21.Денсаулықты нығайту үшін қолданылатын әдістер мен технологиялар Қазіргі заманда денсаулықты сақтау мен нығайту ең басты мәселелердің бірі екені белгілі. ХХІ ғасыр адамына денсаулықты қалыптастыруға үйрену қажет. Валеологиялық мәдениетті қалыптастыру өсіп келе жатқан ұрпақта денсаулықтың мәдениетін қалыптастыру мақсатына жетудің басты шарты.
Салауаттану – тұтасымен алғанда жеке тұлғаның, қоғамның, табиғаттың денсаулығы туралы ғылым.
Әлеумет себепші болған аурулар санының өсуіне, адамның әлеуметтік биологиялық мәні арасындағы қарама – қайшылықтардың шиеленісуіне байланысты – салауаттанудың пайда болуы заңдылық. Салауаттану ғылымы аурудың алғашқы алдын алу әдіснамасын, денсаулықты сақтау және нығайту амалдары мен әдістерін зерттейтін салауатты өмір салтын өалыптастырудың ғылыми негізі болып табылады.
Денсаулықты сақтау үшін мыналарды орындауың қажет:
• жеке бас гигиенасын сақта;
• күн тәртібін орында;
• денешынықтырумен айналыс;
• дұрыс тамақтан
• ағзаңды шыңда
• белсенді және көңілді бол
22.Денсаулық детерминанттары Денсаулық деңгейлері
жеке денсаулық – жеке адамның денсаулығы
топтық денсаулық – қандай да бір белгі бойынша
біріктірілген адамдардың денсаулық сиппаттамасының
жиынтығы: жанұя, еңбек ұжымдары, студенттер және тағы
басқалар;
аймақтық денсаулық – белгілі бір территорияда өмір
сүретін адамдар денсаулығы сипппатамасының жиынтығы
қоғамдық денсаулық - ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз
ететін медициналық-әлеуметтік ресурс және қоғамдық
потенциал.
Қоғамдық денсаулық факторлардың кешенді әсеріне байланысты, бұл
факторларды бірнеше топқа біріктіруге болады:
1. саяси (мемлекеттік әлеуметтік саясат, денсаулық сақтау саласындағы
саясат, денсаулық сақтау жүйесін мемлекеттік реттеу, денсаулық сақтау
саласындағы құқықтық актілер және т.б.);
2. әлеуметтік-экономикалық (тұрғындарға есептелетін ішкі жалпы өнім,
денсаулық сақтау жүйесінің қаржыландырылуы, еңбек және тұрмыс
жағдайы, денсаулық сақтау жүйесінің ұйымдастырылуы, өмір сүру салты
және т.б.);
3. табиғи-климаттық, экологиялық (қоршаған орта жағдайы және
ластануы); биологиялық (жасы, жынысы, тұқым қуалаушылық, ұлты,
конституция, жүйке жүйесінің типі және т.б.)
ФИЗИКАЛЫҚ
САУЛЫҚ
ПСИХИКАЛЫҚ
САУЛЫҚ
ӘЛЕУМЕТТІК
САУЛЫҚ
РУХАНИ САУЛЫҚ
