Витаминдер 1880ж. витаминді алғаш тапқан ғалым:Н.И.Лунин Тағамдық заттардың құрамында болатын ерекше органикалық қосылыстар: Дәрумендер Жеміс-жидекті өсімдіктердің жемісінде көбірек кездесетіндер:Дәрумендер Витаминдердің қызметі:Зат алмасуды, өсу және дамудың қалыпты, дұрыс болуы Дәрумендер түзілуіне қатысады: Ферменттердің Дәрумендерін нашар сіңуінен болатын өзгеріс: Ақыл-есінің және денесінің қалыпты дамуын тежейді Адам ағзасында витаминдердің жетіспеушілігі не жоқтығы:Авитаминоз Витаминдердің шектен тыс көп мөлшерде пайдаланылуы: Гипервитаминоз Витаминдерді шектен тыс көп мөлшерде пайдаланудан туындайды: Гипервитаминоз, организмнің улануы Майда еритін витаминдер:A, D, E, K Бауырда, сүтте, асқабақта, қызанда болатын ағзаның өсуіне және дамуына әсер тигізетін дәрумен: А Сары майда, қызанда болатын ағзаның өсуіне және дамуына әсер ететін дәрумен: А Ағзаның өсуін, дамуын, көздің көруін артыратын витамин: А Торлы қабықшада орналасқан таяқшадағы қызыл түсті зат родопсинді түзетін витамин:А Адам ағзасына «А» дәрумені жетіспесе:Ағзаның өсуі баяулап,көздің көруі нашарлайды А витамині жетіспегенде:Ақшам соқыр ауруы Адам «ақшам соқыр» ауруы кезінде:Кешкі уақытта заттарды ажырата алмайды Ақшам соқыр ауруы белгілері:Тері құрғап жарылып, күңгірттенеді, май бездері құрамы өзгереді, көздің қасаң қабығы бұзылады Теріде болатын ерекше заттардан күннің ультракүлгін сәулелерінің әсерінен түзіледі: D Балық бауырында, етінде, жұмыртқа сарыуызында , сүтте болатын ағзада кальций мен фосфор тұздарының алмасуын реттейтін дәрумен:D Қаңқаның дұрыс дамуына қажетті дәрумен: D Балаларда мешел ауруының дамуы мына витаминнің жетіспеуінен болады: D Жас сәбилерде D витаминінің жетіспеуінін болған ауру:Рахит (мешел) Бейорганикалық фосфат қанға сіңбей, сүйектен шығарылатын ауру түрі: Рахит Адам ағзасында «D» дәрумені жетіспесе:Сүйектер қисайып,ондағы тұздардың мөлшері азаяды,іші үлкен болады Мешел ауруының белгісі:Аяқ сүйектері майысады, сүйек өсуі баяулайды, дұрыс ұйықтамайды, жұқпалы аурулармен көп аурады Бұлшықеттердің қызметін жақсартуға қатысатын дәрумен: Е Өсімдік майы, көкөністе болатын дәрумен жетіспесе әйел бедеулікке ұшырайды: Е Бауырда протромбин түзуге қатысатын витамин: К Суда еритін витаминдер:РР, С, В тобының витаминдері Бұлшықет пен жүйке жүйесінің жұмысына әсер етеді: В В1 витамині жетіспеуінен болатын ауру:Бери-бери Ұрықтың, жас нәрестенің дұрыс дамуына әсер ететін дәрумен:В2 Адамның көруі,аузының сілемейлі қабығының зақымдануына әсер ететін витамин:В2 Дәрумені жетіспегенінен қояншық, селкілдеу ауруына себеп болады: В6 Қалыпты қан өндіруге, қанның түзілуіне қажетті витамин:В12 Дәрумені жетіспегенде қан аздық ауруына ұшырайды: В12 С витамині кездеседі:Қарақат, итмұрын, ақжелкен, қырыққабат, бұрыш, цитрус Адамның жұқпалы аурурға қарсы тұру қабілетін жақсартатын дәрумен: С Сүйек пен тіс мықтылығын жақсартатын, әр түрлі жұқпалы ауруларға ағза қарсылығын арттырады: С Адам ағзасында синтезделмейтін С витаминінің жетіспеуінен туындайтын ауру:Құрқұлақ РР витамині жетіспегендіктен пайда болатын ауру:Пеллагра Асқорыту мүшелерінің қызметі бұзылады, психика нашарлайды, теріде көпіршіктер мен дақтар пайда болатын ауру:Пеллагра Ағзада ... дәрумені жетіспегенде тері ауруы дерматит пайда болады:Н