Лекция 1 Мемлекеттік жер кадастрының жалпы ережелері. Мжк мақсаттары, міндеттері және мазмұны. Жер пайдалану және жер пайдаланушылардың түрлері

жүктеу/скачать 25,54 Kb. бет 1/2 Дата 17.10.2023 өлшемі 25,54 Kb. #186279 түрі Лекция

Лекция 1 Мемлекеттік жер кадастрының жалпы ережелері. МЖК мақсаттары, міндеттері және мазмұны. Жер пайдалану және жер пайдаланушылардың түрлері Қазақстанда реформа нәтижесінде жер қатынастарында елеулі өзгерістер орын алуда. Ауыл және қала тұрғындары жеке қосалқы шаруашылықтарды кеңейту және шаруа (фермер) қожалықтарын ұйымдастыру үшін меншікке және пайдалануға, бақшаларға, көкөніс бақтарына, тұрғын үй құрылысына жер учаскелерін алды. Колхоздар мен совхоздар мен олардың жер пайдаланулары қайта ұйымдастырылды, шаруа (фермер) қожалықтары құрылды, олардың қарамағына 29,8 млн.гектардан астам жер берілді. Мемлекеттік емес заңды тұлғалардың (шаруашылық серіктестіктер мен АҚ, Ауыл шаруашылығы өндірістік кооперативтері) жер пайдалануында 60,0 млн.гектардан астам немесе елдің барлық ауыл шаруашылығы алқаптарының 65,4% - ы берілді. ҚР Жер ресурстарын ұтымды және тиімді пайдалану негізінен теория мен әдіснаманың ғылыми негіздерін әзірлеуге, жер қатынастарын реттеуді, жер кадастрының жаңа жүйесі негізінде жерді пайдалану мен қорғауды мемлекеттік басқаруды ұйымдастыруды қамтитын жер ресурстарын басқарудың қазіргі заманғы жүйесін қалыптастыру жөніндегі тәжірибені жинақтауға және ұсынымдардың негіздемесіне, жер нарығын дамытуға, жер пайдаланудың ақылылығына және жер ресурстарын қорғау мемлекет тарапынан меншік және жер пайдалану құқықтарына байланысты. Жер қорын басқару мәселелерін негізімен шешу үшін жердің саны, жай-күйі мен сапасы, олардың орналасқан жері, пайдаланылуы мен қорғалуы, жер учаскелерінің нормативтік және нарықтық құны және т. б. туралы толық және сенімді мәліметтер болуы қажет. Нарық жағдайында кез келген жер учаскелері мен жер құқықтық қатынастары субъектілері туралы және тұтастай алғанда елдің барлық жер қоры туралы анық және толық мәліметтерді жинауға, өңдеуге, сақтауға және беруге мүмкіндік беретін ақпараттық-техникалық жүйе мемлекеттік жер кадастры, ең алдымен оның негізі – жер кадастрының қалыптасып келе жатқан автоматтандырылған ақпараттық жүйесі (ЖК ААЖ) болып табылады. Меншік нысандары мен субъектілерінің алуан түрлілігіне және жерді (жер учаскелерін) пайдалануға негізделген жаңа жер құрылысының қалыптасуы жағдайында жер ресурстарын басқару жүйесінің ғылыми-техникалық, ұйымдастырушылық және ақпараттық базасы болып табылатын қазіргі заманғы Жер кадастры жүйесінің рөлі мен маңызы өлшеусіз артып келеді. Жер кадастры мен жер мониторингінің автоматтандырылған ғылыми-ақпараттық жүйесіне сүйене отырып, толыққанды заңнамалық және нормативтік базаға негізделген республиканың жер ресурстарын басқарудың жетілдірілген жүйесі жер қорының барлық санаттарындағы жерлерді неғұрлым ұтымды пайдалануға, олардың экологиялық жай-күйі мен сапасын, сондай-ақ нысаналы пайдаланылуы мен қорғалуын бақылауға мүмкіндік береді. Экономикалық дамыған елдерде жер және басқа жылжымайтын мүлік кадастры соңғы 200-400 жыл ішінде қалыптасу және даму кезеңдерінен өтті. Қазіргі уақытта бұл мемлекеттерде мемлекеттің экономикалық және әлеуметтік тұрақтылығының маңызды құрамдас бөлігі болып табылатын заңды түрде толыққанды, ұйымдық ресімделген есепке алу және салық салу құралы бар. Мемлекеттік кадастрларды жүргізу кезінде түпкілікті өнім кадастрлық ақпарат банктері болуға тиіс. Мұндай деректер банктерінде сақталатын ақпаратты пайдаланушылар болып аумақтарды басқару органдары, қалалардың, облыстардың, республиканың әкімшіліктері бола алады. Деректер банктерінің мүмкіндіктерін басқару органдары тиімді пайдалану үшін үш шартты сақтау қажет. 1. Кез келген кадастрлық деректер банкі кадастрлар туралы сенімді және толық ақпаратты қамтуы тиіс. 2. Мүдделі қызметтердің деректер банктерінде сақталатын кадастрлық ақпаратқа қол жеткізуі лезде болуы керек, бұл деректер банктері мен тиісті қызметтер арасындағы терминалдық байланыстың арқасында қол жеткізуге болады. 3. Кадастрлық ақпараттың барлық объектілерінің деректер банктерінің форматтары мен жіктеуіштері бірыңғай болуға тиіс. Мемлекеттік кадастрлардың бірыңғай жүйесі (ЕСГК) бірыңғай географиялық ақпараттық негізде және белгілі бір құқықтық, технологиялық және экономикалық нормаларға сәйкес жүргізілетін аумақтық-бөлінген мемлекеттік кадастрлардың өзара байланысты кешені болуға тиіс. Мемлекеттік кадастрлардың бірыңғай жүйесінің құрамына мемлекеттік кадастрлардың мынадай негізгі топтары кіруге тиіс: – табиғи ресурстардың кадастрлары (жер, су, пайдалы қазбалар кен орындары, экологиялық, өсімдіктер мен жануарлар дүниесі және т. б.); – кадастры недвижимости (инженерных сетей и коммуникаций, жилых и нежилых строений, транспортных магистралей, улично-дорожных сетей и др.); - тіркелімдер (халық, кәсіпорындар, әкімшілік-аумақтық құрылымдар). Кадастрдың барлық түрлерін құру және жүргізу қазіргі кезеңдегі аумақтарды басқарудың маңызды мәселелерінің бірі болып қала береді. Кадастр деректері өңірлер мен қалалардағы шаруашылық қызметті ақпараттық қамтамасыз ету, экологиялық мониторинг және табиғи ресурстарды ұтымды пайдалану үшін қажет. Жер нарығын және жер учаскелерінің ипотекасын дамыту жағдайында қалыптасып келе жатқан мемлекеттік жер кадастрының жаңа жүйесі жерге меншік құқығын, жер пайдалану құқығын, оның ішінде жер учаскелерін жалға алу құқығын қорғауды қамтамасыз етуге мүмкіндік береді, жер пайдаланудың орнықтылығын қамтамасыз етеді.  жүктеу/скачать 25,54 Kb. Достарыңызбен бөлісу: