Жоба «Саз өнері» сабағында ән-күйді қабылдауда жаңа технологияларды пайдалану. Дайындағандар: Менеджер

Педагогикалық менеджмент кафедрасы

жаңа технологияларды

пайдалану.

Дайындағандар:
Менеджер:

Қарағанды 20__ж.

Ұстаз жаңа иноиациялық технологияларды, оның түрлерын білуге міндетті. Себебі өз жұмысының мықты маманы болуына, жаңа инновациялық технологиялар көп септігін тигізеді. Сондықтан біз технологияларды зерттеп, осы жобаны жаздық.

1. 
   Әдебиеттің аздығы.
   
2. 
   Уақыт тапшылығы.
   

1.Әдебиетпен танысу.

2. Жұмыс жоспарын құру.

3. Жоспарды моделді компонентке аудару.

Педагогикалық технология ғылыми түрде:

• 
  оқу процесінің мақсатын, әдіс-тәсілдерін, мазмұнын зерттеп жоспарлайтын педагогикалық ғылымның бір бөлігі.
  

• 
  оқу нәтижесіне жету үшін оқу мақсатын, мазмұнын, әдіс-тәсілдерінің бірлігін суреттеушісі.
  

• 
  педагогикалық құрал-жабдықтарының бірігіп жұмыс істеуі.
  

Құрманғазы – төкпе күйдің атасы.

Портрет, қазақ ұлттық аспап, сызба-кестелер.

арқылы түсіндіру, ойын ( сөзжұмбақ) , топтық

және компьютормен жұмыс.

Сабақ жоспары:

1. 
   Ұйымдастыру кезеңі.
   
2. 
   Үй тапсырмасын тексеру: ( топтық жұмыс, сөзжұмбақ шешу,
   

беру).

3. 
   Жаңа сабақ: а) интерактивтік тақта бойынша сабақ түсіндіру;
   

б) күйді талдау:

в) нота сауаты;

г) воклдық жұмыс ( ән үйрету);

5. Қорытындылау.

6. Бағалау.

7. Үйге тапсырма беру.

Балалар сыныпқа Құрманғазының “Адай” күйімен кіреді.

1. 
   Ұйымдастыру кезеңі. (Сәлемдесу)
   

2. 
   Үй жұмысын тексеру. (Интерактивтік тақтадағы кроссвордты шешу)
   

			Д
			О
			М
			Б
			Ы
			Р
			А

1.Өзбек халқының ән, билерін сүйемелдейтін аспабы.

2. Көлемді музыкалы-драмалық шығарма.

3. Жеке дауысқа арналған лирикалық шығарма.

4. Жыраудың әңгімесі, немесе айтатын жыры.

5. Қобыз пірі кім?

6. Әйелдің жіңішке, биік дауысы.

7. Белгілі бір кейіпкердің бейнесін ашатын жеке ән.

А	Й	Т	Ы	С

1. 
   Әйгілі айтыс ақыны.
   
2. 
   Күйді орындаушы адам.
   
3. 
   Ақыл, нақыл сөздері бар тақпақ сазды әуен.
   
4. 
   Жырды орындаушы адам.
   
5. 
   Біржанмен айтысқан ақын қыз.
   

/ 1823-1896 /

Ол- өз заманындағы қоғамдық - әлеуметтік қайшылықтарға, зорлық- зомбылыққа қарсы қүресіп өткен адам. Қаршадайынан әділетсіздікпен алысып, азапты ғұмыр кешті.

Құрманғазы өзі басынан кешкен өмірі мен халықтық мәселелерді «Кішкентай» атты тұңғыш шығармасынан бастап, өмірінің соңына дейін күй тілімен жырлап өтті.

Құрманғазы «Кішкентай » күйін Исатай , Махамбет бастаған ұлт- азаттық көтеріліске арнаған. Дарынды күйші ұлы шайқасқа қатыспаса да, халық қайғы-қасіретін,еркіндікті аңсағанел мен ерлер бейнесін айқын суреттеп берді.

Құрманғазы- күй өнері арқылы әділетсіздік пен теңсіздікке , озбырлық пен зорлық-зомбылыққа қарсы күрескен дара тұлға.Оның « Серпер», « Сарыарқа »,

«Адай», «Балбырауын», «Ақбай», « Көбік шашқан», « Кісен ашқан», « Түрмеден қашқан», «Қайран шешем», « Аман бол,шешем , аман бол» және т.б. көптеген күйлері –асыл туындылар.

Құрманғазының көптеген күйлері мінезді,шапшаң ырғақты,кең көлемді,домбыраның барлық мүмкіндігіне шақталған болып келеді. Құрманғазы шығармашылығын халық жақсы сақтаған, қазір 60 тан аса күй көпшілікке мәлім. Ұлы күйшіге құрмет ретінде халық аспаптарының мемлекеттік академиялық оркестірі, Алматы мемлекеттік консерваториясына балалар музыкалық мектебіне, жас орындаушылар сайысына оның есімі берілді.

Құрманғазының « Сарыарқа » күйінің шығу тарихы.
Әлі түс болған жоқ,бірақ даланың ыстық күні ауаны қыздырып,күйдіріп тұр.Тып- тыныш жолмен келе жатқан жай,бір қалыпта ат тұяғының дыбысы естіледі. Құлағын қайшылап келе жатқан ат ер үстіндегі адамды тыңдап келе жатқан сияқты. Ер үстіндегі кісі анда-санда артына қарағаны болмаса,самарқау.Иықты,маңдайы кең,бет әлпеті ірі салт аттының үстінде ыстыққа қарамастан,түйе жүнінен жасалған қалың күпі,тері шалбар және малақай киген. Арқасына мылтық ілген,ал алдында қапқа салынған домбыра бар.

Ол Сарыарқа жаққа бағыт ұстаған,түске таман жасыл алаңқайға келіп жетті.Атынан түсіп кең алақанымен оның маңдайынан сипап, шілдерлеп жайылуға жіберді. Қимылсыз ауыр ойға батқан жолаушы көкжиекке қарап ұзақ отырды, сонан соң, ұйқылы- ояу кейіппен домбыраны қолына алып,жайлап тарта бастады. Даланың домбыра үні кернеді. Ұлы күйші Құрманғазының күйі «Сарыарқа» осылай туды. Патша үкіметінің қудалауынан соң,ол туған жерінде қала алмайтын болды. «Сарыарқа» сол туған елмен қоштасу күйі. Бірақ мұнда халық мінезі,өмірі ,қадір –қасиеті, ол мекендеген дала бейнесі-барлығы қамтылған. Құрманғазының күйі «Сарыарқа»-халықтың, даланың өзі сияқты кең,өзі сияқты шексіздігін танытатын дауысы.

Кеш түсті атын шідерден босатып,домбырасын ерге байлаған жолаушы қайтадан жолға шықты. Енді ол артына қарайлаған жоқ. Тынығып ,әл жинап алған ,аты шабысын үдетті, Артта бұйра-бұйра шаң ғана қалды.
Күйді тыңдату
(Домбыра – Қадыр Мырзалиев)
Екі ішектің бірін қатты,

Бірін сәл-сәл кем бұра.

Қазақ – нағыз қазақ емес,

Нағыз қазақ – домбыра.

Әні: И.Нүсіпбаевтікі

1. 
   Елдің жырын жырлаған,
   

Домбырасыз ешқашан,

Жүрекке ем қонбаған.

Қайырмасы: Домбырасыз сән қайда,

Домбырасыз ән қайда

Ән мен күй бар өмірде

От та лаулап жанбай ма?...

.

2. 
   Құрманғазы, Тәттімбет
   

Жүрекке от жақсын деп,

Елге күйін арнаған.

Қ – сы:

Таңқалдырып ән салған.

Жүрегіңді жандырған,

Естіген жан тамсанған.

Махаббаты халқымның.

Жігер беріп күй деген,

Шақырады алтын күн.

Қ – сы:

Қорытындылау:

1. 
   Балалар біз бүгін қандай сабақ өттік ?
   
2. 
   Қай күйшімен таныстық ?
   
3. 
   Қандай күйлерін білеміз ?
   
4. 
   Құрманғазы күйлері орындалу ерекшеліктеріне қарай, күйдің қай түріне жатады ?
   

Крассворд жасап келу.

1. 
   Г.К.Селевко Современные образовательные технологии. Москва «Народное образование» 1998г.
   

2. 
   Л.В. Скопич «Обучение музыке на интегративной основе». Шымкент. Областной институт непрерывного образования. 2005г.
   

3. 
   «Музыка» жалпы білім беретін мектептің 5 сынып оқулығы. Алматы «Атамұра» 2001ж
   

4. 
   Музыка сабағының бағдарламасы