Ii бөлім Тарихи шығармалар тілінің лексикалық ерекшеліктері


Қоғам өміріне, ел басқару ісіне қатысты тілдік бірліктер



бет13/14
Дата13.11.2023
өлшемі143,31 Kb.
#191284
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14
Байланысты:
stud.kz-120461 2

Қоғам өміріне, ел басқару ісіне қатысты тілдік бірліктер

Хан кеңесі, билер кеңесі, руаральқсияздар тарихи шығармада суреттелетін кезеңнің салтына сай өтіп тұрған әр түрлі жиналыстар, басқосулар. Хан сыбағасының" мәселесі "хан кеңесінде" шешіледі
Жарғы жарысқан - заң ережелерін айтып, ортаға салды
Жеті жарғы - заң ережелері
Аймаңдай қылды (болды). Беті аймаңдай болды. Әшкереленді, масқара, ұятты болды
Шаһар, кент - қала мағынасын береді.
Орда- көпшілік түркі тілдеріне ортақ бір кезде олардың көшпелі тайпалары бірлестіктерінің аты және сол бірлестіктердің билеуші орталығының тұрған жері, мысалы, хандардың, бектердің билік жүргізген жері болған

Қосымша 3


Шәміс Құмардың " Ер Жәнібек" тарихи романында қолданылған көнерген сөздер


1 ) Көнерген сөздер.
Жосын - рет, тәртіп мағынасында (ұрын бару жосыны", "күйеу жосыны, ата жосыны)
Дегдар - асыл тұқымды, текті
Сарық. - көне. дем алу, тынығу, тыныстау. а) демін алды, тынықты; ә) шөлін қандырды, сусындады; б) құмары қанды, мауқын басты
Көгенкөзшарасыз
Алғау - алаң және жақсы сөзі мәнінде келген



  1. Жаугершілік-әскери мәндегі көнерген сөздер



Найза. Зат. көне. Ұшы істік темірден істелген, ұзын ағаш сабы бар соғыс құралы"
Қылыш. Зат. Шауып түсіруге ыңғайлап, болаттан істелген өткір жүзді, ұзындау келген тұтқалы имек қару
Айбалта. Зат. Ұзын сапты, өткір жүзді жарты ай бейнесіндегі соғыс қаруы"


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет