Педагогтың жеке басының кәсіби қасиеті Педагог еңбегінің ерекшелігі оның баламен үнемі қарым-қатынаста болуымен және рухани араласуымен сипатталатындығында
Педагогикалық ұжымның теориясы мен практикасының дамуына В.А.Сухомлинский көп еңбек еткен. Бірнеше жылдар бойы мектеп басқару тәжірибесінен ол мынадай қорытындыға келеді: мектеп алдындағы мақсатқа жету үшін педагогикалық ынтымақтастық ролін ұмытпау қажет. В.А.Сухомлинский педагогикалық ұжымның тәрбиеленуші ұжымына әсерін зерттей отырып келесі заңдылық ашады: педагогикалық ұжымдағы рухани құндылықтар бай болған сайын тәрбиеленуші ұжымы белсенді күш, тәрбиелеуші процесс мүшесі болып табылады. Педагогикалық ұжым ненің нәтижесінде, қалай құрылады деген сұраққа, оны ұжымдық көзқарастар жиынтығы, пікірлер, шығармашылық деп жауап береді.