Практикалық сабақ 15. Апаттан құтқару жұмыстарын ұйымдастыру

Адамдарды құтқару күрделі жұмыс компоненттерінен тұрады. Радиацияның және өрттің жайын анықтау; қорғану құрылым жайында анықтау; азап шеккендерді іздеу; өртті таратпау; жою және құлаған үйінділерден өтетін жол жасау; бүлінген баспаналар мен панажайларды үйінділердің астынан жанып жатқан үйден, газ бен түтін толған бөлмеден азап шеккендерді шығарып алу; оларға алғашқы дәрігерлік жәрдем көрсетіп, қала сыртындағы емханаларға жіберу; радиациямен зақымданған және радиоактивті заттар жайылып кеткен аудандардан ауыл тұрғындарын шығару; адамдарды санитарлық қараудан өткізу және олардың киімдерін залалсыздандыру; территорияны дезинфекциялау.

• 
  көмекке келер күштердің жүрер жолдарын барлау;
  
• 
  жолдағы немес апат орындағы өрттің жайылынуына жол бермеу;
  
• 
  апат болған жердегі баспаналардағы адамдарға көмекке бару, оларға ауа баратын жолдар іздеу;
  
• 
  құлаған үйлер астындағы қалған адамдарды іздестіру;
  
• 
  оларды шығару;
  
• 
  зардап шеккендерге дәрігерлік көмек көрсету, ауруханаларға аттандыру;
  
• 
  халықты химиялық және радиацияланған аудандардан, су басқан аудандардан көшіру;
  
• 
  адамдарды, олардың киімдерін санитарлық тазартудан өткізу;
  
• 
  территорияны, құрылыстарды, транспортты басқа техниканы химиялық улы заттардан, радиациядан тазарту.
  

• 
  ластанған аумақтарға баратын жолдарды тазалау;
  
• 
  апаттың одан әрі тарауына жол бермеу;
  
• 
  бұзылған газ, су құбырларын және басқа да жүйелерді уақытында іске қосу;
  
• 
  қираған үйлерді қалпына келтіру немесе оларды жою жұмыстары;
  
• 
  көше бойында қауіпсіз қозғалысты және құтқару жұмыстарын қамтамасыз ету;
  
• 
  құтқару жұмыстары үшін тез арада байланыс жүйелерін жүргізу.
  

• 
  құтқару;
  
• 
  арнаулы (жедел);
  
• 
  қосалқы.
  

• 
  басылып не қамалып қалған орындарда зардап шеккендерді іздеу;
  
• 
  зардап шеккендерді шығарып алу (оларға жету жолдарын жасау);
  
• 
  зардап шеккендерге алғашқы медициналық жәрдем көрсету;
  
• 
  зардап шеккендерді апат болған жерден көшіру мыналарды қамтиды;
  
• 
  өрт сөндіру ;
  
• 
  коммуналды-энергетикалық және техникалық желілердегі апаттарды жою;
  
• 
  тосқауылдарға кіру жолдарын жасау;
  
• 
  осал құрылыстарды күшейту.
  

• 
  халық пен ұйымдарды төтенше жағдай қауіпі туралы құлақтандыру;
  
• 
  барлау жүргізуді, қирау дәрежесін, зақымдану аймағын, су басудың немесе тасқынның таралу жылдамдығы мен ықтимал шекарасын, өртенген жердің көлемін, аудандары мен таралу бағытын және өзге де меліметтерді анықтау;
  
• 
  тікелей қауіп төніп тұрған нысандар мен елді мекендерді анықтау;
  
• 
  құтқару және басқа жұмыстар үшін іске қосылған күш топтамасы мен құралдар санын анықтау;
  
• 
  төтенше жағдай аумағындағы күш-құралдарды басқаруды ұйымдастыру;
  
• 
  зардап шеккендерге дәрігерлік көмек пен оларды емханаларға жеткізуді ұйымдастыру, сонымен қатар тұрғындарды қауіпсіз орындарға шығарып қоныстандыру;
  
• 
  құтқару жұмыстарды жүргізу барысында оған сәйкес қауіпсіздік шараларын даярлап іске асыру;
  
• 
  төтенше жағдай аумағында және оған шекаралас аудандарында коменданттык қызметті ұйымдастыру.