Тоталитарлық режимнің қалыптасуының объективті себебі қоғам дамуының индустриалды кезеңі болды.Бұл бұқаралық коммуникация жүйесін құруға әкелді, қоғамды ұйымдастыруды қиындатты, жеке тұлғаны жан-жақты бақылауды күшейтті.Үлкен өнеркәсіптер пайда бола бастады. Мемлекеттпен тығыз байланста болды . Мемлекетпен бірге өскен монополиялардың пайда болуы, өйткені тоталитарлық режим жан-жақты монополияға ие ең жоғарғы саты болып саналды және болды..Мемлекеттің функциялары кеңейіп, осы жалпы ұйымның өзегі тек мемлекеттік билік болуы мүмкін деген елес пайда болды. Индустрияландыру кезіңдегі малдарды тартып алу, халықтың жалақыларын тартып алу мақсаты. Бірталай реформалар шығару, заңдарды өз жақтарына ыңғайлатып алу.Қарсы шыға бастаған халықты мемлекет күшпен баса бастады. Индустриализмнің өнімі тоталитаризмнің негізін құрайтын ұжымдық дүниетаным болды, ол қоршаған әлемді басқару орталығынан, түйіндерден және бұрандалардан тұратын, ортақ мақсаттарды білдіретін біртұтас командаға бағынатын жақсы ұйымдастырылған машинамен ұсынды.
|
Тоталитарлық режимнің қалыптасуының субъективті себебі адамның әлеуметтік иеліктен шығарудың, дәстүрлі байланыстар мен діни құндылықтардың жойылуының психологиялық қанағаттанбауы болды.
Әлеуметтік иеліктен шығарылған тұлға үшін тоталитаризм психологиялық тартымдылыққа ие болды, ол уақыт пен кеңістікте маңызды: сыныпта, ұлтта, мемлекетте өзін "мәңгілік" нәрседе бекіту арқылы өмірдің мағынасыздығын жеңуге үміт берді.Басты бір адамды алсақ,оған мемлекет бір өнеркәсіптің басшылық жұмысын берет. Енді ол ойлайды(Мен мемлекетке маңыздымын деп ). Бірақ оны қолданып отырады. Өйткені мемлекет басшысы әр жерді басқара алмай отырады. Адам өзін керекті деп сезінеді. Содан ол мемлекет астына өтеді. Тоталитаризм кезеңінде жеке тұлғаның иеліктен кетуіне, сенімсіздік пен жалғыздық сезімін тудыратын халық арасында наразылықтың жоғары деңгейінің болуы. Сонымен бірге, тоталитаризмнің міндеті адамдардың сынып немесе ұлт, мемлекет сияқты "мәңгілік құндылықтарға" қосылатын сияқты көрінетін елесін жасау болды.
|
