Топырақ пен литосферадағы химиялық элементтердің құрамы (%)
(А.П. Виноградова,1950)
Элемент
Литосфера
Топырақ
Элемент
Литосфера
Топырақ
О
Si
А1
Fe
Ca
Na
К
Mg
47,2
27,6
8,8
5,1
3,6
2,64
2,60
2,10
49,0
33,0
7,13
3,80
1,37
0,63
1,36
0,60
Ti
Н
С
S
Р
N
0,60
0,15
0,10
0,09
0,08
0,01
0,46
2,00
0,085
0,09
0,10
Литосферада топырақтағыдай бірінші орында оттегі, екінші кремний,
кейін алюминий, темір және т.б. Бірақ та топырақта литосферамен
салыстырғанда кӛміртегі 20 есе және азот 10 есе кӛп. Осы элементтердің
топырақта жинақталуы қҧрамында орташа 18% кӛміртегі, азот 0,3%болатын
организмдердің тіршілік барысымен тығыз байланысты.
Топырақта су қҧрамы ретінде оттегі мен сутегі кӛп, кремний кӛп
болғанымен топырақ тҥзілу мен ҥгілу процестерінің әсерінен литосфераға
қарағанда алюминий, темір, кальций, магний, натрий, калий және басқа да
элементтер аз.
Барлық топырақтар мен жыныстардың химиялық элементтерінің негізгі
кӛзі болып магмалық жыныстар саналады.
Ҥгілу мен топырақ тҥзілу процестерінің ҥзіліссіздігінен топырақтың
химиялық қҧрамы ҥнемі ӛзгеріс ҥстінде болады.
Достарыңызбен бөлісу: |