Тренинг «Модным быть круто»
Табиғатта геотермалды энергияның өндірілуі
жүктеу/скачать 67,22 Kb.
|
гео боөж 7
- Бұл бет үшін навигация:
- Ыстық су қабаттары
- Пайдалануға қол жетімді гидрогеотермиялық ресурстар
| Табиғатта геотермалды энергияның өндірілуі
Күн сәулесі белгілі бір тереңдікте жер қойнауына әсер етуді тоқтатады. Осы кезден бастап топырақтың температурасы осы тереңдік өскен сайын көтеріледі. Яғни, ол жер магмасына жақындаған сайын, жер қойнауы да ыстық болады. Вулканикалық белсенділігі бар немесе тектоникалық плиталардың үлкен қозғалысы бар жерлерде Жер магмасының қызуы үстірт болады. Бұл жерлерде балқытылған немесе ыстық құрғақ жыныстардың аудандары мол. Магмадан шыққан жылу жер асты суларының температурасын көтеріп, бу шығарады. Бұл процесс үшеуін шығарады су қоймаларының немесе геотермалды су қоймаларының түрлері: көздер, сулы қабаттар және құрғақ су қоймалары. Жылу көздері: олар су немесе бу су бетіне көтеріліп, гейзерлер мен ыстық бұлақтар деп аталатын құбылыстар тудырғанда пайда болады. Ыстық су қабаттары: олар жер қыртысында сақталатын ыстық су шөгінділері. Құрғақ өрістер: олар ыстық құрғақ жыныстардан және басқа балқытылған материалдардан түзіледі. Пайдалануға қол жетімді гидрогеотермиялық ресурстар: термалды сулар, бу-су қоспалары және құрғақ бу. Негізгі энергетикалық көрсеткіш бойынша-температуралық термалды сулар жоғары потенциалды (100 ºC жоғары), орташа потенциалды (70-100 ºC) және төмен потенциалды (70 ºC төмен) болып бөлінеді. Рифт пен жанартау аймақтарының жоғары потенциалды сулары үлкен энергетикалық құндылыққа ие екені анық. Гидротермиялық ресурстардың негізгі қорлары қабаттық артезиан бассейндерімен байланысты. Қол жетімді геотермалдық энергияның континенттерде таралуы өте біркелкі емес және негізінен белгілі бір аудандардың құрылымдық-тектоникалық жағдайларына байланысты. Геотермалдық энергияны қолданудың ең кең таралған және тиімді салалары-электр энергетикасы, өнеркәсіп, ауыл шаруашылығы салаларындағы объектілерді жылыту, ыстық және техникалық сумен жабдықтау. Оңтайлы энергетикалық әсерге белгілі бір жылу жүйелерін құру және температураның төмендеуін арттыру арқылы қол жеткізуге болады. Мысалы, Исландия астанасы Рейкьявиктің тұрғын және өндірістік нысандары негізінен геотермалдық сулардың энергиясымен жылытылады. 1-суретте 2010 жылдан 2019 жылға дейін геотермалдық энергетика қуатының өсуін көрсететін диаграмма көрсетілген. 1 сурет — 2010-2019 жылдар аралығында геотермалдық энергетика қуатын дамыту диаграммасы.[2] Диаграмма бойынша әлемде геотермалдық электр станцияларының қуаттылығының біртіндеп артуы байқалады. Осылайша, соңғы онжылдықта станциялардың қуаты 3939 МВт – қа өсті (2010 ж. – 9992 МВт, 2019 ж. - 13991 МВт, бүкіл әлем бойынша жаңартылатын энергияның жалпы қуатының шамамен 0,55%). 2019 жылы геотермалдық электр станцияларында жалпы 85978 ГВт*сағ электр энергиясы өндірілді. Геотермалдық электр энергиясының ең ірі өндірушісі АҚШ болып табылады, оның геотермалдық электр станцияларының жалпы қуаты 2550,3 МВт құрайды (2- суретті қараңыз). 2 сурет — 2019 жылға арналған геотермалдық электр станцияларының жиынтық қуаты бойынша елдердің рейтингі[2] Айта кету керек, "Оклария IV" деп аталатын ең үлкен және ең қуатты геотермалдық электр станциясы Кенияда орналасқан. Бұл станцияның қуаты-140 МВт. жүктеу/скачать 67,22 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|