Ежелгі мен ортағасырлар дәуіріндегі маңызды жорықтар мен шайқастар

ЕЖЕЛГІ МЕН ОРТАҒАСЫРЛАР ДӘУІРІНДЕГІ
МАҢЫЗДЫ ЖОРЫҚТАР МЕН ШАЙҚАСТАР

ЕЖЕЛГІ ДӘУІР •
б.з.б.530 жылы Кирдің сақтарға жасаған жорығы
б.з.б. 519 ж. І Дарийдің сақтарға жасаған жорығы
Б.з.б. 490 ж. Марафон шайқасында сақтар парсылармен 
бірге гректерге қарсы соғысты
Б.з.б. IV ғ. 30 жылдары Александр Македонский 
басқарған грек әскері Орта Азияны басып кіріп, Сырдария 
өңіріне қарай аттанды
Б.з.б. 248-247 жж. сарматтарға кіретін дайлардың апарн 
тайпасынан шыққан Арсақ (Аршак) бастаған көшпелілер 
Парфияны басып алып, өз мемлекетін құрайды
Б.з.б. 209 жылы ғұндардың билеушісі Мөде дунху 
тайпаларын жеңіп ғұн тайпасын бір орталыққа 
бағындырады
Б.з.б.46-36 жж. қаңлылар ғұндарға көмектесіп Қытайға 
қарсы шыққан
451 ж. Каталаун даласындағы болған ұрысқа ғұндар мен 
римдіктердің, франктердің біріккен әскері шайқасады

ОРТАҒАСЫРЛАР ДӘУІРІ •
737 ж. Тоқарстан түбіндегі шайқаста Сұлу қаған 
қарлұқтармен бірлесіп арабтарды біржолата жеңеді
751 ж. Атлах шайқаста қарлұқтар, түргештер және 
арабтардың біріккен қолы қытайларға соққы беріп, 
жеңеді. Атлах шайқасының нәтижесінде қытайлықтар 
Жетісудан қуылып, азат етіледі
965 ж. оғыз жабғуы Киев князі Святославпен бірігіп, 
Хазарларға қарсы соғысады
985 ж. оғыздар Киев князі Владимирмен одақтасып, 
Еділ бұлғарларын жеңеді
1137 ж. Ходжет жанында болған шайқаста қарақытайлар 
Қарахан әскерін жеңеді
1141 ж. Самарқанға жақын Қатуан даласындағы 
шайқаста қарақытайлар біріккен қарахан мен салжұқ 
(араб) әскерін жеңеді
1218 ж. «Отырар апаты»
1219-1220 жж. Шыңғыс ханның Қыпшақ хандығының 
Сыр қалаларын басып алуы
1236-1242 ж.ж. Батый ханның Батысқа жетіжылдық 
жорығы
1271 ж. Меңгу Темір Византияға қарсы жорыққа 
аттанады
1380 ж. Куликово шайқасында Алтын Орданың ханы 
Мамай хан Киев князі Дмитрий Донскоймен шайқаста 
жеңілді

ОРТАҒАСЫРЛАР ДӘУІРІ •
1382 ж. Тоқтамыс Алтын Орданың бұрынғы күшін 
қалпына келтіру үшін Мәскеуге шабуыл жасап, қаланы 
өртеп жібереді
1376 ж. Сауран түбіндегі шайқас: Тоқтамыс хан Ақ 
Ордаға шабуыл жасайды және Темір Мәлік ханнан 
жеңіледі
1379 ж. Темір Мәлік пен Тоқтамыс екінші рет 
шайқасады. Тоқтамыс жеңеді де, Сығанақты біржола 
қолына алады
1365 ж. 22 маусымда Батпақ жерінде («Батпақ 
шайқасы») Ілиясы Қожа мен Әмір Темірдің әскері 
кездесіп, шайқасады. Әмір Темір жеңіліп, қашып кетеді
1372-1390 жж. Әмір Темір Моғолстанға 10 рет шабуыл 
жасайды
1395 ж. Терек өзенінің жағасында Әмір Темір қайта 
жеңіске жетеді де, Тоқтамыс жазаланады
1456-1457 жж. Сығанақ түбінде Әбілқайыр хан 
ойраттарды басқарған Үз Темірден жеңіліп, Шығыс 
Дешті қыпшаққа шегінеді
1391 ж. Құндызша жерінде Әмір Темір мен Тоқтамыс 
арасында шайқаста Темір жеңеді

t.me/tarih_ent
wa.me/77057312388
instagram.com/tarih.ent