Зертханалық жұмыс №2. Ұсақ денелердің өлшемдерін өлшеу. Жұмыстың мақсаты

Бұл жұмыста өлшеу құралы – сызғыш. Сіз оны бөлудің бағасын оңай анықтай аласыз. Әдетте, сызғыштың бөлу шкаласы 1 мм. Сызғыштың көмегімен қарапайым өлшеу арқылы кезкелген шағын заттың (мысалы, тары дәнінің) дәл өлшемін анықтау мүмкін емес.

Егер сіз жайғана дәнге сызғышты қолдансаңыз (суреттіқараңыз), онда оның диаметрі 1 мм-дән астам және 2 мм-ден аз деп айтуға болады. Бұл өлшеу өте дәл емес. Дәлірек мәнді алу үшін сіз басқа құралды пайдалана аласыз (мысалы, штанген циркуль

немесе тіпті микрометр). Біздің міндетіміз солсызғышты пайдаланып дәлірек өлшем алу. Мұны істеу үшін келесі әрекеттерді орындауға болады. Біз дәндердің белгілі бір санын сызғыштың бойына қоямыз, сонда олардың арасында бос орындар болмайды.

Сонымен, біз астық қатарының ұзындығын өлшейміз. Дәндердің диаметрі бірдей. Сондықтан дәннің диаметрін алу үшін қатардың ұзындығын оның құрамдас бөліктеріндегі дәндер санына бөлу керек.

27 мм : 25 дана = 1,08 мм

Жолдың ұзындығы 27 миллиметрден сәл артық екенін көзбен көруге болады, сондықтан оны 27,5 мм деп санауға болады. Содан кейін: 27,5 мм : 25 дана = 1,1 мм

Егер бірінші өлшем екіншісінен 0,5 миллиметрге ерекшеленсе, нәтиже миллиметрдің тек 0,02 (екіжүзден!) айырмашылығы болады. Бөлумәні 1 мм болатын сызғыш үшін өлшеу нәтижесі өтедәл. Бұл жол әдісі деп аталады.

Жұмыс мысалы:

Есептер:

мұндағы d - диаметр

l - жолұзындығы

n – қатардағыбөлшектердің саны

1) тары

2) бөлшек

3) молекула

(фото)