1. Нәруыздар, атқаратын қызметтері, жалпы қасиеттері, мысал келтіру.Құнды және құнсыз белоктар
жүктеу/скачать 1,21 Mb. Pdf көрінісі
|
Химмм
| 28.
Гликопротеиндер, құрылысы. Қасиеттері, жіктелуі. Гликопротеин - көміртегі бар ақуыз молекуласының түрі . Процесс ақуызды аудару кезінде немесе гликозилия деп аталатын процесте кейінгі аударма түрінде өзгереді. Көмірсулар - ол белоктардың полипептидтік бүйір тізбектеріне ковалентпен байланыстырылған олигосахарид тізбегі (гликан). Қанттардың - OH топтарына байланысты гликопротеиндер қарапайым белоктарға қарағанда гидрофильді болып келеді.Бұл қарапайым ақуыздарға қарағанда гликопротеиндерге суды көп тартады. Молекуланың гидрофильді сипаты ақуыздың үшінші құрылымының тәндік қабатына әкеледі.Көмірсулар - бұл қысқа молекула , жиі тармақталған және мыналардан тұрады:қарапайым қант (мысалы, глюкоза, галактоза, манноза, ксилоза)амино қанттары (N-ацетилглюкозамин немесе N-ацетилгалактозамин сияқты амин тобына ие қант)қышқыл қант (карбоксил тобына ие қант, мысалы, сиал қышқылы немесе N-ацетилнеурамин қышқылы) Гликопротеиндер құрылыста, көбеюде, иммундық жүйеде, гормондарда және жасушалар мен ағзалардың қорғауында жұмыс істейді. 29. Нағыз гликопротеиндер, құрылысы, маңызы, өкілдері. Нағыз гликопротеидтердің өкілдеріне: муциндер; иммуноглобулиндер; қанның тобын анықтайтын белоктар; гормондар; тасымалдаушы белоктар жатады.Нағыз гликопротеидтерде белоктың мөлшері шамамен 80%, ал простетикалық топ – шамамен 20%. Простетикалық тобының құрамында түрлі полисахаридтер және олардың амин туындылары, нейраминдер, сиал қышқылдары әр түрлі мөлшерде болады, белгілі бір жүйелілік байқалмайды, яғни жүйесіз көмірсулардан тұрады. Нағыз гликопротеидтер ағзада кең таралып, алуан түрлі қызметтер атқарады: 30. Протеогликандар, құрылысы, маңызы, өкілдері. Протеогликандар, құрылысы, өкілдері, олардың маңызы. Протеогликандар аздаған 2-2,3% белоктан ( 10%), ал қалғаны простетикалық тобы көмірсулардан – 90-98% тұрады. Протеогликандар құрамындағы көмірсулардың құрылысы жүйелі түрде болады. Протеогликандар – күрделі белоктар. Олар үлкен теріс зарядты полианион болғандықтан катиондармен байланысып, олардың диффузиясын қамтамасыз етеді, фибриллярлы структура түзуге қатысады, базальды мембрананың құрамына кіре отырып, заттардың диффузиясын қамтамасыз етеді. Протеогликандар құрылымдық белоктармен байланысып, молекулалық елек түзеді, олар метаболиттердің, судың диффузиясын реттейді, катиондардың алмасуын қамтамасыз етеді. Протеогликандардың простетикалық топтары гликозамингликандар (ГАГтар). Олар үш топқа бөлінеді: гиалурон қышқылы, хондроитинсульфат, гепарин. 3.Протеогликандардың простетикалық тобы, құрылысы, маңызы.Протеогликандар мөлшерінің небәрі 2-5% белоктық, ал қалған бөлігін простетикалық тобы- гликозамингликандар (ГАГтар) құрайды. Олардың құрылысы жүйелі түрде қайталанып отыратын дисахаридтерден тұрады. Дисахаридтің құрамына урон қынқылы және ацетилгексозаминдер (суреет. 7) кіреді. ГАГ- тардың 6 түрі болады: гиалурон қышқылы, хондроитинсульфаттар А, В, С, кератансульфаттар және гепарин. Олардың бір-бірінен айырмашылығы урон қышқылдарының, гексозаминдердің табиғатында,сульфаттану дәрежесінде, мономерлерді бір-бірімен байланыстыратын химиялық байланыстың түрінде және молекулалық массасы мен қасиеттерінде. Төмендегі кестеде адам организмінде кездесетін глюкозаминдердің негізгі өкілдері келтірілген: жүктеу/скачать 1,21 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|