Нанды жерге тастама Есікті керме
жүктеу/скачать 4,93 Mb.
|
Салт дәстүр Есікті керме
|
Көкті жұлма, жастай соларсың. Нанды жерге тастама Есікті керме. Ж олаушыдан « Қайда барасың ? » деп сұрамайды, « Жол болсын !» дейді . С әби қолындағы заттарын « Шашу » деп шашса, ол үйде той болады. Ұл балаға көз тимес үшін кекіл немесе тұлым қойған. Ал қыз болса тұмар не көзмоншақ таққан. Нәресте дүниеге келгенде ырымдап атақты, ұлы кісілердің атын (сол кісідей болсын деп) азан шақырып қойған. Қой атасы-Шопан ата, Жылқы атасы - Қамбар ата, Ешкі иесі – Сексек ата, Түйе атасы - Ойсылқара, Сиыр атасы - Зеңгі баба. Қыс- құнар береді, Көктем -дән себеді, Жаз- бастап,өсірсе, Күз – жинап береді. 7 жоқ Жерде өлшеуіш жоқ, Аспанда тіреуіш жоқ, Таста тамыр жоқ, Аллада бауыр жоқ, Аққуда сүт жоқ, Жылқыда өт жоқ. Үш көз дегеніміз: Cу анасы-бұлақ, Мал анасы-тұяқ, Сөз анасы- құлақ. Үш алыс дегеніміз: Жер мен көк алыс, Кәрі мен жас алыс, Жақсы мен жаман алыс 2.5 Қолды жазуға үйрету кезінде жасалатын жаттығулар кешені. Қолды жазуға үйрету кезіндегі саусақ жаттығулары «Саусақтарды көтер» Қолдары алақанымен үстел үстінде жатады. Алдымен бір қолдың саусақтары кезек-кезегімен көтеріледі, кейін екінші қолдың саусақтары көтеріледі. «Жаттығуға тұр». Қолдары алақанымен үстел үстінде жатады. Екі қолдың саусақтарын бірге көтеру. Шынашақтан бастап, бас бармақтан аяқтап, екінші рет керісінше жасау. «». Сұқ саусақ пен ортаңғы саусақтың ортасына қарындашты қысып, онымен төмен-жоғары көтеріп жаттығу жасау. Жаттығу кезінде екі саусақты бірге ұстап, қарындашты түсірмеу керек. «Таяқшаларды жина». Санауға арналған таяқшалардың 10-15-ін үстелге жайып қоямыз, оларды бір-бірден алақанға жинау керек. Екінші қол көмектеспейді. Екінші қолмен де сол жаттығу қайталанады. «Адымдар». Сұқ саусақ пен ортаңғы саусақтың ортасына қарындашты қысып, оны түсірмей үстел үстінде адымдар жасап жүру керек. Қолға қалам алайық, Алақанға салайық. Домалатып ойнайық, Шынығып біз алайық. 7.Піл досым Шынжыр. Оң және сол қолдағы басбармақпен баланүйрек саусақтары түйісіп, жүзіктер секілді айқасып, шынжыр жасайды. Піл. Оң қол алақаны жайылып тұрады. Сол қол саусақтары бас бармақ пен кішкене бөбек артқы аяғы болса, баланүйрек саусақ пен шылдыршүмек саусақ алдыңғы аяқтар,ал ортаңғы саусақ пілдің тұмсығы. Доп. Алақандар бір-бірімен жабысады (доп пішінін жасайды) Гүл. Қолдар, саусақтар жоғары қарайды. Алақандар айшанақпен қосыла түптері өзара жанасады, Саусақтар ашылады Осы жаттығуларды орындай отырып, мына өлең жолдарын айтады: Саусақтар шынжыр болады, Үзілмейді тартсаңда. Ал, піл келіп шынжырды, Үзіп кетті басқанда. Тұмсығымен доп іздеп, Ойнағысы келіп тұр. Достық үшін пілге мен, Гүл сыйлағым келіп тұр. 8.Санамақ Балаға қарама-қарсы отырып,тәрбиеші көрсетіп отырады, қолдарды құлыпқа ұқсатып түйеді. Саусақтарын кезек-кезек создыра көрсетіп, «Кел,санайық санамақ, саусақтарға қарап ап. Басбармақ, Балан үйрек, Ортан терек, Шылдыр шүмек, Кішкене бөбек.» Бала қозғалыстарды қайталайды. 9.Саусақтар жүреді. Екі саусақпен 5-ке дейін тура және кері санап, алға-артқа жүреді 10.Құстар қанат қағады Құстар ұшып барады, Көкте қанат қағады. Барлық құстар қосылып, Шиқ-шиқ-деп, ән салады. жүктеу/скачать 4,93 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|