Химиялық элементтер, таңбалар, формулалар,теңдеулер
Элементтердіхимиялықтаңбалармен (символдармен) белгілеуқабылданған. Элементтік символы оныңлатыншааталуыныңбіріншінемесебіріншіжәнекелесіәрпінентұрады: біріншісіүлкен, екіншісі — кішіәріппенжазылады. Мәселен, сутегініңлатыншааталуыНуdgenium— Н белгіленеді. Охуgenium — оттегі — О, алюминий — Аluminium — А1, темір —Ferrum— Ғе, мырыш —Zincum — Zn және т. б.
Күрделізаттардыңқұрамыхимиялықформулаларарқылыөрнектеледі: мәселен Н2SО4 формуласыкүкіртқышқылыекендігін, оныңбірмолісутегіатомының 2 молінен, күкіртатомының 1 моліненжәнеоттегіатомының 4 молінентүзілгенінкөрсетеді.
Молекуласықаншаатомнантұратындығыбелгіліболса, ондажайзаттардың да молекулаларыформулаларменөрнектеледі. Мәселен Н2, О2, Ғ2. Ал егержайзаттыңатомдықнемесеметалдыққұрылымынемесемолекуланың атом құрамыбелгісізболса, онда оны элементтіңхимиялықтаңбасыменөрнектейді. Мәселен Не, АІ, С. Заттыңхимиялықформуласыноныңқүрамынанализдеуарқылыанықтауғаболады.
Химиялықтеңдеулердіхимиялықформулалар мен таңбаларарқылыжазады. Олархимиялықреакциялардыбейнелеуүшінқолданыладыжәнезаттармассасыныңсақталузаңынкөрсетеді. Әрбіртеңдеу тепе-теңдіктаңбасыарқылықосылғанекібөлімнентұрады. Сол жағынареакцияғакірісетінзаттардың, оңжағына реакция нәтижесіндетүзілетінзаттардыңформулаларынжазады. Теңдеудіңсолжәнеоңжағындағыәрбірэлементтіңатомының саны теңболуы керек.
Мысалретіндетемір (III) хлоридінің натрий гидроксидіменәрекеттесуреакциясыныңтеңдеуінқұрайық. Олүшін осы реакцияныңсхемасынқұру керек, яғниреакцияғақатысатынжәне реакция нәтижесіндетүзілетінзаттардыңформулаларынжазыпоныңбағытынстрелкаменкөрсету керек.
Достарыңызбен бөлісу: |
