4. Топырақ тұздылығының өсімдіктер дәнінің өнуіне әсері
Тәжірибе нәтижелері, егілген жоңышқа дәндерінің өну шамасы топырақтың тұздану мөлшеріне тікелей тәуелді екенін көрсетті және дәндердің ең жылдам өнуі тұз енгізілмеген бақылау нұсқасында орын алды. Ал тұз енгізілген нұсқаларды олардың өнуі 2-3 күнге кешікті.
Ал топырақ тұздылығы 1,5% болған нұсқада жоңышқа дәнінен 1-ақ дана өнді (1 кесте).
1 кесте – Топырақтың тұздану шамасының жоңышқа дәнінің өну мөлшеріне әсері
Қадағалау күндері
|
Нұсқалар/қайталануы
|
Бақылау нұсқасы (0,1%)
|
0,25%
NaCl
|
0,5%
NaCl
|
0,75%
NaCl
|
1,0%
NaCl
|
1,5%
NaCl
|
1
|
2
|
3
|
1
|
2
|
3
|
1
|
2
|
3
|
1
|
2
|
3
|
1
|
2
|
3
|
1
|
2
|
3
|
14.11.12ж.
|
23
|
18
|
13
|
1
|
3
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
21.11.12ж.
|
26
|
20
|
14
|
17
|
5
|
3
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
28.11.12ж.
|
30
|
23
|
18
|
26
|
17
|
6
|
6
|
8
|
4
|
|
|
1
|
|
1
|
1
|
|
|
|
05.12.12ж.
|
31
|
23
|
20
|
26
|
19
|
8
|
12
|
12
|
5
|
|
|
1
|
|
1
|
2
|
|
|
|
12.12.12ж.
|
30
|
23
|
22
|
26
|
22
|
9
|
12
|
13
|
6
|
|
2
|
4
|
|
1
|
3
|
1
|
1
|
|
19.12.12ж.
|
32
|
23
|
22
|
26
|
23
|
13
|
12
|
13
|
7
|
1
|
2
|
4
|
|
3
|
3
|
|
|
1
|
Орташа көрсеткіші, дана
|
26
|
21
|
11
|
3
|
2
|
1
|
1 кестеде келтірілген мәліметтерден, жоңышқа дәнінің өнуі мен оның даму кезеңдері топырақ тұздылығына тікелей байланысты екендігін көрсетті (4 сурет). Тұз себілмеген бақылау нұсқасында зерттеу аяғында өнген дәндер саны 22, 23 және 32 дана болды. Ал 2 нұсқада, топырақтың тұздану шамасы 0,25%, өнген дәндер шамасы – 26, 23, 13 дана болды, 3 нұсқада – 12, 13, 7 дана, 4 нұсқада – 1,2, 4 дана, 5 нұсқада – 0, 3, 3 дана болды.
Тәжірибе нәтижелері, бақылау нұсқасында жоңышқа дәнінің орташа өну көрсеткіші 26 дана екенін көрсетті. Тұз қоры 0,25%, 2 нұсқада орташа өнген жоңышқа дәнінің саны кеміп, 21 дана болды. Басқа нұсқаларда олардың саны күрт кеміп, 6 нұсқада жоңышқа дәні тұздың әсерінен 1-ақ дана өнді (4 сурет).
4 сурет –
Достарыңызбен бөлісу: |