Бөлгіш трансформатор - бұл бастапқы орамасының екінші орамаларға электрлік түрде қосылмаған трансформатор. Электр қуатын оқшаулау трансформаторлары оқшаулау зақымдануы жағдайында қуатқа ұшырауы мүмкін кездейсоқ мезгілде жер бетіне тиетін және тірі бөлшектер немесе өткізбейтін бөліктермен бірге электр желілерінің қауіпсіздігін жақсартуға арналған. Сигналды бөлу трансформаторлары электр тізбектерінің гальваникалық оқшаулауын қамтамасыз етеді.
17. Ажыратқыш – тізбекті кез келген режимде ажырататын коммутациялық аппарат. Жоғарғы кернеулі ажыратқыштар жоғары кернеулі эдлектр тізбегін қосуға және ажыратуға, сондай–ақ қысқа тұйықталу кзінде ажыратуға арналған. Бұл өндірістік типтерінде түйіспелерінің (контактыларының) арасында өте күшті ұшқын пайда болмас үшін түйіспелері майдың ортасында тұрады. Апаттық жағдай туғанда автоматтв түрде кернеуден ажыратып тастайтын ажыратқыштар да бар. Жай ажыратқыштарды біз қолмен іске қосатын болсақ, автоматты ажыратқыштардың жұмысына тек ол жұмыс істемей қалғанда, яғни істен шыққанда болмаса, адам араласа алмайды.
Жұмыс кернеуі 1 кВ-қа дейін болатын қондырғыларда жұмыс режимінің бұзылуы салдарынан оларды бүлінуден сақтау үшін осы автоматты ажыратқыштарды қояды. Электротехникалық автомат дегеніміз осы болып табылады. Еритін қорғағыштар электр қозғалтқыштары мен басқа да өндірістік құрылғыларды қысқа тұйықталу токтарыныа қорғайды, бірақ ұзақ уақытқы ауыр жүктемелерден қорғай алмайтындығы себепті қуаты жоғары электротехникалық құрылғыларда еритін қорғағыштармен бірге максималды автоматты ажыратқыштар қолданылады.
18. Май бактарының автоматты ажыратқыштарында доғаны сөндіру және ток өткізетін бөлшектерді оқшаулау үшін май қолданылады. 10 кВ-қа дейінгі кернеуде (35 кВ-қа дейінгі ажыратқыштардың кейбір түрлерінде) коммутатордың бір резервуары бар, онда барлық үш фазаның контактілері бар, жоғары кернеуде әрбір фразаның өз резервуары бар. 6 - 10 кВ қондырғыларында майлы ажыратқыштар ВМБ-10, ВМЭ-6, ВМЭ-10, ВС-10 қолданылды, олар майы аз және газ оқшауланған ажыратқыштармен ауыстырылды.
Кернеуі 35 кВ және одан жоғары сыртқы қондырғыларда резервуарлы май ажыратқыштары қолданылды. Олар дизайнның қарапайымдылығымен ерекшеленді, бұл олардың қазіргі уақытта кеңінен қолданылуын анықтады. Ең қарапайым қосқыштан айырмашылығы, оларда арнайы құрылғылар бар - сөндіру камералары.
Жұмыс принципі бойынша доға сөндіргіш құрылғыларды үш топқа бөлуге болады:
1) доғада бөлінетін энергия есебінен доға аймағында жоғары қысым мен газдың жоғары жылдамдығы пайда болатын автоүрлеумен;
2) май арнайы гидравликалық механизмдердің көмегімен жарылған жерге айдалатын мұнайды мәжбүрлеп айдаумен;
3) доға магнит өрісінің әсерінен тар арналар мен ойықтарға жылжитын майдағы магнитті сөндірумен.
Ең тиімді және қарапайым - бұл автоматты үрлеуі бар доғалық сөндіру құрылғылары. Айта кету керек, автоүрлеуі бар құрылғылар неғұрлым тиімді жұмыс істейді, соғұрлым доғадағы ток соғұрлым көп болады. Кішігірім токтарды өшірген кезде газ қысымы шамалы болып шығуы мүмкін, нәтижесінде жарылыс энергиясыз болады, бұл доғаны сөндірудің кешігуіне әкеледі. Осы себепті кейбір өздігінен үрленетін сөндіргіш құрылғылар шағын ағындарды демпфациялауды қамтамасыз ететін майды мәжбүрлеп жарумен толықтырылады.
25. Электр доғасы. Доғаны сөндіру амалдары.
Электрдоғасы (Электрическая дуга) — екі электрод аралығында ауа арқылы электр тоғының тұрақты өтуі нөтижесіне қалыптасқан жалындау. 1802 ж. проф. В.В. Петров (Санкт-Петербург) ашқан. Ол қуатты гальваникалық элементпен нәрлендіріп, екі көміртекті электрод аралығында ауа арқылы электр тоғының тиянақты өтуін, нотижесінде жоғары температуралы жалындау қалыптасқанын ашқан. Жалынның сырт пішіні доғаша иіліп келген. Осыған орай В.В.Петров бұл жаңа физикалық құбылысты "электр доғасы" деп атапты және осылай аталу техникалық ұғым ретінде қалыптасқан.
Түрлері
Жанама әсерлі электрдоғасы (Электрическая дуга косвенного действия) — доға екі электрод аралығында жалындатылады, ал пісірілетін бұйым электр желісіне қосылмаған, алайда дога жылуы мен пісіру темпетурасына дейін қыздырылады.
Тікелей әсерлі электрдоғасы (Электрическая дуга прямого действия) — аралығында доға жалындайтын екі электродтың біреуі пісірілетін металл болып келген электр желісінде қалыптасқан доға, Тікелей әсерлі электрдоғасы деп аталады.[1]
Жоғары ток немесе кернеу үзілген кезде, an доға жасалады. Доғаның ұзындығы кернеуге пропорционалды, ал қарқындылығы (немесе жылу) токқа пропорционалды. Бұл доға контактілер арасындағы алшақтық тағы да тізбектегі кернеуге төтеп бере алатындай етіп басқарылуы керек, салқындатылып, сөндірілуі керек. Әр түрлі ажыратқыштар қолданылады вакуум, ауа, оқшаулағыш газ, немесе май доға ортада пайда болады.
Доғаны сөндіру үшін әртүрлі әдістер қолданылады, оның ішінде:
Доғаны ұзарту немесе бұру
Қарқынды салқындату (реактивті камераларда)
Жартылай доғаларға бөлу
Нөлдік сөндіру (контактілер нөлдік ток өткелі кезінде ашылады Айнымалы толқын формасы, ашылған кезде жүктеме тогын тиімді түрде бұзбайды. Нөлдік қиылысу сызық жиілігінен екі есе көп болады; яғни 50 Гц секундына 100 рет және айнымалы токтың 60 Гц үшін секундына 120 рет.)
Қосылу конденсаторлар контактілермен параллель Тұрақты ток тізбектер.
Ақырында, ақаулық жағдайы жойылғаннан кейін, үзілген тізбектің қуатын қалпына келтіру үшін контактілерді қайтадан жабу керек.Энциклопедия site:wikidkk.icu
26. Қосалқы станция дегеніміз не, олардың тағайындалуы және классификациясы.
Электр энергиясын тарату, тасымалдау және түрлендіруге арналған электр
қондырғысын қосалқы станция деп атайды. Ол трансформаторлардан, тарату
құрылғыларынан, басқару және қосалқы құрылғылардан тұрады.
Электрлік қосалқы станциялар электр энергиясын қабылдау, түрлендіру және
тарату үшін кернеу шамасының барлық деңгейінде қызмет етеді. ҚС-ның
қуаты, кернеу деңгейі электр желісінің схемасымен, сонымен қатар электр
энергиясын тұтынушылардың сипаттамасымен анықталады.
Қосалқы станцияның категориясына мыналар жатады:
1) Ұзын көп тізбекті желілердегі трансформаторсыз электр қон- дырғылары.
Бұлар беріктігін арттыратын секциялық желіге, бойлық компенсацияға
конденсаторлар орнатуға арналған. Мұндай құрылғыны секциялық қосалқы
станция деп атайды.
2) Қалалық желілер мен өнеркәсіп орындары желілеріндегі трансформаторсыз электр қондырғылары тұтынушыларға қуатты таратуға (бөлуге)
арналған. Мұндай құрылғы таратқыш қосалқы станция деп аталады.
Қосалқы станциялардың қолдану орны мен мақсатына байланысты келесі
түрлері бар:
Ақырғы(концевые);
Әуе желісіне қосылғын(ответвительные);
Аралық, өз тұтынушыларын қоректендіруге арналған;
Транзиттік;
Түрлендіруші;
Тяговые(ауырытпалықты)
2. Трансформаторлы қосалқы станция
Трансформаторлық қосалқы станциялар электр энергиясын қабылдау және
тарату үшін қызмет етеді. Электр қабылдағыштың қаншалықты қашықта
орналасқандығы және тұтынатын қуатының шамасына байланысты келесі 4
түрлі негізгі трансорматорлық қосалқы станциялар қолданылады:
Түйіндік таратушы қосалқы станция - бұл орталық қосалқы станция. Өйткені
бұл жерге негізгі энергожүйеден 110кВ-тан 220кВ-қа дейінгі кернеудегі электр
энергиясы беріледі де, трансформацияланып, терең кіріс қосалқы станцияға
35-200кВ аралығында кернеу жіберіледі. Бұл ҚС электрмен қамтамасыз
ететін кәсіпорынның сыртында, бірақ жақын аймаққа орналастырылады.
Түйіндік таратушы ҚС.
Негізгі төмендеткіш қосалқы станция - Бұл қосалқы станция 35-220кВ кіріс
кернеуіне негізделген. Оған кернеу тікелей аудандық энергожүйеден келеді
де, кернеу қатты төмендетіліп электр энергиясы кәсіпорындарға таратылады.
Негізгі төмендеткіш ҚС.
Терең кіріс қосалқы станциясы - бұл қосалқы станцияға 35-220кВ кернеу
беріледі. Бұл қарапайым коммутациялық схема негізінде құрастырылған.
Электр энергиясын негізгі энергожүйеден немесе таратқыш пункттен алады.
Терең кіріс ҚС - ы кәсіпорынның негізгі қабылдағыштарының тобын
қоректендіруге арналған.
Терең кірісті қосалқы станциялар үлкен энергосиымдылықты
кәсіпорындардың жанына орналастырылады.
Терең кірісті ҚС
Трансформаторлық пункт - бұл алғашқы кернеуі 35кВ, 10кВ немесе 6 кВ
болып, 230 және 400В кернеумен қабылдағыштарды қоректендіретін қосалқы
станция. Бұларды немесе цехтық қосалқы станция деп атайды.
Қазіргі таңда трансформаторлық пунктті
Достарыңызбен бөлісу: |