,2.Конн синдромы,3.Гипоталамустық синдром,4.Иценко-Кушинг ауруы,5.Аддисон ауруы.Дұрыс жауапты таңдаңыз. @ 3,4 @ 1,4 @ 2,4 @ 2,3 ~ Науқас жүйелі қызыл жегімен ауруына байланысты 3 ай бойы дексаметазоннын тәулігіне 2,5 мг дозасын қабылдайды.Бүйрекүстіндегі кортизолдың шығарылымы: @ Төмендеген @ Жоғарылаған @ Өзгеріссіз @ Синактенмен сынауға алған кезде бұзылысты байқауға болады @ Жартылай ыдырау мерзімін төмендеуі ~ Дифференциальды диагностика үшін дексаметазонды сынама жасалады: @ Кушинг синдромы және ауруы @ Гипоталамикалық және Кушинг синдромы @ Семіздік және Кушинг синдромы @ Қалып және Кушинг синдромы @ Семіздік және гипоталамикалық синдром ~ Екіжақты бүйрекүстілік гиперплазияны шақырады: @ АКТГ секрециясының жоғарылауы @ кортиколиберин секрециясының жоғарылауы @ АКТГ секрециясының төмендеуі @ ТТГ секрециясының жоғарылауы @ Соматостатин секрециясының жоғарылауы ~ Глюкокортикоидтардың биологиялық әсері: а) бүйрек каналының дистальды бөлігінде калийдің реабсорбциясының жоғарылауы, б) асқынуға қарсы әрекет, в) катаболикалық әсер, г) перифериялық тінде глюкозаның тазарылуының төмендеуі, д) бауырда глюконеогенездің белсенділігі @ Б,д @ А,д @ Б,г @ А,г,д @ Б,в,д ~ Иценко Кушинга ауруының негізгі патогенезі болып: @ Гипоталамо-гипофизарлық жүйенің және кортикостероид сезімталдығының төмендеуі(«қайтымды байланыс» системасындағы –өзгеріс ) @ Кортикостероидтердың катоболикалық әсері @ Кортиколиберин секрециясының бұзылуы байланысты АКТГ дәрежесінің төмендеуі @ Электроидты бұзылыстардың дамуы @ Микроаденом гипофизінің АКТГ секрециясының жоғарылуының даму сатысы ~ Жіті бүйрекүсті жетіспеушілігіне жатады: а) Қызба б) Іштің ауруы в) Жүрек айну г) Артериальды гипертензия @ а,б,в @ а,в,г @ б,г @ б,в @ а,г ~ 60 жастағы әйел шөлдеуге, полиурия, арықтау, іштің ауруы, түнде терлеуге шағымданады.АҚ 185/105 мм.рт.ст. көктамыр ішіне тропофенді 10 мг енгізгеннен кейін 70/40 мм.рт.ст. Тәуліктік ВМК экскрециясы зәрмен 50 мкмоль(норма 2,5-3,8). Болжам диагноз: @ феохромоцитома @ Иценко-Кушинг синдромы @ Иценко –Кушинг ауруы @ Климактериялық невроз @ Вегетососудистая дистония ~ Гипертониялық аурулардың феохромоцитомадан ерекшелігі: а) Көбіне жас адамдарда дамиды. в) Гипотензивті терапияның эффетивті болмауы с) Гипертониялық криздің дене қысымының жоғарлауымен көрінуі д) Зәрде катехоламиндер мен ванилиндамидальлды қышқылдардың жоғарлауы. е) Ортостатикалық гипотензия @ а,в,с,д,е @ а,в,с @ в @ д,е @ в,с,д,е ~ Аддиссоникалық кризға жататындар: а) тоқтаусыз құсу, б) АҚ төмендеуі, в) прострация, г) ацетонурия @ а,б,в,г @ а,б,в @ б, в,г @ а,б,г @ a, в, г ~ Аддиссон ауруында теріде пигментациялардың болуы кезінде дифференциальды диагностика жүргізіледі: а) диффузды токсикалық зоб, б) гемохроматоз, в) пеллагра, г) склеродермия @ а,б,в,г @ б @ в,г @ а,б,в @ а,в ~ Гипофизарлы нанизмның емінде қолданатын соматотропты гормонның дозасы: @ 6-12 ЕД аптасына @ 1,5-2 ЕД аптасына @ 40 ЕД аптасына @ 18 ЕД аптасына @ 20 ЕД аптасына ~ Қант диабетінің 1-типінің этилогиялық фаторлары . а) Семіздік б) Бетта -жасушасының вирустық зақымдануы. в) Ұйқы безінің жарақаты. г) Психикалық жарақат. д) Лангерганс аралшықтарының инсулин дамуымен жүретін аутоиммундық бұзылысы. @ б,д @ а,г @ б.в.д @ б.в.г @ а,г ~ Инсулин препараттарының ішінде ең ұзақ әсер ететін препарат @ Лантус @ Актрапид @ Монотард @ Протофан @ Хумулин П ~ Қант төмендетуші препараттардың ішінде анорексогенді әсер көрсететіні. @ метформин @ глибенкламид @ акарбоза @ глюренорм @ амарил ~ Инсулин – ақуызды молекулалар массасымен: @ 6000 @ 20 000 @ 3000 @ 8000 @ 4000 ~ Иценко-Кушинг ауруымен ауыратын науқастардағы стероидты миопатияның негізгі себебі: @ Гиперкортицизм және гиперкальциемия @ Гиперандрогения @ АКТГ гиперсекрециясы @ Гиперальдостеронизм @ Гипоальдостеронизм ~ Иценко-Кушинг ауруындағы “ стероидты диабет” даму себебі: @ Глюконеогенез активациясы @ Полиолды жолмен глюкоза утилизациясының төмендеуі @ Глюкоза активациясы @ Липолиз стимуляциясы @ Липогенез активациясы ~ Адренокортикотропты гормонның гиперпродукциясы байланысты Аддисон, Иценко-Кушинг ауруы ,Нельсон синдромының жалпы клиникалық симптомы: @ Тері гиперпигментациясы @ тері стрии @ ортостатикалық гипотония @ аменорея @ гипергликемия ~ Иценко-Кушинг ауруы емінде хлодитанның терапиядағы оптимальды дозасы: @ 4-6 г/тәулігіне @ 1,5 г/тәулігіне @ 12 г/тәулігіне @ 75 г/тәулігіне @ 8 г/тәулігіне ~ Эндокриндік аурулар емінде қолданатын дофаминдік рецептор стимуляторы болып табылатын препарат: @ Бромкриптин @ Хлодитан @ Дексаметазон @ Ориметен @ Гексазон ~ Біріншілік компенсирленбеген гипотиреозда жоғарылайтын гормон: @ Пролактин @ Кортизол @ АКТГ @ Инсулин @ Соматотропты гормон ~ Гипофизарлы нанизмның емінде қолданатын соматотропты гормонның дозасы: @ 6-12 ЕД аптасына @ 1,5-2 ЕД аптасына @ 40 ЕД аптасына @ 18 ЕД аптасына @ 20 ЕД аптасына ~ Экзогенді конституциональді семіздіктің клиникалық көріністері: @ Майдың біртекті орналасуы,гипертензия @ Диспластикалық семіздік,жыныстық жетілу бұзылысы @ Майдың біртекті орналасуы,тері гиперпигментациясы @ Диспластикалық семіздік, майдың біртекті орналасуы @ Диспластикалық семіздік, гипертензия ~ Пубертатты периодта гипоталамикалық синдромға тән симптомдар: @ Семиздік,стрии,гипертензия @ Семіздік,жыныс жетілу тездетілуі @ Семиздік,стрии, гиперпигментациясы @ Семиздік, дислипопротеинемия,гипертензия @ Жыныстық тез жетілу,тері гиперпигментациясы ~ Сцинтиграфия негізгі анықтау үшін қолданылады @ Қалқанша безінің токсикалық аденомасы @ Жеделдеу тиреоидитте @ Хашимото зобы @ Қалқанша безі ісігі @ ДТЗ ~ Қалқанша безі ісігін анықтауда ақпаратты әдіс: @ Қалқанша безінің тонкоигольді аспирациялық биопсиясы @ Қалқанша безі сцинтиграфиясы @ Пальпациялық тексеру @ Қалқанша безін УДЗ арқылы тексеру @ Қалқанша безін КТ мен тексеру ~ Ұзақ уақыт қант диабетімен ауыратын науқастардағы соқырлық себебі: @ Пролиферирленген ретинопатия @ Глаукома @ Катаракта @ Көру нерві атрофиясы @ Автономды нейропатия ~ При тиреотоксическом кризе противопоказано @ Назначение радиоактивного йода @ Инфузии большого количества жидкости, электролитов @ Плазмоферез и гемосорбция для выведения из плазмы тиреоидных гормонов в крови @ Использование бета-адреноблокаторов @ Применение препаратов неорганического йода ~ Науқас 40 жаста. Жаурағыштыққа,ұйқашалдыққа,іш қатуға шағымданады. Обьективті тексеру кезінде –қалқанша без ұлғайған және біріншілік гипотиреозға күманданды.Осы диагнозды нақтылау үшін қолданылады: @ ТТГ дәрежесін анықтау @ Қалқанша без сцинтиграфиясы @ Қандағы кальций дәрежесін анықтау @ Т3 дәрежесін анықтау @ Т4 дәрежесін анықтау ~ Науқас 30 жаста. ҚД нің I типімен азап шегеді,инсулин қабылдағаннан соң 3сағаттан кейін коматозды жағдай анықталды. Бірінші қажеттілік: @ 20 мл -40% глюкоза ерітіндісін енгізу @ ЭКГ түсіру @ 5%глюкоза ерітіндісін енгізу @ Инсулинді (10-20 ЕД) енгізу @ Креатинин,электролиттер,глюкоза дәрежесін анықтау ~ Науқастың зәрінде глюкозурия пайда болған кезде бірінші орында анықтау қажет: @ Аш қарынға таңертең қандағы глюкозаны анықтау @ Глюкоза тәуелді тест жүргізу @ Сульфанилмочевина препараттарын енгізу @ Көмірсуларды қабылдауды шектеу @ Базальды инсулин дәрежесін анықтау ~ Ерте жыныстық дамуға тән гормональды өзгерістер: @ ЛГ,ФСГ және жыныстық гормон жоғарылауы. @ ЛГ жоғарылауы,ФСГ және жыныстық гормондар төмендеуі. @ жыныстық гормон жоғарылауы,ЛГ,ФСГ төмендеуі @ СТГ жоғарылауы, жыныстық гормон төмендеуі. @ ПРЛ жоғарылауы, жыныстық гормон төмендеуі. ~ ҚД нің I типінде базальды инсулиннің дозасын жоғарылатуға абсолютті көрсеткіш: @ Ашқарынға және кешке гликемияның жоғарылауы @ Ашқарынға гликемияның жоғарылауы @ Жоғары препандиальды гликемия @ Ұйқа алдында жоғары гликемия ~ Диагноз Қант диабеті гликемиялық көрсеткішке байланысты қойылады: @ Аш қарынға гликемия 6,1 ммоль/л @ Аш қарынға гликемия 5,5 ммоль/л бірақ 6,1 @ Аш қарынға гликемия 5,6 ммоль/л @ Тамақтанғаннан 2 сағаттан соң гликемия 7,8 ммоль/л @ Тамақтанғаннан 2 сағаттан соң гликемия 8,1 ммоль/л ~ Қант диабетінің бірінші типінде ашқарынға гипергликемия байқалады. @ Орташа әсер етуші инсулиннің жалғаспалы артық болуы @ Түскі уақыттан алдынғы тез әсер етуші инсулиннің артық болуы @ Таңертеңгіліктен алдынғы тез әсер етуші инсулин жетіспеушілік @ Түскі уақыттан алдынғы қысқа әсерлі инсулиннің артықтығы @ Таңертеңгілітен алдынғы тез әсер етуші инсулиннің артық болуы. ~ Кетоацидозды кома кезінде натрий бикорбанатын енгізуге көрсеткіш: @ Қандағы PH 7,0 төмен болған жағдайда @ Кетоацидозды комада жатқан науқастардың барлығына енгізіледі,ацидозға қарсы мақсатпен @ Қандағы PH 7,36 төмен болған жағдайда @ Ми ісігі басталған ауқытта @ Лактоацидозбен қосарланғанда ~ Глюкозаға толеранттылықтың бұзылуымен артық салмағы бар науқастарға ұсынылады: @ Акарбоза @ Гликлазид @ Репаглинид @ Глимепирид @ Глулизин ~ Нейропатиялық язваның экссудациялық фазасында жергілікті ем: @ Хлоргексидин биглюконат ерітіндісін @ Брилиантты көк ерітіндісін @ Перекис водород ерітіндісі @ Ихтиол мазі @ Вишневский линименті ~ Кетоацидоздық және гиперосмолярлық кома арасындағы ортақ белгілер. @ Гипергликемия @ Қанда сүт қышқылының жоғарлауы @ рН-тың қандағы төмен дәрежесі @ Қан осмолярлығының жоғарлауы. @ Қандағы калий және натрийдің бірден жоғарлауы ~ Инсулин секретциясын стимулдамайтын дәрілік заттар. @ Пиоглитазон @ Гликлазид @ Глимепирид @ Репаглинид @ Глипизид ~ Гипертриглицеридемияға алып келеді: @ Гиперинсулинемия @ Гипоинсулинемия @ Гиперпаратиреоидизм @ Гипергонадотропинемия @ Гипертиротропинемия ~ Қантсыз диабеттің себебі: @ Дефицит АДГ (антидиуретикалық гормон) @ Гонадотропиндердің артық жиналуы @ Пролактин жетіспеушілігі @ СТГ жетіспеушілігі(соматотропты гормон) @ АДГ артық жиналуы ~ 1 типті қант диабеті кезінде жасөспірімдерде ашқарынға гипергликемия туындайды. @ "танертеңгілік" синдромы @ түск іуақыттан алдыңғы тез әсеретуші инсулин жетіспеушілігі @ таңертеңгіліктен алдыңғы тез әсеретуші инсулин жетіспеушілігі @ таңертеңгіліктен алдыңғы тез әсеретуші инсулиннің артық болуы @ түскі уақыттан алдыңғы қысқа әсерлі инсулиннің артықтығы ~ Сульфаниламидтердің қант төмендетуші әсері негізделген. @ бетта клеткаларында инсулин секрециясының күшеюі @ бауырлық глюконеогенездің қысымға түсуі @ эндогенді инсулин әсерінің жақсаруы @ ішектерде глюкоза реабсорбциясының баяулауы @ глюкогон секрециясының баяулауы. ~ Бүйрекүсті безі қыртысының дисфункциясы туа пайда болған верильді формасындағы сүйек жасы : @ жеке куәліктен озық @ жеке куәліктен бірдей @ жеке куәліктен қалық @ өзгермейді @ барлығы болуы мүмкін ~ ВОЗ кеңесі бойынша йододефицит кезінде индивидуальды профилактика: @ Калий йодид @ Левотироксин @ Қосымша астық @ Витамин В тобы @ Йодсақтаушы поливитаминдер ~ Ұзақ уақыт гипогликемия қайтымсыз зақымдануға алып келеді,әсіресе: @ Орталық жүйке жүйесіне @ Миокардта @ Перифериялық жүйке жүйесін @ Гепатоциттерде @ Көлденең бұлшықетте ~ Альдостерон секрециясының жоғарылауында рецепторларға тікелей әсер етеді: @ Ренин @ Ангиотензин 1 @ Дезоксикортикостероид @ Ангиотензин 2 @ Прогестерон жүктеу/скачать 454 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|