«Биологияның жалпы сұрақтары» арнайы курсының бағдарламасы Құрастырған: Д. Т. Абенова химия, биология пәндері мұғалімі Павлодар 2013 жыл Арнайы курс «Биологияның жалпы сұрақтары»



Дата10.04.2017
өлшемі0,67 Mb.
#13555
М.Горький ЖОББМ

ҚАРАСТЫРЫЛДЫ: КЕЛІСІЛГЕН: БЕКІТЕМІН: РАССМОТРЕНО: СОГЛАСОВАНО: УТВЕРЖДАЮ

ӘК отырысында Оқу ісінің меңгерушісімен М.Горький ЖООБМ директоры:

на заседании МО Зам. Директора по УВР Директор М.Горьковской СОШ қаулы №______ ________________ ­­­_____________________

протокол № ________ Кайдарова Ж.З______

«___» __________2013 ж/г «___» __________2013 ж/г «___» __________2013 ж/г


«Биологияның жалпы сұрақтары»

арнайы курсының бағдарламасы

Құрастырған: Д.Т. Абенова

химия, биология пәндері

мұғалімі

Павлодар 2013 жыл




Арнайы курс «Биологияның жалпы сұрақтары»

Түсінік хат

Биологиядан оқушылардың 6-8 сыныптарға арналған оқулықтардағы өтілген материалдар бойынша жоғары сыныптарда бұрын алынған білім көзінің азаюы ҰБТ мен биология курстары арасының алшақтығы себепші болады. Бұл курс бағдарламасында қамтылған. Бұл курс оқушыларға биология пәнінен мектеп бағдарламасының негізгі тарауларын қайталауға, материалдарды жүйелеуге, ізденуге, негізгіні бөліп алуға және ұлттық бірыңғай тестілеуге, эмтиханға дайындалуға көмектеседі. . Бағдарлама жаратылыстану-математикалық бағытына құрастырылып, биология салаларының, соның ішінде жалпы биологияның күрделі тақырыптары бойынша алған биологиялық білімдерін жинақтап, қорыта отырып, биологиялық заңдылықтарды, заманауи теорияларды, концепциялар мен ілімдерді терең мағынада түсініп қабылдауын қамтамасыз етеді. Бағдарламада оқушылардың жаратылыстану-ғылыми көзқарасы қалыптастыруға айтарлықтай көңіл бөлінген.



Мақсаты:

  1. өсімдік және жануар жасушаларының құрылысы туралы түсінік қалыптастыру;

  2. жасушадағы органикалық және бейоргникалық заттардың рөлі туралы білім қалыптастыру;

  3. организмнің жеке даму заңдылықтары туралы түсінік қалыптастыру;

  4. органикалық дүние дамуының негізгі ретінде генетикалық заңдылықтар туралы түсінік қалыптастыру(эволюция);

  5. ғылымдарына сүйене отырып, тірі ағзалар туралы білімді тереңдету.

  6. оқушылардың шығармашылық ойлауына, өздігінен ізденуіне және білімді қолдана білуіне және толықтыруына жағдай жасау.

Міндеттері:

- Білімділік: негізгі биологиялық ұғымдарды бекіту, оқушылардың заңдылықтарды, теорияны, ғылыми идеялар мен фактілерді білу.

- Дамытушылық:

оқушыларда оқу еңбегі мен өздігінен жұмыс жасау дағдыларын, пәнге қызығушылықтарын, оқылатын материалдан негізгіні бөліп алуды қалыптастыру, іздену, ғылыми тұрғыда дәлелдеу, нақты тұжырымдар жасау, , еркін ойларын жеткізу қабілеттерін және ресімдеу, сөйлеу мәдениетін дамыту.

-Тәрбиелік: еңбек мәдениетіне тәрбиелеу.

Бұл курс аптасына 3 сағат, жылына 102 сағатқа арналған. Өйткені вирустар, бытыранықтар, саңырауқұлақтар, өсімдіктер, жануарлар 6-7 сыныптарда, тәнтану 8 сыныпта , жалпы биология 9 сыныпта өтілген, 10-11 сынып оқушыларын бір топқа жинап күнтізбелік жоспарға сәйкес өткізу мақсатқа сәйкес келеді.

Аталған курс 21 тақырыпқа бөлінген, өйткені бағдарлама мектепте оқытылатын барлық биологиялық түсініктерді қамтиды. Бағдарлама теориялық бөлімге ғана емес, практикалық бөлімге де арналған. Мысалы генотип пен феноипті, қан топтарын анықтайтын генетикалық есептерді шешу, ДНҚ, РНҚ тізбектерін құру, нәруыз молекуларын триплет коды арқылы құру, өткен жылдардың тесттерін шешу, т.б. Сондықтан бағдарламаның осы бөлігіне бірнеше сағат бөлу мақсатқа сай.

Өткізу формасы: дәріс, семинар, жұппен жұмыс, топпен жұмыс.

Бақылау формасы: тест, сынақ, емтихан.

Арнайы курс «Биологияның жалпы сұрақтары»

Жұмыс бағдарламасы (102 сағат)

10 сынып (34 сағат)
10 –сыныпқа арналған биология пәнінен «Биологияның жалпы сұрақтар» арнайы курсының базалық білім мазмұны келесі бөлімдер мен тараулардан тұрады.


  1. «Кіріспе» (1 сағат).

Биология ғылымдары. Ғылымдар жүйесіндегі биологияның орны. Биологияның басқа ғылымдармен (химия, физика, математика, география, астраномия және басқалары) байланысы.
2. «Цитология» (15 сағат).

Жасушаның ашылу тарихы. Прокариоттар, эукариоттар және анциттер.Өсімдік және жануар жасушаларының құрылысы. Жасушаның мембраналы органоидтары: эндоплазмалық тор, Гольджи жиынтығы, лизосома, митохондрия, пластидтер, ядро. Мембранасыз оргоноидтер. Жасушаның құрамындағы бейорганикалық заттар. Көмірсулар. Липидтер. Нәруыз – биологиялық полимерлер. Нәруыз биосинтезі. Нуклеин қышқылдары. Жасушадағы зат алмасу. Фотосинтез және хемосинтез үдерістері. Органикалық заттарды түзу әдістері: автотрофтар және гетеротрофтар. Тірі ағзалардың жеке дамуы (онтогенез). Организмдердің көбею жолдары. Жасушалардың бөлінуі: митоз, мейоз. Қосарланып ұрықтану.


3. «Гистология» (2сағат).

Өсімдік ұлпалары. Жануар ұлпалары.


4.«Микробиология» (2 сағат).

Жасушасыз тірлік құрылымдары. Бытыранықтар.


5. «Микология» (4 сағат).

Саңырауқұлақтар. Біржасушалы саңырауқұлақтар. Зең саңырауқұлақтары. Жоғары сатыдағы саңырауқұлақтар. Жеуге жарамды және улы саңырауқұлақтар. Паразит саңырауқұлақтар. Саңырауқұлақтардың маңызы.


6. «Лихенология» (1 сағат).

Қына – ерекше тірі ағза. Қыналар.


7. «Өсімдік анатомиясы, физиологиясы және морфологиясы» (8 сағат).

Өсімдік жасушасының құрылысы. Ұлғайтқыш құралдар. Өсімдіктердің өсімді мүшелері. Тамыр. Жапырақ. Сабақ. Өркен және бүршік. Өсімдіктердің генеративті мүшелері. Гүл. Өсімідктердің гүлдеуі және тозаңдануы. Гүлшоғырлар. Жеміс.


8. Өткен тақырыптар бойынша оқушылардың білімдерін тексеру (тестілеу)

(1 сағат).

11 сынып (68 сағат)
11 – сыныпқа арналған биология пәнінен «Биологияның жалпы сұрақтар» арнайы курсының базалық білім мазмұны келесі бөлімдер мен тараулардан тұрады.
1.Өсімдік анатомиясы, физиологиясы және морфологиясы» (13 сағат).

Тұқым.Қосжарнақтылар класы. Даражарнақтылар класы. Өсімдіктердің классификациясы. Төменгі сатыдағы өсімдіктер. Мүктәріздес өсімдіктер бөлімі. Плаунтәріздес өсімдіктер бөлімі. Қырықбуынтәріздес өсімдіктер бөлімі. Қырықжапырақтәріздес өсімдіктер бөлімі. Ашықтұқымды өсімдіктер. Көкнәр және алабота тұқымдастары. Асқабақ және орамжапырақ тұқымдастары. Құлқайыргүлділер және алқатұқымдастар. Раушангүлділер және бұршақ тұқымдастары. Күрделі гүлділер және лалагүлділер тұқымдасы. Астық тұқымдастар.


2. «Зоология» ( 17 сағат).

Жануарлардың классификациясы. Қарапайым жәндіктер. Омыртқасыз көпжасушалы жәндіктер. Ішекқуыстылар. Құрттар.Ұлулар. Тікентерілілер. Буынаяқтылар. Көпжасушалы омыртқалылар. Желілілер типі. Қабықтылар және бассүйексіздер тип тармақтары. Сүйекті балықтар класы. Шеміршекті балықтар класы. Қосмекенділер класы. Жорғалаушылар класы. Құстар класы. Құстарды топқа бөлу. Сүтқоректілер класы. Сүтқоректілерді жіктеу. Үй хайуанаттары және ауыл шаруашылық жануарлары.


3. «Антропология» (11 сағат).

Адамның жануарлар дүниесіндегі орны. Адамның филогенезі. Нәсілтану. Гуморальдық реттелу. Жүйке жүйесі. Тірек-қимыл аппараты. Организмнің ішкі ортасы. Қанайналым жүйесі. Тыныс алу жүйесі. Ас қорыту жүйесі. Адамның көбеюі және жеке дамуы. Сыртқа шығару жүйесі. Адамның психикасы.


4. Генетика және селекция негіздері» (4 сағат).

Генетиканың даму тарихы. Негізгі генетикалық ұғымдар. Моногибриді және дигибридті будандастыру. Тұқымқуалаушылықтың хромосомалық теориясы. Гендердің өзара әрекеттесуі. Жыныс генетикасы. Адам генетикасы.


5. «Өзгергіштік заңдылықтары» (1 сағат).

Модификациялық, мутациялық және комбинативтік өзгергіштік.


6. Эволюция (4 сағат).

Эволюция. Эволюциялық түсініктердің дамуы, эволюциялық дәлелдемелер. Ч.Дарвиннің эволюциялық ілімінің пайда болуы. Эволюцияның қозғаушы күштері. Органикалық әлем эволюциясының дәлелдері.Түр, оның өлшемдері. Түрдің түзілуі. Популяция.


7. «Селекция» (2 сағат).

Өсімдіктер мен жануарларды сұрыптау. Биотехнология. Гендік инженерия.


8. Жерде тіршіліктің пайда болуы ( 6 сағат).

Тіршіліктің пайда болуы туралы алғашқы және осы заманғы түсініктер. Жер бетінде тіршіліктің қалыптасу кезеңдері. Жердің геологиялық шежіресі. Архей. Протерозойдағы тіршілік. Палеозойдағы тіршілік. Мезозой мен кайназойдағы тіршілік.




9. Экология (2 сағат).

Экологияға кіріспе. Ағзалардың негізгі тіршілік ортасы. Биологиялық ырғақ. Жарықкезеңдік. Радиация. Популяция, бірлестік. Экожүйе (биогеоценоздар).


10. Биосфера (1 сағат).

Биосфера туралы В.И.Вернадскийдің ілімі. Зат айналымы және табиғаттағы энергия ағымы.


11. Қазақстанның ерекше қорғалатын аймақтары ( 3 сағат).

Қызыл кітап. Мемлекеттік табиғи қорықтар. Мемлекеттік ұлттық табиғи саябақтар. Мемлекеттік табиғи қорықшалар.


12. Ғылыми терминология (3 сағат).

А-К. Л-Т. У-Я.


13. Өткен тақырыптар бойынша оқушылардың білімдерін тексеру (тестілеу)

(1 сағат).


10-11 сынып оқушысының дайындық деңгейіне қойылатын талаптар
10-11 сынып оқушылары:

  1. тірі организмдердің жалпы ортақ белгілерін;

  2. вирустар,бактериялар, саңырауқұлақтар және өсімдік, жануар жасушаларының құрылысы мен қызметін;

  3. тірі ағзаларды морфологиялық, анатомиялық белгілерін;

  4. тірі организм ұлпалары мен мүшелерінің құрылысы және қызметінің өзара байланысын;

  5. тірі ағзалардың алуантүрлілігінің,табиғи бірлестіктерді қорғаудың биосфера тепе-теңдігін сақтаудағы рөлін;

  6. жеуге жарайтын, улы және зең саңырауқұлақтарын;

  7. негізгі жүйелік ерекшеліктерді, түрлердің белгілерін, тірі табиғат дүниелерін, бөлімдерді және кластарын, тұқымдастарын;

  8. прокриоттық және эукариоттық, автотрофты және гетеротрофты организмдерді;

  9. адам организмінің құрылыс ерекшеліктерін анықтай білуі тиіс.

  10. эволюциялық ілімнің негіздерін;

  11. экожүйелер қызметінің құрылымы мен принциптері;

  12. Қазақстанда табиғатты қорғау туралы білуі тиіс.


Күтілетін нәтижелер:

  1. оқушылардың биология пәні бойынша алған білімдерінің тереңдеуі, танымдық қызығуы мен шығармашылық қабілеттерін дамытуда теориялық білімдерін практикада пайдалана білуі;

  2. оқушыларды еңбеккерлікке, табиғатты аялайтын азамат болып тәрбиеленуі;

  3. ҰБТ-ға немесе емтиханға дайындық деңгейінің көтерілуі;

  4. мәтін тезистеріне, конспектілеріне кеңейтілген жоспар құрып,рефераттар презентациялар даярлау, электрондық ресурстарды, интернетті жұмыс барысында қолдану дағдыларының қалыптасуы.


Биология пәнінен «Жалпы биология сұрақтары» арнайы курсы

Жаратылыстану – математикалық бағыт



10 сынып



Тақырыптар мазмұны

Сағат саны

Мерзімі

Ескерту




1. Кіріспе

1







1

Кіріспе Биология ғылымдары. Биологияның басқа ғылымдармен байланысы.

1










2. Цитология.

15







2

Жасушаның ашылу тарихы. Прокариоттар, эукариоттар және анциттер.

1







3

Өсімдік және жануар жасушаларының құрылысы. Жасушаның мембраналы органоидтері: эндоплазмалық тор, Гольджи жиынтығы, лизосома.

1







4

Жасушаның мембраналы органоидтері: митохондрия, пластидтер, ядро.

1







5

Мембранасыз оргоноидтер.

1







6

Жасушаның құрамындағы бейорганикалық заттар.

1







7

Көмірсулар. Липидтер.

1







8

Нәруыз-биологиялық полимер.

1







9

Нәруыз биосинтезі.

1







10

Нуклеин қышқылдары.

1







11

Жасушадағы зат алмасу.

1







12

Фотосинтез және хемосинтез үдерістері.

1







13

Органикалық заттарды түзу әдістері: автотрофтар және гетеротрофтар.

1







14

Тірі ағзалардың жеке дамуы (онтогенез).

1







15

Организмдердің көбею жолдары.

1







16

Жасушалардың бөлінуі: митоз, мейоз. Қосарланып ұрықтану.

1










3.Гистология

2







17

Өсімдік ұлпалары.

1







18

Жануар ұлпалары.

1










4.Микробиология.










19

Жасушасыз тірлік құрылымдары.

1







20

Бытыранықтар.

1










5. Микология.

2







21

Саңырауқұлақтар. Біржасушалы саңырауқұлақтар.

1







22

Зең саңырауқұлақтары.










23

Жоғары сатыдағы саңырауқұлақтар. Жеуге жарамды және улы саңырауқұлақтар.

1







24

Паразит саңырауқұлақтар. Саңырауқұлақтардың маңызы.













6. Лихенология

1







25

Қына – ерекше тірі ағза. Қыналар.

1










7.Өсімдік анатомиясы, физиологиясы және морфологиясы.

8







26

Өсімдік жасушасының құрылысы. Ұлғайтқыш құралдар.

1







27

Өсімдіктердің өсімді мүшелері. Тамыр.

1







28

Жапырақ.










29

Сабақ.

1







30

Өркен және бүршік.

1







31

Өсімдіктердің генеративті мүшелері. Гүл.










32

Өсімідктердің гүлдеуі және тозаңдануы. Гүлшоғырлар.

1







33

Жеміс.

1







34

Өткен тақырыптар бойынша оқушылардың білімдерін тексеру (тестілеу)

1










Барлығы

34







ББиология пәнінен «Жалпы биология сұрақтары» арнайы курсы

Жаратылыстану – математикалық бағыт

11 сынып



Тақырыптар мазмұны

Сағат

саны


Мерзімі

Ескерту




1.Өсімдік анатомиясы, физиологиясы және морфологиясы

10







1

Тұқым.Қосжарнақтылар класы. Даражарнақтылар класы.

1







2

Өсімдіктердің классификациясы. Төменгі сатыдағы өсімдіктер.

1







3

Мүктәріздес өсімдіктер бөлімі.

1







4

Плаунтәріздес өсімдіктер бөлімі.

1







5

Қырықбуынтәріздес өсімдіктер бөлімі.

1







6

Қырықжапырақтәріздес өсімдіктер бөлімі.

1







7

Ашықтұқымды өсімдіктер.

1







8

Көкнәр және алабота тұқымдастары.

1







9

Асқабақ және орамжапырақ тұқымдастары.

1







10

Құлқайыргүлділер және алқатұқымдастар.

1







11

Раушангүлділер және бұршақ тұқымдастары.

1







12

Күрделі гүлділер және лалагүлділер тұқымдасы.

1







13

Астық тұқымдастар.

1










2.Зоология

17







14

Жануарлардың классификациясы. Қарапайым жәндіктер..

1







15

Омыртқасыз көпжасушалы жәндіктер. Ішекқуыстылар.

1







16

Құрттар.

1







17

Ұлулар.

1







18

Тікентерілілер.

1







19

Буынаяқтылар

1







20

Көпжасушалы омыртқалылар. Желілілер типі.

1







21

Қабықтылар және бассүйексіздер тип тармақтары.

1







22

Сүйекті балықтар класы.

1







23

Шеміршекті балықтар класы.

1







24

Қосмекенділер класы.

1







25

Жорғалаушылар класы.

1







26

Құстар класы.

1







27

Құстарды топқа бөлу.

1







28

Сүтқоректілер класы.

1







29

Сүтқоректілерді жіктеу.

1







30

Үй хайуанаттары және ауыл шаруашылық жануарлары.

1










3.Антропология.

10







31

Адамның жануарлар дүниесіндегі орны. Адамның филогенезі. Нәсілтану.

1







32

Гуморальдық реттелу.

1







33

Жүйке жүйесі.

1







34

Тірек-қимыл аппараты.

1







35

Организмнің ішкі ортасы.

1







36

Қанайналым жүйесі.

1







37

Тыныс алу жүйесі.

1







38

Ас қорыту жүйесі.

1







39

Адамның көбеюі және жеке дамуы.

1







40

Сыртқа шығару жүйесі.

1







41

Адамның психикасы.

1










4.Генетика және селекция негіздері

4







42

Генетиканың даму тарихы. Негізгі генетикалық ұғымдар.

1







43

Моногибриді және дигибридті будандастыру.

1







44

Тұқымқуалаушылықтың хромосомалық теориясы. Гендердің өзара әрекеттесуі.

1







45

Жыныс генетикасы. Адам генетикасы.

1










5.Өзгергіштік заңдылықтары.

1







46

Модификациялық, мутациялық және комбинативтік өзгергіштік.

1










6. Эволюция.

4







47

Эволюция. Эволюциялық түсініктердің дамуы, эволюциялық дәлелдемелер.

1







48

Ч.Дарвиннің эволюциялық ілімінің пайда болуы. Эволюцияның қозғаушы күштері.

1







49

Органикалық әлем эволюциясының дәлелдері.

1







50

Түр, оның өлшемдері. Түрдің түзілуі. Популяция.

1










7.Селекция

2







51

Өсімдіктер мен жануарларды сұрыптау.

1







52

Биотехнология. Гендік инженерия.

1










8. Жерде тіршіліктің пайда болуы.

6







53

Тіршіліктің пайда болуы туралы алғашқы және осы заманғы түсініктер.

1







54

Жер бетінде тіршіліктің қалыптасу кезеңдері.

1







55

Жердің геологиялық шежіресі. Архей.

1







56

Протерозойдағы тіршілік.

1







57

Палеозойдағы тіршілік.

1







58

Мезозой мен кайназойдағы тіршілік.

1










9. Экология.

2







59

Экологияға кіріспе. Ағзалардың негізгі тіршілік ортасы.

1







60

Биологиялық ырғақ. Жарықкезеңдік. Радиация. Популяция, бірлестік. Экожүйе (биогеоценоздар).

1










10. Биосфера.

1







61

Биосфера туралы В.И.Вернадскийдің ілімі. Зат айналымы және табиғаттағы энергия ағымы.

1










11. Қазақстанның ерекше қорғалатын аймақтары

3







62

Қызыл кітап. Мемлекеттік табиғи қорықтар.

1







63

Мемлекеттік табиғи қорықтар.

1







64

Мемлекеттік ұлттық табиғи саябақтар. Мемлекеттік табиғи қорықшалар.

1










12. Ғылыми терминология.

3







65-67

Ғылыми терминология. А-К. Л-Т. У-Я.

3







68

13. Өткен тақырыптар бойынша оқушылардың білімдерін тексеру (тестілеу).

1










Барлығы:

68








Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:

  Мұғалім үшін әдебиеттер:

1.Е. Ағылеуов, К.Дөненбаева, К.Агитова, С. Иманқұлова. Ботаника өсімдіктер анатомиясы мен морфологиясы. Алматы «Санат» 1998.

2.Биологический энциклопедический словарь. Москва. 1989.

3. Б.Қалиев, Өсімдік атаулары орысша-қазақша сөздік, Алматы «Ана тілі» 1993.
 Оқушы үшін әдебиеттер:
1.К. Жунусова, Р. Алимкулова, К. Жумагулова., Биология 6 класс. Алматы. «Атамұра». 2011.

2.К. Кайым, Р. Сатимбеков, А. Ахметов, Ж. Кожантаева., Биология 7 сынып. Алматы. «Атамұра». 2011.


З. Е.Очкур, Л.Аманжолова, Р.Жұмабаев., Биология 8 сынып. Алматы. «Мектеп». 2010ж


4.М.К. Гильманов, Л.У. Абшенова, А. Р. Соловьева., Биология 9 сынып Алматы. «Атамұра». 2013
5.Т.Касымбаева, К.Мухамбетжанов., Жалпы биология, 10 сынып, жаратылыстану-математикалық бағыт. Алматы. «Мектеп». 2010.

.




Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет