«Национальное блюдо казахского народа»

Сыныбы: 10

1. 
   Білімділік: Оқушыларды қазақша сауатты, қатесіз жазуға баулы. «Ауыз тию» тақырыбындағы диктант мазмұнын меңгерту.
   
2. 
   Дамытушылық: Оқушының ой-өрісін, есте сақтау қабілетін, пәнге деген қызығушылығын дамыту.
   
3. 
   Тәрбиелік: Отансүйгіштікке, адамгершілікке, ұлтжандылыққа баулу. Салт-дәстүр, әдет-ғұрыпты сақтай, қадірлей білуге үйрету. .
   

а) Оқушылармен сәлемдесемін

ә) Оқушыларды түгендеймін

б) Сабаққа дайындығын тексеремін.

Сабақтың мақсаты мен міндетіне тоқталу.

Ауыз тию, дәм ауыз тигізу – қазақтың ежелден келе жатқан ғұрыптарының бірі. Үйіңе кім келсе де, қазақ дәм ауыз тигізбей аттандырмаған. Тіпті тамақтанатын уақыт емес, беймезгіл шақта да келген кісіге қазақтың келіндері, қыздары: «Нан ауыз тиіңіз», - деп дастарқанға нан қояды.

Қазақта «Таңғы асты тастама, кешкі асқа қарама» деген нақыл сөз бар.. Яғни дәстүр бойынша үйіне бас сұққан адам таңертеңгі астың үстінен түссе, міндетті түрде дастарқан басына тізе бүгуге тиісті.

Ұзақ сапарға шығарда кім де болса, өз ауылының үлкен үйінен, яғни қарашаңырақтан дәм татып аттануы керек. Балаларын әскерге аттандырар алдында да солай жасайтын дәстүр ел ішінде әлі күнге дейін жалғасын тауып келеді.

Қалай дегенде де, дәм ауыз тигізу қонаққа, жолаушыға, асқа деген ерекше ықыласты танытатын ізгі дәстүр екенін көреміз.

І V Бекіту:

Диктантты тксеру

Өткенді қайталау

1. 
   Ш. К. Бектұров «Қазақ тілі» , Алматы, «Атамұра» 2006 жыл
   
2. 
   У.А.Жанпеисова «Қазақша-орысша тақырыптық сөздік» Алматы 2010 жыл
   
3. 
   «Қазақтың мақал-мәтелдері» «Көшпенділер» баспасы, Алматы 2011ж
   
4. 
   К.Ерешева, Ұ. Ботабаева, Р. Муханова «Қазақ тілінен сын жұмыстары», «Өлке баспасы» 2008 жыл
   

1. 
   Білімділік. Оқушыларға жаттығу жұмыстары арқылы алған теориялық білімді нақтылау. Қазақ тілінің грамматикасы жайлы білімін пысықтау. Стиль түрлеріне байланысты диалогтар ұйымдастыру.
   
2. 
   Дамытушылық: Оқушының ой-өрісін, есте сақтау қабілетін, пәнге деген қызығушылығын дамыту. Қазақ тілінде еркін, сауатты сөйлеу дағдысын қалыптастыру.
   
3. 
   Тәрбиелік: Отансүйгіштікке, адамгершілікке, ұлтжандылыққа баулу. Ізденімпаз болуға тәрбиелеу.
   

а) Оқушылармен сәлемдесемін

ә) Оқушыларды түгендеймін

б) Сабаққа дайындығын тексеремін.

Сабақтың мақсаты мен міндетіне тоқталу.

• 
  Стиль түрлерін атап беріңдер.
  
• 
  Зат есім өзіне жалғаулардың барлығын қабылдай ма?
  
• 
  Қандай етістік сөздер жіктеледі?
  
• 
  Құрмалас сөйлем дегеніміз не?
  
• 
  Құрмалас сөйлем түрлерін ата.
  

• 
  Аға, ана, апа, ата, іні, қазақ, кезек, ала, аша, ара, қызық, шаш, надан.
  

Өткенді қайталау

1. 
   Ш. К. Бектұров «Қазақ тілі» , Алматы, «Атамұра» 2006 жыл
   
2. 
   У.А.Жанпеисова «Қазақша-орысша тақырыптық сөздік» Алматы 2010 жыл
   
3. 
   «Қазақтың мақал-мәтелдері» «Көшпенділер» баспасы, Алматы 2011ж
   
4. 
   К.Ерешева, Ұ. Ботабаева, Р. Муханова «Қазақ тілінен сын жұмыстары», «Өлке баспасы» 2008 жыл
   
5. 
   Интернет желісі.
   

1. 
   Білімділік: Оқушыларды қазақша сауатты, қатесіз жазуға баулы. «Балапан мен мысық» тақырыбындағы диктант мазмұнын меңгерту.
   
2. 
   Дамытушылық: Оқушының ой-өрісін, есте сақтау қабілетін, пәнге деген қызығушылығын дамыту.
   
3. 
   Тәрбиелік: Отансүйгіштікке, адамгершілікке, ұлтжандылыққа баулу. Тақырып арқылы баланың бойында қамқорлық, жанашырлық сезімдерін қалыптастыру.
   

а) Оқушылармен сәлемдесемін

ә) Оқушыларды түгендеймін

б) Сабаққа дайындығын тексеремін.

Сабақтың мақсаты мен міндетіне тоқталу.

Наурыз айы келді. Балалар қараторғайға ұя жасады. Асан да құстарға ұя дайындады. Бір күні ұяда үш балапан пайда болды. Шешелері тамақ әкелуге кеткенде аш балапандардың біреуі жерге құлап түсті. Оны көріп ала мысық балапанға жақындай түсті.Қараторғайлар балапанын айнала шырылдай ұшып, Асаннан көмек сұрағандай болды. Ол қолына шыбық ала салып мысықты біраз жерге дейін қуып тастады. Жерде жатқан балапанды апарып ұясына салды. Қараторғайлар қуанып қалды.

Диктантты тксеру

Өткенді қайталау

1. 
   Ш. К. Бектұров «Қазақ тілі» , Алматы, «Атамұра» 2006 жыл
   
2. 
   У.А.Жанпеисова «Қазақша-орысша тақырыптық сөздік» Алматы 2010 жыл
   
3. 
   «Қазақтың мақал-мәтелдері» «Көшпенділер» баспасы, Алматы 2011ж
   
4. 
   К.Ерешева, Ұ. Ботабаева, Р. Муханова «Қазақ тілінен сын жұмыстары», «Өлке баспасы» 2008 жыл
   

1. 
   Білімділік. Тақырыптың мазмұнын түсіндіру. Қазақтың салт-дәстүрімен таныстыру. Жаңа сөздермен таныстыру. Оқулық бойынша берілген тапсырмаларды орындау.
   
2. 
   Дамытушылық: Оқушылардың өз ойын қазақ тілінде жеткізе білуін дамыту. Сөздік қорын молайту.
   
3. 
   Тәрбиелік: Отансүйгіштікке, қазақтың салт-дәстүрін құрметтей білуге тәрбиелеу.
   

а) Оқушылармен сәлемдесемін

ә) Оқушыларды түгендеймін

б) Сабаққа дайындығын тексеремін.

Өткен сабақты тексеріп, жаңа сабақпен сабақтастыру.

Сабақтың мақсаты мен міндетіне тоқталу.

• 
  Оқушылар «Итжейде » деген сөзді естігендерің бар ма?
  
• 
  Бұл сөзді қалай түсінесіңдер?
  
• 
  Бұл сөз тура мағынада ма, әлде ауыспалы мағынадағы сөз бе?
  
• 
  Кімде қандай жауап бар?
  

Қырқынан шығару – сороковой день со дня рождения ребенка.

Мәтін бойынша тапсырмалар орындаймыз. Мәтінді оқушыларға оқытамын, сұрақ жауап әдісі арқылы балалардың түсінгенін тексеремін. Қиын сөздермен , сөз тіркестерімен жұмыс жасаймыз.

Тақырып бойынша диалог құрастыру. Өз пікірін айта білуге үйрету.

Фонетикалы, лексикалық, грамматикалық талдау жұмыстарын орындаймыз.
VІІ Қорытынды:

• 
  «Итжейде» дегеніміз не екен?
  
• 
  Қандай сөз тіркестері мен жаңа сөздермен таныстық?
  

Өздерің білетін қазақтың салт-дәстүрі туралы жазып келу.

1. 
   Ш. К. Бектұров «Қазақ тілі» , Алматы, «Атамұра» 2006 жыл
   
2. 
   У.А.Жанпеисова «Қазақша-орысша тақырыптық сөздік» Алматы 2010 жыл
   
3. 
   «Қазақтың мақал-мәтелдері» «Көшпенділер» баспасы, Алматы 2011ж
   
4. 
   К.Ерешева, Ұ. Ботабаева, Р. Муханова «Қазақ тілінен сын жұмыстары», «Өлке баспасы» 2008 жыл
   
5. 
   Интернет желісі.
   

1. 
   Білімділік. Тіл дамыту бойынша берілген тапсырмаларды орындау. Жаңа сөздермен танысу. Морфология бөліміне алған білімдерін пысықтау.
   
2. 
   Дамытушылық: Байланыстырып сөйлеу дағдысын,сөздік қорды молайту арқылы дамыту.
   
3. 
   Тәрбиелік: Қазақ тіліне, пәнге деген қызығушылықтарын арттыру.
   

а) Оқушылармен сәлемдесемін

ә) Оқушыларды түгендеймін

б) Сабаққа дайындығын тексеремін.

Өткен сабақты тексеріп, жаңа сабақпен сабақтастыру.

Сабақтың мақсаты мен міндетіне тоқталу.

• 
  Тіл білімінің морфология саласы нені зерттейтін еді?
  
• 
  Қазақ тілінде қанша сөз табы бар?
  
• 
  Сөз құрамы дегеніміз не?
  

1. 
   Табиғат өте шебер, оның тауы да, тасы да, орманы да көз тойдырарлықтай сұлу.
   
2. 
   Табиғат құбылыстарына, жер-су аттарына байланысты адам ес імдері көптеп кездеседі.
   

Мәтінді оқып талдатамын. Сұрақ-жауап әдісі арқылы мәтінді түсінгенін тексеремін. Тілдерін дамыту мақсатында диалог құрастырып, бір-бірімен қазақ тілінде тілдестіремін. Мәтін бойынша берілген сөздікпен жұмыс жасаймын

Үміт етпеу – не надеяться

Ауылын шабу- нападение на аул

Алып қашу – украсть

Қуғыннан қашу – убегать от погони

Улы жылан – ядовитая змея

Көңілі шаттану –приподнятое настроение

Есінен тану – потерять сознание

Демі біту – перестать дышать

Көз жұму – умереть

Мазар тұрғызу – построить мавзолей

V Жаңа сабақты түсінгенін тексеру кезеңі:

Мәтін бойынша берілген деңгейлік тапсырмаларды орындатамын.

Бақты қорытындылаймыз.

Оқушыларды бағалаймын.
VІІІ Үйге тапсырма:

91-бет, 4-тапсырма.

1. 
   Ш. К. Бектұров «Қазақ тілі» , Алматы, «Атамұра» 2006 жыл
   
2. 
   У.А.Жанпеисова «Қазақша-орысша тақырыптық сөздік» Алматы 2010 жыл
   
3. 
   «Қазақтың мақал-мәтелдері» «Көшпенділер» баспасы, Алматы 2011ж
   
4. 
   К.Ерешева, Ұ. Ботабаева, Р. Муханова «Қазақ тілінен сын жұмыстары», «Өлке баспасы» 2008 жыл
   
5. 
   Интернет желісі.
   
6. 
   Қазақ тілі оқыту әдістемесі Алматы «Атамұра» 2014 ж
   

4. 
   Білімділік. Тіл дамыту бойынша берілген тапсырмаларды орындау. Жаңа сөздермен танысу. Морфология бөліміне алған білімдерін пысықтау.
   
5. 
   Дамытушылық: Байланыстырып сөйлеу дағдысын,сөздік қорды молайту арқылы дамыту.
   
6. 
   Тәрбиелік: Қазақ тіліне, пәнге деген қызығушылықтарын арттыру.
   

а) Оқушылармен сәлемдесемін

ә) Оқушыларды түгендеймін

б) Сабаққа дайындығын тексеремін.

Өткен сабақты тексеріп, жаңа сабақпен сабақтастыру.

Сабақтың мақсаты мен міндетіне тоқталу.

• 
  Тіл білімінің морфология саласы нені зерттейтін еді?
  
• 
  Қазақ тілінде қанша сөз табы бар?
  
• 
  Сөз құрамы дегеніміз не?
  

3. 
   Табиғат өте шебер, оның тауы да, тасы да, орманы да көз тойдырарлықтай сұлу.
   
4. 
   Табиғат құбылыстарына, жер-су аттарына байланысты адам ес імдері көптеп кездеседі.
   

Мәтінді оқып талдатамын. Сұрақ-жауап әдісі арқылы мәтінді түсінгенін тексеремін. Тілдерін дамыту мақсатында диалог құрастырып, бір-бірімен қазақ тілінде тілдестіремін. Мәтін бойынша берілген сөздікпен жұмыс жасаймын

Үміт етпеу – не надеяться

Ауылын шабу- нападение на аул

Алып қашу – украсть

Қуғыннан қашу – убегать от погони

Улы жылан – ядовитая змея

Көңілі шаттану –приподнятое настроение

Есінен тану – потерять сознание

Демі біту – перестать дышать

Көз жұму – умереть

Мазар тұрғызу – построить мавзолей

V Жаңа сабақты түсінгенін тексеру кезеңі:

Мәтін бойынша берілген деңгейлік тапсырмаларды орындатамын.

Бақты қорытындылаймыз.

Оқушыларды бағалаймын.
VІІІ Үйге тапсырма:

91-бет, 4-тапсырма.

7. 
   Ш. К. Бектұров «Қазақ тілі» , Алматы, «Атамұра» 2006 жыл
   
8. 
   У.А.Жанпеисова «Қазақша-орысша тақырыптық сөздік» Алматы 2010 жыл
   
9. 
   «Қазақтың мақал-мәтелдері» «Көшпенділер» баспасы, Алматы 2011ж
   
10. 
    К.Ерешева, Ұ. Ботабаева, Р. Муханова «Қазақ тілінен сын жұмыстары», «Өлке баспасы» 2008 жыл
    
11. 
    Интернет желісі.
    
12. 
    Қазақ тілі оқыту әдістемесі Алматы «Атамұра» 2014 ж
    

1. 
   Білімділік. Қос сөздер туралы мәліміеттерін толықтыру. Ресми стильдің ерекшкліктерін түсіндіріп өту. Морфология бөліміне алған білімдерін пысықтау.
   
2. 
   Дамытушылық: Байланыстырып сөйлеу дағдысын,сөздік қорды молайту арқылы дамыту.
   

а) Оқушылармен сәлемдесемін

ә) Оқушыларды түгендеймін

б) Сабаққа дайындығын тексеремін.

Сабақтың мақсаты мен тақырыбына тоқталу.

• 
  Күрделі сөздер нешеге бөлінетін еді?
  
• 
  Қос сөз дегеніміз не?
  
• 
  Қос сөздердің қандай түрлері бар?
  
• 
  Стильдің қандай түрлерін білеміз?
  Ресми стильге түсік беріп өтемін.
  

Өтілген тапсырмалар негінде тест кітапшалары бойынша берілген нұсқалармен жұмыс жасаймыз

Берілген мақал-мәтелдердегі қос-сөздердің түрін ажырату.

1. 
   Жақсылықтың ерте-кеші жоқ.
   
2. 
   Көре-көре көсем боласың,
   

Сабақты қорытындылаймыз.

Оқушыларды бағалаймын.
VІІІ Үйге тапсырма:

Тақырыпқа байланысты 5 сөйлем жазып келу, ережелерді қайталау.

1. 
   Ш. К. Бектұров «Қазақ тілі» , Алматы, «Атамұра» 2006 жыл
   

2.«Қазақтың мақал-мәтелдері» «Көшпенділер» баспасы, Алматы 2011ж

3.К.Ерешева, Ұ. Ботабаева, Р. Муханова «Қазақ тілінен сын жұмыстары», «Өлке баспасы» 2008 жыл.

4.Қазақ тілі оқыту әдістемесі Алматы «Атамұра» 2014 ж

3. 
   Білімділік. Қос сөздер туралы мәліміеттерін толықтыру. Ресми стильдің ерекшкліктерін түсіндіріп өту. Морфология бөліміне алған білімдерін пысықтау.
   
4. 
   Дамытушылық: Байланыстырып сөйлеу дағдысын,сөздік қорды молайту арқылы дамыту.
   

а) Оқушылармен сәлемдесемін

ә) Оқушыларды түгендеймін

б) Сабаққа дайындығын тексеремін.

Сабақтың мақсаты мен тақырыбына тоқталу.

• 
  Күрделі сөздер нешеге бөлінетін еді?
  
• 
  Қос сөз дегеніміз не?
  
• 
  Қос сөздердің қандай түрлері бар?
  
• 
  Стильдің қандай түрлерін білеміз?
  Ресми стильге түсік беріп өтемін.
  

Өтілген тапсырмалар негінде тест кітапшалары бойынша берілген нұсқалармен жұмыс жасаймыз

Берілген мақал-мәтелдердегі қос-сөздердің түрін ажырату.

3. 
   Жақсылықтың ерте-кеші жоқ.
   
4. 
   Көре-көре көсем боласың,
   

Сабақты қорытындылаймыз.

Оқушыларды бағалаймын.
VІІІ Үйге тапсырма:

Тақырыпқа байланысты 5 сөйлем жазып келу, ережелерді қайталау.

2. 
   Ш. К. Бектұров «Қазақ тілі» , Алматы, «Атамұра» 2006 жыл
   

2.«Қазақтың мақал-мәтелдері» «Көшпенділер» баспасы, Алматы 2011ж

3.К.Ерешева, Ұ. Ботабаева, Р. Муханова «Қазақ тілінен сын жұмыстары», «Өлке баспасы» 2008 жыл.

4.Қазақ тілі оқыту әдістемесі Алматы «Атамұра» 2014 ж

1. 
   Білімділік: «Жетісі –жер жанаты» тақырыбында жіберілген емле мен тыныс белгі қателерімен жұмыс жүргіземіз. Сауатты жазуға дағдыландыру. Жіберілген қателерді болдырмауға дағдыландыру.
   
2. 
   Дамытушылық: Сөздік қорын байыту.Сөйлеу тілін дамыту. Есте сақтау қабілетін дамыту.
   
3. 
   Тәрбиелік: Адалдыққа, адамгершілікке, ұқыптылыққа, өз-өзін құрметтеуге үйрету. Әдептілікке тәрбиелеу.
   

а) Оқушылармен сәлемдесемін

ә) Оқушыларды түгендеймін

б) Сабаққа назарын аудару

Сабақтың мақсаты мен тақырыбына тоқталу.

Жіберілген қателермен жұмыс жасаймыз. Қателердің болыдмау үшін, теориялық тұрғыда түсіндіріп өтемін.

Тест кітапшаларымен жұмыс жасаймыз.

Ереже жаттау.

1. 
   Ш. К. Бектұров «Қазақ тілі» , Алматы, «Атамұра» 2006 жыл
   

3.«Қазақтың мақал-мәтелдері» «Көшпенділер» баспасы, Алматы 2011ж

4.К.Ерешева, Ұ. Ботабаева, Р. Муханова «Қазақ тілінен сын жұмыстары», «Өлке баспасы» 2008 жыл.

4.Қазақ тілі оқыту әдістемесі Алматы «Атамұра» 2014 ж

1. 
   Білімділік. « Елші болу арманым» мәтінімен жұмыс жасау. Мәтінде берілген жаңа сөздермен таныстыру. Елшіллік жайында қазақ тілнде, ресми стильмен жеткізе алуға үйрету.
   
2. 
   Дамытушылық: Байланыстырып сөйлеу дағдысын,сөздік қорды молайту арқылы дамыту.
   

а) Оқушылармен сәлемдесемін

ә) Оқушыларды түгендеймін

б) Сабаққа дайындығын тексеремін.

Сабақтың мақсаты мен тақырыбына тоқталу.

«Елші» деген сөзге қалай түсінесіңдер?

Елші болған адам қандай адам болу керек?

Бұрынғы елші мен қазіргі елшілердің айырмашылығы туралы не айта аласыңдар?

Мәтінмен жұмыс жасаймыз. Мәтін бойынша сұрақтар құрастырып жазамыз.

Екеукара сұхбат ұйымдастыру.

VІ Бекіту:

Тест кітапшаларымен жұмыс жүргіземіз.

Сабақты қорытындылаймыз.

Оқушыларды бағалаймын.
VІІІ Үйге тапсырма:

«Елші болу арманым» тақырыбына шағын эссе жазып келу.

1. 
   Ш. К. Бектұров «Қазақ тілі» , Алматы, «Атамұра» 2006 жыл
   

3. «Қазақтың мақал-мәтелдері» «Көшпенділер» баспасы, Алматы 2011ж

4. К.Ерешева, Ұ. Ботабаева, Р. Муханова «Қазақ тілінен сын жұмыстары», «Өлке баспасы» 2008 жыл.

5. Қазақ тілі оқыту әдістемесі Алматы «Атамұра» 2014 ж

мәтінімен жұмыс жасау. Мәтінде берілген жаңа сөздермен таныстыру. Мәтінге байланысты деңгейлік тапсырмаларды орындау.

1. 
   Дамытушылық: Қазақ тілінде өз ойларын нақты, дәлелді, қазақ тілінде жеткізе білуін дамыту.
   

а) Оқушылармен сәлемдесемін

ә) Оқушыларды түгендеймін

б) Сабаққа дайындығын тексеремін.

Сабақтың мақсаты мен тақырыбына тоқталу.

«Елші» деген сөзге қалай түсінесіңдер?

Көп тілді білгеннің қандай пайдасы бар деп ойлайсыңдар?

V Жаңа сабақты түсінгенін тексеру кезеңі:

Мәтінмен жұмыс жасаймыз. Мәтін бойынша деңгейлік тапсырмаларды орындаймыз.

Тест кітапшаларымен жұмыс жүргіземіз.

Сабақты қорытындылаймыз.

Оқушыларды бағалаймын.
VІІІ Үйге тапсырма:

Нәзір Төреқұлов жайлы қосымша мәліметтер тауып келу.

1. 
   Ш. К. Бектұров «Қазақ тілі» , Алматы, «Атамұра» 2006 жыл
   

3. «Қазақтың мақал-мәтелдері» «Көшпенділер» баспасы, Алматы 2011ж