86
және қалауға беріктік беретін басқа да материалдар қосылған әктас
ерітінді пайдаланылды.
Ертедегі Роман ғибадатханалары ағаш фермалармен жабылды
және жазық аспалы төбелері болды. Бұл конструкцияларды кейде
доғалы маңдайшалармен бекітті. Бас астаукеңістіктердің кейіннен
пайда болған цилиндр тоғыспалары жарықты нашарлатты, сондықтан
солтүстік аудандарда оларды төрттаған тоғыспалармен алмастырды.
Сонымен қатар желкенді және иілген тоғыспалар да қолданылды.
Конструкциялардың толық бітпегендігінен және тәжірибенің
жоқтығынан тоғыспалар жиі құлап жатты. Бас астаукеңістік пен
көлденең кеңістік қиылысына тұрғызылған күмбездер желкендер
мен өтпетоғыс көмегімен төрт қырлы негізге сүйеп қойылды.
Роман ғибадатханасының конструктивтік-жоспарлы ұяшығы
астаукеңістіктің төртбұрышты кесіндісінен тұратын тоғыскеңістік
төрттаған немесе цилиндр тоғыспамен жабылды.
Беріктік пен орнықтылықты көтеруге тоғыспалардың
қаңқалы конструкциясы да мүмкіндік туғызды. Тоғыспалар
әшекейқабырғалармен бекітілді. Қабырғаларды жіңішке етіп жаса-
ды және орнықтылықты сақтап, түскен салмақты бөліп тұру үшін
қарсыкермемен бекітеді.
Құрылыс техникасын дамытуға және құрылыс сапасының
өсуіне қалаушылардың кәсіби цехтары ықпал етті.
Достарыңызбен бөлісу: 
