Афоризм – мазмұнды, терең ойды ақын - жазушылар, би - шешендер, жыраулар өткір тілімен сөзбен қысқаша түрде айтып беретін нақыл сөз, түйінді ойлар.
Аллегория- (пернелеу) адамдардың арасындағы әр түрлі қарымқатынастарды, айуандардың арасындағы қарым қатынас етіп, айтайын дегенін астарлап сол айуандардың іс әрекеті етіп айтып беретін поэтиктің бір түрі.
Беллетрист - әдебиетімізде прозалық шығармаларды жазумен айналысатын адам.
Беллетристика– баяндау түрінде жазатын адам.
Драма – ақын жазушылардың сахнаға қоюға арнап жазылған шығармалары.
Инсценировка – белгілі бір көркем шығарманы сахнаға ыңғайлап қоюға арналып жазылған шығарма.
Тұтасым (ор. когерентностъ, интеграция) – мәтін бөліктерінің бір тақырыпқа, шығарманың түпкі мазмұнына, ортақ ойға бірігуі.
Жарыспалы байланыс - тұтасым қүрамына енетін сөйлемдердің синтаксистік құрылысының, предикат мүшелердің, сөйлемдегі сөздердің орын тәртібінің бір-бірімен сәйкес келіп қайталануы арқылы жүзеге асуы.
Сөйлемдердің бірі екіншісіне бағынбай, өзара тең дәрежеде байланысуы.
Мінездеме –жазушы кейіпкердің немесе оның жанама кейіпінің ісәрекетін, қимылын, мінезін суреттеуі.
Мысал– шағын көлемді оқиғаны мысал түрінде жазу. Шығарма әңгіме, аң, құс, хайуанат, өсімдік туралы айтқанмен, адам бойындағы кемшілікті әжуәлайды.
Экспозиция– (лат. сөзі – түсіндіру) шығарманың басталар алдындағы оқиға туралы кіріспе әңгіме.
Мотив – бір сарын, бір бағыт, қозғаушы күш.
Сатира - өмірді, қоғамды, өмірдегі, қоғамдағы адамдарды келеке ету, мысқылдау, әртүрлі жаман жақтарын, келеңсіз істерін халық, жұрт алдына жайып салып масқаралап көрсету, күлкі ету.
Суреттеу– автордың оқиға желісіне қарай табиғат көрінісінің өзгерістерін көркемдеп, бейнелеп баяндауы.
Сюжет - шығармадағы адамдардың қарым-қатынасын,, тартыс - күресін мінезі түрлі оқиға желісі арқылы суреттеу. Олар бір-бірімен байланысып, сабақтасып өрбіп, дамып, ақыры биік шыңына жетіп шешіледі.
Достарыңызбен бөлісу: |