Жаратылыстану және математика
жүктеу/скачать 6,82 Mb.
|
Өлшеулер: Кранның және резинке шланганың көмегімен баллонды насоспен жалғастырамыз және баллонға ауа жібереміз. Манометрдегі деңгейлер айырымы 15-20 см жеткенде кранды (оның ішіндегі) баллонның ішіндегі ауа насостан және сыртқы ауадан айырылатындай қылып бұрамыз. Баллонды ауамен толтыру процесі өте жылдам және Адиабаталық күйге жақын, сондықтанда ауаның температурасы өседі. Тепе теңдік күйге келу үшін бірнеше уақыт қажет. Осы уақыт ішінде баллондағы ауа сыртқы ортамен жылу алмасады және манометрдегі судың деңгейі орын ауыстырады. Орын ауыстыру деңгейі баллонның ішіндегі ауаның температурасы бөлменің температурасымен тең болған жағдайда тоқтайды. H мәнін анықтап кранның бұрылуымен баллонның ішіндегі ауаны сыртқы ауамен қосып, сосын кранды бастапқы қалпына келтіреміз. Бұл жағдайда ауаның ұлғаюы адиабаталық процесс деп, ал соңғы қысымды атмосфералық деп есептеуіміз қажет. Бұл моментті есептеу қиын, өйткені кранды ашқан кезде, баллонның ішінде газ қысымының белгілі тербелісі байқалады. Кранды оның тесігі арқылы ауа шыққан кезде пайда болатын дыбыс тоқтаған кезде тез арада бастапқы қалпына келтіру қажет. Ауаның адиабатыұлғаю кезінде оның ішкі энергиясы азаяды және оның температурасы сәйкесінше төмендейді. Кранды бастапқы қалпына келтірген кезде баллонның ішіндегі ауа сыртқы ортаның жылу алмасуымен қызады, қысымы артады, оны манометрдің ауаның орын ауыстыруынан көруге болады. Баллонның ішіндегі ауаның температурасы бөлменің температурасына тең болғанда, деңгейлердің орын ауыстыруы тоқтайды және олардың айырымы тұрақты болады. Оларды 2-ші жағдай үшін h2 арқылы белгілейді. Сонымен осы іс-әрекеттер кезінде қандай процестер жүретінін қарастырайық. Әуелі түтіктің ішін үлкен Мс массалы ауамен толтырылған. Осы массаға адиабатылық түрде ауаның m массасын айдаймыз. Қортындысында түтіктің іщіндегі ауаның mс+ m орнығады. Бұл 1-ші жағдайдың параметрлері P, Vс, T. Бұл mс+ m ауаның массасы изохоралық түрде Т бөлменің ауа температурасына дейін салқындайды және P1=Pа+h, Vс; T параметрлерібар екінші жағдай қалыптасады. Кранды ашқан кезде mс+ m ауаның массасы қысым атмосфералық қысымға тең болғанға дейін адиабаталық түрде ұлғаяды. Сәйкесінше Pа, Vс, T// параметрлері3 жағдайды аламыз. 2-ші жағдайдан 3- ші жағдайға ауысу адиабаталық түрде жүрді, сондықтан да адиабаталық процесс теңдеуін мына түрде қолдана аламыз. 
Сол кезде  бұдан  (1)
Каталог: dmdocuments dmdocuments -> Семинар ожсөЖ 15 сағ. Емтихан 4 Барлығы 45 сағ Орал, 2010 dmdocuments -> Әдеби өлкетану Преподаватель Ақболатов Айдарбек Ахметұлы Вопросы: Вопрос №1 dmdocuments -> 2009ж. «Қазақ филологиясы» кафедрасы dmdocuments -> Семинар ожсөЖ 5 сағ. СӨЖ 15 сағ. Емтихан Барлығы 45 сағ Орал, 2010 dmdocuments -> Жаратылыстану математикалық факультет dmdocuments -> Барлығы – 45 сағат dmdocuments -> 2007ж. Қазақ тілі мен әдебиеті және оқыту теориясы кафедрасы dmdocuments -> Қазақ филологиясы кафедрасы 050205 dmdocuments -> Барлығы – 90 сағат жүктеу/скачать 6,82 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|