Урока №16 lesson plan pán /Дисциплина/ Discipline: Қазақ тілі мен қазақ әдебиеті Kúnі /Дата / Date



жүктеу/скачать 112,5 Kb.
Дата13.11.2019
өлшемі112,5 Kb.
#51689
түріУрок
Байланысты:
16 сабак

"Qaztutynýodaǵy Qostanaı joǵary ekonomıkalyk kolledji" Mekemesі

Учреждение "Костанайский высший экономический колледж Казпотребсоюза"

Institution "Kostanay higher economic college of Kazpotrebsoyuz"
SABAQ JOSPARY

ПЛАН ЗАНЯТИЯ (УРОКА) № 16

LESSON PLAN

Pán /Дисциплина/ Discipline: Қазақ тілі мен қазақ әдебиеті

Kúnі /Дата /Date:

Mamandyq /Специальность /Specialty:

Top /Группа /Group:

Taqyryby /Тема /Theme: «Татьянаның хаты » Жалпы және жалқы зат есім.

Sabaqtyń túrі /Тип урока /Lesson type: теориялық сабақ

Sabaqtyń maqsatary /Цели урока /Lesson objectives

bіlіmdіlіk /образовательные /educational: студенттерге   қазақтың  ұлы  ақыны  Абай  Құнанбаевтың аудармалары туралы    мәлімет  беру,   ақынды әр қырынан  аша  білу, бұрынғы  Абай  туралы білімдерін  тереңдету. Зат есімнің жалқы және жалпы есім түрлерін пысықтау.

damytýshylyq /развивающие /developing: студенттердің сөздік  қорын, сөз  байлығын  дамыта отырып, сабаққа, ақынға деген сүйіспеншілігін, қызығушылығын  арттыру

tárbıelіk /воспитательные / educational: Ақынның дарыны, адамгершілігі, ерекше шеберлігі арқылы оқушыларға эстетикалық тәрбие беру, оларда жақсы қасиеттер қалыптастыру

Sabaqtyń jabdyqtary /Оборудование урока/ Lesson equipment

kórnekіlіk quraldar /наглядные пособия / visual aids: Абай Құнбайұлы жайлы презентация мен бейнебаян

úlestіrmeli quraldar /раздаточный материал / handout: карточкалар.кестелер

TOQ /ТСО / TTT:

Интербелсенді тақта.ноутбук



Ádebıet /Литература/ Literature

Каппасова. Қазақ әдебиеті.

Sabaqtyń mazmuny /Содержание занятия / Lesson content


Kezeńderі /Этапы /Stages


Ýaqyt /Время / Time


  1. Ұйымдастыру кезеңі

1. Сәлемдесу. Оқушыларды түгендеу

2. Дайындығын қадағалау

3. Назарын сабаққа аудару


1


2.Үй жұмысын тексеру кезеңі

1. Жаңа сөздерді сұрау.Ережені сұрау.

2. «Ескендір» дастаны




10-15


Жаңа тақырып

60

Үй жұмысын беру кезеңі

2

Баға

2


Sabaqtyń barysy /Ход урока /During the lesson


Oqýtyshynyń іs – áreketі/

Деятельность преподавателя/

Teacher Activities



Oqý ádіsterі, oqytý ádіsterі, pedagogıkalyq ádіstemeler, pedagogıkalyq tehnologııalar/

Методы обучения, методические приемы, педагогические техники, педагогические технологии/

Teaching methods, teaching reception, pedagogical techniques, pedagogical technologies

Oqý resýrstary men materıaldar/

Учебные ресурсы и материалы/

Learning Resources and Materials


Oqýshynyń іs – áreketі/ Деятельность обучающихся/ Students activities

(jas oqytýshylar úshin toltyrý mindetti / обязательно для заполнения молодым преподавателям
required for young teachers)

Қызығушылығын ояту

«Стикерлермен диалог» стратегиясы

№1 стикер: Аударма дегенді қалай түсінеміз?

№2 стикер: Абай орыс ақындарынан кімдердің шығармаларын аударған?

№3 стикер: Пушкин туралы не білесіңдер?

№4 стикер: Қалай ойлайсыңдар, қазіргі заманда өмір сүрсе, Абай кімнің шығармасын аударар еді?

Жаңа тақырып:

Жаңа сөздермен жұмыс.
Үзіндіні талдау.

Мәтінмен жұмыс

1886 жылдан бастап Абай Пушкин шығармаларын қазақ тіліне аударады . Абай Пушкиннің ең таңдаулы туындысы «Евгений Онегинді» аса жоғары бағалады, оның жеке үзінділерін бұдан бір ғасырға таяу уақыт бұрын асқан көркемдік шеберлікпен қазақшалап берді. Абай қазақ тіліне аударып, арнайы ән шығарған «Татьяна хаты» халық арасында өткен ғасырдың аяқ кезінде өте кең тарап, ең сүйікті өлеңдердің біріне айналуы орыс ақынының ерте кезден-ақ қазақ халқына етене жақын болып кеткенінің айқын дәлелі. Татьянаның тағдырын қыр елі қазақ қызының, әйелінің тағдырына орайлас сезінді. Татьянаның еркіндік сүйгіштігі мен парасаттылығы, сабырлылығы қазақ жастарын да тебірентті. Пушкиннің ұлылығын сол заманда, сол ортада отырып тани, бағалай білгендігі – Абайдың ұлылығының бір жарқын көрінісі. А.С. Пушкиннің аса кесек көркем туындыларының бірі «Евгений Онегин» – шын мағынасында халықтық шығарма болды. Онегинге Татьянаның махаббат сезімін білдіріп хат жазатыны – романның сюжетіндегі ең бір түйінді жері. Абай «Татьянаның Онегинге жазған хаты» (Амал жоқ – қайттым білдірмей) деп сол «Я к вам пишу – чего же более» деп басталатын Татьяна хатын кейбір жерде сөз қалдырып кетіп еркін аударғанмен, Пушкин тексінің жалпы мағынасын дұрыс береді. Аудармада Татьяна бейнесі, орысша түпнсұқасының басты ерекшеліктері сақталып, шебер суреттелген.

Кестемен жұмыс

А.С.Пушкин

 М.Ю.Лермонтов

 И.А.Крылов

Онегиннің сөзі

Татьянаның хаты

Онегиннің жауабы

Татьянаның сөзі;
Теректің сыйы

Қараңғы түнде тау

Қалғып

Кең жайлау



Қанжар

Шегіртке мен құмырсқа

Жарлы бай.

Бақа мен өгіз.

Есек пен бұлбұл.

 


Үзіндіні оқу

-Қалай ойлайсыңдар, Татьяна деген кім?

-Татьяна Ларина- А.С. Пушкиннің «Евгений Онегин» поэмасының бас кейіпкері. Бұл поэма 1825жылы жазылған.

3-а Татьянаның хатын тыңдау.

3-б Абайдың аудармасын тыңдау.

-Осы хатты оқығанда, Абайдың көз алдына кімнің жүзі келді?



Ереже

Жалқы есім:
Кісі аттары: Абай, Ақан, Біржан
Жер-су аты: Атырау, Алтай, Арқа
Жануарларға арнайы қойылған аттар: Құлагер, Бөрібасар, Ақтабан

Жалпы есім: ата, әке, аға;
Жалпы зат атауы: орындық, теледидар, шкаф; сиыр, түйе, ешкі.

Бекіту тапсырмалары:

І Проблемалық полемика –Дұрыс-бұрыс


Абай Семей облысы,Шыңғыстау жерінде туған

Абайдың ата-бабалары атақты адамдар болған

Ұлжан –  қатыгез, зұлым, қара ниет адам

Абайды Ибрағим деп атасы қойды

Абайды екі қос ана тәрбиелеген

Қазақ тілінен басқа тілдерді білмеген

Алғашқы өленің 15 жаста жазған
ІІ.Сөз тіркестерін толықтыр.

Туған жері, атасы, әжесі, анасы, Ахмет Риза медресесі, жас Абай, Абай    кітапханада, Семейдегі ескерткіш.

ІІІ. Жалқы есіммен жалпы есімге он мысалдан жаз.
« Буримэ» әдісі

Абайдың «Жасымда ғылым бар деп ескермедім» өлеңінің соңғы бунақтары беріледі. Оқушылар дайын ұйқасқа өлең құрайды:

.............ескермедім,

........... тексермедім.

.............уысыма,

............. кеш сермедім

Түйін:

Ақыл-ой,ақындықтың киесі — Абай,

Түгел сөздің түбі бір жүйесі-Абай.

«Өлең сөздің — патшасы» десе Абай,

Патшаға енді ұсынбас төрді Абай,

Патша мүлде тағымен төңкерілген

, Өлеңнің құдіретті иесі — Абай!

«Сөздің құдіреттілігі — қоғамды өзгертетін күш» деген болатын Абай. Сабақты елбасымыз Н.Ә.Назарбаевтың сөзімен қорытындылаймын: «Біздің міндетіміз бәсекелестікке лайық ұрпақ тәрбиелеу» деген пікірі жастарға Абайша білім алу, Абайша ойлау, Абайша өмір сүру дегенді ұқтырады.

Қорытындылау:


Білем

Білгім келеді

Білдім




 






 

Үйге тапсырма:

Жаңа сөздерді пайдаланып жалқы және жалпы есімді сөйлем құрау.

«Татьянананың хаты» жаттау
Cұрақ-жауап әдісі

Стикер


Тыңдалым

Кестемен жұмыс

Оқылым
Сың тұрғысынан ойлау

Жазылым


Ой топшылау


Абай шығармашылығы

жайлы сұрақтар

Оқулықтағы

жаңа сөздер

Абай Құнанбаев аудармалары жайлы

Кесте


Үзінді

Тапсырмалар

Инсерт» кестесі


Студенттер сұрақтарға жауап береді

Сөздерді дауыстап оқиды қайталайды

Сөйлем құрайды

Кестені талдайды

Студенттер өз беттерімен үзіндіні оқиды.

Сұрақтарға жауап береді



Студенттер тақырыпқа сай тапсырмаларды орындайды.

Oqýtyshy /Преподаватель/ Teacher: ___________________________________


Татьянаның Онегинге жазған хаты
(А. С. Пушкиннен)
Амал жоқ – қайттім білдірмей,
Япырмау, қайтіп айтамын?
Қоймады дертің күйдірмей,
Не салсаң да тартамын.

Талайсыз, бақсыз мен сорлы,
Еріксіз аттап ұяттан,
Қорлыққа көндім бұл құрлы,
Байқалар халім бұл хаттан.

Әлімше мен де ұялып,
Білдірмен дедім өлсем де.
Шыдар ем күйіп, мен жанып,
Айында бірер көрсем де.

Болмады көріп қалуға,
Есітіп біраз сөзіңді.
Шыдар ем бір ай жатуға,
Ұзақ түн жұмбай көзімді.

Қызықтан қашып бұл жерге
Көңіліңіз суып келіпсіз.
Мәнісін сұрап бірерге,
Тілдесе алмаймын еріксіз.

Келмесең егер сен бізге,
Сау болмас па ем, әлбетте?
Болмасам ашына мен сізге,
Түспес ем мұндай бейнетке.

Асау жүрек қайнамай,
Жуасыр ма еді кезінде?
Елден бір жақсы сайламай,
Бармас па ем ерге өзім де?

Өзгеге ешбір дүниеден
Еркімен тимес бұл жүрек.
Әзелде тағдыр иеден,
Қожам – сенсің, не керек.

Тіршілігім – құрбандық,
Шыдамай сені көргенше.
Тәңірімнен келген бұл жарлық,
Ием – сенсің өлгенше.

Әуелде кірдің түсіме,
Ортақтасып өміріме.
Толғау салып ішіме,
Сол күнде - ақ жақтың көңіліме.

Құдайдан болғай деп емі,
Құдайыны мол бердім.
Көрген жерде - ақ мен сені,
"Осы екен ғой – сол" дедім.

Жатқан сайын ұйқыға,
Дұға оқушы ем, шошынып.
Ұнатып мені құлқыңа,
Жүруші едің қосылып.

Түсімде мені жұбантып,
Жылы сөзбен сөйлесіп.
Кетуші едің қуантып,
Қалушы еді көңіл өсіп.

Шыныңды айт, кімсің тербеткен,
Иембісің сақтаушы?
Әлде азғырып әуре еткен,
Жаумысың теуіп таптаушы?

Шеш көңілімнің жұмбағын,
Әлде бәрі – алданыс.
Жас жүрек жайып саусағын,
Талпынған шығар айға алыс.

Не болса да өзімді
Тапсырдым сізге налынып.
Толтырып жасқа көзімді,
Есірке деймін жалынып.

Бұл жерде ешкім сырымды
Білмейді, айтып не етейін?
Жақтырмай бұзсаң нұрымды,
Білдірмей күйіп өтейін.

Күтемін сізден қайта хат,
Қуандырып дертім жаз.
Ол болмаса, шынынды айт,
Кінә өзімде, өзіме аз.

Өз хатыма өз көзім
Ұялып, қорқып баға алмас.
Кепілім – сенің бір өзің,
Бөтен жан несіп таба алмас.

Бекіту тапсырмалары:

І Проблемалық полемика –Дұрыс-бұрыс


Абай Семей облысы,Шыңғыстау жерінде туған

Абайдың ата-бабалары атақты адамдар болған

Ұлжан –  қатыгез, зұлым, қара ниет адам

Абайды Ибрағим деп атасы қойды

Абайды екі қос ана тәрбиелеген

Қазақ тілінен басқа тілдерді білмеген

Алғашқы өленің 15 жаста жазған
ІІ.Сөз тіркестерін толықтыр.

Туған жері, атасы, әжесі, анасы, Ахмет Риза медресесі, жас Абай, Абай    кітапханада, Семейдегі ескерткіш.

ІІІ. Жалқы есіммен жалпы есімге он мысалдан жаз.

Бекіту тапсырмалары:

І Проблемалық полемика –Дұрыс-бұрыс


Абай Семей облысы,Шыңғыстау жерінде туған

Абайдың ата-бабалары атақты адамдар болған

Ұлжан –  қатыгез, зұлым, қара ниет адам

Абайды Ибрағим деп атасы қойды

Абайды екі қос ана тәрбиелеген

Қазақ тілінен басқа тілдерді білмеген

Алғашқы өленің 15 жаста жазған
ІІ.Сөз тіркестерін толықтыр.

Туған жері, атасы, әжесі, анасы, Ахмет Риза медресесі, жас Абай, Абай    кітапханада, Семейдегі ескерткіш.

ІІІ. Жалқы есіммен жалпы есімге он мысалдан жаз.

Бекіту тапсырмалары:

І Проблемалық полемика –Дұрыс-бұрыс


Абай Семей облысы,Шыңғыстау жерінде туған

Абайдың ата-бабалары атақты адамдар болған

Ұлжан –  қатыгез, зұлым, қара ниет адам

Абайды Ибрағим деп атасы қойды

Абайды екі қос ана тәрбиелеген

Қазақ тілінен басқа тілдерді білмеген

Алғашқы өленің 15 жаста жазған
ІІ.Сөз тіркестерін толықтыр.

Туған жері, атасы, әжесі, анасы, Ахмет Риза медресесі, жас Абай, Абай    кітапханада, Семейдегі ескерткіш.

ІІІ. Жалқы есіммен жалпы есімге он мысалдан жаз.

Бекіту тапсырмалары:

І Проблемалық полемика –Дұрыс-бұрыс


Абай Семей облысы,Шыңғыстау жерінде туған

Абайдың ата-бабалары атақты адамдар болған

Ұлжан –  қатыгез, зұлым, қара ниет адам

Абайды Ибрағим деп атасы қойды

Абайды екі қос ана тәрбиелеген

Қазақ тілінен басқа тілдерді білмеген

Алғашқы өленің 15 жаста жазған
ІІ.Сөз тіркестерін толықтыр.

Туған жері, атасы, әжесі, анасы, Ахмет Риза медресесі, жас Абай, Абай    кітапханада, Семейдегі ескерткіш.

ІІІ. Жалқы есіммен жалпы есімге он мысалдан жаз.

Бекіту тапсырмалары:

І Проблемалық полемика –Дұрыс-бұрыс


Абай Семей облысы,Шыңғыстау жерінде туған

Абайдың ата-бабалары атақты адамдар болған

Ұлжан –  қатыгез, зұлым, қара ниет адам

Абайды Ибрағим деп атасы қойды

Абайды екі қос ана тәрбиелеген

Қазақ тілінен басқа тілдерді білмеген

Алғашқы өленің 15 жаста жазған
ІІ.Сөз тіркестерін толықтыр.

Туған жері, атасы, әжесі, анасы, Ахмет Риза медресесі, жас Абай, Абай    кітапханада, Семейдегі ескерткіш.

ІІІ. Жалқы есіммен жалпы есімге он мысалдан жаз.

Бекіту тапсырмалары:

І Проблемалық полемика –Дұрыс-бұрыс


Абай Семей облысы,Шыңғыстау жерінде туған

Абайдың ата-бабалары атақты адамдар болған

Ұлжан –  қатыгез, зұлым, қара ниет адам

Абайды Ибрағим деп атасы қойды

Абайды екі қос ана тәрбиелеген

Қазақ тілінен басқа тілдерді білмеген



Алғашқы өленің 15 жаста жазған
ІІ.Сөз тіркестерін толықтыр.

Туған жері, атасы, әжесі, анасы, Ахмет Риза медресесі, жас Абай, Абай    кітапханада, Семейдегі ескерткіш.

ІІІ. Жалқы есіммен жалпы есімге он мысалдан жаз.



жүктеу/скачать 112,5 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:



©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет