Учебно-методический комплекс Мамандық /Специальность 0105000 «Бастауыш білім беру»
жүктеу/скачать 1,03 Mb.
|
anatomiya platonus zhbb umk 3
- Бұл бет үшін навигация:
- Қанның артериялық қысымы. қанның тамырлармен қозғалуы Қанның артериялык қысымы.
| Қанайналым сызбанұсқасы
Осыдан кейін артерия қаны венаға жиналады да, өкпенің төрт венасы (әр өкпеден екі- екіден) арқылы сол жақ жүрекшеге құйылады. Бұл жерде қанайналымның кіші шеңбері аяқталады. Сонымен, қанайналымның кіші шеңберінің артериясында вена қаны, венада артерия қаны ағады. Қанның оң жақ қарыншадан өкпеге, одан сол жақ жүрекшеге қозғалуы өкпе немесе қанайналымның кіші шеңбері деп аталады. Қанның артериялық қысымы. қанның тамырлармен қозғалуы Қанның артериялык қысымы. Қан жүректің ырғақты (ритм) жұмысының нәтижесінде тамырлармен қозғалады. Қарыншалардың жиырылуы кезінде қан қысым арқылы қолқа мен өкпе артериясына түседі. Бұл жерде ең жоғары қысым дамиды - 150 мм сын. бағ. Қан артериямен қозғалған сайын қысым 120 мм сын. бағ. дейін төмендейді, капиллярда 22 мм. сын. бағ. болады. Ең төмен қысым венада, ол 5 мм сын. бағ. тең. Бұл қанның тамырлармен қозғалғанда қан бөлшектерінің тамыр қабырғасына және бір-біріне үйкелуі салдарынан пайда болатын кедергіні жоюымен түсіндіріледі. Қан жоғары қысым аймағынан төмен қысым аймағына ағады. Артериялық қысым -артерияда қан тудыратын қысым; жүрек жұмысы кезінде қанның тамыр қабырғасына түсіретін қысымы. Қан қысымы жүрек циклінің әр түрлі кезеңдерінде өзгереді. Ең көп қысым қарыншалар жиырылған кезде, ал ең аз қысым жүрек жалпы босаңсығанда болады. Олардың арасындағы айырмашылық тамыр соғуының (пульстік) қысымы деп аталады. Артериялық қысым жүрек-тамыр жүйелері жұмысының маңызды көрсеткіштерінің бірі болып табылады. Қысым өзгерген кезде жүрекке жүктеме, сондай-ақ ұлпаларды қанмен қамтамасыз ету деңгейі өзгереді. Адамның артериялық қысымын тонометр арқылы өлшейді. Дені сау адамның ең көп қысымы 100 -120 мм сын. бағ., ал ең аз қысымы 70-80 мм сын. бағ. құрайды. Қан қысымының 150 мм сын. бағ. артуы гипертония деп аталады. Бұған жүйке жүйесінің зорығуы, қажу, эмоциялық күйзеліс және т.б. себепші болады. Гипертонияның алдын алу үшін тамақтану және ұйықтау режімін қадағалап, жұмыс пен демалысты кезектестіріп, салауатты өмір салтын сақтау керек. Иық артериясында қысымнын 70-80 мм сын. бағ. дейін төмендеуі гипотония деп аталады. Бұл — адам өміріне қауіпті, организмнің әлсіреген іс-әрекетінің көрсеткіші болып табылады. Тамырдың соғуы — жүрек әрбір жиырылғанда пайда болатын артерия қабырғасының ырғақты тербелісі. Тамырдың соғуы бойынша жүректің 1 минуттағы жиырылу санын анықтауға болады. Тамырдың соғу толқынының артериямен таралу жылдамдығы, шамамен, 10 м/с құрайды. Тамырдың соғуы кәрі жілік артериясынан, табанның сырт жағындағы артериядан оңай сезіледі. Ересек адамда тамырдың соғу жиілігі тыныштық кезінде минутына 60 соққы құрайды және дене еңбегіне, эмоциялық жай-күйіне байланысты. Жүректің әр түрлі аурулары кезінде аритмия — тамырдың соғуында ырғақсыздық байқалуы мүмкін. жүктеу/скачать 1,03 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|