Кеңістіктік топтың
жүктеу/скачать 330,14 Kb.
|
6 Қараш Гүлім
|
Бір типтегі атомдардың орталықтары орналасқан кристалл торының түйіндерінде бүкіл кристалды бүкіл ұяшыққа емес, бір атомнан құруға болатындығы белгілі болды, оны кеңістіктік топтың симметрия операциясын қолдана отырып қайталайды. Кеңістіктік топта тарату операциялары нүктелік топтың симметрия элементтеріне қосылады. Барлығы 230 кеңістіктік топ бар. Егер нүктелер жүйесі Браве торы болса, онда симметрияның әр айналмалы осін бұрандалы, ал симметрияның әр жазықтығын жылжымалы шағылысу жазықтығымен ауыстыруға болады. Симметрияның кеңістіктік элементтеріне симметрияның бұрандалы осьтері жатады. Симметрияның бұрандалы осьтері, мысалы, шырша конусы шкалаларының орналасуын сипаттайды. Жіптері бар шексіз ұзындықтағы бұрандада шексіз ретті симметрияның бұрандалы осі, ал алтыбұрышты бұрандада алтыншы ретті бұрандалы ось бар. Қарапайым инверсиямен және айналы-айналмалы осьтермен ұқсастығы бойынша кристалл құрылымының симметрия осьтері тек екі, үш, төрт және алты есе болуы мүмкін. Оң және сол жақ бұрандалы ось деп ажыратады. Оң жақ ось үшін оның бойымен қозғалу оң жақ көрсеткі бойымен, ал сол жақ үшін сағат тіліне қарсы бұрылумен байланысты. Бұрандалы осьтер төмендегі индексті қосу арқылы осьтің тәртібіне тең санмен белгіленеді(1.4 – кесте) [83]. Индекстегі санды ось ретіне бөлудің квотиясы осы ось бойындағы элементар аударма арқылы көрсетілген ось бойындағы аударма мөлшерін береді. 1.4-кестедегі бөлшек бұрандалы оське сәйкес келетін аудару векторының қанша бөлігі осьтің айналасындағы тиісті бұрышқа бұрылғаннан кейін өзгеретінін көрсетеді. жүктеу/скачать 330,14 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|