3-нұсқа,№23, 2021. Этенді жаққанда түзілген кӛмірқышқыл газы әк суымен әрекеттескенде 50 г тұнба түзілген. Жанған этеннің массасы: А) 5 г В) 6,5 г С) 6,1 г D) 4,7 г Е) 3 г
16
Шешуі:
C2H4+ 3O2= 2CO2+ 2H2O
50 г
CO2Ca(OH)2=CaCO3H2O 100 г/моль
ν(CaCO3) = M(CaCO3)100г/моль0,5 моль
ν(C2H4) = 2ν(CaCO3) = 0,25 моль
m(C2H4) = ν(C2H4) ∙ M(C2H4) = 0,25 моль ∙ 28 г/моль = 7 г Ескерту: дұрыс жауап келтірілмеген.
3-нұсқа,№24, 2021. Картоптағы крахмалдың массалық үлесі 20%, ӛнім шығымы 50%. Сыйымдылығы 50 кг 5 қап картоптан алынған глюкозаның массасы:
A) 27,28 кг B) 27,78 кг C) 27,38 кг D) 27,48 кг E) 27,18 кг
Шешуі: 50 кг ---------- 100% х кг ---------- 20% х = 10 кг
(C6H10O5)n+ nH2O = nC6H12O6 Есептеуге крахмалдың элементар буынын аламыз:
C6H10O5H2O 162 г/моль
C6H12O6180 г/моль
10 кг (C6H10O5) ---------- х кг (C6H12O6) 162 г (C6H10O5) ---------- 180 г (C6H12O6) х = 11,11 кг (C6H12O6)
11,11 кг --------- 100 % х кг --------- 50 % х = 5,555 кг
m(глюкоза) = 5,555 ∙ 5 = 27,775 ≈27,78 кг
Жауабы: В
4-нұсқа,№11, 2021. Массасы 8 г тұзды 1 л суда еріткенде алынған ерітіндідегі тұздың массалық үлесі:
A) 0,5% B) 0,8% C) 0,9% D) 0,4% E) 0,6%
17
Шешуі: m18 г; m28 г + 1000 г = 1008 г
ω = m2 100% 1008г100% 0,8%
Жауабы: В
4-нұсқа,№14, 2021. Құрамында 19,6 г күкірт қышқылы бар ерітіндіні магний оксидімен әрекеттескенде түзілген тұздың зат мӛлшері:
A) 2 моль B) 0,1 моль C) 0,3 моль D) 1 моль E) 0,2 моль Шешуі:
H2SO4MgO = MgSO4H2O 98 г/моль 120 г/моль
19,6 г (H2SO4) ----- х г (MgSO4) 98 г (H2SO4) ----- 120 г (MgSO4) х=120 г 19,6 г 24г
ν(MgSO4) = M(MgSO4)120г/моль0,2 моль
Жауабы: Е
4-нұсқа,№17, 2021. Мӛлшері 1 моль этан мен 1 моль хлор әрекеттескенде түзілген қосылыс:
A) дихлорпропан B) хлорпропан C) дихлорэтан E) хлорметан
Шешуі: CмH6+ Clль = C2H5Cl + HCl хлорэтан
D) хлорэтан
Жауабы: D
4-нұсқа,№18, 2021. Гидрлегенде 18 г пентан түзілген болса, бастапқы алынған пентадиеннің массасы:
A) 17 г B) 11 г C) 22 г D) 33 г E) 44 г Шешуі:
С5H8+ 2H2= C5H1268 г/моль 72 г/моль
18
ν(C5H12) = M(C5H12)72г/моль0,25 моль ν (С5H8) = ν (C5H12) = 0,25 моль
m (С5H8) = M (С5H8) ∙ ν (С5H8) = 68 г/моль ∙ 0,25 моль = 17 г Жауабы: А
4-нұсқа,№20, 2021. Кӛлемі 75 л (қ.ж.) кӛмірқышқыл газын алу үшін құрамында 65% кальций карбонаты бар әктастың қажетті массасы: A) 515 г B) 215 г C) 320 г D) 415 г E) 615 г
Шешуі:
CaCO3CaO 100 г/моль
75 л CO222,4 л/моль
ν(CO2) VVO2)22,4л/моль3,35 моль
ν(CO2) = ν(СаCO3) = 3,35 моль
m(CaCO3) = M(CaCO3) ∙ ν(CaCO3) = 100 г/моль ∙ 3,35 моль = 335 г 335 г ---------- 65% х г -------- 100% х = 515 г
Жауабы: А
4-нұсқа,№21, 2021. Алюминий мен мыстан тұратын 6 г қоспаны тұз қышқылымен ӛңдегенде 3,7 л сутек түзілген. Қоспадағы алюминийдің массалық үлесі:
A) 25% B) 50% C) 30,7% D) 60% E) 29,2% Шешуі: 3,7 л 2Al + 6HCl = 2AlCl3+ 3H2
22,4 л/моль
ν(H2) = VVM2)22,4л/моль0,165 моль
4-нұсқа,№22, 2021. Құрамында 85% темір дисульфиді бар 100 кг пириттен алынатын 60%-тік күкірт қышқылының массасы:
А) 331,4 кг В) 231,4 кг С) 248,4 кг D) 237,4 кг Е) 238,4 кг Шешуі: 100 кг -------- 100% х кг --------- 85% х = 85 кг (FeS2)
ν(FeS2) = M(FeS2 )=120г/моль= 708,3 моль
1416,6 моль 4FeS211O22Fe2O38SO2
1416,6 мольO2
1416,6 моль 2SO3
1416,6 мольH2O 1416,6 моль
m(H2SO4) = ν(H2SO4) ∙ M(H2SO4) = 1416,6 моль ∙ 98 г/моль = 138826,8 г 138826,8 г ---------- 60% х г ---------- 100%
х = 231378 г = 231,4 кг (H2SO4)
Жауабы: В
4-нұсқа,№23, 2021. Кӛлемі 65 л (қ.ж.) ацетиленнен 35 г бензол алынған. Бензолдың теориялық мүмкіндікпен салыстырғандағы шығымы:
A) 46% B) 44% C) 45% D) 49% E) 48% Шешуі:
3C2H2C6H622,4 л/моль 78 г/моль
ν(C2H2) = V(VH2)= 22,4л/моль= 2,9 моль ν(C6H6) = 1ν(C2H2) = 0,97 моль
m(C6H6) = M(C6H6) ∙ ν(C6H6) = 78 г/моль ∙ 0,97 моль = 75,66 г 75,66 г -------- 100% 35 г -------- х% х = 46%
Жауабы: А 20
4-нұсқа,№24, 2021. Массасы 64,8 г крахмалдан алынған (шығымы 80%) глюкозаны күміс (I) оксидінің аммиактағы ерітіндісімен тотықтырғанда тұнбаға түскен күмістің массасы:
A) 69,18 г B) 69,16 г C) 69,12 г D) 68,13 г E) 69,95 г Шешуі: Крахмалдың элементар буынын қарастырамыз:
C6H10O5H2O 162 г/моль
C6H12O6180 г/моль
64,8 г (C6H10O5) --------- х г (C6H12O6) 162 г (C6H10O5) -------- 180 г (C6H12O6) х = 72 г (C6H12O6)
72 г ---------- 100 % х г --------- 80 % х = 57,6 г
C6H12O6Ag2O 180 г/моль
у
2Ag C6H12O7108 г/моль
57,6 г (C6H12O6) ------------ у г (Ag) 180 г (C6H12O6) ------------- 216 г (Ag) у = 69,12 г (Ag)
Жауабы: С
4-нұсқа,№25, 2021. Массасы 12,25 г бертолле тұзы ыдырағанда түзілетін газ бір валентті металмен әрекеттесіп 9 г оксид түзген. Бұл металл:
A) Cs B) Rb C) Na D) Li E) K Шешуі: 2 12,25 г 32KCl +3O2122,5 г/моль
ν(KClO3) = M(KClO3)122,5,л/моль0,1 моль
ν(Me2O) = M(Me2O)(2х+16)г/моль0,3 моль 0,6х + 4,8 = 9
0,6х = 4,2 Бұдан, х = 7 (Li)
Жауабы: D
5-нұсқа,№11, 2021. Алюминий сульфатының 300 г 5%-тік және 100 г 2%-тік ерітінділерін араластырғанда түзілген ерітіндідегі тұздың массалық үлесі:
A) 4% B) 2% C) 3% D) 5% E) 6% Шешуі: m1ω1m2ω2= m3ω3; m3m1+ m2 300 5% + 100 2% = 400 ω 31500 + 200 = 400 ω3 1700 400 ω3Бұдан ω34%.
Жауабы: А
5-нұсқа,№12, 2021. HNO3+ I2= NO2+ HIO3+ H2O реакция сызбанұсқасындағы азот (IV) оксидінің формуласы алдындағы коэффициент:
A) 10 B) 8 C) 4 D) 3 E) 2 Шешуі: HNO3+ I2NO2+ HIO3+ H2O
NO+2Н+е NO2H2O 10 I2+ 6H2O -10е2IO+12Н1 10NO3+8НI2+ 10NO24H2O + 2IO3 10HNO3+ I210NO2+ 2HIO3+ 4H2O
Жауабы: А
5-нұсқа,№14, 2021. Массасы 0,8 тонна күкіртті жаққан кезде
S + O2 ↔ SO2+ 297 кДж термохимиялық теңдеуіне сәйкес бӛлінген жылу мӛлшері (кДж):
A) 9,5 ∙ 105 B) 3,5 ∙ 103 C) 5,2 ∙ 102 D) 2,4 ∙ 104 E) 7,4 ∙ 106 Шешуі:
22
0Sт + O = SO + 297ккДж 32 г/моль
0,8106(S) ----- х кДж
32 г (S) ----- 297 кДж Бұдан х = 7,4 ∙ 106кДж.
Жауабы: Е
5-нұсқа,№17, 2021. Қалыпты жағдайда 56 литр метан алу үшін натрий ацетатымен әрекеттесетін натрий гидроксидінің массасы (г):
A) 115 B) 105 C) 100 D) 110 E) 120 Шешуі:
NaCH COO + NaOH 40 г/моль
CH4 Na2CO3 22,4 л/моль
х г (NaOH) ----- 56 л (CH4) 40 г (NaOH) ----- 22,4 л (CH4)
Бұдан х = 100 г.
Жауабы: С
5-нұсқа,№18, 2021. Массасы 0,78 кг ацетиленді толық жағу үшін қажет оттектің зат мӛлшері:
А) 37,5 моль В) 25 моль С) 50 моль D) 75 моль Е) 62,5 моль Шешуі: 2С8Н2+ 5О2= 4СО2+ 2Н2О 26 г/моль 5 моль
780 г (С2Н2) ---------- х моль (О2) 52 г (С2Н2) ---------- 5 моль (О2) х = 75 моль (О2)