219
- білім алушының өзіндік жұмыстары үшін қажетті әдістемелік нұсқаулықтар: үй
тапсырмасына арналған мәтіндер жинағы, жеке тақырыптарға арналған өзіндік жұмыс материалдары,
ағымдағы жұмыс түрлерін орындау тапсырмалары, рефераттар және басқа да үй тапсырмаларын
тапсыратын уақытты белгілеу, бағалар және әдебиеттер.
- білім алушының оқудағы жетістіктерінің бағасы және жазбаша бақылау жұмыстары,
мәтіндік тапсырмалар, өзіндік жұмыс сұрақтарының тізбегі, емтихан билеттерінен тұрады[1].
Барлық ақпараттар қамтылған оқу-әдістемелік кешен студенттерге электронды немесе баспа
түрінде ұсынылады. Оқу – әдістемелік кешеннің тиімділігі студенттер қысқа әрі нұсқа ақпарат
көзімен қамтылады, оқудағы ауырпалықтарды жоюға мүмкіндік алып, нақты пәнді меңгеруде
ғылыми және идеялық деңгейдегі практикалық тапсырмаларды орындайды. Студентер тақырып
бойынша өзіндік жұмыс жасай отырып, білімдерін ұштайды[2].
Химиялық білім беру процесінде тек оқу және тәрбие міндеттері ғана емес, сонымен бірге
студенттердің психофизикалық, зияткерлік және рухани дамуының міндеттері де шешіледі (зейіннің,
қиялдың, есте сақтаудың, ойлаудың, сөйлеудің, ерік-жігердің, эмоциялардың, қажеттіліктердің,
мотивтердің және т.б. дамуы). Қабілеттерді дамыту үшін студенттерді үнемі өзгеріп отыратын әр
түрлі іс-шараларға қосу керек. Бұған теориялық және практикалық жұмыстың оңтайлы үйлесімі
арқылы қол жеткізуге болады. Теориялық жұмыс бейнелі және логикалық ойлауды дамытады, ал
практикалық жұмыс визуалды-тиімді және практикалық ойлауды дамытады. Мысал ретінде, химия
мұғалімі қолдануға болатын әдістер:
1. Мұғалім кез-келген оқу жағдайында студенттерге барлық типтік, сипаттамалық, логикалық
жауаптарды беруді үйретуі керек: Бұл химиялық нысанда (химиялық элемент, зат, химиялық
реакция, химиялық технология, химиялық өндіріс) ерекше не бар? Бұл химиялық нысан сіз бұрыннан
нысандардан несімен ерекшеленеді?
2. Химиялық реакциялар мен процестерді зерттеген кезде мұғалім үнемі студенттерге олар
пайда болған сәттен бастап өзгергеннің бәрін байқауға үйретуі керек (жиынтық заттардың жай-күйі,
түсі, заттардың еруі, жауын-шашынның түсуі, газдардың, жылудың, жарықтың бөлінуі, иістердің
пайда болуы және т.б.).
3. Химиялық мәтіндерді оқу кезінде мұғалім студенттерге мәтіннің мүмкіндігінше көп
бөлігіне назар аударуға, тез оқуға, негізгі ойды түсінуге, химиялық терминдердің анықтамасымен
жұмыс істеуге үйретуі керек.
4. Студенттерді бірден бірнеше нәрсені орындауға үйрету, бұл назардың дамуына, әсіресе
ауысу және шоғырлану сияқты қасиеттердің дамуына әкеледі. Психологтар оқушылардың назарын өз
сезімдерінен айналадағы жағдайға ауыстыру пайдалы деп санайды.
5. Химия пәнінің мұғалімі зейіннің шоғырлануы мен таралуын дамытуды үйренуі керек.
Мысалы, химиялық эксперименттерді орындау кезінде оқушыларды барлық жабдықтарды
(приборлар, реактивтер, материалдар, керек-жарақтар және т.б.) көретіндей етіп өз назарын аударуға
және сонымен бірге реакциялық пробиркаға шоғырландыруға жағдай жасау керек.
6. Химия пәнінің мұғалімі студенттерге мүмкіндігінше химиялық затты елестетуге және
жадына сурет түрінде бекітуге көмектесуі қажет.
7. Химиялық білім беру процесінде химия мұғалімі студенттерге химиялық заттарды немесе
олар туралы ақпаратты суреттер, символдар, схемалар, символдар түрінде суреттеуге, тиісті
суреттерге мүмкіндігінше шығармашылық қиялды енгізуге үйретуі керек.
8. Химия пәнінің мұғалімі студенттерге химияны зерттеуде қолданылатын көлемді модельдер
мен макеттерді әртүрлі проекцияларда суреттеуге немесе химиялық затты, мысалы, химиялық
құрылғыны елестетуге үйрете алады[1, 135 б.].
Пән бойынша оқу – әдістемелік кешенді қолдана отырып білім беру – оқытудың жаңа
әдістерінің бірі деп қарастыруға болады. Оқу-әдістемелік кешеннің құрамына енетін әрбір құралдың
өзіндік орны мен маңызы бар. Оқу-әдістемелік материалдардың құрылымдық жүйелі кешені
студенттердің пән мазмұнын сапалы игеруін қамтамасыз етеді және кәсіби маңызды құзыреттерді
тиімді қалыптастыруға мүмкіндік береді.Оқу үрдісінде оқу-әдістемелік кешенді тиімді пайдалану
білім сапасынның жоғары деңгейге көтерілуіне жол ашады.
Достарыңызбен бөлісу: