Саяси идеология
Идеология–саяси талдауда ұшырасатын аса қайшы ұғымдардың бірі.Қазіргі кезде бұл ұғым күрделі саяси философияны немесе дүниеге көзқарасты білдіретін,бейтарап мағынада қолданылатын термин болғанымен,бұрын өте негативті немесе кемсітушілік тұрғыда болды.Кейде идеологияның басына төңган күрделі кезеңдерде әдетте сыналудың саяси құралына да айналып отырды.
Саяси идеология дегеніміз не?
Абсолютизм-мемлекеттік басқару жүйесінің бір түрі.
Абсолютизм кезінде жоғары өкімет билігі толық жеке-дара бір адамның қолына шығарылады билік заң шығарушы,атқарушы,сот билігі болып тармақталмай бір қолда болады.Ресей мен Франция тарихында монархиялық басқару жүйесі абсолютизмнің бір үлгісі іспетті.Абсолютизм монорхиялық және мемлекеттік болуы мүмкін
Абсолютизм
XIV Людовик.Франция королі Реализм(лат.relis— заттық,шындық)—әдебиет пен өнерде өмір құбылыстарын шынайы қалпына,нақтылық белгілерін сақтай отырып,жинақтап бейнелейтін көркемдік әдіс.
Реализм
Жюль Бастьен-Лепаж «Қазан айы,Картоп жинау»
Фашизм
Фашизм(италияндық fascismo,fascio-одақ,байлам,ассоциация;fascio di combattimento-күрес одағы)—авторитарлық немесе тоталитарлық милитаристік ультра ұлтшылдық шеңберіндегі идеология және қоғам-саяси қозғалыс және соған сәйкес қоғам мен экономиканы қатаң реттейтін диктаторлық режим.
Италияндық және Германдық фашисттік көсбашы Адольф Гитдер мен Беннито Мурсалин Либерализм
Индивидуализм
Еріндікдік
Теңдік пен Ақыл
Конституционализм
Либерализм (лат.liberalis‐еркін)— ең жоғары құндылық әрі басымдық ретінде жеке еркіндікті ұстанатын идеология.Либерализмнің әлеуметтік-саяси теориясы қоғамдық және мемлекеттік құрылымның демократиялық принциптеріне негізделеді,әлеуметтік,саяси,экономикалық қатынастардың зорлық-зомбылықсыз түрлерін ұсынады,тұлғаның еркін дамуын шектемейтін және әрбіріне мемлекеттік-құқықтық қорғау,адам құқы мен азамат бостандығын сақтау кепілдігін беретін қоғам құруды көздейді.Либералды құндылықты ұстанушы адамды либерал дейді.Либерал-қоғамның барлық эканомикалық,әлеуметтік‐саяси,рухани салаларында жеке идеологиялық ағымды ұстанушы;либералды партияның мүшесі;ескі.-еркін ойлаушы.
Консерватизм
Консерватизм(фр.conservatisme,лат.conservo-сақтаймын,қорғаймын)-саяси және әлеуметтік философиялық ұстаным ретінде дәстүрлі әлеуметтік инситуттардың сақталуын қолдайды.Бағалардың,ұстанымдардың,қоғамдық мемлекеттік-саяси жүйелерінің өміріне қатысты,ондағы адамның орнын анықтауға байланысты құндылықтардың әлеуметтік-философиялық және идеологиялық тұжырымдар жиынтығы.
Консервативтік идеялар мен доктриналар алғаш рет XVIII ғасырдың соңы мен XIX ғасырдың басында пайда болды.Бұл көп жағдайда Француз революциясы символы болған қарқында эканомикалық және саяси өзгерістерге қарсы реакция ретінде қалыптасты.Осы тұрғыдан қарағанда,консерватизм ancien regime-ескі режимнен бастау алады.
КОНСЕРВАТИЗМ
■ Дәстүр «сақтап қалуға талпыныс»–консервативтік ойдың басты идеясы.
■ Прагматизм.Консерваторлар әдетте адам рационалдығының шектеулігін алға тардады,оған себеп–біз өмір сүретін әлем тым күрделі.
■ Ирархия.Консервативтік көзқарас бойынша қоғамдық қызмет пен мәртебелердің деңгейі–органикалық қоғамды табиғи және қалыпты құбылыс.
■ Меншік.Консерваторлар үшін жеке меншіктің маңызы өте зор,себебі ол адамдарға қауіпсіздік және мемлекеттен белгілі деңгейде тәуелсіздік береді,әрі ол заңға және өзгенің меншігіне құрметпен қарауға ынталдырады.
1
Қауымдастық.Социализмнің негізінде адамзаттың ортақ қоғамы бар деген қағида бойынша «адам–әлеуметтік тіршілік иесі»деген түсінік жатыр.
2
3