Глоссарий: ЗӘр шығару жүйесі

ГЛОССАРИЙ:ЗӘР ШЫҒАРУ ЖҮЙЕСІ
Адамның Зәр шығару жүйесі зәрді өндіретін бүйректен, зәрді шығаратын бүйрек 
тостағаншалары мен бүйрек астауларынан, несеп (зәр) ағардан, қуықтан, несеп түтігінен 
тұрады. 
Бүйрек
 
экскреторлық орган
 ретінде организмнен []
азоттық зат алмасу
 өнімдерін 
– 
мочевинаны
, 
креатинді
, мочевина қышқылын, артық тұздар мен суларды, т.б. бөтен 
заттарды шығарады. Бүйректің басты қызметі – организмдегі су-электролиттік алмасуды 
реттеу. 
Несеп ағар
 – трубка тәрізді орган, оның бас жағының диам. 2 – 4 мм, ұзындығы 30 см-дей. 
Несеп ағар төмен қарай, кіші жамбасқа түсіп, одан әрі қуыққа кірігеді. Бұл тұста несеп ағар 
жақсы дамыған бұлшық ет талшықтарымен (сфинктер) қапталған.
Қуық
 – дөңгелек пішінді қуысты орган, сыйымд. 400 мл, 
кіші жамбаста
 орналасқан. Оның 
түбі, денесі және төбесі болады. Қуықтың қабырғалары жақсы дамыған 
бұлшық 
ет
 қабатынан тұрады. 
Зәр шығарушы канал – несеп түтігі арқылы қуықтағы зәр сыртқа шығарылады.
[1]
 Ер 
адамдардың несеп түтігінің тағы бір қызметі – шәуҺетті шығару және 
жыныстық 
қозу
 кезінде үрпінің алдыңғы бөлімінің бездерінен арнайы сөл бөлу. Дені сау адам 
тәулігіне 4 – 6 рет дәрет сындырады (шамамен 1,5 л-дей). Зәр шығару жүйесінің көп 
таралған аурулары: 
нефрит
, 
пиелонефрит
 (бүйректің қабынуы), 
цистит
 (қуықтың 
қабынуы), 
уретрит
 (несеп түтігінің қабынуы), т.б. Ер адамдарда, көбінесе, несеп түтігінің 
қабынуы, әйелдерде қуық пен бүйрек қабынуы жиі кездеседі.