А. И. Хасанова Жерді пайдалануды жоспарлау


Дәріс  9. Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерді пайдалану жерге



Pdf көрінісі
бет61/127
Дата06.02.2022
өлшемі3,57 Mb.
#53069
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   127
Байланысты:
planir zemlep kurs lekcij na kaz yaz 2

Дәріс 
9. Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерді пайдалану жерге 
орналастырудың әдіснамалық мәселелері
9.1 Жерге орналастыру мен жерді пайдаланудың қалыптасуына арналған 
жалпы ережелер
ауыл шаруашылығы кәсіпорындары
9.2 Ауыл шаруашылық кәсіпорындары мен ұйымдарын жерге орналастыру 
және жерді пайдаланудың әдіснамалық тәсілдері
.
9.1 Ауыл шаруашылығы кәсіпорындарындағы жерді игеру мен жерді 
пайдалануды қалыптастырудың жалпы ережелері
Жер тікелей пайдалану құқығы жер пайдалану нысанында пайдалануға 
және жалға беру
, меншік жер учаскелерi бар мемлекеттік және кооперативтік 
ұйымдардың
, мекемелердің, ғылыми-зерттеу институттарында, шаруа (фермер) 
шаруашылықтары мен олардың бірлестіктерінің
, АҚ және ЖШС арқылы жүзеге 
асырылады
.


67 
«Жерді пайдалану» және «жерді иелену» ұғымдары бірегей емес және 
көптеген аспектілерге ие
:
а
) экономикалық - өндіру және өндіріс құралы ретінде жер функциясын, 
өндірістік үдерісінде жер пайдалану және жер ретінде экономикалық мәнін 
білдіреді
;
б
) материалдық - жер және жер мазмұны жер учаскелері, олардың сандық 
және сапалық сипаттамалары
, және ішкі құрылғыны дұрыс орналастыру болып 
табылады
;
в
) заңды - жердi пайдалану мен кәдеге жарату шарттарын, нысандарын 
белгілейді
. Сондықтан, жер құқықтық тұрғыдан көру, жер пайдалану және 
меншік заңды тұрғыдан 
– пайдалануға немесе иеленуге берілген жер аумағында 
жер пайдалану экономикалық және құқықтық режим
iмен реттеледі;
г
) Экологиялық - жер және жер мазмұны нақты саласында экологиялық 
балансты сақтауды ескере отырып
, жерлердің ұтымды пайдаланылуын 
қамтамасыз ету болып табылады
;
д
) табиғи -. нақты табиғи жағдайлар (климат, рельеф, топография, топырақ, 
өсімдік және т
.б.) әрбір жеке жер пайдаланушылар мен жер шаруа 
қожалықтарының мөлшері мен мамандығы бойынша айтарлықтай әсер етеді
.
Сондықтан
, жер пайдалану және жер иелену құқығы - жер иелену және 
пайдалану белгіленген тәртіппен және өндірістік процестің
, жер пайдалану 
ұйымдастыру негізінде жер ресурстарын басқару принциптеріне сай
, шектеулі 
аудандарда ғана жер пайдалануға бағытталған қызметі төмендегідей болып 
табылады
: (26 сурет)
Сондықтан 
ауыл шаруашылық кәсіпорындарын жерге орналастыру және 
жерді пайдалану жерді басқару
болып табылады
, соның ішінде жобаны 
құрастыру
, мақұлдау және оны табиғатқа беру, соның нәтижесінде ауыл 
шаруашылығы өндірісі үшін жаңа жер учаскелерін құрып
, ресімделеді.
Жерге орналастыру және жерді пайдалану ауданның жерді пайдалану 
жүйесінің ажырамас бөлігі болып табылады
.
Жер учаскелерінің мөлшері мен құрамы мен жер пайдалану олардың 
орналасу аймақтарына байланысты
, олардың әрқайсысы табиғи және 
экономикалық жағдайлармен сипатталады
. Сонымен бірге, жерді иелену немесе 
жер пайдалану саласы мен өндіріс көлемі өзара байланысты және бір
-біріне 
тәуелді болуы тиіс
. Сонымен бірге, экономиканың көлемі тек өндірістің ықтимал 
көлеміне ғана емес
, сондай-ақ әр түрлі пайдалар мен шығындарға әсер етеді, бұл, 
өз кезегінде
, өндіріс жүзеге асырылатын аумақтың көлеміне, мысалы, көлік 
шығындарына байланысты да болады
.
Жер телімін немесе жерді пайдалану аумағынан
, оның орналасу орнын, 
жинақылықты
, өндіріс көлемін, оның өндіріс шығындарын және экономиканың 
басқарылу деңгейіне тікелей байланысты
. Жерге меншік немесе жер 
пайдаланудың жинақылығы
, оның конфигурациясы, шаруашылық аумағында 
шаруа қожалығының орналасқан жері
, аумақтың әрі қарай шаруашылықты 
ұйымдастыру және ауыл шаруашылығы кәсіпорнының өндірісінің болашағын 
анықтайды
. Сондықтан, жер учаскелерін меншіктендіру немесе жерді пайдалану 


68 
- бұл жобаның экономикалық негіздемесін жасау жолымен шешілетін басты 
мәселе



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   127




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет