«Қоректік заттардың сіңірілуі және метаболизмі (норма)» -модулі бойынша кейс
жүктеу/скачать 182,89 Kb.
|
3. Зат алмасуының бұзылуы-нарушение обмена (2)
- Бұл бет үшін навигация:
- Зат алмасуының бұзылуы
- Биохимиядан
- Анатомиядан талқылауға арналған сұрақтар
- Гистологиядан талқылауға арналған сұрақтар
- Физиологиядан талқылауға арналған сұрақтар
- Медициналық экология бойынша сұрақтар
|
С.Ж. АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ» КЕАҚ «Қоректік заттардың сіңірілуі және метаболизмі (норма)» -модулі бойынша кейс Биохимия, қалыпты физиология, анатомия, гистология, қоғамдық денсаулық сақтау кафедралары Зат алмасуының бұзылуы Сіздің екі досыңыз Жанин мен Митчелл түскі аста сізге қосылады. Әңгіме барысында Жанин Митчеллдің таңдаған тамағына талдау жасады: кішкене сүзбе, сірке суы мен май қосылған тауық салаты және бір стақан мұзды су. - "Бұл сіздің денсаулығыңызға зор салмақ емес пе?"- деп сұрайды Жанин чизбургер мен фри себетінен өтіп бара жатып. "Әр таң сайын бірінші жүгіру, енді қоянның тамағы ма?» - "Мен жаңа диетаны сынап көремін, - деді Митчелл. "Біреу маған бұл диета өте жақсы екенін айтты. Мен осыдан арықтай алатын шығармын деп ойлаймын". - "Осыдан ба?"- деп сұрады Жанин, Митчеллді басынан аяғына дейін қарап. Досыңызға қарап, сіз Жанинмен келісуіңіз керек: ұзын бойлы Митчелл бір грамм артық майы бар сияқты көрінбейді. - "Тұра тұрыңыз, - деді Жанин, - Сіз Фадкинс диетасында отырсыз ба? Бұл ақуызды жейтін, бірақ көмірсуларды пайдаланбайтын диета емес пе? - "Ия, осы диетадамын", - деп Митчелл өзін қорғай, жауап берді. «Мен бұл диета өте жақсы деп естідім. Менің ағам білетін бір адам бір айда он фунт жоғалтыпты ». - "Сіз жоғары мөлшердегі ақуызды диета сізге зиянды екенін білмейсіз бе?"- деді Жанин тағы бір жұтым сүт коктейлін ішіп тұрып. - "Егер сіз ақуызды көп пайдалансаңыз және көмірсулар жеткіліксіз болса, сіз ақуызды ыдырату арқылы түзілетін көптеген азотты өнімдерді шығару кезінде бүйректеріңіздің жұмысын біржолата жоя аласыз", - деді Жанин. - "Бұрынғы кезде таулы аймақтағы адамдар, егер оларда елік, қоян және осындай майсыз еттен басқа ештеңе болмаса, шынымен ауырып, кейде өліп кеткендігін естіген жоқсыз ба? Сондай-ақ, ақуыз мөлшері жоғары, көмірсулары аз және майсыз диетаны пайдаланған адамдар өліп кеткен. Сонымен қатар, егер сіздің миыңыз көмірсуларды пайдаланбаса – тіпті глюкоза жетіспесе - сіз қатты ашуланасыз. Сізде көмірсулар жеткілікті болуы керек". - "Ия, - деді Митчелл, - егер сіз тек майсыз ақуызды ғана жесеңіз. Бірақ бұл диета сізге май жинауға мүмкіндік береді және сіз оны энергия алу үшін жұмсайсыз, сондықтан таулы жерлердегі адамдар сияқты мәселелер тумайды. Көріп отырсыз ба, - деп жалғастырды Митчелл, Жанин оның сөзін үзіп үлгерместен бұрын, - көмірсулар - бұл жеңіл энергия, сондықтан сіздің денеңіз көмірсуларды жұмсайды, ағзаға керек кезде көмірсу жұмсалады да майға тиіспейді. Егер сіз көмірсуларды қабылдауды азайтсаңыз, оның орнына майды жұмсауды үйренесіз. Денеңізді жаттықтырғаннан кейін сіз қайтадан көмірсуларды жей бастай аласыз және салмақты қоспай, өз қалпында сақтай аласыз ". Жанин күліп жіберді. "Денеңізді майды жұмсауға үйретіп жүрсіз бе ?! Қалай екенін білмейсіз бе? Қараңыз! Егер сіз салмақ жинасаңыз, онда сіз жұмсағаннан гөрі көп калория тұтынасыз. Мұны бәрі біледі. Калория-бұл калория. Бұл сіздің тамағыңыздағы энергияның өлшемі. Егер сіз салмақ жоғалтқыңыз келсе, сіз тұтынатын калория мөлшерін азайтуыңыз керек немесе калорияларды жұмсау үшін спортпен айналысуыңыз керек, немесе екеуін де. Бірақ неге біз бұл туралы айтамыз? Сізге салмақ жоғалтудың қажеті жоқ, сондықтан сіз не үшін диета ұстанасыз? Өзіңізді өз қалпында жақсы көргеніңіз жақсы ". - "Сіз не ойлайсыз?"- деді Митчелл сізге бұрылып. "Сіз биологияны зерттейсіз. Ақуыз мөлшері жоғары диеталардың мәні бар деп ойламайсыз ба? Қалай ойлайсыз, маған осы диетаны ұстау керек пе? - «Оның бұл ойы күлкілі екенін айтыңыз!» «Ол ауырып қалады. Оның пайдаланып жүрген диетасы дұрыс еместігіне көндіру керек!»-деді Жанин. Биохимиядан талқылауға арналған сұрақтар: Көмірсулардың адам ағзасына маңызды болуы биохимиялық тұрғыдан неге байланысты? Тағам құрамында көмірсулар болмаса қандай биохимиялық процесстер бұзылады? Алмастырылмайтын аминқышқылдары мен олардың метаболиттері қатысатын метаболикалық процестерге мысалдар келтіріңіз. Алмастырылмайтын амин қышқылдарының артық және жетіспеушілігінен туындайтын зиянды әсерлерді сипаттаңыз. Анатомиядан талқылауға арналған сұрақтар: Адамның дене бітімін сипаттаңыз. Зат алмасу процесінің бұзылуы бар немесе жоғын дәрігер науқастан қандай белгіріне қарап біледі? Гистологиядан талқылауға арналған сұрақтар: Ақуыздың артық мөлшерінде ішектің қызметі бұзылысқа ұшырауы мүмкін. Аш ішек қандай қызметтерді атқарады? Аш ішек бүрлерінің гистологиялық құрылысы. Физиологиядан талқылауға арналған сұрақтар: 1. Жанин мен Митшел қандай қоректік заттар туралы айтады? Сонымен қатар, ақуыздың, майдың және көмірсудың негізгі диеталық көздерін атаңыз. 2. Диета мен тамақтану туралы айтқанда «калориялылық» және «қуат» сөздері жиі қолданылады. Осы терминдерге анықтама беріңіз. 3. «Май басу» терминіне анықтама беріңіз. Қандай жайттар май басуға ықпал жасайды? Медициналық экология бойынша сұрақтар: Теңгерімді тамақтанумен қатар салауатты өмір салтын қалыптастырудың қандай негіздері мен принциптерін білесіз? Генетикалық түрлендірілген тағамдар диетологияда қандай рөл атқарады? Қандай тағамдар экологиялық тұрғыдан таза? жүктеу/скачать 182,89 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|