Ойлау мəдениеті Ойлау



бет46/56
Дата30.11.2022
өлшемі247,86 Kb.
#160605
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   56
Байланысты:
Философия лекция

13.дәріс Тарих философиясы
Жоспар:
1.Тарихты философиялық пайымдау пәні ретінде талдау
2.Маркстік философия тарихы
3.Қазіргі өркениет оның өзгешелігі және қарама-қайшылықтары
Пайдаланылған әдебиеттер


1.Тарихты философиялық пайымдау пәні ретінде талдау
Тарихты бағалау мен талдау философиясы, яғни көп жағдайда тарихи зерттеулер мен тарихты түсіндіру нәтижелері. Тарих философиясы деген термин екі түрлі мағынаға ие: біріншіден, тарихты онтологиялық және гносеологиялық талдау
Ол адамзаттың тарихи дамуының неғұрлым іргелі заңдары мен принциптерін зерделеуге арналған. Бұл жерде мынадай мәселелер үлкен маңызға ие болады: тарихтың мағынасы мен тағайыны, тарихи үдерістердің қозғаушы күштері мен тетіктері, әлеуметтік прогресс және оның критерийлері, адамзат тарихының бірлігі мен саналуандығы.
Тарих философиясы өтіп жатқан оқиғалардың мәнін оларды өткен заман оқиғаларымен қатар қойып салыстыра отырып ашуға және осы негізде жақын болашақты болжауға ұмтылады. Тарих мағынасы проблемасын түсіндірмелеуде екі тәсілдің болуы мүмкін. Біріншісі, адам ұғымын қоғамның жалпы сипаттамаларынан шығаруға, оның мәнін «барлық қоғамдық қатынастардың жиынтығы» ретінде түсінуге ұмтылады (К.Маркс). бұл жағдайда тарихтың барысы мен оның мағынасы «әркімнің еркін дамуы барлығының еркін дамуының шарты болып табылады» дейтін заңды болашаққа қарай қозғалыс ретінде түсініледі. Адам өмірінің мағынасы осы жарқын болашақ үшін жұмысқа және қарсыластарымен күреске телінеді.
Керісінше, екінші тәсіл, қоғам өмірінің мағынасын жеке адам өмірінің мағынасынан, оның қасиеттері мен сапаларынан «шығаруға» ұмтылады. Бұл ретте қандай да бір дәл белгіленген мақсаттарға қол жеткізуге емес, тағдырдың барлық бұрылыстары кезінде «өз бақшаңды өсіруге» ұмтылу қажет (Вольтер). Адам және оның қазіргі тарихы – біздің тіршілік етуімізге мағына беретін қоғамның шынайы және бірден бір мақсаты.
Алайда заманауи тарих философиясының негізгі міндеттерінің шеңберіне болашақ дамудың жалпы сызықтарын немесе үрдістерін көре білу де кіреді. Кейінгі жылдары тарих философиясынан әлеуметтік эволюционизм атты бағыт бөлініп шықты. Ол тарихи үдерісті төменгіден жоғарыға қарай дамудың бірыңғай сызығы ретінде қарастырады.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   56




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет