Қандай дa болсын қозғыш тіндердің негізгi қасиетi тiтіркенгіштік немесе cыртқы ортаның әсеріне, өзінің физикалық және химиялық жағдайын өзгертіп, белсенді жауап беруге дайындық қабілеті


Тегіс бұлшықет бойымен қозудың өткізілу ерекшеліктері



бет12/14
Дата15.12.2022
өлшемі61,72 Kb.
#162944
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14
Байланысты:
физио рк2

18. Тегіс бұлшықет бойымен қозудың өткізілу ерекшеліктері.

19. Жеке және тетанустық жиырылу.
Бұлшықеттің жиырылу- сырттан келген тітіркендіргішке жауап.
Түрлері: -жеке
-тетанустық
Тітіркендіргіш жалғыз әсер ететін болса, оған ет бір рет жиырылады. Осыны жеке жиырылу деп атайды. Мысалы: көлбақаның балтыр етінің жеке жиырылуы 0,11-0,12 секунд.
2 кезеңнен тұрады: - бұлшық еттің ширығу даму кезеңі немесе қасықаруы
-босаңсу.
Негізінен тітіргендіргіш әсер еткеннен кейін бірден жиырылмайды. Яғни, тітіркендіргіш келді, содан кейін ол қысқарғанға дейін біраз уақыт өтеді. Организмде жүрек еті ғана жеке жиырылады. Өйткені, орталық жүйке шеттегі ағзалаға көп, әрі бірінен соң бірі тізбектелген серпіністер жібереді, сондықтан жеке серпіністер болмайды. Бұл жүрек етінің ерекшелігі және де жеке жиырылуы оның рефратерлік кезеңнің ұзақтығына байланысты екен.
Егер де, жиі-жиі тітіркендіре берсек, онда осы жиырылу бірігеді да, жинақаталып, ет сіресіп қалуына әкеледі. Міне, бұл жирылыуды тетанустық жиырылу деп атайды.
Ол өз кезегінде 2ге бөлінеді:
-тегіс;
-тісті.
Тітіркендіру жиілігі секундіне 20-дан асса тегіс тетанус, ал 15-20 аралығында болса тісті тетанус пайда болады. Егер де әрбір осы тітіркендіргіштер экзальтация кезеңіне сай келетін болса, бұлшықеттің жауабы күштірек болады.
20. Тегіс бұлшықеттердің вегетативті иннервациясы.
21. Қаңқа және тегіс бұлшықеттердің физиологиялық қасиеттерінің негізгі айырмашылықтары.
Қаңқа бұлшықеттері қаңқамен бірге дененің тірек-қимыл жүйесін құрайды, ол дененің кеңістіктегі қалпын және қозғалысын қамтамасыз етеді. Сонымен қатар, олар ішкі ағзаларды зақымданудан қорғайтын қорғаныс қызметін атқарады.
Қаңқа бұлшықеттері тірек-қимыл жүйесінің белсенді бөлігі болып табылады, оған сүйектер мен олардың буындары, байламдар, сіңірлер де кіреді. Бұлшықет массасы дене салмағының 50% жетеді.
Қаңқа бұлшықетінің функциялары:
дененің кеңістіктегі қозғалысы;
дене мүшелерінің бір-біріне қатысты қозғалысы, оның ішінде өкпенің желдетілуін қамтамасыз ететін тыныс алу қозғалыстарының орындалуы;
дененің жағдайы мен қалпын сақтау.
Қаңқа бұлшықеттері келесі физиологиялық қасиеттерге ие:
Қозғыштық. Бұл жүйке импульсінің келуіне қозу арқылы жауап беру үшін плазмалық мембрана қасиетімен (сарколемма) қамтамасыз етіледі. Ұсталған бұлшықет талшықтарының мембранасының демалу потенциалының үлкен айырмашылығына байланысты (E0 шамамен 90 мВ), олардың қозғыштығы жүйке талшықтарына қарағанда төмен (E0 шамамен 70 мВ). Әрекет потенциалының амплитудасы басқа қоздырғыш жасушаларға қарағанда үлкен (шамамен 120 мВ).
Өткізгіштік. Жергілікті дөңгелек тоқтарды қалыптастыру, әсер ету потенциалын құру және жүргізу үшін плазма мембранасының қасиеті қамтамасыз етіледі. Нәтижесінде әсер ету потенциалы мембрана бойында бұлшықет талшығының бойымен және мембрана құрған көлденең түтікшелер бойымен таралады. Әрекет потенциалының жылдамдығы - 3-5 м / с.
Қысқарылу. Бұлшықет талшықтарының мембрананы қоздырғаннан кейін олардың ұзындығын және кернеуін өзгерту ерекшелігі болып табылады. Контрактивтілік бұлшықет талшығының мамандандырылған ақуыздарымен қамтамасыз етіледі.
Созылғыштық - бұлшықеттің созылу күшінің әсерінен ұзындығын өзгерту мүмкіндігі.
Эластинді - бұлшықеттің созылу немесе деформацияланатын күштер тоқтатылғаннан кейін бастапқы пішінін қалпына келтіру мүмкіндігі.

Тегіс бұлшықеттердің ерекшелігі - олардың баяу ырғақты және ұзаққа созылған тоникалық жиырылыстарды көрсету қабілеті. Асқазанның, ішектің, несепағардың және басқа қуыс органдардың бұлшық еттерінің баяу ырғақты жиырылуы олардың мазмұнының қозғалуына ықпал етеді. Шұңқырдағы органдардың сфинктерінің тегіс бұлшықеттерінің ұзаққа созылған тоникалық жиырылуы олардың мазмұнының еркін кетуіне жол бермейді. Қан тамырларының тегіс бұлшықеттері де тұрақты тоникалық жиырылу жағдайында болады және қан қысымының деңгейіне және ағзаны қанмен қамтамасыз етуге әсер етеді.


Тегіс бұлшықеттердің маңызды қасиеті - бұл олардың мистика, яғни. созылу немесе деформация нәтижесінде пайда болған пішінді сақтау қабілеті.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет