А. Соловьева, Б. Ибраимова


Полимерлер мен мономерлер



Pdf көрінісі
бет11/252
Дата24.10.2023
өлшемі5,1 Mb.
#188074
түріКнига
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   252
Байланысты:
Биология 《8》

Полимерлер мен мономерлер.
Органикалық заттардың құрамы 
күрделі, яғни бірнеше элементтен тұрады. Барлық органикалық заттар-
дың құрамына көміртек, сутек пен оттек кіреді. Нәруыздардың құрамында 
міндетті түрде азот болады. Сонымен қатар нуклеин қышқылдарының 
құрамында фосфор бар. 
Құрылысына қарай органикалық заттар едәуір қарапайым және 
едәуір күрделі заттарға бөлінуі мүмкін. Егер олар бір қарапайым 
молекуладан тұратын болса, 
қарапайым
деп аталады. Бірақ органикалық 
заттар көбінесе химиялық байланыспен тізбекке қосылған қарапайым 
молекулалар дың үлкен санынан тұруы мүмкін. Олар – полимерлер. 
Полимер­лер­–­
бұл 
мономер­
(грек. 
монос­
– бір + 
мерос­
– бөлік) буындары-
нан тұратын молекулалардың ұзын тізбегі. 
Полимердің көрнекті мысалы на моншақ немесе шынжыр жа тады 
(10-сурет). 
Бұл жағдайда мономер – бір моншақ немесе тізбектің бір буыны. 
Бірақ моншақта немесе шын жырда мономерлер механи калық түрде 
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года

217


16
байланысқан – бір жіпке өткізілген немесе 
өзара дәне кер ленген. Ал полимерлер құра-
мын дағы мономерлер әр қашан бел гілі бір 
химиялық байланыспен байланысады. 
Полимерлердің қасиеттері. 
Полимерлердің 
маңызды қасиеттерінің бірі – мономерлер-
ге ыдырап, қайтадан полимерлерге бірігуі. 
Адамның және жануардың асқорыту жүйесінде 
асқорыту ферменттерінің әсерінен полимерлер 
мономерлерге дейін ыдырайды. Сосын ішекте 
мономерлер қанға сіңіп, ағзаның барлық 
жасушасына тасымалданады. Әрбір жасу-
шада түскен мономерден дәл осы ағзаға қажет 
полимерлер қайта синтезделуі мүмкін. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   252




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет