ПОӘК 042-05 01/03-2013 №2 басылым орнына

Дәріс 18

2 Жылумассаалмасу аппараттарының жобалау негіздері.

3 Жылумассаалмасу аппараттардың түрлері

4 Жылумассаалмасу аппараттарының есебі

Жылуалмастыру аппараттарының технологиялық міндеті көп түрлі: жылу алмастыру аппараттарында жылу беру негізгі процесс, ал реакторларда жылу процессі қосымша роль атқарады.

Жылуалмастыру аппараттары әртүрлі белгі бойынша реттеледі.

Жылуберілу жолдары бойынша жылу араласатын жылу алмастыру аппараттары.олардың ішінде жұмысшы денелер бірбірімен түйіседі немесе араласады, беттік жылуалмастыру аппараттары жылу осы орталарды бөліп тұратын қатты қабырға арқылы бір денеден екінші денеге таралады

Негізгі атқаратын міндеті бойынша жылытқыштар буландырғыштар, тоңазытқыштар, газдың немесе будың суға айналуын жүзеге асыратын аппарат.

Жылулық оқшауландыру

Жылудың әсерін азайту үшін құбардың, аппараттың термиялық кедергісін көбейту керек. Ол үшін құбырдың, аппараттың сыртына белгілі бір не бірнеше оқшауландыру материалын жауып, содан кейін оның сыртынан бояп, не сылақ жұмыстарын жүргізеді.

Оқшауландыру материалдарына асбест, слюда, пробка, торф, стекловата т.б жатады. Оларды табиғи күйінде алып, оларды біраз өңдеген соң қабырға бетіне қабаттап жағады. Оқшауландыру қабатын сақтау үшін олардың сыртынан жұқа металл бетімен немесе фольгасымен қаптайды. Бұл қабаттың оқшауландыру қасиеттерін жақсартады, себебі фольгамен оқшауландыру материалы арасында жылуды нашар өткізетін ауа сақталады.
Осы дәрістің материалдарының негізгі түсініктерің білүі керек:

Жылуалмассу аппараты; рекуперативты жылуалмассу аппараты; регенеративты жылуалмассу аппараты; жылулық балансының теңдеуі; жылулық есебі.

2 Жылумассаалмасу аппараттарының түрлері. Приведите уравнение теплопередачи.

3 Жылумассаалмасу аппараттардың жылулық балансын көрсетініз.

4 Жылумассаалмасу аппараттардың жылулық есебі.

2 Нащокин В.В. «Техническая термодинамика и теплопередача». – М.: Высшая школа, 1980. – б.3-15

3 Асамбаев А.Ж. «Техникалық термодинамиканың негіздері» - 2006. – б.4-16

4 Баскаков Б.В., Берг О.К., Витт и др. «Теплотехника» - М.: Энергоатомиздат., 1991. – б. 4-11, б. 40-41

5 Энергетиканың электрондық энциклопедиясы.

3 ПРАКТИКАЛЫҚ ЖӘНЕ ЗЕРТХАНАЛЫҚ сабақтар

Модул 1. Техникалық жылудинамика

Практикалық сабақ 1

2 Жылудинамикалық жүйе деп нені түсінесіз?

3 Қандай жүйе тепе-теңдіктегі және теңестірілмеген деп аталады?

4 Термодинамикалық процесс деген не?

5 Идеал газ деген не?

6 Нақты газ деген не?

7 Идеал газ күйінің теңдеуін жаз.

8 Нақты газ теңдеуін жаз.

9 Универсалды газ тұрақтысы мен газ тұрақтысының айырмашылығы

10 Негізгі күй параметрлері?

11 Газ қоспасы деп нені айтады?

12 Нақтылы және орташа жылусыйымдылықтардың айырмашылығы?

13 Майер теңдеуінің физикалық мәні?

14 Температраның t₁-ден t₂-ге өзгеруіне сәйкес орташа жылусыйымдылықтың формуласын жазыныз.

15 Газ қоспасының жылусыйымдылықты қалай аңықтайды?
Есептер

Студенттерге есептер нұсқау бойынша оқытушы сабақтың үстінде береді.

Студент осы тақырыптың материалдарының негізгі түсініктерің білүі керек: идеал газдың нақты газдан айырмашылығы, термодинамикалық жүйе, жұмысшы дене және қоршаған орта, күй параметрлері, универсалды газ тұрақтысы, газ тұрақтысы. Қарастырылған өлшемдерінің өлшем бірлігтерін студент білуі керек.

2 Нащокин В.В. «Техническая термодинамика и теплопередача». - М.: Высшая школа, 1980. - б.3-15

3 Асамбаев А.Ж. «Техникалық термодинамиканың негіздері» - 2006. – б.4-16

4 Кабашев Р.А. «Жылу техникасы» - М.: Полиграфсервис., 2008. – б. 32-66

5 Энергетиканың электрондық энциклопедиясы.

Модул 1. Техникалық жылудинамика

Практикалық сабақ 2

2 Орта және нақты жылусыйымдылықтардың өзара айырмашылығы

3 Жылусыйымдылықтардың түрлерін айтыныз

4 Майер теңдеуінің физикалық мәнін түсіндір

5 Газ қоспасының жылусыйымдылығын қалай анықтайды

6 Жылусыйымдылықтың өлшем бірліктерін атаңыз

Студенттерге есептер нұсқау бойынша оқытушы сабақтың үстінде береді.

Студент осы тақырыптың материалдарының негізгі түсініктерің білүі керек: идеал газдың нақты газдан айырмашылығы, ішкі энергия, энтальпия, газдың жылусыйымдылығы. Қарастырылған өлшемдерінің өлшем бірлігтерін студент білуі керек.

2 Нащокин В.В. «Техническая термодинамика и теплопередача». - М.: Высшая школа, 1980. - б.3-15

3 Асамбаев А.Ж. «Техникалық термодинамиканың негіздері» - 2006. – б.4-16

4 Кабашев Р.А. «Жылу техникасы» - М.: Полиграфсервис., 2008. – б. 32-66

5 Энергетиканың электрондық энциклопедиясы.
Модул 1. Техникалық жылудинамика

Практикалық сабақ 3

2 Жылу мен жұмыстың өлшем бірліктерінің қатнасы

3 ПӘК формуласын жазыныз

4 Жылу динамикасының бірінші заңының аналитикалық кескінің түсіндір

5 Ішкі энергияның формуласын жазыныз
Есептер

Студенттерге есептерды нұсқау бойынша оқытушы сабақтың үстінде береді.

Студент осы тақырыптың материалдарының негізгі түсініктерің білүі керек: энтальпия, энтропия, ішкі энергия, термодинамикада жұмысшы дене бір теңестірілген күйден екіншіге қайтымды термодинамикалық процессте өтеді. Жұмыс дененің бастапқы және соңғы күйін анықтау үшін процесстың бастапқы және соңғы нүктелердің күйін барлық термодинамикалық параметрлерін білуі керек. Зерттеудің термодинамикалық процесстің негізгі мақсаты – жұмыс дене көлемін өзгерту жұмысын және процесте жүретің жылуын анықтау. Қарастырылған өлшемдерінің өлшем бірлігтерін студент білуі керек.

2 Нащокин В.В. «Техническая термодинамика и теплопередача». - М.: Высшая школа, 1980. - б.3-15

3 Асамбаев А.Ж. «Техникалық термодинамиканың негіздері» - 2006. – б.4-16

4 Кабашев Р.А. «Жылу техникасы» - М.: Полиграфсервис., 2008. – б. 32-66

5 Энергетиканың электрондық энциклопедиясы.
Модул 1. Техникалық жылудинамика

Практикалық сабақ 4

2 Диффузор дегеніміз не?

3 Дроссельдеу процессі дегеніміз не?

4 Дроссельдеу процессін көрсетініз

5 Реал газдардың параметрлері қалай өзгереді?

6 Қозғалыс процессі дегеніміз не?

Студенттерге есептерды нұсқау бойынша оқытушы сабақтың үстінде береді.

Студент осы тақырыптың материалдарын оқыған кезде газ ағының энергия теңдеуін, адиабатты дроселдеу мен адиабатты қайтымды ұлғаю процесстің принципиалды айырмашылығын білуі керек. .

2 Нащокин В.В. «Техническая термодинамика и теплопередача». - М.: Высшая школа, 1980. - б.3-15

3 Асамбаев А.Ж. «Техникалық термодинамиканың негіздері» - 2006. – б.4-16

4 Кабашев Р.А. «Жылу техникасы» - М.: Полиграфсервис., 2008. – б. 32-66

5 Энергетиканың электрондық энциклопедиясы.

Модул 1. Техникалық жылудинамика

Практикалық сабақ 5

2 Компрессордың жұмыс істеу принципі?

3 Компрессордағы изотермиялық, адиабаталық және политропты сығылу процестерін көрсетініз.

4 Жұмыс дененің изотермиялық, адиабаталық және политропты сығылуы кезінде компрессордың жұмысы қалай табылады?

5 Бір сатылы поршеньді компрессор

6 Көпсатылы сығылуы кезіндегі жұмысты қалай табады?

Студенттерге есептерды нұсқау бойынша оқытушы сабақтың үстінде береді.

Поршендік компрессорды оқыған кезде студент көпсатылы компрессорлармен қолдану себебің түсіну керек. Индикаторлы диаграммада горизонталды сызбамен көрсетілген сору және итеру процесстерді изобарлы процесстер деп қарастыруға болмайды. Өйткені осы процестерде күйінің өзгеруі

2 Нащокин В.В. «Техническая термодинамика и теплопередача». - М.: Высшая школа, 1980. - б.3-15

3 Асамбаев А.Ж. «Техникалық термодинамиканың негіздері» - 2006. – б.4-16

4 Кабашев Р.А. «Жылу техникасы» - М.: Полиграфсервис., 2008. – б. 32-66

5 Энергетиканың электрондық энциклопедиясы.

Модул 1. Техникалық жылудинамика

Практикалық сабақ 6

2 Іштен жану қозғалтқышының изохоралы жылу келтірілетін циклын ПӘК-ің қалай анықтайды?

3 Термодинамикалық диаграммаларда поршеньді Іштен жану қозғалтқышының изобаралы жылу келтірілетін циклын көрсетініз

4 Іштен жану қозғалтқышының изобаралы жылу келтірілетін циклын ПӘК-ің қалай анықтайды?

5 Термодинамикалық диаграммаларда поршеньді Іштен жану қозғалтқышының жылу аралас келтірілетін циклын көрсетініз.

6 Іштен жану қозғалтқышының жылу аралас келтірілетін циклын ПӘК-ің қалай анықтайды?

Студенттерге есептерды нұсқау бойынша оқытушы сабақтың үстінде береді.

Студент осы тақырыптың материалдарын оқыған кезде іштен жану қозғалтқыштар түрлі жұмыс принциптегі циклдарын, негізгі үш түрге бөлуі керек. Поршеньдік ІЖҚ идеалды циклдарын зерттеген кезде анықталатын шамалардың санына жылудың мөлшері, циклдағы нүктелерді сипаттайтын негізгі параметрлердің күйі, циклдың термиялық ПӘК кіреді.

2 Нащокин В.В. «Техническая термодинамика и теплопередача». - М.: Высшая школа, 1980. - б.3-15

3 Асамбаев А.Ж. «Техникалық термодинамиканың негіздері» - 2006. – б.4-16

4 Кабашев Р.А. «Жылу техникасы» - М.: Полиграфсервис., 2008. – б. 32-66

5 Энергетиканың электрондық энциклопедиясы.

Модул 1. Техникалық жылудинамика