Дебиторлық қарыз

Дебиторлық
қарыз
305 - менеджмент 

Дебиторлық
қарыз - 
кәсіпорынға, ұйымға немесе мекемеге
олардың борышкерлері болып табылатын
заңды немесе жеке тұлғалардан берешек.

Ағымдағы дебиторлық берешек – бұл орындалмау мерзімі 90
күннен аспайтын қарыздар. Проблемалық борыш – төлем мерзімі
90 күннен бір жылға дейін болатын қарыз. Созылмалы қарыз – бір
жылдан үш жылға дейін мерзімі өткен қарыз. Үмітсіз қарыз – төлем
мерзімі үш жылдан асатын қарыз.
Дебиторлық берешек
кешіктіру уақытына
қарай жіктеледі:

Дебиторлық берешекті
басқару
Дебиторлық берешекті
басқару қаржылық
менеджменттің жеке
функциясы болып табылады,
оның негізгі мақсаты
дебиторлық берешекті
экономикалық құрал ретінде
тиімді пайдалану арқылы
кәсіпорынның пайдасын
арттыру болып табылады.

ағымдағы және ұзақ мерзімді;
өндірілетін өнімді немесе
қызметті сатумен байланысты
және байланысты емес; 
және басқа негіздер бойынша.
Түрлері:

1. Дебиторлардың қарыздарының мөлшерін, негізгі сәттерін және
динамикасын зерттеу. Өзгерістерді нақты анықтау үшін алынған
есептеулерді кесте түрінде пішімдеу ыңғайлырақ. 
2. Кредиторлық қарызды зерттеу. Бұл қарыздың мөлшері,
динамикасының өзгеруі және құрылымы туралы деректерді қамтуы
керек. Бұл ақпарат кредиторлар алдындағы қысқа мерзімді қарыздың
мөлшері мен үлесіндегі өзгерістерді қадағалауға көмектеседі, бұл
ықтимал қаржылық тәуекелдердің суретін көрсетеді – егер үлес пен
сома өссе, тәуекелдер де өседі. 
3. Дебиторлық және кредиторлық берешекке талдау жүргізу. Бұл
тармақ индикаторлардың балансын бағалауға мүмкіндік береді,
өйткені олар жиі бір-біріне тәуелді.
Талдау жүргізу тәртібі
мен әдістемесі: 

Дебиторлық берешек - бұл кәсіпорынның
басқаларға: клиенттерге, қызметкерлерге,
үкіметке, сақтандыру компанияларына
және т.б. қарыз сомалары. 
Қорытынды: