1. Агробиктерия дегеніміз не? Неге Agrobacterium tumefaciens опиналарды
жүктеу/скачать 25,69 Kb.
|
Молекулалық генетика және генетикалық инженери
|
1.Агробиктерия дегеніміз не? Неге Agrobacterium tumefaciens опиналарды Agrobacterium (лат.) — группа грамотрицательных бактерий, впервые выделенный как самостоятельный род Г. Дж. Конном в 1942 году. Представители рода способны к горизонтальному переносу генов при помощи которого вызывают опухоли у растений. Наиболее исследованным и хорошо изученным видом этого рода является Agrobacterium tumefaciens. Agrobacterium широко известен своей способностью осуществлять взаимообратный перенос ДНК между собой и растениями. Благодаря этому свойству представители этого рода стали ваA. tumefaciens вызывает образование у растений злокачественных опухолей — галл. Обычно они возникают в месте смыкания корня и побега. Такие опухоли возникают в результате конъюгационного переноса бактериальной Ti-плазмиды (Т-ДНК) в клетки растения. Близкородственный вид A. rhizogenes также вызывает корневые опухоли и обладает специальной Ri-плазмидой (англ. root-inducing — индуцирующая корни). Хотя таксономическое положение Agrobacterium постоянно пересматривается, всё же можно разделить этот род на три биовара: A. tumefaciens, A. rhizogenes и A. vitis. Штаммы в группе A. tumefaciens и A. rhizogenes могут обладать либо Ti либо Ri-плазмидой, в то время как штаммы из группы A. vitis, обычно поражающие только виноград, несут Ti-плазмиду. Из природных образцов были выделены штаммы не относящиеся к Agrobacterium, которые несли Ri-плазмиду, а лабораторные исследования показали, что штаммы не относящиеся к Agrobacterium также могут нести Ti-плазмиду. Многие природные штаммы Agrobacterium не обладают ни Ti ни Ri-плазмидой и, поэтому, не являются вирулентными. Плазмидная T-ДНК полуслучайным образом внедряется в геном клетки хозяина[6], и происходит экспрессия генов, ответственных за образование опухоли, что в конечном итоге приводит к образованию галла. T-ДНК содержит гены, кодирующие ферменты, необходимые для синтеза нестандартных аминокислот, обычно октопина или нопалина. Здесь же закодированы ферменты для синтеза растительных гормонов ауксина и цитокинина, а также для биосинтеза разного рода опинов, которые обеспечивают бактериям источник углерода и азота, недоступный для других микроорганизмов. Такая стратегия даёт Agrobacterium селективное преимущество[7]. Изменение гормонального баланса растения, приводит к нарушению деления клеток и образованию опухоли. Соотношение ауксина к цитокину определяет морфологию опухоли (корнеобразная, бесформенная или побегообразная). жным инструментом генной инженерии. .Ti-плазмидтің құрылысы қандай? Плазмидалар –ек тізбекті ДНҚ молкулалары ,мөлшері 10 3-10 6 н.п. олар бактерияларға аса қажетті қызметтерді кодтамайды, бактериялар қолайсыз жағдайларға ұшарағанда мағызды рөл атқарады. Фенотиптік өзгерістердің ішіде бактерия жасушаларына плазмидалар арқылы жеткізілетін көріністердің ішінде келесілерін атап кетуге болады: Антибиотиктерге тұрақтылық; Колицин түзу; Патогендік факторының өнімі; Антибиотиктік заттардың синтезделуіне қабілеттілік ; Күрделі органикалық заттарды ыдырату ; Рестрикция мен модификациялық ферменттерді түзу. Плазмидалық ДНҚ репликациясы батерия хромосомасының репликациясына қатысатын ферменттер жиынтығымен жүзеге асырылады, бірақ плазмидалардың репликациясы хромосомаға тәуелді емес . Кейбір плазмидалар қатаң бақылауда болады.бұл олардың репликациясының хромосомамен тығыз байланысын көрсетеді. Кейбір плазмидалар бактерия хромосомасына қайтымды тіркесіп, бір реклипон түрінде жүруі мүмкін. Олар интегративті плазмидалар немесе эписомалар деп аталады. Кейбір плазмидалар бір жасушадан келесі жасушаға , кейде бөгде токсономиялық бірлікке жататын жасушаларға да ауысып жүруі сүскін .Ондай плпзмидалар трансмиссивті деп аталады . трансмиссивтілік тек ірі плазмидаларға ғана тән олпрда tra – оперондар бар, оларда плазмидаларды тасымалдаушы гендер біріккен.ол гендер жыныстық кірпікшелерді кодтайды,яғни трансфиссивті плазмидасы жоқ жасушамен арасында жыныстық көпірше түзу арқылы плазмидалық ДНҚ келесі жаңа жасушаға беріледі. Бұл процесс коньюгация деп аталады. медициналық микробиологияда маңызды орынды антибиотиктерге тұраұтылық беретін плазмидалар, оларды R- плазмидалар деп тайды және ратогендік факторларының өнімдерімен қамтамасыдандырылатын , макроорганизмде инфекциялық процестің дамуына жағдай жасайтын плазмидалар . R – плпзмидалар бактерияларға қарсы әсер ететін препараттарды бұзатын фериенттердің синтезін детерменттейтін гендері бар . Мұнда йплазмидасы бар бактерия жасушасы дәрілік заттардың толық бір тобына , кейде кейбір препараттарға тұрақты болады. R – плпзмидалардың көбісі трансмиссивті болады, бактерия поппуляциясында тарала отырып , олады бактерияға қарсы препараттарға әсерсіз етеді. R – плпзмидалары бар бактерия штамдары ауруханаішілік инфекциялардың этиологиялық агенттері болып саналады. Патогенділік факторларының синтезңн детерменттейтін плазмидалар қазіргі кезде адамдардың жұқпалы ауруларының қоздырғыштары болып табылытын көптеген бактерияларда табылып отыр . Шигеллездедің, иерсиниоздардың , оба күйдіргі иксодтық бореллиощдардың ішектік эшерехиоздардың қоздырғыштарының патогенділігі оларда патогнедік плазмидалардың болуымен байланысты. Бұл топтың плазмидаларының біріншілері Ent – плпзмида , ол энтеретоксиннің синтезделуін анықтайды , және Hly – плазмида E.coli – гемолизінің синтезін детерметтейді. Кейбір бактериялардың жасушаларында басқа бактерияларға бактериоцитті заттардың синтезін детерменттейтін плазмидалары болады. Мысалы E.coli – колициннің синтезін анықтайтын Col – плазмида бар, оның колиформды бактерияларға бактериоцитті әсері бар .
Генді инженерия әдістерінің негізінде картопқа байланысты ірі бағдарлама жасалып, іске асырылуда. Картоп жасушасына төрт генді – колорадо қоңызына, вирустарға, бактериоздарға және саңырауқұлақ инфекциясына төзімді гендерді нысаналы түрде енгізу жүргізілуде. Биотехнологияны дамытуда астық тұқымдастар мен басқа тұқымдастар өсімдіктерінде кездесетін нольдік тотипотенттілікті басудың маңызы зор. Тұңғыш рет жасушалы дақылдан күріш пен жүгері өсімдіктері регенерацияланды. Қытайда оның көмегімен күріштің пиринуляриозға төзімді формалары тұңғыш рет алынды. 14 мемлекетаралық биотехнологиялық орталықтар іске асырылды. Генетикалық инженерияның технологиясы трансгенді өсімдіктерді алудың келесі негізгі сатыларынан тұ жүктеу/скачать 25,69 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|