Топырақ зоналылығы мен топырақ жамылғысы көрсеткіші бойынша жіктеу.
Қазақстанның кең алқапты аумағында жазықтар мен ойпатты жерлер, биіктігі әр түрлі таулар кездеседі. Кең алқапты жерлердің табиғи, климат, топырақ жағдайлары әр түрлі, ол табиғаттың негiзгi зоналық занына байланысты. Мысалы, Қазақстанның жазық алқаптарында климаттың, топырақтың терiстiктен оңтүстікке карай өзгеруі табиғаттың көлденең зоналык заңына бағынса, таулы алқаптардағы топырак, климат жағдайларының тау етегінен, таудың биік шыңына қарай өзгеруі табиғаттың тік зоналық заңына бағынады.
Қазақстанның топырақ жамылғысы күрделі және әр түрлі. Топырақ жамылғысының зоналар бойынша таралғаны айқын байқалады. Қазақстанның жазық бөлігі аумағының 86%-ын алып жатыр. Негізінен үш топырақ зоналарына бөлінеді: қара топырақты зона (52° с.е. солтүстігінде); қара қоңыр топырақты зона (52°-48° с.е. аралығында); қоңыр, сұр қоңыр топырақты зона (48° с.е. оңтүстігінде).
