Күн радиациясы және оның түрлері Үсіпбек Ақнұр Бейенбай венера жфи-012



Дата04.11.2023
өлшемі1,58 Mb.
#189652
Байланысты:
Баламалы Энергия 2

Күн радиациясы және оның түрлері 

Үсіпбек Ақнұр

Бейенбай венера

ЖФИ-012

Күн радиациясы

Метеорологияда сәулелік энергия ағындары толқын ұзындықтары 0,2-ден 5,0 мкм-ге дейінгі қысқа толқынды радиацияға және толқын ұзындықтары 5,0-ден 100 мкм-ге дейінгі ұзын толқынды радиацияға бөлінеді. 

Қысқа толқынды күн радиациясының ағындары : 

– тікелей; 

– шашыранды (диффузиялық); 

– қосынды.

Күн радиациясы Күн радиациясы күннен шығатын сәулелі қуат. Жер бетіне жететін күн радиациялары жер бетінен шағылысады, ал біраз мөлшері жерге сіңеді. Күннен бөлінетін радиациялар атмосфера қабаттарынан өтеді де жер бетіне 3 түрде түседі: тура, шағылысып және шашырап.

 Тура күн радиациясы

 Тура күн радиациясы

Тура күн радиациясы (s') - бұл жер бетіне тік сәулелердің параллельдік түрінде келіп түсетін күн энергиясының бір бөлігі

Шашыраған радиация-Күн радиациясының атмосферамен және оның құрамындағы майда бөлшектерден, бұлттардан шашырап жер бетіне түскен бөлігін шашыраған радиация (D) дейміз.

 Шағылысқан радиация-Шағылысқан радиация (R) - жер бетінен шағылысып шыққан жиынтық радиациясының бір бөлігі. 

Жиынтық радиация-Жиынтық (Q) радиация - көлбеу жазықтыққа түскен тура және шашыраған күн радиациясының қосындысын айтады.

Q=S'+D , кал/см2/мин;

Күн радиациясын өлшейтін аспаптар

Актинометр - тура радиацияны өлшейтін құрал. Күнмен, Жер бетімен және атмосферамен сәулелендірілетін энергия және оның түрленулері зерттелетін геофизиканың бөлімі актинометрия, ал радиацияның әрқилы түрлерін өлшеуге арналған аспаптар – актинометриялық аспаптар деп аталады. 

Савинов-Янишевский актинометрі АТ-50 Актинометр тікелей күн радиациясын өлшеуге арналған және бақылау құралы ретінде қызмет ете алады 

КҮН РАДИАЦИЯСЫН ӨЛШЕЙТІН АСПАПТАР


ПИРАНОМЕТР ШАШЫРАҒАН ЖӘНЕ ЖИЫНТЫҚ РАДИАЦИЯЛАРДЫ ӨЛШЕЙТІН ҚҰРАЛ. Янишевскидің термоэлектрлік пиранометрі Бұл аспап аспан күмбезімен қатар жер бетінде орналасқан заттардан да келетін жиынтық және шашыранды радиацияны өлшеуге арналған. Егер бұл аспаптың радиация қабылдағышын созылып жатқан бет жағына қарай бұрса, онда ол шағылған радиацияны тіркейді. Қазіргі уақытта метеорологиялық станцияларда қолданылатын пиранометрлерде (4.7-сурет) қабылдағыш қызметін шахмат тақтасы тәрізді ақ-қара өрістерге боялған шаршы термобатарея 1 атқарады. Пиранометрлерде манганин мен константаннан құралған тізбектеле жалғанған термоэлементтер батареясы қолданылады. Термобатареяның беті қара (күйемен) және ақ (магнезиямен) бояумен жабылған, осылайша, жұп дәнекер жапсарлар бір түске, ал тақтары – басқа түске боялады. Бұл жабындардың пайдаланылуы күйе мен магнезияның спектрдің ұзынтолқынды бөлігіндегі жұту қабілеті бірдей болғандығына байланысты. Қысқатолқынды аумақта күйе магнезияға қарағанда қарқындырақ жұтады, міне спектрдің дәл осы бөлігінің есебінен дәнекер жапсарлар арасында температура айырмасы туындайды

принометрия

КҮН РАДИАЦИЯСЫН ӨЛШЕЙТІН АСПАПТАР

Балансомер - радиациялық тепе-теңдікті өлшейді.


Гелиограф - күн шұғыласының ұзақтығын автоматты жолмен жазатын аспап.

Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет