1.Түрік қағанаты
2. Түркеш қағанаты
3. Қарлұқ қағанаты
A) 704-756 жж.
B) 682-744 жж.
C) 756-940 жж.
D) 552-603 жж.
E) 744-840жж.
F) 603-704 жж.
Дұрыс жауабы: 1-D. 2-A. 3-C
Мәтінде берілген тайпаны тап:
«Сүй патшалығы дәуіріндегі олар жөнінде «Сүй кітабында»былай деп
жазылған: «Олардың ата-бабасы сиуңнулардың тұқымы, үрім бұтағы өте көп. Балқаш көлінің шығысындағы
тау аңғарларын мекендеп, өсіп-өніп келеді». Балқаш көлінің оңтүстігіндегі тайпа – барлығы жеті тайпа, бәрінің
өз атауы және өз әскери күші бар. «Олардың атаулары бөлек болғанымен, бәрінің ортақ атауы - ..... Олар Шығыс
және Батыс Түрік қағанаттарына қарайды». Немістің шығыстанушы ғалымы Ф. Хирт осы жеті көшпелі тайпаны
өзінше жіктеп, Тола тобы, Тәңіртау тобы, Алтай тобы, Соғды тобы, Арал-Каспий тобы, Пыңтосы-Каспий тобы,
Қырғыз тобы деп атайды. Оның мұңдай топқа жіктеуі дұрыс емес. Бұл тайпалардың ұлан-байтақ өңірге
орналасқандарына күмәндануға болмайды. Әйтеуір сол кездегі қытайлықтардың түсінігі осындай. Кейбір шетел
оқымыстылары «...» дегенді Орхон ескерткішінің жазуында кездесетін «төлес» немесе ежелгі түрік тіліндегі
«арба дөңгелегі» дегенді білдіретін қытайдың «теклыку» сөзінің иероглифінің оқылу дыбысы дейді. Алайда
еліміздегі белгілі ғалым Үй Тиәннің анықтауынан кейін, түрік дегенді «телукудың» (түрк) оқылу дыбысы деген
тоқтамға келді:
Достарыңызбен бөлісу: 
