Когнитивтік даму: Үшінші деңгей балалары 6-11 жастағы балалардың нақтылы операция сатылары орнында болады,қабілеттіліктерді сақтау,жүйеліктерді топтастыру және салып бітіру.Балалар түйсіктердің ықпалын жасауында артынан когнитивтік қабілетті қолданады.Балалар хабарды салыстыра алады және қарама-қарсы қойыпта салыстырады.Олар қазір нені жоғары бағалайды,заттың қара және ақтармен және ненің сұр болады екенін, фактілерді және әсерленушіліктерді үрлейді.
Төртінші деңгейдегі балалар:Мына саты ерте кезеңдегі алғашқы жаңа жағдайларға,дара және топталған дағдылар қалдануға-балаларды үйрету.Олардың өз ұқсастықтары-адам үшін бейімді күресу.Балалардың даму тапы төртінші деңгейде. «12 және 18 жыл аралық өмірлер»қысқаша тап болады.
